Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu ZBIGNIEW TELEC
Zakład Organizacji i Zarzdzania
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu Streszczenie
W artykule przedstawiono idee łacucha wartoci dodanej opart na modelu Portera. Zaprezentowano koncepcje transformacji łacucha wartoci Biur Informa-cji Gospodarczej z gospodarki klasycznej w kierunku gospodarki opartej na wiedzy. Słowa kluczowe: Biura Informacji Gospodarczej, transformacja łacuchów wartoci BIG 1. Biura Informacji Gospodarczej
Biura Informacji Gospodarczej s to podmioty utworzone na podstawie Ustawy o udostpnianiu informacji gospodarczych z dnia 14 lutego 2003 r.[1], które zajmuj si pozyski-waniem, przetwarzaniem i udostpnianiem informacji gospodarczych oraz prowadz rejestr skra-dzionych lub podrobionych dokumentów, na podstawie których próbowano wyłudzi kredyt. Liczba biur nie jest ograniczona prawnie. W Polsce działaj na dzie 01.12.2005 r. cztery nieza-lene Biura Informacji Gospodarczej: KRD BIG S. A, KSV BIG S.A, Infomonitor BIG S.A, In-FoScor BIG S.A.
Na dzie dzisiejszy zgodnie z ustaw, biura dostarczaj dane i informacje gospodarcz. Zmia-na zakresu ich działalnoci jest moliwa tylko pod warunkiem zmiany Ustawy o udostpnianiu informacji gospodarczych. Wspomniana ustawa była ju nowelizowana dwukrotnie w cigu ostat-nich dwóch lat. Zmiany w gospodarce, nowe potrzeby (produkty i usługi) klientów wzgldem BIG wymusz kolejn nowelizacj ustawy.
2. Ła cuch wartoci dodanej Biur Informacji Gospodarczej
Zgodnie z Porterowsk koncepcj łacucha wartoci dodanej, potencjalne ródła przewagi konkurencyjnej biur umiejscowione s w funkcjach podstawowych (rys. 1). Polskie prawo mocno ogranicza zakres działalnoci biur. Funkcje główne s determinowane ustaw o udostpnianiu informacji gospodarczej. Do funkcji podstawowych (głównych) biura naley zaliczy:
• marketing, pozyskiwanie klientów, • zarzdzanie informacj gospodarcz:
• przekazywanie przez klientów informacji gospodarczych, • aktualizacj informacji gospodarczych,
• weryfikacj danych,
• prowadzenie rejestru zapyta (rejestr podmiotów, którym zostały ujawnione informacje gospodarcze),
• zarzdzanie dokumentem (rejestr skradzionych i podrobionych dokumentów tosamoci lub zawiadcze o zarobkach, zatrudnieniu oraz rejestr prób posłuenia si tymi dokumentami),
• ujawnianie informacji gospodarczych, • monitoring przedsibiorców.
Rysunek 1. Łacuch wartoci Biura Informacji Gospodarczej oparty na modelu M. E. Portera ródło: Opracowanie własne
Funkcje pomocnicze BIG nadzoruj funkcje główne. Do funkcji pomocniczych w biurze nale-y zaliczy:
• infrastruktur firmy,
• zarzdzanie zasobami ludzkimi (potencjał intelektualny pracowników), • rozwój technologii informatycznych,
• zabezpieczenia informacji gospodarczych.
Kada z funkcji głównych biura moe by ródłem wartoci dodanej dla klienta. Obecnie ła-cuch wartoci BIG nastawiony jest na sprzeda danych i informacji gospodarczych.
3. Transformacja ła cuchów wartoci Biur Informacji Gospodarczej
wiadomo przynalenoci do okrelonej sieci gospodarczej stanowi wany czynnik w procesach:
• budowy modelu biznesu,
• dostosowywania własnego łacucha wartoci do łacucha wartoci innych uczestników grupy sieciowej,
• analizy własnego wkładu w kreowanie wartoci dodanej sieci.
Właciciele i menederowie Biur Informacji Gospodarczej powinni uwzgldnia powysze kryteria w procesie budowy przewagi konkurencyjnej na rynku usług informacji gospodarczej.
