Gorszewice, gm. Kaźmierz, woj. poznańskie, St. 1, AZP 50-24/32

Urszula

Narożna-Szamałek,Krzysztof

Szamałek

Gorszewice, gm. Kaźmierz, woj.

poznańskie, St. 1, AZP 50-24/32

Informator Archeologiczny : badania 24, 37-38

EPOKA ŻELAZA

O kres h a ls z ta c k i

Bochen, gm. Łowicz woj. skierniewickie St, 1 patrz w czesne średniowiecze B rańsk, woj. białostockie St. 22 patrz neolit

Brody Pomorskie, woj. gdańskie, St. 2 p atrz neolit

Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu

Prace prowadzi} m gr Edward Pudełko. Szósty sezon b ad ań . C m entarzys­ ko kultu ry łużyckiej IV okres epoki brązu i okres halsztacki. C m enta­ rzysko k ultury przeworskiej B1-C2.

Prace prowadzono n a powierzchni 2.3 ara, odkryto 55 pochówków ludności kultu ry łużyc­ kiej i przeworskiej. Usiłowano bezskutecznie uchwycić w schodni zasięg w ystępowała grobów ze starszej fazy funkcjonow ania cm entarzyska, zalegających w przerzedzonym w tej części sta n o ­ w iska lesie. Stwierdzono n ato m ia st zm niejszanie się ilości grobów w działkach najbardziej w ysuniętych w kieru n k u w schodnim . Z cm entarzyskiem k u ltu iy łużyckiej związane s ą 54 pochówki ciałopalne w większości zabezpieczone konstrukcjam i kam iennym i. Najwięcej gro­ bów pochodzi z wczesnego okresu halsztackiego. Na uwagę zasługują: gr. 197 z ceram iką m alow aną, nożem, b ran so letą żelazną i taką szpilą zaopatrzoną w d u żą płasko-ku listą [pustą) stówkę, gr. 198 —wyposażony w żelazną szpilę z brązową główką uform ow aną w k sz tałt buław - ki z w yrostkam i i gr. 229, gdzie odkopano czarkę zdobioną rytym ornam entem geom etrycznym i pow tarzającym się modułowo motywem swastyki. Z okresu halsztackiego pochodzi też grób 225 zaw ierający dwie bransolety z końcam i zachodzącymi n a siebie 1 pochówek 196 z popiel­ n ic ą przykrytą m isą zaw ierającą szpilę żelazną z pastorałow ato zw iniętą główką (o przekroju d ru tu czworokątnym). Prócz opisanych zabytków pozyskano także: 5 szpil brązowych i żelaz­ nych, 2 bransolety brązowe, kółko, nóż i skręt. W trzech grobach stw ierdzono koraliki szklane — z tego w gr. 215 — 62 egzemplarze.

C m entarzysko ludności kultu ry przeworskiej z okresu rzymskiego reprezentow ał Jeden zniszczony pochów ek odkryty pod pow ierzchnią drogi osiedlowej, który zawierał części skrzy­ neczki w postaci żelaznego okucia zam ka, fragm ent naszyjnika brązowego i stopioną w ogniu zdeform ow aną zapinkę (?) brązową.

Badania b fd ą kontynuowane.

I

Cząstków Polski, gm. Czosnów woj. warszawskie patrz okres rzymski Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

B adania prowadzili mgr U rszula N arożna-Szam ałek (MAP) 1 d r Krzysztof Szam ałek (ZAWIHKM PAN). Finansow ało M uzeum Archeologiczne w Po­ znaniu. Trzeci sezon badań. Cm entarzysko ludności k u ltu ry łużyckiej z o kresu halsztackiego i osada z okresu wpływów rzym skich.

G o r sze w ice , gm . K aźm ierz woj. p ozn ańsk ie

S t. 1 AZP 6 0 - 2 4 /3 2 _________ B rzezie, gm. P leszew woj. k a­ lisk ie S t. 2 9 AZP 6 4 - 3 6

3 8 Okres halsztacki

szeroko płaszczyznowe. B adania objęły powierzchnię 1,5 a r a 1 dostarczyły inform acji o ośm iu kolejnych grobach oraz czterech obiektach z okresu wpływów rzymskich.

O dkryte groby byty w różnym stopniu uszkodzone przez osadę z okresu wpływów rzym s­ kich oraz w w yniku prac agrotechnicznych związanych ze w spółczesną u praw ą terenu cm en­ tarzyska.

W najlepiej zachow anym z odkrytych w tym sezonie grobów znaleziono w obrębie k a m ie n ­ nej obstaw y popielnicę n akrytą m isą oraz 19 naczyń pełniących funkcję przystawek, a wśród nich m alow aną b iało-brunatno-czarną czarkę. W grobie tym znaleziono ponadto naszyjnik i b ransoletę żelazną, dwie bransolety 1 siedem kółek brązowych oraz fragm enty stopionej zausznicy z paciorków szklanych niebiesko-żółtych wśród szczątków przepalonego stosu.

