Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji otworowej złóż Oznaczenie kwalifikacji: M.40
Wersja arkusza: X
M.40-X-19.06
Czas trwania egzaminu: 60 minut
EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE
Rok 2019
CZĘŚĆ PISEMNA
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 13 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego.
2. Do arkusza dołączona jest KARTA ODPOWIEDZI, na której w oznaczonych miejscach: wpisz oznaczenie kwalifikacji,
zamaluj kratkę z oznaczeniem wersji arkusza, wpisz swój numer PESEL*,
wpisz swoją datę urodzenia,
przyklej naklejkę ze swoim numerem PESEL.
3. Arkusz egzaminacyjny zawiera test składający się z 40 zadań. 4. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie możesz uzyskać 1 punkt.
5. Aby zdać część pisemną egzaminu musisz uzyskać co najmniej 20 punktów. 6. Czytaj uważnie wszystkie zadania.
7. Rozwiązania zaznaczaj na KARCIE ODPOWIEDZI długopisem lub piórem z czarnym tuszem/ atramentem.
8. Do każdego zadania podane są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Odpowiada im następujący układ kratek w KARCIE ODPOWIEDZI:
9. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna.
10. Wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą – np., gdy wybrałeś odpowiedź „A”:
11. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz odpowiedź, którą uważasz za poprawną, np.
12. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE ODPOWIEDZI i wprowadziłeś wszystkie dane, o których mowa w punkcie 2 tej instrukcji.
Warunki energetyczne złoża, przy których przypływ ropy naftowej do odwiertu następuje pod wpływem energii gazu rozpuszczonego w ropie naftowej, określa się jako
A. gazowo-ciśnieniowe. B. wodno-ciśnieniowe. C. gazowo-sprężyste. D. sprężyste.
Zadanie 2.
Eksploatacja siarki metodą otworową jest możliwa ze względu na temperaturę topnienia siarki, która wynosi około A. 90ºC B. 120ºC C. 150ºC D. 185ºC
Zadanie 3.
Środki ochrony indywidualnej w zależności od ich ogólnego przeznaczenia, posiadają oznaczenia: U, N, R, G, T, D, S, W, I. Który symbol literowy dotyczy środków ochrony twarzy i oczu?
A. U B. G C. T D. S
Zadanie 4.
W katalogu rur wydobywczych znajduje się rura o średnicy 3½”. W układzie metrycznym jest to równe A. 60,3 mm
B. 73,0 mm C. 85,8 mm D. 88,9 mm
Zadanie 5.
Która pompa wgłębna jest pompą wpuszczaną montowaną w rurach wydobywczych o średnicy 2⅜”? A. 20-125-RHBC-16-4-4
B. 20-175-THC-16-4-4 C. 25-175-RHBC-16-4-4 D. 30-225-RHAM-16-4-4
Na rysunku przedstawiono podgrzewacz gazu ziemnego. Którą cyfrą oznaczono króciec, którym doprowadzany jest do podgrzewacza czynnik grzewczy?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Zadanie 7.
Na podstawie wykresu wydobycia ropy naftowej dla odwiertu pompowanego określ optymalną głębokość zawieszenia pompy wgłębnej.
A. 1120 m B. 1150 m C. 1180 m D. 1210 m
Zadanie 8.
Ile powinna wynosić wartość skoku tłoka pompy wgłębnej, którego pole przekroju wynosi S = 0,0008 m2,
aby uzyskać wydajność pompy równą 8,64 dm3/min? Tłok wykonuje n = 10 suwów/min, a sprawność pompy
jest równa 90%. A. 0,9 m B. 1,1 m C. 1,2 m D. 1,4 m
S
s
n
Q
tPodczas eksploatacji złóż ropy naftowej wtórne metody wydobycia stosuje się w celu A. zwiększenia przepuszczalności skał w strefie przyodwiertowej.
B. obniżenia wartości Pd w odwiertach eksploatacyjnych.
C. zwiększenia współczynnika sczerpania ropy naftowej. D. obniżenia lepkości ropy naftowej w złożu.
Zadanie 10.
Co oznacza skrót KPMG „Mogilno”?
A. Kriogeniczny Punkt Modyfikacji Gazoliny „Mogilno” B. Kopalniany Punkt Magazynowania Gazu „Mogilno” C. Kawernowy Podziemny Magazyn Gazu „Mogilno” D. Krajowy Podziemny Magazyn Gazu „Mogilno”
Zadanie 11.
