• Nie Znaleziono Wyników

Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki"

Copied!
18
0
0

Pełen tekst

(1)

Streszczenie

Organizacja procesu produkcji wymaga koordynacji szeregu działaĔ, wĞród któ-rych jedną z najwaĪniejszych jest logistyka wewnątrzzakładowa. W nowoczesnych przedsiĊbiorstwach przestaje ona juĪ byü postrzegana wyłącznie jako koszt prowadze-nia działalnoĞci a zyskuje status jednego z kluczowych narzĊdzi zarządzaprowadze-nia.

Szybki rozwój myĞli technicznej oraz związane z tym nowe rozwiązania w kon-strukcji i produkcji wyrobów stawiają przed producentami szereg wymogów, których spełnienie nie byłoby moĪliwe bez kompleksowej przebudowy sposobu myĞlenia o ja-koĞci. Nie da siĊ osiągnąü wysokiej jakoĞci wyrobów, niskich kosztów i terminowoĞci ich wykonania a co za tym idzie utrzymania przewagi konkurencyjnej na rynku, bez utrzymania wysokiej jakoĞci pracy i niezawodnoĞci funkcjonowania parku maszyn de-terminujących sprawnoĞü przepływów strumieni informacyjnych oraz materiałowych.

Artykuł ma na celu ukazanie wpływu procesów utrzymania ruchu na usprawnia-nie logistyki wewnĊtrznej przedsiĊbiorstw. W artykule zostaną zaprezentowane systemy utrzymania niezawodnoĞci maszyn w wybranych przedsiĊbiorstwach produk-cyjnych oraz przeprowadzona analiza porównawcza wskazująca róĪnice i podobieĔ-stwa w utrzymywaniu zdatnoĞci i bezawaryjnoĞci maszyn w przedsiĊbiorpodobieĔ-stwach róĪ-niących siĊ pod wzglĊdem specyfiki realizowanych procesów wytwórczych.

Słowa kluczowe: maszyny, logistyka, organizacja, narzĊdzia zarządzania WstĊp

PrzedsiĊbiorstwa produkcyjne reprezentują jedną z wiodących gałĊzi gospodarki krajowej. Jest to spowodowane tym, iĪ zatrudnia siĊ w nich duĪą liczbĊ pracowników fizycznych wspieranych grupą specjalistów. W strukturze organizacyjnej przedsiĊbiorstwa produkcyjnego ma miejsce Ğcisła współpraca, na zasadzie doradztwa, przede wszystkim z osobami związanymi z konkretną branĪą, naukowców, ekonomistów, informatyków. Struktura zatrudnienia wymuszana jest przede wszyst-kim przez konkurencjĊ, która skłania do wdraĪania nie tylko radykalnych rozwiązaĔ techno-logicznych gwarantujących produkt najwyĪszej jakoĞci, ale równieĪ implementowania innowacyj-nych rozwiązaĔ organizacyjinnowacyj-nych [6].

We współczesnej gospodarce rynkowej zwiĊksza siĊ znaczenie jakoĞci, ze wzglĊdu na zacho-dzące w niej procesy globalizacji oraz rosnącą konkurencjĊ. JakoĞü jest nieodzownym elementem decydującym o pozycji przedsiĊbiorstwa na rynku oraz o moĪliwoĞciach rozwoju i pozyskiwania nowych klientów. Konsument jest głównym weryfikatorem jakoĞci i to on decyduje, w jakim stop-niu spełnia ona jego wymagania.

System produkcyjny kaĪdego przedsiĊbiorstwa nie moĪe dobrze funkcjonowaü bez dobrze zor-ganizowanej logistyki wewnĊtrznej, a uĪycie róĪnych narzĊdzi moĪe znacznie wpłynąü na

(2)

optyma-lizacjĊ przepływów surowców, komponentów czy wyrobów gotowych. Logistyka wewnątrzzakła-dowa – odpowiadając za właĞciwy przepływ, przemieszczanie wszystkich kompo-nentów, produktów do kolejnych etapów produkcji, a takĪe dostarczenie gotowych wyrobów najwyĪszej ja-koĞci do magazynu – wpływa znacząco na organizacjĊ przebiegu poszczególnych procesów. Jej funkcjonowanie z kolei jest czĊsto uzaleĪnione od stosowanego systemu produkcji.

W procesie produkcji moĪna wyróĪniü działania związane bezpoĞrednio z wytwarzaniem pro-duktów oraz działania pomocnicze, w tym działania logistyczne umoĪliwiające realizacjĊ zaplanowanych procesów wytwórczych. Zaliczamy do nich takie działania, jak: zarządzanie zapa-sami, organizacja i funkcjonowanie systemu zaopatrzenia materiałowego, utrzymanie zapasów produkcji w toku, gospodarkĊ magazynową półproduktów oraz transport wewnĊtrzny, ale takĪe nie-związane z logistyką, jak: wybór i rozmieszczenie wyposaĪenia produkcyjnego, obsługa eksploatacyjna obiektów i wyposaĪenia produkcyjnego czy lokalizacja zakładu produkcyjnego [1]. Realizacja wszystkich zadaĔ w ramach logistyki pozwala okreĞliü rodzaj, iloĞü, miejsce i czas uĪycia materiału. Determinują one jednoczeĞnie operacje transportowe, manipulacyjne i magazy-nowe oraz towarzyszący im przepływ informacji [4]. KaĪdy przestój spowodowany uszkodzeniami parku maszynowego zaburza poprawne funkcjonowanie przepływów materiałowych, a co za tym idzie zakłóca poprawne funkcjonowanie logistyki wewnĊtrznej przedsiĊbiorstwa.

Celem artykułu jest ukazanie wpływu poziomu utrzymania najwyĪszej sprawnoĞci i niezawod-noĞci parku maszynowego na usprawnienie funkcjonowania logistyki wewnĊtrznej. Badania przeprowadzone były w trzech przedsiĊbiorstwach w roku 2010 i 2015.

1. Utrzymanie zdatnoĞci maszyn

NiezawodnoĞü jako cecha systemu technicznego jest to jego zdolnoĞü do realizacji zadaĔ w okreĞlonym przedziale czasu i przy ustalonych poziomach oddziaływaĔ czynników wymuszają-cych. NiezawodnoĞü systemu technicznego w sensie normatywnym moĪna okreĞliü jako prawdopodobieĔstwo realizowania zadania przez system w okreĞlonym przedziale czasu i przy usta-lonych poziomach oddziaływania czynników wymuszających (prawdopodobieĔstwo znajdowania siĊ systemu w okreĞlonej chwili czasu t w stanie zdatnoĞci) [2].

