Fo ra z drugi* w c ią g u o s t a t n i c h l a t 1 , z e b r a li e ię p r z e d s ta w i-c i e l e w ię k s z o ś i-c i akadem ii-ckii-ch ośrodków ekonom ii p o lit y i-c z n e j na o g ó ln o p o ls k ie j k o n f e r e n c j i naukowej я d n ia ch 16 - 18 maja 1985 r . w B ronisław ow i« n . Zalewem Su lejow sk im , w w o j. p iotrk ow sk im .
Tematem k o n f e r e n c j i, zorgan izow an ej p rzez Zakład Ekonomii Po-l i t y c z n e j K a p ita Po-lizm u U n iw ersy tetu Ł ódzkiego w esp ół z I n sty tu te m Nauk Ekonomicznych PAN w '.ТагеŁawie b y ła "Rola państwa k a p i t a l i -s ty c z n e g o w -ste r o w a n iu prooe-sam i go-spodarczym i i -sp o łeczn y m i w u j ę c iu w sp ó łc z e sn e j b u rżu a zyjn ej t e o r i i ek o n o m ii" . W k o n f e r e n c j i u c z e s t n io z y ło oa 70 o s ó b , w tym k ilk a r e p r ez e n to w a ło za g ra n iczn e o ś r o d k i naukowet Związku R a d z ie o k ie g o , N ie m ie c k ie j R e p u b lik i De-m okratycznej 1 C z e c h o s ło w a c ji.
O tw arcia k o n f e r e n c j i dokonał j e j przew odniczący p r o f , dr hab.
v
J a n u sz G ó r sk i, k tóry s t w i e r d z i ł , t e celem obrad j e s t b l i ż s z e poz-n a poz-n ie poglądów i sporów to c z ą c y c h s i ę we w s p ó łc z e s poz-n e j b u rżu a zy j-n e j m y śli ekoj-nom iczj-nej j-na tem at f u j-n k o ji i zakresu stosow aj-nych me-tod o d d z ia ły w a n ia państwa na ż y o ie gosp o d a rcze i s p o łe c z n e , wys-n u c ie wwys-niosków oo do s k u te o z wys-n o ś o i stosow awys-nych metod i ew ewys-n tu alwys-n ej m o żllw o śo i w y k o rzy sta n ia n ie k tó r y c h dośw iadozeń pańetw k a p i t a l i -sty c z n y c h w odmiennyoh warunkach sp ołoczn o -ek o n o m iczn y o h i p o l i -t y c z n y c h .
W toku trzyd n iow ych obrad k o n f e r e n c j i p rzed sta w io n o t r i y n a ś - o i e r e fe r a tó w i c z t e r n a ś c ie komunikatów naukowych*
P ie r w sz e s p o tk a n ie od b yło s i ę w maju 1983 r . w P o d k la s z to -rzu k . S u le jo w a . P o r . "Acta U n i v e r s i t a t i s L o d z ie n s is " 1 9 8 5 , F o lia oeconom ica 4 9 , Przemiany w ekonom ii za ch o d n iej (b u r ż u a z y jn e j i n o ojald em ok ratyc z n e j ) l a t s z e ś ć d z i e s i ą t y c h i s ie d e m d z ie s ią t y c h .
P ierw szy d z ie ń obrad:
1 . P r o f . dr hab. Janusz O ó rsk l, Spory • ekonom ii b u rżu a zy jn ej na t e n a t r o l i państwa я ste r o w a n iu procesam i gospodarczym i i sp o -łe c z n y m i, [ r e f e r a t ] , U n iw er sy tet Ł ó d zk i.
2 . Prof* dr h ab . Adam S z e w o r sk l, Interw en cjonizm państwowy w é w i e t l e h is t o r y c z n e j e w o lu c ji f u n k c j i s p o łe c z n o -g o sp o d a r c z y c h państw k a p it a lis t y c z n y c h , [ r e f e r a t ] » U n iw e r sy te t W arezawaki. 3* P r o f . dr O ia e la K ahl, P o s t fp naukow o-teohniozny a k ry zy s b u r-
żuazyjn ych t e o r i i regu low an ia g o s p o d a r k i, [ r e f e r a t ] , Uniwer-s y t e t w J e n i e , NRD.
4 . Dr Bogusław F ie d o r , dr P io t r W ilc z y ń s k i, R e g u la c ja ekonom icz-na i s p o łe c z n a m gospodarce S t a n ó w Z jed n oczon ych . Instrum en-tarium r e a l i z a o j i i a sp ek ty t e o r e t y c z n e , [ r e f e r a t ] , Akademia Ekonomiczna, Wrocław.