Urządzenie Coiled Tubing z elastycznym przewodem może być zastosowane do
A. wykonywania pomiarów głębokości zwierciadła ropy naftowej w odwiercie. B. wypłukiwania zasypu z dna odwiertu eksploatacyjnego.
C. wyciągania z odwiertu przewodu pompowego. D. regulacji wydajności odwiertu samoczynnego.
Zadanie 12.
Podczas kwasowania odwiertów solanka stosowana jest A. do płukania rur okładzinowych po zabiegu. B. do sporządzania cieczy kwasującej.
C. jako ciecz buforowa. D. jako przybitka.
Zadanie 13.
W ciągu doby wydobycie z odwiertu wyniosło 9 600 dm3 ropy naftowej i 768 m3 gazu ziemnego. Wykładnik
gazowy w tym przypadku wynosi A. 12,5 m3/m3
B. 40 m3/m3
C. 80 m3/m3
D. 125 m3/m3
Zadanie 14.
Na początku eksploatacji odwiertu gazowego manometr wskazywał wartość ciśnienia głowicowego 200 barów. Po dwóch latach eksploatacji spadek ciśnienia wyniósł 5%. Ile wynosi ciśnienie głowicowe po czterech latach, jeżeli w ciągu kolejnych dwóch lat ciśnienie obniżyło się również o 5%?
A. 180 barów. B. 180,5 bara. C. 182,5 bara. D. 185 barów.
W ciągu 20 dni z odwiertu samoczynnego N - 8 wydobycie wyniosło 86,2 tony ropy naftowej i 3 215 kg wody. Wydobycie w 21. dniu zapisano w dobowym raporcie. Jakie wartości należy odpowiednio zapisać w kolumnie 4 i 8 raportu dla odwiertu N - 8?
A. 89,9 oraz 3358 B. 89,9 oraz 3378 C. 90,5 oraz 3378 D. 90,5 oraz 3358
Zadanie 16.
Kolorem żółtym na mapie geologicznej oznacza się utwory A. miocenu.
B. dewonu. C. triasu. D. jury.
Dobowy raport wydobycia kopalin z odwiertów kopalni ………
Lp.
Nazwa i nr odwiertu
Wydobycie
Ropy [tona] Gazu [m3] Wody [kg] dziś od 1-go dziś od 1-go dziś od 1-go
1 2 3 4 5 6 7 8 1 N - 3 3,8 79,6 124 2548 2 N - 8 4,3 163 3 N - 9 3,7 143 … Razem
Instrukcja kontroli głowicy eksploatacyjnej
Określ na podstawie instrukcji kontroli głowicy eksploatacyjnej, kto i z jaką częstotliwością powinien dokonywać kontroli, zgodnie z instrukcją eksploatacji, szczelności laski pompowej względem jej uszczelnienia.
A. Przedstawiciel działu technicznego dwa razy w roku. B. Operator obróbki i wydobycia raz w miesiącu. C. Mechanik zakładu górniczego raz na miesiąc. D. Kierownik zmiany raz na pół roku.
Zadanie 18.
Rodzaj uszkodzenia żerdziowej tłokowej pompy wgłębnej, pracującej w odwiercie eksploatacyjnym ropy naftowej, można określić
A. mierząc amperomierzem natężenie prądu pobieranego przez silnik napędowy żurawia. B. dokonując pomiaru wydajności pompowania ropy naftowej.
C. za pomocą dynamografu pompowego. D. za pomocą echometru.
L.p. Elementy podlegające kontroli
Częstotliwość kontroli Obsługa obiektu
zakładu górniczego - mechanik, elektryk, operator
obróbki i wydobycia
Kierownik obiektu zakładu górniczego
lub jego Zastępca, Kierownik zmiany Przedstawiciel Działu technicznego – osoba dozoru Rodzaj kontroli
1. Korpus głowicy 1 x miesiąc
1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
2. Zasuwy awaryjne, robocze i rezerwowe 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB 3. Manometry 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
4. Szczelność połączeń pomiędzy:
4.1 głowicą, a więźbą rurową 1 x miesiąc
1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
4.2 zasuwami, zasuwami i głowicą oraz połączeniami kołnierzowymi 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
4.3 dławikiem, a laską pompową 1 x miesiąc
1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
5. Sposób zabezpieczenia rurociągu tłocznego 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
Na schemacie instalacji odsiarczania gazu ziemnego cyfrą 1 oznaczono rurociąg A. z roztworem MEA tłoczonym do absorbera w celu jego regeneracji. B. zregenerowanego roztworu MEA tłoczonego do absorbera.