Intensywny wzrost automatyzacji procesów produkcyjnych i usługowych oraz postĊp tech-niczny i technologiczny przy jednoczeĞnie ciągłym wzroĞcie wymagaĔ dotyczących bezpieczeĔstwa uĪytkowania maszyn technologicznych i wytworów powoduje zwiĊkszenie znaczenia podsystemów utrzymania ruchu w strukturze przedsiĊbiorstwa [7].

DąĪenie do obniĪenia kosztów wytwarzania wymusza ograniczenie do minimum przestoi urzą-dzeĔ technologicznych. PrzedsiĊbiorstwa dąĪą do maksymalnego zmniejszenia czasu niezbĊdnego do wyeliminowania awarii oraz skrócenia czasu związanego z planowanymi obsługami konserwa-cyjnymi i odtwarzającymi potencjał uĪytkowy. Te procesy bezpoĞrednio wpływają na efektywnoĞü przedsiĊbiorstwa mierzoną wynikami ekonomicznymi.

Ocena procesu eksploatacji obiektów technicznych stanowi podstawĊ do przygotowania lep-szych rozwiązaĔ w zakresie planowania i realizacji procesów uĪytkowania i obsługiwania, umoĪliwiających osiągniĊcie przez system wymaganego poziomu niezawodnoĞci i bezpieczeĔstwa działania oraz efektywnoĞci ekonomicznej.

W systemach eksploatacji maszyn implementowane są komputerowe systemy wspomagające słuĪby utrzymania ruchu. Fundamentalną funkcją komputerowych programów wspomagających

(3)

słuĪby utrzymania ruchu jest rejestracja danych dotyczących uszkodzeĔ maszyn. Zaimplemento-wany system pozwala w sposób automatyczny generowaü okresowe raporty zawierające uwagi dotyczące uszkodzeĔ, w tym równieĪ definiowane przez uĪytkowników oprogramowania. Działania te wspomagają w sposób znaczący równieĪ planowanie zagadnieĔ związanych z logistyką we-wnĊtrzną przedsiĊbiorstw [5].

Wspomaganie decydentów przedsiĊbiorstw w procesie podejmowania decyzji dotyczących ste-rowania złoĪonymi systemami eksploatacji i realizowanymi w nich procesami moĪe opieraü siĊ na prognozowaniu zachowania siĊ systemu eksploatacji oraz ocenie wpływu wybranych wariantów decyzyjnych na przebieg procesu eksploatacji [2].

2. Charakterystyka badanych przedsiĊbiorstw

Obiekt X rozpoczął działalnoĞü 4 paĨdziernika 1892 r. Analizowana spółdzielnia zrzesza obec-nie 251 członków, zatrudnia ponad 100 osób i jest najwiĊkszym zakładem pracy na tereobec-nie gminy, w której ma siedzibĊ. Zakres działalnoĞci firmy obejmuje produkcjĊ twarogów (chudych, półtłu-stych, tłupółtłu-stych, Ğmietankowych), galanterii mlecznej (jogurty, kefiry, maĞlanka spoĪywcza), mleka (2%, 3,2%), Ğmietanki (18%, 30%), Ğmietany (wiejskiej i ĞwieĪej – 12%, 18%), serów dojrzewają-cych (Gouda, Edamski, Morski) oraz masła (ĝmietankowy tłuszcz mleczny, Masło ekstra). PrzedsiĊbiorstwo posiada własną, przyzakładową oczyszczalniĊ Ğcieków, która została oddana do uĪytku w 1997 roku. W 2000 roku zakoĔczono budowĊ nowoczesnej linii do produkcji jogurtów, która umoĪliwiła poza produkcją jogurtów, produkowanie innej galanterii mlecznej w kubki [8]. Na przestrzeni lat 2002–2005 przeprowadzono przebudowĊ i modernizacjĊ budynków produkcyj-nych wraz z zapleczem socjalnym, m in. wybudowano nowy magazyn dystrybucyjny wraz z dojrzewalnią serów, myjnią samochodową i magazynem opakowaĔ. W 2003 roku zamontowano nowoczesny pasteryzator do mleka i Ğmietanki, a w 2006 roku uruchomiono nowoczesną liniĊ tech-nologiczną do produkcji serów dojrzewających i niedojrzewających poprzez montaĪ dwóch kotłów procesowych WHSS-10, prasy wstĊpnego prasowania serów dojrzewających, stacji mycia w syste-mie zamkniĊtym CIP oraz pakowaczki do próĪniowego pakowania serów niedojrzewających. l sierpnia 2005 roku firma X otrzymała decyzjĊ uprawniającą do produkcji, handlu i przetwórstwa w nieograniczonej iloĞci na rynki Wspólnoty Europejskiej. Kolejne inwestycje wdroĪone w latach 2010–2014 dotyczyły udoskonaleĔ technologicznych w kierunku automatyzacji procesów poprzez komputerowe sterowanie m. in. fermentacją i pasteryzacją mleka i myciem urządzeĔ, co gwarantuje wyĪszy poziom standaryzacji produktów oraz sprawniejsze reagowanie na pojawiające siĊ zakłóce-nia procesów (np. awarie, odchylezakłóce-nia parametrów). Modernizacje technologiczne umoĪliwiły firmie dwukrotne uzyskanie certyfikacji w ramach norm HACCP oraz ISO 9001:2008. Spółdzielnia za wysoką jakoĞü produktów i działalnoĞü uzyskała szereg wyróĪnieĔ i nagród m.in. NagrodĊ konsu-mentów – Najlepszy produkt lata 2010 – Twaróg półtłusty 200g Warszawa 2010 r. DuĪa iloĞü nagród i wyróĪnieĔ dla twarogu wynika z jego specjalnej receptury. Nie dodaje siĊ przy jego pro-dukcji Īadnych sztucznych składników. Jest on kluczowym produktem Spółdzielni. Sukces rynkowy analizowanej firmy jest potwierdzony dynamicznym wzrostem sprzedaĪy twarogów oraz ponad 50cio procentowym wzrostem skupowanego surowca w latach 2010–2015. Drugi obiekt ba-dawczy Y powstał 31 stycznia 1926 r. Z powodzeniem łączy w sobie blisko 90 lat tradycji z nowoczesnymi technologiami XXI wieku. Analizowana spółdzielnia zrzesza obecnie 1400 człon-ków i zatrudnia około 300 pracowniczłon-ków. Zakres działalnoĞci firmy obejmuje produkcjĊ serów, mleka (1,5%, 2%, 3,2%), Ğmietanki (12%, 18%, 30%) oraz masła (Masło ekstra) i proszków (mleko

(4)

w proszku i serwatka w proszku). PrzedsiĊbiorstwo dbając o Ğrodowisko, pobudowało nowoczesną przyzakładową oczyszczalniĊ Ğcieków oddaną do uĪytku w 2012 roku.

Firma Y jako pierwsza w polskiej branĪy mleczarskiej wprowadziła jednoczeĞnie zintegrowany system ISO 9002 i HACCP na wszystkie produkowane wyroby.