Fragmenty malowanych i grafitowanych naczyń znaleziono również w trzech innych grobach. Ślady o sadnictw a z okresu wpływów rzymskich w skazują n a istnienie naziem nych c h a t d rew nianych z podłogami z dranic i paleniskam i oraz tow arzyszących im w ztem nych obiektów gospodarczych.

P r« w id u je się kontynuację badań. G rod zisk o, gm . Z ator woj. b ielsk ie S t. 1 AZP 1 0 4 - 5 2 /2 4 |

Polska A kadem ia N auk In sty tu t Hi­ storii Kul tu iy M aterialnej Zakład Ar­ cheologii M ałopolski w Krakowie B adania prowadziła m gr Anna Tyniec. Finansow ał K onserw ator Z abyt­ ków Archeologicznych w Bielsku-Białej, B adania ratow niczo-sondażo­ we, Osady k ultury łużyckiej i ze średniowiecza.

B adania przeprowadzono w strefie leżącej n a północ od grodziska (?), w m iejscu bezpośred­ nio zagrożonym pracam i budowlanym i. Łącznie przebadano teren o powierzchni 46,5 m 2. Założono trzy wykopy sondażowo [I-111/9 0 ) oraz dw a wykopy poszerzające (IIA i HB/90), od preparow ano kilkunastom etrow ej długości ścianę w ykopu odwadniającego budow ę u zy sk u ­ ją c długi profil prostopadły do osi ew entualnego w ału grodziska. W sondach 1/90 i III/9 0 znaleziono niewielkie kolekcje ceram iki (średniowiecznej i łużyckiej) w w arstw le ornej i zarejes­ trow ano u k ła d w arstw nie naruszonych w cześniejszą działalnością ludzką. W w ykopach II/9 0 , IIA/90, IIB /90 natrafiono n a pozostałości dwóch rozległych obiektów. O biekt n r 1; palenisko o miąższości ok. 20 cm (bezpośredni pod w arstw ą orną), z którego zebrano m ateriał ceram icz­ ny, który m ożna datow ać n a czas po XJE wieku. Obiekt n r 2: (wyeksplorowany w części W i SW) pozostałości rozległego obiektu mieszkalnego wraz ze znajdującym się poza nim paleniskiem . W w ypełńIsku o miąższości ok. 100 cm możliwe było wyróżnienie dwóch w arstw zasypisko- wych oraz poziomu użytkowego (z d u żą zaw artością węgli drzewnych i brył polepy). Inwentarz: znaczne ilości ceram iki, narzędzie krzem ienne, kości zwierzęce. O biekt ten m ożna łączyć czasowo z okresem halsztackim .

Badania będą kontynuowane.

Kolonia Hlusynne, woj. zamojskie St. 4 patrz okres rzymski Komarów, woj. zamojskie St. 9 patrz epoka brązu

Lawny Lasek, gm. Piecki woj. olsztyńskie St. III patrz okres rzymski

M aciejow ice, woj. sie d lec k ie

S t. 1 i 2 AZP 6 8 7 1 / — Polska A kadem ia N auk In sty tu t Hi­storii K ultury M aterialnej Za к t ad Epoki Metali______________________ B adania prowadziła d r Małgorzata Mogielnicka*Urban. Konsultował doc. d r hab. J a n Dąbrowski. Finansow ane częściowo przez WKZ w S ied­ lcach. Cm entarzysko grupy mazowiecko-podlaskiej k ultury łużyckiej z IV-V okresu epoki brązu 1 okresu halsztackiego (dziesiąty sezon b a ­ dań) naw arstw iające się częściowo n a wcześniejszą osadę tej k u ltu ry (trzeci sezon badań) oraz osada tej kultu ry z (V-V okresu epoki brązu (szósty sezon badań).

Stanow isko 1. P rzebadano 203 m2. W południowej części cm entarzyska wyeksplorowano 18 grobów (15 popielnicowych, 3 jamowe), w ystępujących w 3 poziomach. W tej p artii były one uszkodzone przez rozrastające się dziko drzewa z byłego sadu. W 3 grobach popielnice były przykryte m iską leżącą do góry dnem , w 1 plackiem i w 1 fragm entam i 2 naczyń chropowaco- nych. W 3 w ypadkach wśród kości stwierdzono drobne przedm ioty metalowe (kółko i fragm en­ ty dru tu ), a w 5 ślady brązu n a kościach. W 2 grobach brąz I ślady były tak usytuow ane, że su g e ru ją włożenie do nich więcej niż Jednego przedm iotu metalowego. W 1 grobie znaleziono 2 łuski krzem ienne, a w innym kam ień. Dwa groby jam ow e miały owalne lub koliste zarysy ja m , w przekroju nieckow ate lub workowate, a jed en zaznaczył się Jako sk upisko kości w czystym