Małgorzata Kamińska,Mirosława
Andrzejowska,Teresa
Węgrzynowicz
Wieliszew, gm. Skrzeszew, woj.
warszawskie
Informator Archeologiczny : badania 22, 65-66
In fo rm a to r A rcheologiczny 1988
65
z a p in k ę ty p u К. o ra z n ó ż z łu k o w a ty m tylcem 1 tró jk i)tn ą rę k o je śc ią , d o s to s o w a n ą do w ieszan ia p rzy p asie.S p o ś ró d w y p o sażen ia In n y ch grobów c ia ło p a ln y c h n a le ż y w ym ienić ż e la z n e z a p in k i późno· la te ń s k ie ty p u 6, D /E , II 1 K, nożyk slerp lk o w aty , szydło.
W zesp o łach w czesn o rzy m sk ich znaleziono m. In.: żelazne klucze, zap in k ę brązow ą ty p u Λ-53. s z k la n e paciorki m elonow ate, p a rę brązow ych b ra n s o le t z brodaw kow ym i w ystępam i, frag m en ty z a p in e k brązow ych, kaw ałki b rązu 1 szk lą, przęśllkl g lin ian e. Z zespołów pożnorzym - sk lc h n ależy w ym ienić g ró b ciało p aln y oznaczony n r 1 0 /8 8 , w którym znaleziono m . In. nożyce brązow e, nożyk z b rą z u , część brązow ej ostrogi, kaw ałki szkła.
M ateria ły w raz z d o k u m e n ta c ją z n a jd u ją się w M u zeu m Ziem i Z aw krzeńskleJ w M ławie. P r a c e b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
S tan o w isk o położone J e s t w d olinie O bry (O brzańskl K anal Południowy), n a kraw ędzi 1 sto k u d olinki n ieistniejącego obecnie ciek u . Pokryw ę glebow ą tworzą: gleba p o chodzenia torfow o-ba- glcnnego I g lin ia s ta w części zachodniej oraz sp łaszczo n a bielica w pozostałej p artii. S tan o w isk o e k sp o n o w a n e Je s t w k ie ru n k u WS I NW. Zostało o no rozpoznane w trak cie b a d a ń pow ierzchnio w ych (AZP). O dkryto w ów czas p u n k t o sad n iczy k u ltu ry przew orskiej. O b ecn e prac® m iały c h a r a k te r b a d a ń ratow niczych. Prow adzono Je rów nolegle г “ro b o ta m i' m elioracyjnym i, prow adzonym i przez WZ1R z Leszna. S ia tk a rowów o b jęta z n a czn ą p artię sta n o w isk a , ta k żc możliwe było u ch w y cen ie Jego zasięgu (wzdłuż o si WN-ES) o raz określenie dokładnej lokalizacji. Pozostałości w arstw y k u ltu ro w ej o raz obiekty w yodrębniono w 18 row ach - łącznie o d k ry ta pow ierzchnia w części b ad a n e j ok, 14 a. O d sło n ięto 42 obiekty: 8 Ja m 1 15 grobów Jam ow ych k u ltu ry łużyckiej; 2 c h a ty 1 12 Jam k u ltu ry przew orskiej; 1 c h a ta 1 4 Jam y w czesnośredniow ieczne. C m en tarzy sk o zlokalizow ane było w zachodnio-północnej części sta n o w isk a - Jam y tworzyły w yraźne sk u p ien ie; w b e z p o śred n im sąsiedztw ie, w c e n tr u m s ta n . odsłonięto część o sad y - Jam y g o sp o d arcze (?), J e d e n z grobów m iał k a m ie n n ą k o n s tru k c ję . J e d y n e w yposażenie grobów s ta n o w iła c e ra m ik a , w w ięk szo ści n a c z y n ia były u sz k o d z o n e w w yniku p ra c ziem n y ch . Z o b iek tó w o sad o w y ch opró cz fr. naczyń w ydobyto kości zw ierzęce oraz fr. polepy ( w ty m fr. bielonej, z klepiska?), cm e n ta rz y sk o 1 o sa