Mleczarnia za swoje osiągniĊcia, głównie na polu zachowania najwyĪszej jakoĞci, uzyskała szereg wyróĪnieĔ i nagród m.in. miĊdzy innymi Puchar i 4 miejsce w rankingu 10 najlepszych mle-czarni w Polsce. TakĪe odnotowuje od lat sukcesywny wzrost produkcji i sprzedaĪy [9].

Firma Z działa na rynku poligraficznym od 1985 roku i naleĪy do grupy małych i Ğrednich przedsiĊbiorstw, zatrudniając około 100 osób. Zakres działalnoĞci przedsiĊbiorstwa obejmuje druk materiałów reklamowych, produkcjĊ etykietek z papieru i kartonu, druk litograficzny kart wizyto-wych, druków oficjalnych, druk litograficzny plakatów, kalkomanii, etykietek, naklejek papierowych, produkcjĊ etykiet samoprzylepnych. Do produkcji wykorzystywane są głównie tech-niki fleksograficzne, z którą firma moĪe łączyü sitodruk rolowy. Posiadany przez firmĊ park maszynowy pozwala zrealizowaü takie wyroby, jak: etykiety na papierach i foliach samoprzylep-nych, zwykłych, metalizowanych i termiczsamoprzylep-nych, etykiety wielowarstwowe, wieczka, specjalne z ukrytym nadrukiem [10].

W 2007 roku zakupiono nową maszynĊ fleksograficzną. Wzrastające wyraĨnie zamówienia w ostatnich latach wskazują na sukces rynkowy firmy.

3. Metody badawcze

Badania ankietowe przeprowadzono w trzech przedsiĊbiorstwach w roku 2010 i zaktualizo-wano je w roku 2015. Kwestionariusz zawierający 28 pytaĔ o charakterze zamkniĊtym i półotwartym, został skierowany do menedĪerów w trzech zakładach produkcyjnych. Pytania do-tyczyły róĪnych aspektów oceny jakoĞci utrzymania parku maszyn technologicznych w przedsiĊbiorstwach X, Y i Z. Kwestionariusz opracowano na podstawie metodyki zaproponowa-nej przez Łunarskiego i Antosza [3].

Kolejnym Ĩródłem informacji do badaĔ, była analiza dokumentacji tj. „Dokumentacja tech-niczno-ruchowa – Układ pasteryzacji mleka o wydajnoĞci 10000 l/h” przedsiĊbiorstwa X. Podobnie w było w przypadku przedsiĊbiorstwa Y oraz „Procedura P-13 Nadzór nad wyposaĪeniem” firmy Z. 4. Wyniki badaĔ

Z badaĔ ankietowych przeprowadzonych w firmach wynika (tab. 1), Īe wszystkie badane firmy mają długofalową wizjĊ odnowy parków maszynowych pod kątem unowoczeĞniania technologii, natomiast tylko w firmie Y dokonuje siĊ okresowych pomiarów poziomu niezawodnoĞci parku ma-szyn technologicznych (PMT) i polepszania tych parametrów. PrzedsiĊbiorstwo X planuje wdroĪyü te elementy w najbliĪszej przyszłoĞci, natomiast firma Z jest w trakcie ich wdraĪania. W obiekcie Y słuĪby utrzymania ruchu dysponują systemami diagnozującymi powodującymi wykrywanie stanów przedawaryjnych, natomiast w firmach X i Z planuje siĊ takie systemy w przyszłoĞci. Na uwagĊ zasługuje fakt ĞwiadomoĞci menadĪerów wszystkich przedsiĊbiorstw w zakresie koniecznoĞci po-prawy bezpieczeĔstwa pracy pracowników poprzez okresowe szkolenia operatorów maszyn i urządzeĔ. Poza tym w firmie Y jest wdroĪony, a obiektach X i Z wdraĪany jest system zarządzania Ğrodowiskiem, który obejmuje swoim zasiĊgiem PMT przy uwzglĊdnieniu koniecznoĞci szkoleĔ pracowników-operatorów w celu budowy ĞwiadomoĞci ekologicznej.

(5)

Tabela 1. Wyniki badaĔ ankietowych

PrzedsiĊbiorstwo X PrzedsiĊbiorstwo Y PrzedsiĊbiorstwo Z TAK NIE Czy jest

plano-wane? Kiedy?

TAK NIE Czy jest plano-wane? Kiedy?

TAK NIE Czy jest plano-wane? Kiedy? Czy istnieje

długofa-lowy plan odnowy maszyn, urządzeĔ i technologii w celu zwiĊkszenia elastyczno-Ğci i produktywnoelastyczno-Ğci PMT? X X X

Czy organizacja doko-nuje okresowych ocen poziomu niezawodnoĞci PMT i podejmuje ak-tywne działania do polepszania niezawod-noĞci? X TAK w naj-bliĪszej przyszło-Ğci X X W trakcie wdraĪa-nia

Czy słuĪby utrzymania ruchu dysponują syste-mami diagnozującymi powodującymi wykry-wanie stanów przedawaryjnych i stale z nich korzystają? X TAK w ciągu 1-2 lat X X TAK w ciągu 1-2 lat

Czy w organizacji ana-lizuje siĊ powody niepełnego wykorzysta-nia w czasie PMT i planuje przedsiĊwziĊ-cia doskonalące?

X X X

Czy przeprowadza siĊ analizy wykorzystania PMT pod wzglĊdem mocy (stosunek mocy pobieranej do zainsta-lowanej) i czy

podejmuje siĊ działania w celu poprawy tego współczynnika?

X TAK w ciągu 1-2 lat

X X NIE

Czy w organizacji zi-dentyfikowano Ĩródła moĪliwych awarii oraz opracowano sposoby zapobiegania im, a w przypadku wystą-pienia – ograniczenia

(6)

PrzedsiĊbiorstwo X PrzedsiĊbiorstwo Y PrzedsiĊbiorstwo Z ich szkodliwych

skutków?

Czy organizacja prowa-dzi okresowe szkolenia operatorów maszyn i urządzeĔ celem za-pewnienia bezpiecznej pracy z wykorzystaniem PMT?

X X X

Czy w organizacji opra-cowano i wdroĪono system zarządzania Ğro-dowiskowego obejmujący swoim zasiĊgiem PMT? X W trakcie wdraĪa-nia X X W trakcie wdraĪa-nia

Czy w organizacji pro-wadzone jest szkolenie pracowników-operato-rów w celu budowy ĞwiadomoĞci ekologicz-nej oraz umiejĊtnoĞci sterowania PMT mini-malizujących aspekty Ğrodowiskowe? X W trakcie wdraĪa-nia X X W trakcie wdraĪa-nia

ħródło: badania własne.

