O NALEŻYTĄ POZYCJĘ GLIŃ OGNIOTRWAŁYCH W ŚWIECIE SUROWCÓW MINERALNYCH

: ' .

GLO.SI'

CZI'TELN.H.ÓII'

ANTONI KRAUS

O

NALEŻYTĄ POZYCJĘ GLIŃ OGNIOTRWAŁYCH

W

ŚWIECIE

SUROWCÓW MINERALNYCH

J

ednym z najważniejszych przemysłów w naszej gos-pod.aree narodowej jest pmemy.sł ma:teri.ałów ognio7 trwałych. Korzysta on głównie z surowców

krzemion--kowych, ilastych, oraz węglanowych surowców magne-zowych. Wśrl>d nich na pierwszy plan zarówno z uwagi na szerokie l nader ważne zastosowan!e przy produkcji wyrobów szamotowych jak i olbrzymie zasoby w po-równaniu do poz.ostałych ogniotrwałych surowców ce-ramicznych, zdecydowanie wysuwają się gliny ognio-trwałe. WiS.POmiliLane czyruńlld, olbQok lWielu ruęwymienio­ nych z uwagi na ich mniejsze znaczenie, narzucają z góry konieczność bliższego zainteresowania się nimi. Ow oczywisty fakt nie znajduje niestety potwierdze-nia w życiu codziennym .. Złoża, kopalnie oraz

wydoby-ty surowiec w znacznej mierze pozostawione są samym

sobie.

Słabe zainteresowanie czynników odgórnych prowa-dzi m. in. do tego, że np.

na

Wydziale-Górnictwa Od-krywkowego na AGH wykładowcy ani słowem nie wspominają o metodach urabiania skał ilastych i sto-sowanej mechanizacji kopalń, że słaba propaganda spe-cjalizacji w zakresie surowców skalnych na Wydziale Geologicznym tejże uczelni ujemnie odbija się z kolei na Uości absolwentów poświęcających się zagadnieniu glin, że inżyniera ze specjalizacją odkrywkową

zatrud-nia się niekiedy w działach administracyjnych, zaś

in-390

•

żyniera ze specjalnością z zakresu rud i soli skierowu-je się na kopalnię odkrywkową. że żadna kopalnia

pod-legła Centralnemu Zarządowi Przemysłu Materiałów Ogniotrwałych nie posiada dotąd ani jednego hydro-geologa, że bardzo mało studentów otrzymuje skiero-wania na praktyki wakacyjne i dyplomowe do kopalń glin.

Tych "że", o kltUtry!Ch można by szerzej wspomndeć !jest jeszcze znacznie wlęcej. Na szczęście są i propagato-rzy tego SIU!I'OWeowego "kqpoilu:saJka". Do najjlwy.bimiej-szy;ch na.łeży tu ~eSI()Ół' rurukowc6łw Zakładu

Mineralo-gii i IPetrograd:ii AGH, kltóry połorż;ył ó~ niemałe

za-9ługi

n.a

polu !PQZnania dddadneJ ibudowy wewnętrzn~j

i iW'łasnOOoi :liizyczno-.chemi!crmych minerał6iw iiaatych.

Drugi nader ważny jest pasjonujący wachlarz

zagad-nień dotyczących genezy złóż, związków ogniotrwałoś­

ci z facją, ,zmian glin ogniotrwałych, jak i współzalega­ jących sumwców, dalszej mechanizacji zdejmowania

n.adlcladu, urab'i.anila su.t'owca (jego żaia'<hlnku ;i transpor-tu, warunków hydrogeologicznych oraz ruchu górotwo-ru, jak: OSliWilka, pełoonte, wypiętrzanie :i osiadanie oraz spękania złóż będących wynikiem naszych niedo-statecznych wiadomości o (Zjawiskach pochodzących z zaibutteoia rawnowa'mf układu ,,nadkł.ald - gldny o.gn,iotrwałe- węgiel obrunabny''. Wachlarz ten ooej-mu;je rÓIWnieź morż:l:iwośc'i lld.l:k.akrat.neij obniżki

ikosz-t&w

wlasnych przei .&tasowanie własnego rwęg:ia bru~

natneg~o do ;procesów opałowycll pomy produkcji mate-riałów ogniotrwałych.

Dotychczasowe wyniki działalności Wydziału

Cera-micznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie,

szeroka popularyzacja wśród rzesz studenckich

oma-. wianej bo~atej . tematyki związanej ze zjawiskami

za-chodzącymi w złożach przy urabianiu i· przeróbce su·

.rowca- czekająca na rozwiązanie, oraz

rozpowszech-nienie, zwłaszcza w kołach inżyniersko-technicznych

poglądu, iż materiały ogniotrwałe są funkcją

wielko-piecownictwa, futllkeją pro.dulk.qji ~ rokują nadzi:~ę,

iż gliny ogniotrwałe zajmą już . .niedługo należne im