d ę m o żn a d ato w ać n a podstaw ie an alizy cc ram i kl na I ta /I. W c e n tra ln e j p artii s ta n . odsłonięto tak że obiekty k u ltu ry przew orskiej: 2 c h a ty (z p a le n isk ie m w ew nątrz) o raz 12 Jam ok reślo n y ch um ow nie Jak o gospodarcze. Z obiektów w ydobyto fr. naczyń, k o ści zw ierzęce, fr. polepy, fr. gładzika z kości, osełkę z piaskow ca. W osadzie n ie stw ierdzono ślad ó w działalności h u tn iczej (żużel). W odległości ok. 2 0 0 m od o sa d y odkryto pozostałości ja m y o k o n stru k cji k am ien n ej, o śre d n ic y ok. 2 m (analogicznej J a k w o sa d a c h h u tn ic z y c h k u ltu ry przew orskiej) Interpretow anej Jak o piec do w y p alan ia w ap n a?. Z asięg zw artego o sad n ictw a k u ltu ry przew or skiej w ynosi do ok. 0 ,2 5 ha. Między o biektam i k u ltu ry przew orskiej o d sło n ięto Jam y w czesn o śre dniow ieczne (w ty m 1 c h a ta ) d a to w a n e na p odstaw ie fr. n aczyń na fazę B /C -C . Przyjęto, że w ielkość sta n o w isk a nie przek racza 0 .5 h a [czytelność w arstw y k u ltu ro w ej n a profilach o raz rozm ieszczenie obiektów ) 1 odpow iada zapisow i n a karcie; s tr u k tu r ę gleby n a sta n o w isk u n a le ż a łoby u zu p ełn ić w karcie o glebę g lin ia stą 1 glebę pochodzenia torfow o-bagiennego. Pozostałe inform acje dotyczące położenia, d o stęp n o ści te re n u o raz c h a ra k te ry sty k i sta n o w isk a nie uległy zm ian ie (O u z u p e łn ie n iu klasyfikacji chronologiczno-kulturow ej w sp o m n ian o wyżej).
M ateria ły z w y k o p alisk p rzech o w y w an e s ą w a rc h iw u m WOA-K w T rz e b in a c h pod L esznem . B a d a n ia n i e b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
C
S x c r o d ro w o , g m . K o ś c ia n , w oj, le » z c z y ń » k ie ,SL”
_____________________
W ojew ódzki O ś ro d e k A rcheologicz n o -K o n se rw a to rsk i w L esznie
B a d a n ia prow adził Z esp ó ł archeologów . S p ra w o z d a n ie o p ra c o w a ł M arek W róbel. F in a n s o w a ł WOA-K w L esznie. Pierw szy s e z o n b a d a ń . O sa d a I c m e n ta rz y s k o c ia ło p a ln e k u ltu r y łużyckiej z IIa/1 , o s a d a k u ltu r y p rze w orskiej z późnego o k re s u la teń sk ieg o , o s a d a w cz e sn o śre d n io w ie c z n a z fazy B /C -C .
S z c z u k a , gm . B ro d n ic a , woj. to ru ń sk ie , s t. 1 - p a trz w czesne średniow iecze. T o ru ń , st. 23 - p a trz o k re s w pływ ów rzym skich.
I
W ie lia z e w , g m . S k r z e e z e w ,j
I w o j. w a ra z a w a k ie _____P ań stw o w e M u z e u m A rcheologiczne w W arszaw ie
B a d a n ia prow adziła m gr M ałgorzata K am ińska, przy udziale m gr Miro sław y A ndrzejow sklej. O pieka m erytoryczna: doc. d r h ab . T eresa
Węg-6 Węg-6
OKRES LATEŃSKI rzynowlcz. F in an so w ał КZ m . st. W arszaw y. Trzeci sezo n b a d a ń . C m en tarzysko k u ltu ry grobów kloszowych.Kontynuowano ratownicze badania wykopaliskowe n a potu Państwowego K om binatu G ospodarstw Ogrodniczych.