We wszystkich przedsiĊbiorstwach podobnie wygląda prowadzenie działaĔ zapobiegających wystĊpowaniu awarii. Stosowane są do tego celu plany przeglądów maszyn i urządzeĔ produkcyj-nych. Plany te mają za zadanie ustaliü harmonogramy i zakresy przeglądów dla maszyn/urządzeĔ w pewnym okresie. Plan przeglądów firmy Z sporządzany jest na dany miesiąc i zawiera nazwĊ maszyny, wraz z jej numerem identyfikacyjnym oraz planowany dzieĔ przeglądu. Plany przeglądów w przedsiĊbiorstwach X i Y sporządzane są natomiast na cały rok i zawierają nazwĊ maszyny wraz z miejscem jej uĪytkowania oraz miesiącem i zakresem planowanego przeglądu. Mimo róĪnic w strukturach planów przeglądów okresowych w przedsiĊbiorstwach, mają one ten sam cel, czyli zminimalizowaü ryzyko wystĊpowania awarii, a tym samym zapewniü ciągłoĞü produkcji i zmniej-szyü koszty związane z przestojami maszyn i urządzeĔ.

Z kolei awarie nieplanowane w firmie Z usuwa siĊ, stosując stanowiskowy i serwisowy zeszyt pracy maszyny/urządzenia. Ostatnio jest tu wdraĪany system informatyczny w zakresie utrzymania ruchu maszyn, w ramach którego juĪ obecnie komputery zainstalowane przy kaĪdej maszynie reje-strują czasy ich przestojów a docelowo pozwoli to takĪe na lokalizacjĊ przyczyn awarii. W obiektach X i Y awarie tego typu są usuwane na podstawie ustnego zgłoszenia (najczĊĞciej przez własne słuĪby techniczne), ale przy wykorzystaniu Ğwietlnych lub dĨwiĊkowych sygnałów alarmowych pochodzą-cych z systemów automatycznego sterowania produkcji.

W firmie Z wystĊpują 1 do 2 awarii nieplanowanych na miesiąc, natomiast w przedsiĊbiorstwie X Ğrednio raz na kwartał, a w mleczarni Y raz na 4 miesiące. Tak niska liczba tych awarii Ğwiadczy

(7)

o tym, Īe w przedsiĊbiorstwach tych dobrze funkcjonuje profilaktyka w zakresie utrzymania wyso-kiego poziomu niezawodnoĞci maszyn.

Kolejnym podobieĔstwem wystĊpującym w przedsiĊbiorstwach X i Z jest fakt, Īe stosowane w nich komputerowe systemy utrzymywania jakoĞci i niezawodnoĞci maszyn nie są jeszcze w pełni wykorzystane i zaawansowane, tzn. wykrywanie przyczyn awarii na podstawie raportów analitycz-nych z historii awarii nie jest jeszcze obecnie moĪliwe, aczkolwiek w planach rozwój rozwiązaĔ informatycznych w tym kierunku siĊ przewiduje W firmie Y został wdroĪony zintegrowany system informatyczny SAP. Z badaĔ wynika, Īe firma przoduje na tle pozostałych, jeĪeli chodzi o szybkoĞü usuwania awarii. System wspomaga bowiem skutecznie logistykĊ wewnĊtrzną przedsiĊbiorstwa. We wszystkich badanych firmach naleĪy podkreĞliü pozytywną i rosnącą rolĊ w usprawnianiu usu-wania awarii serwisu zewnĊtrznego (szczególnie gwarantującego w przypadku mleczarĔ skuteczną naprawĊ w ciągu doby).

W badanych firmach systemy utrzymania niezawodnoĞci maszyn słuĪą osiąganiu wysokiej efektywnoĞci i jakoĞci produkcji satysfakcjonującej klientów oraz zapewniają sprawne działanie lo-gistyki wewnĊtrznej przedsiĊbiorstw.

MoĪna wyodrĊbniü takĪe róĪne cele wdraĪania tych systemów. PrzedsiĊbiorstwa X i Y musiały wprowadziü je takĪe, obok przyczyn rynkowych, z przyczyn prawnych ze wzglĊdu na wymogi sta-wiane producentom ĪywnoĞci, natomiast firma Z w wyniku koniecznoĞci zapewnienia bezpiecznych warunków pracy pracownikom.

W badanych przedsiĊbiorstwach omawiane systemy utrzymania jakoĞci i niezawodnoĞci ma-szyn oraz urządzeĔ są integralną czĊĞcią zatwierdzonych tam systemów zapewnienia wysokiej jakoĞci produktów klasy zarządzania procesami. W trzech badanych przedsiĊbiorstwach są wdro-Īone normy ISO 9001:2008 i HACCP. W systemach tych wymaga siĊ stosowania podobnej dokumentacji, co porządkuje i standaryzuje realizowane procesy wytwórcze. W przyszłoĞci firmy zamierzają wdraĪaü jeszcze bardziej zaawansowane standardy zwiĊkszające ich przewagi konku-rencyjne, jak np. w obiekcie X juĪ w przyszłym roku podejmie siĊ działania na rzecz wdroĪenia normy ISO 22000 zintegrowane z systemem HACCP oraz standardu jakoĞci IFS, który w obiekcie Y sprawdza siĊ od kilku lat.

5. Podsumowanie

W artykule dowiedziono, iĪ badane przedsiĊbiorstwa produkcyjne stosują dostosowane do ich poziomu rozwoju technologicznego oraz wymagaĔ otoczenia zewnĊtrznego odpowiednie metody oceny jakoĞci pracy maszyn. Dowodem tego jest z jednej strony bardzo niska liczba awarii niepla-nowanych, które rejestruje siĊ w analizowanych firmach oraz dobre wyniki działalnoĞci w postaci rosnących zamówieĔ i osiąganej sprzedaĪy.

Szczegółowa analiza i ocena systemów zapewnienia wysokiej jakoĞci i niezawodnoĞci w dwóch wybranych branĪach wskazuje na pewne podobieĔstwa i róĪnice.

Cechą wspólną stosowanych systemów we wszystkich firmach jest wysoka ranga profilaktyki, czyli okresowych przeglądów maszyn i urządzeĔ.

NiezaleĪnie od uwarunkowaĔ związanych z wymaganiami klientów w zakresie jakoĞci produk-tów, w przedsiĊbiorstwach przetwórstwa mleka metody utrzymywania niezawodnoĞci maszyn narzucają wymogi formalno-prawne związane z bezpieczeĔstwem ĪywnoĞci, a w przypadku firmy poligraficznej związane z bezpieczeĔstwem pracowników.