5 . Dr Andrzej W ojtyna, Ekonomiczna r o la państwa k a p i t a l i s t y c z n e -go - główne k w e s tie sporne d o ty c z ą c e a sp ek tu r e g u la c y jn e g o , [k o m u n ik a t], Akademia Ekonomiczna, Kraków.
D rugi d z ie ń obrad (przed południem )! ^
6. P r o f . dr hab. A lfr e d B B nisch, Cechy c h a r a k te r y s ty c z n e a l t e r -natywnej ekonom ii p o lit y c z n e j w R e p u b lic s F e d e r a ln e j N ie m ie c, (jr u fe ra tj , C entralny I n s t y t u t Bauk Ekonomicznych Akademii Nauk, NRD.
7 . P r o f . dr h a b . K laus 0 . W. M a ile r , Nowe te n d e n o js w b u r ż u a z y jn e j t e o r i i ekojnom iczjnej w z a k r e s ie k s z ta łto w a jn ia p o l i t y k i go -s p o d a r c z e j, [ j e f e r a t ] , C en traln y I n -s t y t u t Nauk Ekonomicznych Akademii Nauk, NRD.
8 . D oc. dr W itold Lejman, Rola państwa w s y s te m ie s p o łe c z n o g o s -podarczym k a p ita liz m u - u j ę c i e ekonom ii n e o l n s t y t u c j o n a ln e j , [ l r e f e r a t ] , U n iw er sy tet Ł ó d zk i.
9 . Dr Paweł P aw łow sk i, " P u b lic c h o ice " - nowy k ieru nek ekonom ii in s t y t u c j o n a ln e j na tem at r e g u la c y jn e j f u n k c j i państwa k a p i-t a l i s i-t y c z n e g o , [kom unikai-t] , Akademia Ekonomiczna, Poznań. 1 0 . Dr E u gen id sz K w iatkow ski, Uwagi w k w e s t ii r o l i p ie n ią d z a i
p o l i t y k i p ie n ię ż n e j w ekonom ii b u r ż u a z y jn e j, [k o m u n ik a t], Uni-w e r sy te t Ł ó d zk i.
1 1 . Dr Jan Ł . bednarczyk, Co howego wnosi " s u p p ly -s id e econom ics" do p rob lem atyk i s t a b i l i z a c j i g o sp o d a r c z ej we w spółczesnym ka-p i t a l i z m i e , [komunikat] , Wyższa S zk o ła I n ż y n ie r s k a , Radom.
1 2 . Mgr L eszek F ilip o w ie » , Ekonomi* podaży p ro p o zy cja in t e r p r e -t a c j i p o j ę c i a , [komunika-t] , I n s -t y -t u -t Nauk Ekonomicznych, P o l-sk a Akademia Nauk, Warszawa.
1 3 . Dr Marek P a s ie k a , T eorety czn e ź r ó d ła 1 t r e ś c i ekonom ii podaży, [k o m u n lk a tj, U n iw er sy tet L ó d a k
i.-Drugi d z ie ń obrad (po p o łu d n iu )i
1 4 . P r o f . dr h a b . K laus M ü ller, W k w e s t ii te o r e ty o z n y c h k o n tro -w e r s j i między neomonetaryzmem a neokeynesizm em na p r z y k ła d z ie ste r o w a n ia procesem r e p r o d u k c ji za pońrednlotw en p ie n ią d z a 1 p r o c e n tu , [ r e f e r a t] , Wyższa S zk o ła T e c h n io z n a ,K arl-M arx-Stadt, KBD.
1 5 . Doc. dr H arald Kunze, Problemy m iędzynarodowej pańetwowo-mo- n o p o lis t y c z n e j p o l i t y k i przem ysłow ej w Europie Z a ch o d n iej, [ r e f e r a t j , U n iw er sy tet w J e n i e , NRD.
1 6 . P r o f . dr hab. Joachim M eisn er, Hola państwa b u riu a zy jn eg o w k on cep cjach konw ergencyjnych, [ r e f e r a t ) , Akademia Ekonomlozna, K a to w ice.
1 7 . Doc. dr hab. Leon O ls z e w s k i, P o lit y k a przem ysłowa wysoko r o z - w in ię ty o h krajów k a p i t a li s t y c z n y c h , [ r e f e r a t ] , U n iw er sy tet W rocław ski.
1 8 . Dr Zbigniew P o d la e ia k , P o lit y k a przem ysłowa państw za ch o d n io -e u r o p -e js k ic h , [k o m u n ik a t], U n iw -e r sy t-e t Ł ó d zk i.