P ra c e p ro w ad zo n o w p rz e s trz e n ia c h p o zo staw io n y ch pom iędzy w ykopam i b a d a n y m i w s e z o n a c h 1986 1 1087, u z u p e łn ia ją c w te n s p o s ó b Istn iejące w cześniej lu k i.
O gółem p rz e b a d a n o 4 7 5 nr* p o w ierzch n i, z n a jd u ją c e j się w z d ew asto w an ej w s to su n k o w o z n a c z n y m s to p n iu przez w sp ó łczesn e w kopy części s ta n o w isk a .
O d sło n ię to 15 obiektów , w ty m 7 g robów kloszow ych, 4 popielnicow e, 2 Jam o w e o ra z 2 o b ie k ty bliżej n ie zid en ty fik o w an e, zn iszczo n e, w y stę p u ją c e w p o s ta c i s k u p is k p rzem ieszan eg o m a te ria łu cera m ic z n e g o i k o stn eg o , zlokalizow ane w o b ręb ie g łę b o k ic h dołów . O b iek ty były u m iejsco w io n e z re g u ły w żółtym p la s k u , n a głęb o k o ści 2 5 -5 0 c m od p o w ierzch n i ziem i, n a z w a rty m p o k ład zie g lin y . W ystępow ały o n e pojedynczo, opró cz 2 g ro b ó w kloszow ych, s t a n o w ią c y c h za p e w n e z e sp ó ł pochów ków Je d n o c z e śn ie złożonych do ziem i.
G ro b y sw ą b u d o w ą n ie różniły s ię od Już p o z n a n y c h n a c m e n ta rz y s k u , a Je d n o c z e ś n ie p o w sz e c h n y c h w k u ltu rz e grobów kloszow ych. S tw ierd zo n o Jedynie, że w 4 p rz y p a d k a c h (w 2 g ro b a c h kloszow ych 1 2 popielnicow ych), po p ieln ica J e s t n a k ry ta m isą u sta w io n ą w pozycji praw idłow ej, do tej p o ry n ie s p o tk a n e j w W ieliszewie. W g ro b le 2 9 n a lo m la s t (kloszow ym ) stw ie rd z o n o o d w ró cen ie do g ó ry d n e m p opielnicy 1 u m ieszczen ie je j n a m isie. Z ao b serw o w an o p o n a d to , że w n ie m a l w sz y stk ic h g ro b a c h popielnicow ych (oprócz Jednego), zap ew n e d z ie c in n y ch , fu n k c ję p o p ieln ic p ełniły k u b k i zdobione o r n a m e n te m rytym .
S p o śró d n aczy ń o d k ry ty ch w bieżącym sezonie, n ie odbiegających zarów no pod w zględem te c h n ik i w y k o n an ia, k sz ta łtu Jak I zdobnictw a od ceram iki zn a n e j Ju ż 1 typowej d la k u ltu ry grobów kloszow ych, n a szczególną uw agę zasłu g u je m isa z o b ie k tu 40, o s ta r a n n ie gładzonych, c z a rn y c h p ow ierzchniach, w yposażona w 3 w ałeczkow a te u sz k a , z d o b io n a d o o kolnym p a se m pły tk ich dołków oraz In k ru sto w a n a trzem a kołeczkam i brązow ym i (w idoczny śla d po czw artym ), ułożonym i w tró jk ąt. Kółeczka te zostały w yraźnie Intencjonalnie w ciśn ięte przed w ypałem , w m ięk k ą Jeszcze glinę, w m iejscu Jakby przeznaczonym n a czw arte uszko.