(8)

WyĪsza czĊstotliwoĞü wystĊpowania awarii nieplanowanych w branĪy poligraficznej w porów-naniu z przetwórniami mleka powoduje, Īe w tej pierwszej firmie stosowana jest specjalna dokumentacja do monitorowania planowanych i wykonanych napraw z tym związanych, natomiast w mleczarniach nie było takiej potrzeby z uwagi na sporadycznoĞü napraw nieplanowych, chociaĪ doskonalenie w tym zakresie juĪ wystĊpuje.

Firma Y posiada zaimplementowany zintegrowany system SAP, a w obiekcie X i Z i poziom komputeryzacji takĪe w zakresie utrzymania maszyn ciągle wzrasta, dziĊki czemu logistyka wewnĊtrzna w badanych firmach funkcjonuje coraz sprawniej. Bardziej zaawansowany jej poziom jest obserwowany w obiekcie Y na tle pozostałych przedsiĊbiorstw.

W przyszłoĞci potrzeba coraz bardziej zaawansowanego poziomu informatyzacji siĊ pojawi i wówczas nawet mniejsze firmy podejmą ten proces jako wyzwanie, takĪe na skutek komplikują-cych siĊ powiązaĔ kooperacyjnych w łaĔcuchach dostaw i sieciach biznesu.

Bibliografia

[1] Hope, C. A. and Muhlemann, A. P., Service Operations Management: Strategy, Design and Delivery, Prentice Hall, Hemel Hempstead, 1997.

[2] Landowski B., Woropay M., Neubauer A., Sterowanie niezawodnoĞcią w systemach trans-portowych, Biblioteka Problemów Eksploatacji, ITE, Radom 2004.

[3] Łunarski J., Antosz K., Ocena stanu parku maszyn technologicznych w przedsiĊbiorstwie, „Zarządzanie PrzedsiĊbiorstwem”, 2007, nr 2.

[4] Nowosielski S., Zarządzanie produkcją. UjĊcie controllingowe, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2001.

[5] Selech J., Kurczewski P., Metoda szacowania kosztu cyklu Īycia (LCC) i jej zastosowanie w dziedzinie budowy i eksploatacji obiektów technicznych, „InĪynieria i Aparatura Che-miczna”, 2010, Vol. 5.

[6] Szeloch R., Kłos S., Analiza efektywnoĞci wykorzystania informatycznych systemów do wspo-magania zarządzania produkcją, „Zarządzanie przedsiĊbiorstwem” 2015, nr 2.

[7] ĩółtowski B., Landowski B., PrzybyliĔski B., Projektowanie eksploatacji maszyn, Byd-goszcz-Radom 2012.

[8] Strona internetowa przedsiĊbiorstwa X – dostĊp 03.01.2011 i 20.06.2015 rok. [9] Strona internetowa przedsiĊbiorstwa Y – dostĊp 20.06.2015 rok.

(9)

THE IMPACT OF MAINTENANCE MACHINES TO IMPROVE INTERNAL LOGISTICS COMPANIES

Summary

Organization of the manufacturing process requires the coordination of a series of measures, among which one of the most important is The in-house logistics. In mod-ern companies it ceases to no longer be seen only as a cost of doing business and gaining status as one of the key management tools.

The rapid development of technical thought and the related new solutions in the design and manufacture of manufacturers have put a number of requirements which must be met would not be possible without the comprehensive redevelopment way of thinking about quality. It is impossible to achieve high quality products, low cost and timeliness of their execution and thus maintaining a competitive advantage in the mar-ket, without maintaining high quality work and reliability of the machine park's crucial efficiency streams flow of information and materials.

Article aims to show the impact of maintenance processes to improve internal logistics companies. The paper will be presented systems to maintain the reliability of machines in selected manufacturing companies and comparative analysis indicating the differences and similarities in maintaining the airworthiness and uptime of ma-chinery in enterprises differ in terms of the specifics of the processes.

Keywords: machines, logistics, key management tools, organization

Waldemar Bojar Katarzyna WoĨnicka Arkadiusz Nawrocki

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Ul. FordoĔska 430, 85-790 Bydgoszcz

(10)

LUDOSŁAW DRELICHOWSKI, TOMASZ DRELICHOWSKI, DANIEL ZWIERZCHOWSKI, KRZYSZTOF ŁUKOMSKI

Streszczenie

Celem artykułu było dokonanie analizy rozwiązaĔ logistycznych i marketingo-wych, które stanowią Ĩródło przewagi konkurencyjnej w działalnoĞci e-biznesu. W artykule ukazano wpływ rozwoju e-biznesu na dynamikĊ rozwoju sektora MSP. Zaprezentowane zostały równieĪ kryteria doboru partnerów logistycznych na przykła-dzie branĪy poligraficznej a takĪe przedstawiono uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych. Słowa kluczowe: mikro przedsiĊbiorstwa, konkurencyjnoĞü, e-biznes

Wprowadzenie

Sektor Małych i ĝrednich PrzedsiĊbiorstw (MSP) stanowi dominującą strukturĊ organizacji go-spodarczych w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej. DziałalnoĞü MSP staje siĊ w ten sposób kluczowa do rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów [12, 433–442]. Okres 25 lat rynkowej transformacji polskiej gospodarki charakteryzował siĊ dynamicznym przyrostem róĪnych form pro-wadzenia działalnoĞci gospodarczej.

Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o zmianie w zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalnoĞci gospodarczej, stanowiła znaczne wyprzedzenie dla zdyna-mizowania indywidualnej przedsiĊbiorczoĞci. Drastyczna nierównowaga rynkowa i wysoki poziom inflacji stanowiło zagroĪenie i równoczeĞnie szansĊ dla coraz chĊtniej podejmowanej indywidualnej działalnoĞci gospodarczej (tworzonej czĊsto, jako alternatywa dla zredukowanych miejsc pracy w przedsiĊbiorstwach paĔstwowych i spółdzielczych).

PoniĪej przedstawiono dynamikĊ zmian liczby zarejestrowanych przedsiĊbiorstw sektora MSP na podstawie danych publikowanych w ramach Ĩródeł GUS (rysunek nr 1). Przedstawione dane pozwalają porównaü tendencje zmian znaczenia sektora MSP w procesie transformacji polskiej go-spodarki. Zilustrowane dane są szeroko omawiane w serii raportów opracowanych i wydanych na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju PrzedsiĊbiorczoĞci [14].

W artykule ukazano wpływ rozwoju e-biznesu na dynamikĊ rozwoju sektora MSP. Zaprezen-towano kryteria doboru partnerów logistycznych na przykładzie branĪy poligraficznej. Przedstawiono równieĪ uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych. CharakterystykĊ rozwoju obiektów badaĔ oparto na podstawie wybranych kryteriów techniczno-organizacyjnych.

Celem artykułu było dokonanie analizy rozwiązaĔ logistycznych i marketingowych, które sta-nowią Ĩródło przewagi konkurencyjnej w działalnoĞci przedsiĊbiorstw e-biznesu.