C. zregenerowanego roztworu MEA tłoczonego do desorbera. D. z roztworem MEA tłoczonym do desorbera.
Zadanie 20.
Temperatura regeneracji trójetylenoglikolu TEG w desorberze (kolumnie desorpcyjnej) nie może przekraczać temperatury rozkładu TEG, która wynosi
A. 125ºC B. 164ºC C. 206ºC D. 275ºC
Zadanie 21.
Który rysunek przedstawia pierścienie Białeckiego, stosowane jako wypełnienie kolumn absorpcyjnych?
Stabilizacja ropy naftowej ma na celu
A. obniżenie lepkości ropy przed transportem rurociągowym. B. usunięcie z ropy lekkich składników węglowodorowych. C. usunięcie z ropy związków asfaltowych.
D. rozbicie powstałej emulsji ropnej.
Zadanie 23.
Określ dopuszczalną temperaturę punktu rosy dla okresu letniego przy ciśnieniu gazu ziemnego wynoszącym 8,75 bara. A. -15ºC B. -16,5ºC C. -18ºC D. -19,5ºC
Zadanie 24.
W przerywacz płomienia powinien być obowiązkowo wyposażony zbiornik A. magazynowy ropy naftowej.
B. roboczy ropy naftowej. C. magazynowy solanki. D. roboczy solanki.
Zadanie 25.
Do III klasy niebezpieczeństwa pożarowego zalicza się produkty naftowe, których temperatura zapłonu zawiera się w przedziale
A. od 35ºC do 75ºC B. od 45ºC do 85ºC C. od 55ºC do 100ºC D. od 65ºC do 120ºC
Rysunek przedstawia schemat zbiornika dwupłaszczowego o osi poziomej. Ile wynosi długość zbiornika L, jeżeli wysokość dennic jest równa 400 mm?
A. 9,6 m B. 10,4 m C. 10,8 m D. 11,8 m
Zadanie 27.
Całkowita objętość zbiornika magazynowego ropy naftowej wynosi 120 m3. Ile ropy znajduje się
w zbiorniku, jeżeli napełniony jest w 70% jego dopuszczalnej pojemności magazynowania? A. 72,6 m3
B. 79,8 m3
C. 89,0 m3
Instrukcja kontroli sprężarek tłokowych
Na podstawie instrukcji kontroli sprężarek tłokowych określ, który element podlega wyłącznie kontroli wizualnej, wykonywanej przez operatora obróbki i wydobycia.
A. Naciąg pasków klinowych układu napędowego. B. Stan instalacji elektrycznej napędu sprężarki. C. Stan osłon części wirujących.
D. Zawór bezpieczeństwa.
Zadanie 29.
Termometr wskazał wartość temperatury 123ºC. W skali Kelwina wynosi około A. 393 K
B. 396 K C. 400 K D. 406 K
L.p. Elementy podlegające kontroli
Częstotliwość kontroli Obsługa obiektu zakładu górniczego - mechanik, elektryk, operator obróbki i wydobycia Kierownik obiektu zakładu górniczego
lub jego Zastępca, Kierownik zmiany Przedstawiciel Działu technicznego – osoba dozoru Rodzaj kontroli
1. Napęd sprężarki 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
1.1. Stan osłon części wirujących 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A
1.2. Stan techniczny pasków klinowych oraz ich naciąg
1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
1.3. Stopień nagrzania obudowy łożysk 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
1.4. Kierunek obrotów koła pasowego 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A
2. Stan oleju w skrzyni korbowej oraz częstotliwość jego wymiany
1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A
3.
Praca sprężarki oraz całego układu napędowego pod obciążeniem 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
4. Manometr 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A
5. Zawór bezpieczeństwa 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
6. Wyłącznik ciśnieniowy 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
7. Szczelność instalacji 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy
1 x rok
A AB
8. Stan instalacji elektrycznej oraz silnika 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A ABC 9. Wskazania aparatury kontrolno-pomiarowej 1 x miesiąc 1 x 6 miesięcy 1 x rok A AB
Który symbol graficzny oznacza wskaźnik poziomu cieczy?
Zadanie 31.