W p o pielnicach, z obiektów kloszow ych, w śród p rzepalonych k ości odkryto nieliczne zab y tk i m etalow e I rogowe: w g ro b le 2 9 - szczypczykl Żelazne z przylgniętym i do n ich kośćm i czaszki, w gro b le 3 5 - fragm enty opraw k i rogowej, zdobionej rytym i kółeczkam i z zaznaczonym śro d k iem , szpilę rogow ą o rozpłaszczonej główce z d ziu rk ą w śro d k u o raz k o listy w isiorek (?) k o ścian y z przew ierconym otw orkiem , w g ro b ach 32 l 36 - fragm enty p rzep alo n y ch dru cik ó w brązow ych I g ru d k i stopionego b rązu , często w p o staci re g u larn y ch kuleczek.
P o n a d to z całe j p o w ierzch n i w ykopów z e b ra n o sto s u n k o w o niew ielką Ilość m a te ria łu cera m ic z n e g o k u ltu r y g ro b ó w kloszow ych o raz b a rd z o n ie lic z n e frag m en ty c e ra m ik i w c z e s n o śre d n io w ie c z n e j, a ta k ż e g ru d k ę b rą z u lu źn o z a le g a ją c ą w w a rstw ie żółtego p la s k u , n a głęb o k o ści 5 6 cm od p o w ierzch n i ziem i.
B a d a n ia b ę d q k o n ty n u o w a n e .
B iu ro B ad aft 1 d o k u m e n ta c ji Z abyt- ków w T a rn o b rz e g u ________________
B a d a n ia prow adzili m gr m gr Ew a 1 K rzysztof G arb aczo w ie. P ierw szy sezo n b a d a h . C m e n ta rz y sk o k u ltu ry przew orskiej. Ś lad y o sa d n ic tw a k u ltu iy łużyckiej.
S ta n o w is k o o d k ry to w 1983 r. p o d c z a s b a d a ń ΛΖΡ p ro w ad zo n y ch przez I n s ty tu t A rcheologii U n iw e rsy te tu W arszaw skiego.
W iosną 1988 r. w łaściciel pola, n a któiyrn zlokalizow ane Je s t stan o w isk o , p rzek azał praco w n ik o m BBIDZ w T arnobrzegu frag m en ty pogiętego m lecza, pochw y, g ro tu o raz ceram iki.
Podjęto w stęp n e, ratow nicze b a d a n ia w ykopaliskow e w n ajb ard ziej zagrożonej p ra c a m i ro ln i czym i części pola. Założono 10 w ykopów o lączncj pow ierzchni 101 m 2. O dkryto trzy, w zn aczn y m s to p n iu zn iszczo n e groby Jam ow e z późnego o k re su przedrzym sklego. W ypełńIsko ty ch obiektów m iało zab arw ien ie szaro -czarn e.
G ró b p ierw szy zaw ierał liczne frag m en ty c eram ik i o raz p o zo stałe d ro b n e części u z b ro je n ia , w y k o p an eg o w cześniej przez w łaściciela pola. G ró b 2 w ypo sażo n y był w d w u d z ie ln ą k la m rę do p a s a o raz w liczn e frag m en ty ceram ik i. Z g ro b u 3 w ydobyto Jedynie fra g m e n ty ceram ik i.
W g ro b a c h stw ierd zo n o p raw ie całkow ity b ra k k ości. Z naleziono ty lk o k ilk a frag m en tó w p rz e p a lo n y c h k ości. P o zo stałe p raw d o p o d o b n ie uległy zn iszczen iu .
W w y k o p a c h w y ek sp ło ro w an o ró w n ież frag m en ty c e ra m ik i k u ltu r y łużyckiej. M ateria ły i d o k u m e n ta c ja z n a jd u ją się w BBIDZ w T a rn o b rzeg u .
B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . W ilk o w a , g m . Ł u b n ic e , w o j. t a m o b r z e a k j e , * t. S
