Marek Gumkowski
"Knyhy bytija ukrainśkoho narodu"
Mykoły Kostomarowa i "Księgi
narodu i pielgrzymstwa polskiego"
Adama Mickiewicza, Stefan Kozak,
"Slavia Orientalis" nr 2 (1973) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 17/52, 227
(II) KOZAK Stefan: "Knyhy bytija ukrainśkoho narodu" Myko- ły Kost-omarowa i "Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego" Adama Mickiewicza. "Slavia Orientalis" 1973 nr 2 s.177-188. ■Knyhy..." Kostomarowa powstały niewątpliwie pod wpływem "Ksiąg..." Miokiewioza; inspirację stanowiły takie idee ohrze- śoijańskiego socjalizmu Lamennais*go. Porównując dzieła Mio kiewioza i Kostomarowa, natrafiamy na rozbieżności poglądów tyoh dwóoh pisarzy, m.in. na rewolucję franouską lub na społe czne przemiany mające doprowadzić ludzkość do "królestwa boże go na ziemi” . Pomimo różnic oba teksty są do siebie podobne, nie tylko ze względu na wspólną biblijną inspirację, lecz tak że dlatego, iż dochodzi w nich do głosu romantyczny mesjanlzm w jego najszlachetniejszej postaoi, w której idea posłanniotwa narodowego, nie mająca nio wspólnego z jakimkolwiek naojona- llzmem, łąozy się z postulatem przemiany społecznego i polity cznego obrazu świata.
BP/52/47 M.G.
(II) KRAWCZYK Tioletta: Poeta autentyczny .0 twór o zośo i Sta nisława Czernika. Łódi 1973, WŁ, ss.249, nlb.3, zł 14,-Antologia prozy i poezji Stanisława Czernika poprzedzona popularnym zarysem jego żyoia i twórozości. Autorka wyzyskała głównie przekazy autobiograficzne, przede wszystkim powieść o tym charakterze pt. "Bom pod wierzbami". Omówienie twórozośol 1 działalności pisarza ogranloza się na ogół do materiałów in formacyjnych. Szerzej potraktowano jedynie jego zainteresowa nia folklorystyczne, wyrażające się w przenikaniu elementów folkloru do twórczości oryginalnej, jak również w szkicach nau kowych i edycjach tekstów ludowych. Antologia przynosi wybór 50 wierszy, kilkanaśoie przekładów poetyokioh z łotewskiego i fińskiego oraz kilka artykułów poświęoonyoh sprawom literatury 1 folkloru. Tom zawiera także wykaz książek Czernika.