Gaz ziemny nazywa się bezgazolinowym, jeżeli zawiera w swym składzie A. nie więcej niż 20 g/m3 węglowodorów C3+
B. nie więcej niż 200 g/m3 węglowodorów C 3+ C. co najmniej 50 g/m3 węglowodorów C 3+ D. co najmniej 100 g/m3 węglowodorów C 3+
Zadanie 32.
Na podstawie fragmentu normy PN-EN ISO 3838 określ, który piknometr należy zważyć z dokładnością do 0,1 mg, podczas wykonywania pomiaru gęstości ropy naftowej.
A. O pojemności 10 ml B. O pojemności 25 ml C. O pojemności 50 ml D. O pojemności 100 ml
Zadanie 33.
Śluzę pomiarową należy zamontować na odwiercie eksploatacyjnym w celu
A. pomiaru ilości wydobywanych kopalin podczas próbnej eksploatacji. B. określenia głębokości zwierciadła ropy w odwiercie pompowanym. C. poboru próbek ropy naftowej do badań laboratoryjnych.
D. pomiaru ciśnienia dennego w odwiercie gazowym.
Zadanie 34.
Podczas wykonywania w odwiertach pomiarów wgłębnych stosowana jest tzw. pasterka. Jest to element, który
A. umożliwia uwolnienie przyrządu pomiarowego w przypadku jego przychwycenia.
A. B. C. D.
8.1.2. Zważyć czysty, suchy i wywzorcowany piknometr. W razie potrzeby odprowadzić ładunki elektrostatyczne (patrz 7.1 akapity 2 i 3). Piknometry o pojemności 25 ml i większe ważyć z dokładnością nie mniejszą niż 0,5 mg, a o mniejszych pojemnościach – z dokładnością do 0,1 mg.
Na jakiej głębokości zalega złoże gazu ziemnego, jeżeli Pzł = 43,2 MPa, przy gradiencie ciśnienia złożowego równym 0,12 MPa/10 m? A. 2 315 m B. 3 600 m C. 3 900 m D. 4 320 m
Zadanie 36.
Na rysunku przedstawiono wagę Mohra-Westphala, która służy do A. badania stopnia zasolenia ropy naftowej.
B. oznaczania lepkości ropy naftowej. C. pomiaru gęstości gazów.
D. pomiaru gęstości cieczy.
Zadanie 37.
Podczas oznaczania gęstości ropy naftowej z użyciem wzorcowanego piknometru należy
A. najpierw zważyć piknometr napełniony wodą destylowaną, a następnie wypełniony ropą. B. najpierw zważyć pusty piknometr, a następnie wypełniony ropą.
C. zmierzyć objętość i masę ropy w piknometrze. D. zmierzyć czas wypływu ropy z piknometru.
Zadanie 38.
Lepkość ropy naftowej określona wiskozymetrem Englera wynosi 2ºE. W tym przypadku wynik pomiaru przedstawia wartość lepkości
A. kinematycznej. B. bezwzględnej. C. dynamicznej. D. względnej.
Tabela przedstawia wyniki analizy właściwości fizykochemicznych ropy naftowej. Który wpis należy zamieścić w tabeli w wierszu oznaczonym „?”, dotyczącym lepkości ropy naftowej?
A. 4,67 cP B. 23,2 mD C. 24 · 103 N/m D. 0,810 g/cm3
Zadanie 40.
W studni wierconej o głębokości 300 m wykonano pomiar rozkładu ciśnienia hydrostatycznego wody na głębokościach co 50 m od powierzchni terenu. Na podstawie analizy danych w tabeli określ, jaką wartość należy zapisać dla głębokości 300 m.
A. 31,0 B. 31,25 C. 31,5 D. 31,75
ANALIZA ROPY NAFTOWEJ
Kopalnia XXX
Odwiert B - 8
Data pobrania próbki 15.09.2018 r. Data wykonania analizy 16.09.2018 r.
Oznaczenia
Barwa ropy Ciemny brąz Gęstość w 20°C 826 kg/m3 Ciężar właściwy w 20°C 8 103 N/m3 Lepkość w 20°C ? 5,6 mm2/s 1,44°E Zawartość wody 0% Zanieczyszczenia mechaniczne 0% Temperatura początku destylacji 65°C
Głębokość [m] Ciśnienie [bar]
50 5,25 100 10,5 150 15,75 200 21,0 250 26,25 300
