nale Santa Barbara {Kalifornia) odwiercono
poszuki-· wawcze otwory Da wodach 0 gI~bok:08ci 300 i 400 m i planuje si~ tarn wiercenie na jeszcze gl~bszych
wodach. . .
IIUUl kwestiEl jest gl~boko6~ wody, kt6ra pozwala na operacje zwUi,zsne z produkcjEl otwor6w, tu gra-niell jak: dotychczn jest 100-120 m. Aby pakona~ t~ granic~ od lat pracuje si~ nad rozmaitymi systemami przygotowania, prod·ukcj1 i transportu na dnie morza, systemy te lllOgll by~ kontrolowane z powierzchni lub z dna morskiego. .
Wiercenie' otwor6w produkcyjnych odbywa si~
zwykle z platform stalych 0 pojemn08ci od kilku do
56 otwor6w kierunkowych kaZda (np. pole ropne .Kingfish w "iBas!! Strait" w Australii produkuje z 48 otworaw na .. dwu platformach, a, w planie jest trzecia 2'1-<>tworowa platforma) •.
Szczeg6lne zaintereeowanie od kilku lat wzbudza projekt g~bOkamorlrkich wiereen badawczych W'yko-· nywanych od 1968 r. przez tiprzednio wspomniany
statek wiertniczy "Glomar Challenger" na wszystkich morzach ~wiata. Jest on wlasnoSciEl flrmy Global. Ma-rine Inc. z LoB Angeles, ktt6ra r6wniei prowadzi wier-cenia i rozeniowania jako wykonawca na poostawie umowy
z
Sci-ipps Institution of OceanographyUni-SUMMARY
The fl:rltlicle dlscsussas 'WOrld demand ilIor oR and gas; in lCOIlineCItJbn wIiItih 1Jh.e deereatmJg 18J)d reeources of these materials, 6eaTch'ing OD shelves h81S been
star-ted. Wl'1th C<lIIlSItIm1l1y i41areuiJnlg con.s.UIJlipItion of these· rollfW mateIia!lB criy elqp)oiotalllJan of oil and gas fields Kom tihe sea botItIom, all:
an
ever Jlncreasinlg ~, may ba~nee iIlbe deffiiciency of these ruel materWs 0'Il the ~eIllts. 'I1hru:s. ,the exami41'a1f;tjJon of aJDyma-. rIDe sedimeIlltaTy ;baIS'ins and seledfii.oin of the product-iye. ones wiIl be the main task of future oil and gas prospecting. The ~reater !P84it of the
paper
deals wJ!tih tbe ~t1!ISm.
o:m
aJDId g·as ~ting on the sea; . the . present telchal.ical poa;ibllJli.t'ies of hytd:roca!l"-boo exp1iOlration and eXfPll,olt9lt!on are sbressed.wersytetu Kalifornijskiego. Ta ostatnia instytucja kieruje tym gl~bokomol'6kim projektem wiertniczym na podstawie uinowy z National Science Foundation. "Glomar Challenger" waZy ponad 11 000 ton, dlu-go~~ okolo 122 m, a wie:!a Wliertnicza 0 pojemno6ci
okolo 454 ton WZDosi si~ na wysoko~~ 59 m ponad liniq wody. Dla utrzymania 9Wej pozycji nad odwiertem statek jest ,,sterowany" systemem dynamicznym. Dwa lata temu po raz pierwszy udalo 8i~ wej~~ z powro-tern do oowier-tu stoSujllC radar w celu umiejscowie-nia odpowiedniego leja umieszczonego w rurach na dnie .morza, do ld6rego (zn6w radarem) kieruje sie'
doln~ c~s~ przewodu wiertniczego. UmoiUwilo to zmian~ wiertel i koronek rdzeniowyeh,powi~zajElc'
w ten spos6b gl~bok~c penetracji w g6r0tw6r pod dnem morza.
Do konca r. 1971 ze statku odwiercoDO 340 otwo-r6w na 225 lokacjach, w wodach do gl~o~cl 6194 m; maksymalna penetraeja w podloze oceaniczne wynosila 1.184 m. Og61em w ciuu 3,5 rok-u penetra-cja osiElgn~a 90 005 m, uzyskujElc 15 850 m rdzeni na sumaryczllll dlugosc rdzeniowania z 27 085 m. Dlu-goM przebytej trasy wynlosla 168 802 km. Straty CZ8SU spowodowane awariami wyniosly mniej niz
1010.
PE3IOME
Bo BpeMlI nOJIeBhIX mDKeHepRO-reOJIOrH'IeCKKX pa-60T, CB$I3aHHbIX co 'CTPOHTeJIbCTBOM JIa3eHKoBcKoji; aprepHH B BapnlaBe, 6bIJIO B3B1'O OKOJIO 1000 o6pa3~oB CBlI3H1>IX rpYHTOB, 'KoTOpbIe HCCJIe,n;OBaJIHCb
JIa60paTOp-Hl>nm u;eTO,!{aKH. IIoJIyqeHHbIe ,n;aHHCle nOCJIY:HOlJIH
OCHOBO~ ,n;JUi npoBe,lleHHlI KOppeJIJlqHH Mem,ltY JIHTO-JIOrH'leCKHM COCT8BOU; H tPH3KKo-U;eXaRH'IeCKHKH na-paMe'l"PaMH rpYHTOB. B wrore sroro 6blJIH no.ny'leH·bI
. HHTepeCHbIe <pYHKWfOHaJIhHbIe 38BHCHMOCTH, B 3Ha'IH-TeJIl>HO~ ~neHH COOTBeTCTBYIO~e ,lIaHHbIM, Koropble 6bIJIH no.ny'leHbI B. CPOPTYH8TOM, T. Kam.cxHM, 3. MbI-CJlHHLCKO~ H
,n;.
mHlUJIO. K8JKeTCJI BDOJIRe 060CHOBaH -HbIM ,lIaJIbHe~mee npO,llOJI:!KeHHe aHanH30B,npe,llDPH-HJlTbIX aBTOPOM, '1TO B 3Ha'lH'reJIbHoA creneHH
compa-THT TPY~MKHe H ,lIoporOCTO.HIlI;He JIa6oparopHhIe HC-CJIe,n;oBaBHB, He06xo~hIe ,n;JIJI ~eJle:A CTpoHTeJIbCTBa.