(11)

Rysunek 1. Liczba podmiotów gospodarki wpisanych do rejestru REGON od 1995 roku ħródło: opracowanie własne na podstawie GUS.

1. Wpływ rozwoju e-biznesu na dynamikĊ rozwoju sektora MSP

Liczne pozycje literatury dotyczące aspektów funkcjonowania i rozwoju e-biznesu obejmują publikacje naukowe dotyczące badaĔ empirycznych wybranych problemów obszaru działalnoĞci naukowej i współczesnej gospodarki [10, 56–66], [13, 256–268]. Bardzo waĪną rolĊ w upowszech-nianiu wiedzy o uwarunkowaniach prowadzenia działalnoĞci w obszarze e-biznesu stanowią opracowania w formie monografii ujmujące kompleksowo ujĊte aspekty jego uwarunkowaĔ teore-tycznych i prakteore-tycznych. Do waĪnych pozycji z tego zakresu naleĪy wskazaü pracĊ zbiorową p.t. Biblia e-biznesu [1]. NaleĪy mieü ĞwiadomoĞü, Īe treĞci zawarte w dziewiĊciu obszernych rozdzia-łach bĊdą nieuchronnie podlegały dezaktualizacji. Tylko selektywne ich rozpoznanie moĪe byü pomocne w pracach badawczych oraz prowadzeniu działalnoĞci w e-biznesie [9, 74–78], [11, 129– 141]. Bardzo waĪną rolĊ w rozpoznaniu uwarunkowaĔ rozwojowych e-biznesu, stanowią cząst-kowe, regionalne badania oczekiwaĔ i ocen problemów postrzeganych przez konsumentów, którzy determinują tempo ekspansji tej działalnoĞci. TĊ grupĊ prac reprezentują przykładowe publikacje: [2, 28–38], [3, 71–81], [4, 109–119], [5, 16–28].

PowyĪsze pozycje literatury wskazują, Īe podjĊte wczeĞniej prace badawcze realizowane w ra-mach Katedry Informatyki w Zarządzaniu, Wydziału Zarządzania, Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy stanowiły punkt wyjĞcia do praktycznej działalnoĞci e-biznesowej realizowanej przy udziale autorów cytowanych wczeĞniej prac. PodstawĊ metodyki badaĔ realizo-wanych w niniejszej pracy stanowi analiza rozwiązaĔ logistycznych i marketingowych firm internetowych:

A. Drecotton s.c. B.L.T.S. Drelichowscy – reprezentująca działalnoĞü handlowo-usługową w zakresie projektowania i sprzedaĪy tkanin i pasmanterii.

B. Drukarnia Naklejek Polinal – prowadząca działalnoĞü w zakresie projektowania, produkcji i dystrybucji nalepek słuĪących identyfikacji produktów.

(12)

2. Kształtowanie siĊ rynku produkcji i dystrybucji tkanin bawełnianych i rola tendencji prosumer

Kilka lat temu na rynku tkanin bawełnianych przeznaczonych na produkcjĊ poĞcieli dzieciĊcych panowała stagnacja. Wykorzystywane wzory były bardzo ograniczone i powielały siĊ u wiĊkszoĞci producentów. Upadające firmy tkackie tkanin bawełnianych i lnianych pozostawiły sporą lukĊ na rynku. Rynek zapełniony był tkaninami stokowymi, których produkcja w Polsce o zbliĪonej jakoĞci nie była opłacalna. PodjĊta działalnoĞü w zakresie sprzedaĪy tkanin bawełnianych wymagała im-portu wiĊkszoĞci dobrze sprzedających siĊ wzorów od dostawców z róĪnych krajów Europy, które stanowiły około 90% udziału w sprzedaĪy.

Głównymi odbiorcami tkanin w przedsiĊbiorstwie Drecotton są firmy, które twarzą produkty gotowe dla klienta koĔcowego. Tworzenie własnej kolekcji we współpracy z klientami pozwoliło zbudowaü bĊdącą w stałej ofercie kolekcjĊ wzorów dzieciĊcych. Niezmienną popularnoĞcią cieszą siĊ wzory oszczĊdne w stylistyce, które są uniwersalne dla wiĊkszoĞci klientów oferowane w szero-kiej gamie wzorów i kolorów. W działalnoĞci projektowej i dąĪeniu do moĪliwie efektywnej obsługi potrzeb klienta, identyfikowane są oczekiwania klientów w zakresie wzornictwa i struktury asorty-mentowej produktów na zasadzie prosumer. Zlecana produkcja własnych wzorów wymaga uruchomienia kilkusetmetrowych partii zleceĔ kaĪdego wzoru, co wyznacza wysoki poziom ryzyka firmy projektującej i musi pokryü wszystkie koszty uruchomienia nowego wyrobu. ĝwiadomi tego ryzyka odbiorcy – zwłaszcza potrzeb patchwork (rzemiosła artystycznego), ceniący sobie bogate wzornictwo i skoordynowane moĪliwoĞci zakupu niezbĊdnych dodatków pasmanteryjnych, poda-wali dostawcĊ surowca na swoich portalach społecznoĞciowych, promując nieodpłatnie wchodzącą na rynek firmĊ Drecotton. Przykład ten stanowi wariant efektów marketingowych osiąganych na platformach portali społecznoĞciowych, stanowiący wartoĞü dodaną satysfakcji klienta z poziomu Ğwiadczonej usługi.

3. Kryteria doboru partnerów logistycznych w rozwoju usług poligraficznych

Dobór partnerów logistycznych w przedsiĊbiorstwie zaleĪy od sprawnoĞci, dyspozycyjnoĞci i niezawodnoĞci operatora realizującego funkcjĊ zaopatrzenia i dystrybucji w przedsiĊbiorstwie [7, 12733–12744], [8, 774–789]. W Drukarni Naklejek Polinal, o wyborze dostawców decydują czyn-niki poza cenowe, niezwiązane bezpoĞrednio z walorami produktów uĪywanych do produkcji. Podstawowym materiałem do produkcji naklejek są media w postaci folii samoprzylepnych do-stĊpne zarówno w rolach o równych szerokoĞciach, jak i w arkuszach w róĪnych kolorach i rodzajach kleju oraz gruboĞci. Współpraca z dobrym partnerem logistycznym obniĪa koszty po-przez brak koniecznoĞci magazynowania zapasów produktów, które mają okreĞlony termin przydatnoĞci do uĪycia lub dezaktualizują siĊ. Ceny usług operatorów logistycznych dostarczają-cych produkty mają bezpoĞredni wpływ na koĔcową cenĊ produktu, która porównywana jest z najbliĪszą konkurencją.