1 9 . Dr Zbigniew J u r c z y k , P o lit y k a a n ty c y k lic z n a Stanów Z jednoczo-nych w la t a c h 1 9 7 0 -1 9 8 4 , [k o m u n ik a t], U n iw e r sy te t W rocław ski. 2 0 . Dr Z d zisła w F u ó le c k i, P rotek cjon izm jako forma in te r w e n c jo -nizmu państwowego w s f e r z e handlu z a g r a n ic z n e g o zachodnich krajów uprzem ysłow ionych, [komunikat] , I n s t y t u t Z achodni, Роэ- n ań .
2 1 . Dr Marian Noga, Społeozny c e l gospodarow ania w u j ę c iu ekono-m ii n e o k la s y c z n e j i n e o in e ty t u c j o n a ln e j , [koekono-m unika^], Akade-mia Ekonomiczna, Wrocław.
T r z e ci d z ie ń obradt
2 2 . Doc. dr hab. Adam Gwiazda, Próba oceny selek ty w n eg o in te r w e n cjonizm u państwowego na p r e y k ła d z ie R e p u b lik i F e d e r a ln ej N ie -m ie c , [ r e f e r a t ] , U n iw er sy tet G dański.
2 3 . Dr Tadeusz Hadrowioz, Krytyka "państwa dobrobytu" we w sp ó ł-c z e s n e j za ł-ch o d n iej m yóll s p o łe ł-c z n o -e k o n o m ił-c z n e j, [ r e f e r a t ] , U n iw er sy tet Ł ó d zk i.
2 4 . Dr Grażyna R e a g ie r e , mgr K o r n e lia Woldaa, P o lit y k a dobrobytu a n ie r ó w n o śc i s p o łe c z n e , [k om u n ik at], Akademia Ekonomiczna, Wrocław.
2 5 . Dr K r z y s z to f Opawski, Konserwatywne "państwo dobrobytu” - mo-d e l a k tyw n ości g o sp o mo-d a rczej państwa w R ep u b lice F e d e r a ln ej N iem leo w la ta c h o s ie m d z ie s ią t y c h , [kom unikat] , I n s t y t u t Nauk Ekonomicznych, P o lsk a Akademia Nauk, Warszawa.
2 6 . Dr U r sz u la L orenow loz, R e a liz a c j a ekonom icznej i s o c j a l n e j f u n k o ji państwa na p r z y k ła d z ie S zw eo ji , [k o m u n ik a t], Akade-mia Ekonomiczna, Kraków.
2 7 . Dr S ta n isła w S z u k a le k i, P o lit y k a s tr u k tu r a ln a państwa k a p it a -l is t y c z n e g o na p r z y k ła d z ie R e p u b -lik i F e d e r a -ln e j N iem ieo , [-lko- [lko-m unikat] , U n iw er sy tet Ł ó d zk i.
P r z e b ie g obrad i d y sk u sja prowadzona w lo h toku p o zw a la ją na sform ułow anie k ilk u is t o t n y c h s p o s t r z e ż e ń , n ie p reten d u ją cy o h do podsumowania bardzo o ż y w io n e j, ciek aw ej wymiany poglądówt
1 . K o n feren cja d o w io d ła , że n ie można badać w sp ó łc z e sn e j t e o r i i ekonom ii państw k a p it a lis t y c z n y c h bez k o n f r o n t a c j i z p r a k ty -k ą . We w s p ó łc z e sn e j e-konom ii Zachodu dominuje o b eo n le konserwa-tywny n u rt zwany ekonomią p od aży, będący r e a k c ją na tzw . ekonomię popytu zw iązaną á o iá le z t e o r i ą K eynesa i n e o k e y n e e ls tó w . S t o s o . wanle w p ra k ty ce gosp od arozej z a le c e ń ekonom ii podaży, n p . w S ta -nach Z jednoczonych za czasów p rezy d en tu ry R. Reagana, p r z y n io s ło pewne pozytywne r e z u l t a t y . Zasadnlozym przedm iotem wymiany p o g lą -dów w toku k o n fe r e n c ji s t a ł a s i ę w e r y fik a c ja te o r e ty o z n y o h z a ło -żeń ekonom ii podaży i efe k tó w j e j s to so w a n ia w p ra k ty ce o ra z za k resu r o l i państwa w stero w a n iu gospodarką k a p i t a li s t y o z n ą o s t a t -n ic h l a t . Cehtral-nym zagad-nie-niem d y s k u s j i s t a ł a s i ę w ięc k w e s tia ekonomia podaży a g o sp od arcza i s p o łe c z n a r o la państwa k a p i t a l i -s ty c z n e g o o -s t a t n i c h l a t .