Organizacje sieciowe [2] s charakterystyczne dla tzw. nowej gospodarki, opartej na przetwarzaniu informacji i wiedzy.
W powyszym kontekcie traktowa mona BIG jako przedsibiorstwo sieciowe charaktery-zujce si nastpujcymi cechami:
• sprzeda informacji,
• pozyskiwaniem informacji z otoczenia, magazynowaniem i przetwarzaniem, • informacja jest głównym towarem,
• informacja jest kluczowym zasobem.
Izolowane funkcjonowanie BIG jest niemoliwe. Std te przy pomocy instrumentów wywia-du gospodarczego [3] oraz badania i analizy informacji rynkowej, zmuszone one bd do pozy-skiwania informacji w sposób jawny lub niejawny od wielu podmiotów zaangaowanych w otoczeniu (NIK, Urzdy Skarbowe, banki, kooperanci, PIP, PIH, policja, urzdy administracji pastwowej i samorzdowej, instytucje porednictwa kredytowego i in.).
W gospodarce opartej na wiedzy Biura Informacji Gospodarczej bd sieciami wirtualnymi, w znaczeniu prowadzenia gry rynkowej na zasobach niematerialnych (informacji o klientach i ich produktach).
Wydaje si, e obecnie BIG w małym stopniu pozyskuj wiedz o klientach i ich konkuren-tach. Istotne jest tutaj zwłaszcza pozyskiwanie wiedzy niejawnej o firmach dotyczcej m.in.:
• rzeczywistej struktury organizacyjnej, • nowych modeli biznesu,
• nowych produktów,
• planowanych fuzji, aliansów, przej, itp.
Sprzeda tzw. czystej informacji finansowej o danym podmiocie gospodarczym bdzie coraz bardziej utrudniana. Wypierana ona bdzie w coraz wikszym stopniu przez sprzeda wiedzy, zwłaszcza niejawnej, o przedsibiorstwach i ich podmiotach zaangaowanych.
Rynek informacji i wiedzy staje si coraz bardziej atrakcyjny. Nastpuje tutaj przesunicie w łacuchach wartoci od sprzeday produktów i usług do sprzeday informacji oraz docelowo wiedzy (rys. 2).
Równie BIG powinny przesuwa swój model biznesu od sprzeday informacji do sprzeday wiedzy (rys. 2), co daje im kluczowe kompetencje w nastpujcych obszarach:
• kojarzenia biznesów, nawet firm konkurujcych,
• kojarzenia i uzgodnienia łacuchów wiedzy niejawnej podmiotów gospodarczych, • współudział w tworzeniu niekonkurencyjnej midzy organizacyjnej sieci biur
informacji gospodarczej w kraju i za granic, • redukcja incydentalnych projektów gospodarczych, • "zapominania" informacji nieuytecznej.
Rysunek 2. Łacuch wartoci - proces transformacji ródło: Opracowanie własne
Bibligrafia
1. Ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o udostpnianiu informacji gospodarczych, Dz. U. 03.50.424
2. Perechuda K. 2005. Dyfuzja wiedzy w przedsibiorstwie sieciowym, Akademia Ekono-miczna we Wrocławiu, Wrocław.
3. Borowiecki R., Kwieciski M. (red.), 2004. Informacja i wiedza w zintegrowanym syste-mie zarzdzania, Zakamycze.
IDENTIFICATION OF VALUE CHAIN IN ECONOMICAL INFORMATION OFFICES (BIG) IN POLAND
Summary
In the article transformation of chains of value in BIG is presented. The article includes reflections about BIG in new economy.
Keywords: Biura Informacji Gospodarczej, Transformation of Chains of Value in BIG
PROF. DR HAB. KAZIMIERZ PERECHUDA Katedra Zarzdzania Informacj i Wiedz
Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu 53-345 Wrocław, ul. Komandorska 118/120
e-mail: zi_ziw@credit.ae.wroc.pl Zakład Organizacji i Zarzdzania
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu MGR IN . ZBIGNIEW TELEC
Katedra Zarzdzania Informacj i Wiedz
Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu 53-345 Wrocław, ul. Komandorska 118/120