WdroĪenie minimum produkcyjnego wynikającego z kosztów przygotowania i uruchomienia indywidualnej produkcji jest znaczącą barierą dla małych firm rozpoczynających działalnoĞü lub osób prywatnych w podjĊciu decyzji o złoĪeniu zamówienia. Czynnikiem niemierzalnym, ale uwzglĊdnianym w wyborze firmy kurierskiej jest teĪ marka dostawcy. Dzieje siĊ tak w przypadku usług i produktów "premium", które same charakteryzują siĊ wysoką jakoĞcią a dotyczą równieĪ sposobu i systemu dostarczenia produktu.

(13)

Z doĞwiadczeĔ obydwu badanych firm do najwaĪniejszych niemierzalnych kryteriów naleĪy zaliczyü:

− indywidualne podejĞcie do potrzeb, − komunikacja z klientem,

− systemowoĞü działania i standardy firmy.

W zakresie kryteriów mierzalnych zalicza siĊ nastĊpujące: − iloĞü dostarczonych przesyłek w czasie,

− iloĞü zwrotów, − reklamacje,

− ubezpieczenie paczek, − wagi i gabaryty,

− dostĊpnoĞü materiałów opakowaniowych.

4. Uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych na przykładzie firmy Drecotton

Kryteria wyboru rozwiązaĔ logistycznych muszą uwzglĊdniaü regulacje prawne, których kon-sekwencje zmieniają relacje w zaleĪnoĞci czy opłaty transakcji dokonuje osoba prawna czy fizyczna. Zasada, Īe cena listów poleconych zwolniona jest z podatku VAT tylko dla klientów indywidual-nych powoduje, Īe koszt wysyłki przez firmĊ jest wyĪszy o naliczony podatek 23% VAT, co komplikuje rozliczenia kosztów przesyłki. Dlatego teĪ w badanej firmie po pewnym czasie doko-nano wyboru, prostej i relatywnie taniej usługi kurierskiej, rezygnując całkowicie z moĪliwoĞci wysyłek zamówieĔ w opcji przesyłki małych zamówieĔ listem poleconym. ObniĪka taryf przesyłek kurierskich spowodowała to, Īe przesyłki realizowane w trybie usług kurierskich mieĞciły siĊ w cenach przesyłek listowych przy znacznie krótszym terminie dostaw, co sprzyja satysfakcji klien-tów i konkurencyjnoĞci w terminach ich obsługi.

Na początku działalnoĞci firma Drecotton oferowała wysyłkĊ kurierską firmą DPD, ale rozwo-jowym partnerem stałą siĊ Poczta Polska Ğwiadcząca około 90% usług kurierskich, których ceny jednostkowe były systematycznie negocjowane wraz z istotnym wzrostem wartoĞci miesiĊcznych usług.

Przy wyborze firmy kurierskiej niezwykle waĪne znaczenie mają kierowcy, z którymi realizo-wana jest operacyjna współpraca, oceniani pozytywnie w odniesieniu do cytowanego juĪ partnera. Priorytetem dla firmy jest szybkoĞü realizacji zamówieĔ. Zamówienia opłacone do godziny 15:00 zwykle zostają wysłane jeszcze tego samego dnia, dlatego teĪ niezbĊdnym warunkiem współpracy z Pocztą Polską, był odbiór zamówieĔ miĊdzy godziną 15:30, a 16:00. DziĊki temu, Īe dostawy do firmy realizowane są w godzinach przedpołudniowych, pozwala to na wykorzystanie otrzymanych tkanin jeszcze tego samego dnia. Indywidualne negocjacje poziomu obniĪki cen przesyłek wraz z istotnym wzrostem wartoĞci faktury za usługi, rzutują na konkurencyjnoĞü usług Poczty Polskiej, co omówiono w publikacji [6, 12642–12650].

Przy wysyłkach poza granice Polski partnerem jest DPD oraz poĞrednik firmy GLS (OlzaLogi-stic), dziĊki któremu moĪliwe było obniĪenie kosztów przesyłek w UE. Wadą tego rozwiązania jest czas dorĊczenia zamówienia, poniewaĪ na wysyłkĊ do sortowni w Czechach potrzebny czas 1–2 dni roboczych (rysunek nr 2).

(14)

Rysunek 2. Schemat działania centrum logistycznego firmy kurierskiej ħródło: [15].

Logistyka zaopatrzenia z krajów Europy zachodniej stanowi skomplikowany, specyficzny pro-ces. Na otrzymanie zamówienia z Francji naleĪy planowaü 1 tydzieĔ od momentu wysyłki. Niemcy i UK to najczĊĞciej 3–5 dni roboczych. Aktualnie przygotowane jest rozpoczĊcie współpracy z firmą kurierską, która zajmuje siĊ wysyłką zamówieĔ do Rosji. W związku z wieloma pytaniami o moĪ-liwoĞü wysyłki zamówieĔ na teren Rosji przygotowane są zmiany skryptów sklepu internetowego w taki sposób, aby umoĪliwiał automatyczne wyliczenie kosztów zamówienia, co dodatkowo kom-plikuje doliczanie kosztu agencji celnej.

Z najwiĊkszymi dostawcami dominuje transport dedykowany, zwłaszcza w przypadku, gdy skala dostawy to kilka tysiĊcy metrów, co pozwala na obniĪenie kosztów transportu i realizacjĊ zamówienia w krótszym czasie niĪ poprzez firmĊ kurierską. Sygnalizowane przykłady rozwiązaĔ logistyki zaopatrzenia i dystrybucji wskazują na znaczenie wyboru rozwiązaĔ logistycznych dla konkurencyjnoĞci firmy.

5. Organizacyjne i produktowe rozwiązania zastosowane w firmie branĪy poligraficznej Jednym z przykładów wykorzystania Internetu w rozwoju mikro firm jest Drukarnia Naklejek Polinal, która zaimplementowała wiele rozwiązaĔ internetowych w celach marketingowych, logi-stycznych i organizacyjnych. Firma specjalizuje siĊ w druku małoformatowych uĪytków na mate-riałach samoprzylepnych, uzyskując dziĊki specjalizacji wąski zakres profesjonalnych produktów do znakowania i etykietowania.

Od początku istnienia firmy, właĞciciele firmy skupili siĊ na wykorzystaniu Internetu do pre-zentacji swojej oferty. Przez pierwsze trzy lata działania firma skupiała siĊ na działalnoĞci poligraficznej w modelu agencyjnym, jako agencja marketingowa. Ten sposób działalnoĞci nie gwa-rantował odniesienia sukcesu, ale przyczynił siĊ do zdobycia wiedzy i doĞwiadczenia w dziedzinie

(15)

marketingu internetowego. Przyczyniło siĊ to do poznania zasad prowadzenia działalnoĞci interne-towej i zostało wykorzystane do rozwoju własnej firmy zilustrowane rozwojem firmy zestawionym w tabeli 1.

