Jerzy Pyrgała
Zamczysko, gm. Kampinos, woj.
warszawskie
Informator Archeologiczny : badania 14, 180-181
180
Wstępne wyniki badań:
1» Zabytek je s t położony na obszarze równinnym, w starorzeczu W i dawy. G rodzisko ma kształt stożka o w ysokości około 4 ,5 m, otoczo nego fosą i wałem. Na południe od niego znajduje s ię podgrodzie, W c zę ś c i centralnej .gródka odsłonięto na głębokości 2 ,3 m cpglany fundament w ieży gotyckiej o w ym iarach 6, 35 x 5,8 m. Badania wyka zały, że w ieża m ieszkalna nie została posadowiona na tzw . stożku, tak, że o kreślen ie gródek stożkowaty je s t nieadekwatne dla tego obiektu. W wykopie odsłonięto budynek drewniany wykonany z połowizn belek /?/, można domniemań, że wykonano go w konstrukcji zrębow ej lub Błupowo-ram owej. Jego w ym iary w granicach wykopu wynoszą 2, 9 x 1, 3 m.
2. Materiał ruchomy etanowi przeważnie ceramika wykonana na szybkoobrotowym kole garncarskim , pochodząca głównie z X IV -X V wieku, Z zabytków specjalnych na uwagę zasługują kulka ołowiana o ra z silnie skorodowana oBtroga, przypuszczalnie z bodźcem w k ształ cie kółka zębatego /?/.
M ateria ły i dokumentacja z badań znajduje się w W OAK we W rocławiu,
Badania będą kontynuowane.
Z A K R ZE W , gm . W arta patrz
w o j, sieradzkie uzupełnienia 1979 Stanowisko 12 A
ZAM C ZYSKO , gm. Kampinos woj. w arszaw skie
Polska Akadem ia Nauk Instytut H is to rii Kultury M aterialnej
Zakład Epoki M etali Pracownia Prad ziejów W arszawy
w W arszaw ie
Badania prow adził dr J erzy P y r gała. Finansował IHKM P A N . P ie rw s z y sezon badań. Grodzisko w czesnośredniowieczne /XXII w. /.
Grodzisko "Z a m c zy s k o " dotychczas nie badane, a znane z pe n etracji pow ierzchniowej, zostało zinwentaryzowane jako średnio w ieczn y obiekt obronny. C elem badań była w eryfikacja tego zabytku.
Grodzisko je s t zlokalizowane 5, 5 km na północny-wschód od Kampinosu i zaznaczone na mapie w po działce 1:25000 d, pow.Nowy Dwór M azow iecki ark, 4 jako Stare Zam czysko, L e ży ono na połud niowym skraju ro zle głeg o kompleksu leśnego i zabagnionych łąk. Gród kampinoski zbudowano na południowym krańcu łańcucha wydm.
181
na naturalnym cyplu wału wydmowego i umocniono dwiema fosam i. P r z y budowie fos w bardzo poważnym stopniu wykorzystano naturalne zagłę bienia m iędzy wydmami, stale wypełnione wodą, tzw, "m isy w yw iania". Obiekt je s t dobrze zachowany, porośnięty rzadkim starodrzew em . Majdan grodziska je s t owalny o rozm iarach 40 x 50 m , Wysokość zbo czy dochodzi m iejscam i do około 5 ra. Od stron północnej i zachodniej występują dwie fosy, wypełnione wodą, o szero k o ści 3-5 m, oddzielone od siebie wałem wydmowym.
Wykop sondażowy 2,5 x 15 m założono w północno-wschodniej c z ę ś c i grodziska i objęto nim fragm ent majdanu o ra z partię k raw ędzi i skłonu w kierunku fosy północnej. Dla ułatwienia ek sploracji wykop podzielono na trzy odcinki /2,5 x 5 m/ oznaczając je jako a ,b ,c . W ar stwa kulturowa w ystąpiła na- głębokości około 0,25 m pod glebą leśną barwy prawie jed n o licie ciemnobrunatnej. Jej m ią ższo ść dochodzi do 0,20 m, m iejscam i do 0,30 m. Pod nią w ystąpił już jako calec piasek wydmowy jedn olitej, żółtej barwy.
Wykop a /środkowa czę ść majdanu/ natrafiono tu na ślady spale nizny, w ęgli drzewnych i polepy z odciskami po konstrukcjach drewnia nych, N ie stwierdzono obecności obiektów nieruchomych.
Wykop b /pod kraw ędzią grodziska/ - odkryto pozostałości pieca kopułowego o średnicy około 2 m. Był to piec zbudowany z gliny na
szk iele cie drewnianym. Zachowała się po nim masa polepy, wypalonej na jednolity czerw ono-brunatny k olo r. W bryłach widoczne są liczn e odciski bierw ion, dranice i prętów, będących śladami po drewnianej kon strukcji pieca. Występują także ślady w ęgli drzewnych o raz spalone konstrukcje drewniane po przypuszczalnej obudowie obiektu.
Wykop c /na kraw ędzi grodziska/ - odkryto ślady po prawdopo dobnych umocnieniach grodu. Składały s ię na nie spalone belki i drani ce, ułożone poziomo.,· stanowiące pas zwęglonych konstrukcji o szerok oś c i około 5 m. Na samym skłonie ujawnił się ślad po dużym słupie.
Ruchomy m a teriał zabytkowy, to obok wspomnianych, ju ż mas po lepy, spalonego drewna, nieliczne fragm enty ceram ik i. Składają się na nie ułamki wylewów i brzuśców naczyń zdobionych regularnym orna mentem pasmowo-bruzdowym. Znaleziono także żelazny nóż i takiż skobel. Zabytki pozwalają datować grodzisko na X III wiek.
Na podstawie wyników badań należy uznać, iż gród "Z am czysk o" funkcjonował w X III wieku jako obiekt obronny dla ufortyfikowania któ re go w dużym stopniu wykorzystano wyjątkowo dogodne warunki natu ralne /waity wydm "m isy wywiania]'/,
ZAW AD Y, gm. Zbuczyn U niw ersytet W arszawski w oj. siedleckie Instytut A rch eolo gii Stanowisko IV
Badania ratow nicze prowadziła m gr Dorotr, Górna, Finansował W K Z w Siedlcach. Drugi sezon badań. Cm entarzysko /X I-XVH w. /.
