Paluchy, pow. Jarosław

Stanisław Lewandowski

Paluchy, pow. Jarosław

Informator Archeologiczny : badania 7, 67-68

P A L U C H Y , p o w . J a r o s ł a w M u zeu m w J a r o s ł a w i u B a d a n ia p r o w a d z ił S ta n is ła w L e w a n d o w s k i. F in a n s o w a ło M u z e u m O k rę g o w e w R z e s z o ­ w ie . D ru g i s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o k u l ­ tu r y łu ż y c k ie j z e p o k i b r ą z u o r a z w c z e s n e ­ go o k r e s u ż e la z a / h a l s z t a c k i e g o / . B a d a n ia z a p o c z ą tk o w a ł A n to n i T a l a r , p r z e k o p u ją c o b s z a r 0 ,7 5 a r a w 1963 r o k u . S ta n o w is k o p o ło ż o n e j e s t n a s k r a j u t e r a s y n a d z a le w o w e j r z e c z k i L u b ie n i, p r a w o b r z e ż ­ n e g o d o p ły w u S a n u .W 1973 r o k u p r z e b a d a n o o b s z a r o k o ło 17 a r ó w i u c h w y co n o p o łu ­ dn io w y s k r a j c m e n t a r z y s k a n a o d c in k u o k o ło 35 m . W y e k s p lo ro w a n o ł ą c z n i e z g r o ­ b a m i z 1963 r . / w l i c z b i e 1 2 / , 207 g ro b ó w . W s tę p n ie w y ró ż n io n e d w ie fa z y u ż y tk o w a n ia c m e n t a r z y s k a , r ó ż n ią c e s i ę z d e c y d o ­ w a n ie f o r m a m i pochów ków o r a z m a t e r i a ł e m z a b y tk o w y m . P o c h ó w k i d r u g ie j fa z y w y ­ r a ź n i e s k u p ia ją s i ę w p ó łn o c n e j c z ę ś c i c m e n t a r z y s k a . Do p i e r w s z e j fa z y z a l i c z a j ą s i ę m . in .p o c h ó w k i s z k ie le to w e , w l i c z b i e s z e ś c i u , o r ie n to w a n e w z d łu ż o s i p o łu d n ie - p ó łn o c , g ło w a m i n a p o łu d n ie . S ą o n e w y p o s a ż o n e w p r z e d m io ty m e ta lo w e : s z p i l e ,n a s z y j n i k i o r a z w b r a n s o l e t y , w y k o n an e z b r ą z u a t a k ż e w je d n y m w y p ad k u w z ło ty c z te ro z w o jo w y p i e r ś c i e ń / g r 1 8 5 /. W p o łu d n io ­ w ej c z ę ś c i ja m y g ro b o w e j s ta w ia n e b y ły n a c z y n ia g lin ia n e / od dw óch do p ię c iu s z t u k / . G ro b y c ia ło p a ln e te j fa z y r e p r e z e n t u j ą b a r d z o r o z m a it e f o r m y pochów ków z a ró w n o p o p ie ln ic o w y c h j a k i b e z p o p ie ln ic o w y c h , m . i n . w y s tę p u ją tu g ro b y s y m b o li­ c z n e / ? / , b e z śla d ó w pochów ków t z n . k o ś c i . G ro b y c ia ło p a ln e z a w i e r a j ą n a c z y n ia g lin ia n e w i lo ś c i dw óch do d z ie s i ę c i u s z tu k o r a z r z a d z ie j b i ż u t e r i ę z b r ą z u . M a t e r i a ł c e r a m i c z n y t e j fa z y c h a r a k te r y z u j e s i ę z n a c z n y m u d z ia łe m g a rn k ó w tu lip a n o w a ty c h , m is o r a z kubków i c z e r p a k ó w . W in w e n ta r z u d r u g ie j fa z y u ż y tk o w a n ia c m e n t a r z y s k a p r z e w a ż a j ą n a to m i a s t r ó ż ­ n e g o r o d z a ju n a c z y n ia w a z o w a te . Z d r u g ą f a z ą w ią ż ą s i ę w y łą c z n ie g ro b y c ia ło p a ln e , p o p ie ln ic o w e , n ie w y p o s a ż a n e w l ic z n e p r z y s ta w k i l e c z n ie k ie d y ty lk o n a k ry w a n e p la c k a m i g lin ia n y m i. P o s z c z e g ó l ­ n e p o ch ó w k i u k ła d a ją s i ę w r z ę d y b lis k o s i e b ie s to ją c y c h p o p ie ln ic .W e w n ą tr z n a c z y ń s p o r a d y c z n ie s p o ty k a n e s ą k ilk u z w o jo w e p i e r ś c i e n i e z b r ą z u , koicgylrfl nw n t« o tarczkowatvch g łó w k a ch o r a z w y k o n a n e z ż e l a z a n o ż y k i b r z y tw y .W ś r ó d fo r m w c e r a m i c e d o ś ć r z a d k i e s ą n a c z y n ia ja j o w a t e . P i e r w s z a f a z a u ż y tk o w a n ia c m e n t a r z y s k a m o ż e b y ć ro b o c z o d a to w a n a n a l a t a 1300 / b ą d ź 1 2 0 0 / do 900 p . n . e . U p o w a ż n ia ją do te g o w id o c z n e w m a t e r i a l e n a w ią ­ z a n ia do k u l tu r : t r z c in i e c k i e j, k o m a r o w s k ie j / ? / p y ę ę f k u l tu r a No u a / w y s tą p i ł y tu w g r o b ie 180. c h y b a po r a z p ie r w s z y w P o l s c e d w u u c h e w a z y ty p o w e d la te j__ k u l tu r y / . D ru g a f a z a u ż y tk o w a n ia c m e n t a r z y s k a z a ró w n o m a t e r i a ł e m ru c h o m y m ja k i f o r m a m i pochów ków n a w ią z u je do ty p o w y c h c m e n t a r z y s k g ru p y t a r n o b r z e s k i e j k u ltu ­ r y łu ż y c k ie j z w c z e s n e g o o k r e s u ż e la z a 1 z e w z g lę d u n a w y s tę p o w a n ie n p . k o lcz y k ó w g w o ź d z io w a ty c h m o ż e b y ć d a to w a n a n a l a t a od 700 do /3 0 0 ? / 400 p . n . e .

B a d a n ia c m e n t a r z y s k a w P a lu c h a c h pow inny b y ć k o n ty n u o w a n e w n a s tę p n y c h s e z o n a c h z a ró w n o z e w z g lę d u n a je g o z n a c z e n ie w p o z n a n iu ^ p ro b le m a ty k i w c z e s n e j

fa z y k u ltu r y łu ż y c k ie j n a R z e s z o w s z c z y ź n ie , z e w z g lę d u n a je g o w ie lk o ś ć / d o ty c h ­ c z a s p r z e b a d a n o z a le d w ie je d n ą d z ie s i ą t ą c z ę ś ć te g o c m e n t a r z y s k a / ja k i n a fa k t n i s z c z e n ia go in te n s y w n ą o r k ą . 68 -P E Ł C Z Y S K A , p o w . -P iń c z ó w p a t r z o k r e s l a t e ń s k i F E Ł C Z Y S K A , p o w . P iń c z ó w G r o d z is k o p a t r z w c z e s n e ś r e d n io w ie c z e PLU D W 1N Y , p o w . B r z e z in y S ta n o w is k o 1 p a tr z o k r e s w pływ ów r z y m s k ic h F O D G A JE , p o w .K a z i m ie r z a W ie lk a S ta n o w is k o 4 p a tr z n e o li t