2 . Myál przew odnią r e fe r a tó w 1 komunikatów o ra z d y s k u s j i w t y c h podstawowych aprawaoh u ją ć można w sp o só b n a stęp u ją o y s
a . Ekonomia podaży n ie ste n o w i zw artego system u ekonom icznego p r z e c iw n ie , J e s t ona p o łą czen iem różnych poglądów , różnych s z k ó ł fk o n o a ic z n y c h , w k tó ry ch dom inują k o n o sp oje kierunku n e o l i b s r a l
-n e g o . Propaguje w ię c eko-nomia podaży model c z y s t e j gosp od ark i p ry-watno-kap i t a l i ety czn ej , b ez in g e r e n c j i państwa w wolną grę e i ł ekonom icznych, o g r a n ic z e n ie r o l i związków zawodowych, o p iek u ń czej f u n k o ji państwa i t p .
b* K a lety o d r ó ż n ia ć d e k la r a c je słow ne zaw arte w formułowanych koncepcjach zwolenników ekonom ii podaży od r z e c z y w is ty c h t r e ś c i w ystęp u jących w p r a k ty c e . Praktyka sto so w a n ia z a le c e ń t e j ekono-m ii w sk a zu je, t e j e j prograekono-mowy a n ty keyn e slz ekono-m , o g r a n ic z a n ie ozy nawet elim in o w a n ie r o l i państwa i stosow anych p rzez n ie n a r z ę d z i in terw en cjo n izm u n ie z n a jd u je p o tw ie r d z e n ia w r z e c z y w is t o ś c i i Okazuje s i ę bowiem, że tzw . reaganomika czy thatcheryzm w A n g lii s t o s u j ą w n a j c z y s t s z e j p o s t a c i z a le o e n ia keynesizm u, m. i n . p o l i -tykę d e f ic y t u budżetow ego, w zro stu długu państwowego, czy k ie r o -wania głównego str u m ie n ia wydatków państwa na z b r o j e n ia .
c . Zakres ekonom icznych f u n k c j i państwa k a p it a lis t y c z n e g o j e s t nadal z n a czn y . W spółczesny k a p ita liz m n ie może w ycofać s i ę z regu low an ia procesów g o sp o d a rczy ch , z ek o n o m iczn o -in terw en cyjn y ch f u n k c j i . Wymaga tego o s ią g n ię t y poziom rozwoju s i ł w ytw órczych, układ stosunków ekonom icznych, d la te g o t e ż różnorodne formy c e n -t r a l n e j k o o rd y n a cji s ą n ad a l k o n ie c z n e .
d . D otychczasow e su k cesy ekonom ii podaży, ś c i ś l e j j e j z a le c e ń * p r a k ty c e , mają c h a r a k ter p r z e jśc io w y i d o ty c z ą p r a k ty c z n ie S t a -nów Z jednoczonych, co z n a la z ło swój wyraz w z w ię k s z e n iu sto p y w zrostu g o sp o d a r c z eg o , zredukowaniu stop y i n f l a c j i , o g r a n ic z e n iu rozmiarów b e z r o b o c ia .
e . T rw ałe, czy w zg lęd n ie tr w a łe e fe k ty z a le c e ń ekonom ii poda-ży są w idoczne w d z ie d z in ie s f e r y wydatków s o c j a ln y c h i o g r a n i-c z a n ia opiekuńi-czyi-ch f u n k i-c j i państwa« Skoni-centrowany a ta k ekonom ii podaży na te fu n k c je wywołany J e a t dążeniem do z w ię k s z e n ia p o la d la w zrostu zysków , a zarazem z w ię k s z e n ia środków na z b r o je n ia .
f . Widoczny "kura na ekonomię podaży" w o s t a t n i c h l a t a c h J e s t fu n k c ją d łu g o trw a łe g o kryzyau k a p ita liz m u , k tó reg o p o c z ą tk i s i ę g a ją 1973 r . 1 d ą żen ia w ap ółozeanej b u r ż u a z jl do p r z e r z u c e n ia j e -go k o sztó w , c ię ż a r u * na ś w ia t pracy oraz w y jś c ia z teg o kryzysu kosztem in n ych k la s i warstw s p o łe c z n y c h .
Tych k ilk a uwag n ie w yczerpuje bogactwa problemów poruszonych na od b y tej k o n f e r e n c j i. K ontynuacją ty ch prao badawczych ma być
k o le jn a k o n fe r e n c ja na t e a a t "W epółoseena b u rtu aq rjn a p o l lt y o i n a «obeo podetanowyoh problemów goepodaroajoh ■ u " .
ekonomia k a p l t a l i s