Tabela 1. IloĞü zamówieĔ realizowanych przez DrukarniĊ Naklejek Polinal

Rok działania firmy IloĞü zrealizowanych zleceĔ IloĞü zleceĔ do 31.07 2005 – pierwsze zamówienie – 03.10.2005 51 0

2006 – działalnoĞü agencyjna 302 b.d. 2007 – działalnoĞü agencyjna 318 b.d. 2008 – powstają dwie firmy 342 b.d. 2009 – zakup pierwszej maszyny produkcyjnej 408 b.d. 2010 – wybór niszy rynkowej i specjalizacja 491 b.d. 2011 – nowe inwestycje w maszyny i

urządze-nia 519 b.d.

2012 – nowe zatrudnienia pracowników 632 381 2013 – zmiana lokalizacji na wiĊkszą 728 446 2014 – zmiana systemu fakturowo-ksiĊgowego 954 515 2015 – zauwaĪalny wzrost iloĞci zleceĔ 1200 (prognoza) 707 ħródło: opracowanie własne.

Z uwagi na fakt, Īe ostatnie dane iloĞci zamówieĔ w 2015 r. dotyczą miesiąca lipca dla zobra-zowania przyrostu iloĞci zleceĔ w poszczególnych miesiącach i struktury ich rozkładu przedstawiono równieĪ dane odnoszące siĊ do tego miesiąca. Rok 2005 był pierwszym rokiem dzia-łania firmy. Firma rozpoczĊła działalnoĞü z początkiem wrzeĞnia. Pierwsze 3 miesiące były okresem wdraĪania pierwszych witryn internetowych i budowania zaplecza internetowego w celu promocji oferty w sieci. Pierwsze zamówienie internetowe zostało przyjĊte w dniu 03.10.2005 r. W listopa-dzie 2009 r. po nieco ponad 3 latach działania podjĊto decyzjĊ o zakupie pierwszej maszyny produkcyjnej a z początkiem 2010 r. podjĊto decyzjĊ o zmianie strategii dalszego rozwoju firmy i wyborze wąskiej niszy rynkowej związanej z drukiem naklejek.

Lata 2013–2015 to dla firmy okres najwiĊkszych zmian. Dotyczy to zarówno zmiany lokalizacji na wiĊkszą, zwiĊkszenia zatrudnienia, nowych inwestycji oraz zamiany systemu fakturowo ksiĊgo-wego. IloĞü kontrahentów wprowadzonych od nowa po zmianie systemu fakturowo ksiĊgowego od 1.07.2014 r. do 31.07.2015 r. wyniosła 495 odbiorców. Dla tych odbiorców zrealizowano 1661 za-mówieĔ, z czego wynika, Īe w ciągu ostatnich 20 miesiĊcy (ponad 1,5 roku) kaĪdy z klientów ponawiał zamówienia ponad 3 razy. Z uwagi na wysoką jakoĞü wykonania zamówienia naklejek są ponawiane przez wiĊkszoĞü obsłuĪonych klientów. ĝrednio po około 6 miesiącach pojawia siĊ ko-lejna potrzeba dokonania zakupu.

Według prognoz opartych o dotychczasową działalnoĞü i w odniesieniu do iloĞci zleceĔ zreali-zowanych do koĔca lipca 2015 r. iloĞü zamówieĔ moĪe przekroczyü 1200.

(16)

6. Wybór form organizacyjnych i skali działalnoĞci handlowo-usługowej przedsiĊbiorstwa Drecotton

PrzedsiĊbiorstwo Drecotton stanowiło kontynuacjĊ 30 letniej działalnoĞci firmy rodzinnej o przeprofilowanym na e-biznes zakresie. FirmĊ, utrzymywaną na bardzo zmiennym i niskim po-ziomie usług ukierunkowano na sprzedaĪ tkanin i pasmanterii od kwietnia 2012 r. z wykorzystaniem platformy Portalu aukcyjnego ALLEGRO. Od początku nowej działalnoĞci priorytetowo trakto-wano rozwiązanie problem kompleksowego zaopatrzenia firm rzemiosła artystycznego branĪy tekstylno-dekoracyjnej. W początkowej fazie rozwoju działalnoĞci firmy korzystano z własnych po-mieszczeĔ, a wszystkie nadwyĪki finansowe przeznaczane były na poszerzenie asortymentu oferowanych produktów poprzez tworzenie zapasów operacyjnych.

W pierwszym kwartale 2013 r. uznano, Īe wybrany profil działalnoĞci oraz rozwiązania obsługi klienta zostały zweryfikowane pozytywne i celowy jest rozwój nowych form działalnoĞci. Zostały podjĊte prace nad stworzeniem własnego sklepu internetowego opartego na silniku PrestaShop. Pierwsze zamówienie w sklepie internetowym zostało złoĪone 4.07.2013 r. Do koĔca 2013 r. przez sklep internetowy Drecotton zrealizowanych zostało ponad 1500 zamówieĔ, w 2014 r. – 8700, a w pierwszym półroczu 2015 r. – 7900 zamówieĔ.

Regularny wzrost stanów magazynowych i wzrost iloĞci klientów uzasadnił w listopadzie 2012 r. wynajĊcie pomieszczeĔ biurowych oraz zatrudnienia osób do pomocy przy realizacji zamówieĔ. Ciągły wzrost asortymentu oraz produkcja własnych wzorów zmusiła firmĊ na przełomie 2013/2014 r. do zmiany wynajmowanego lokalu o dwukrotnie wiĊkszej powierzchni oraz do regularnego za-trudniania dodatkowych pracowników. W związku ze wzrastająca iloĞcią klientów z Bydgoszczy postanowiono otworzyü w maju 2015 r. sklep stacjonarny zaopatrzony w produkty głównie ze sklepu internetowego. W sierpniu 2015 r. firma zatrudnia na umowĊ o pracĊ siedmiu pracowników oraz dwóch na umowĊ zlecenie.

Z dniem 1.01.2015 r. dokonano zmiany nazwy handlowej Drecotton na działającą w formie spółki cywilnej o wyĪej wymienionej nazwie, w której dominujące udziały, posiadają przedstawi-ciele nowego pokolenia firmy rodzinnej.

7. Podsumowanie

Na tle danych dotyczących iloĞci zarejestrowanych organizacji w okresie 15-lecia moĪna oceniü tendencje w zakresie tworzenia nowych organizacji z początkiem XXI wieku, kiedy e-biznes cha-rakteryzował siĊ wielokierunkowym rozwojem. W artykule ukazany został wpływ rozwoju e-biznesu na dynamikĊ rozwoju sektora MSP. W treĞci rozdziałów zaprezentowane zostały kryteria doboru partnerów logistycznych na przykładzie branĪy poligraficznej, zostały równieĪ przedsta-wione uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych.

Celem artykułu było dokonanie analizy rozwiązaĔ logistycznych i marketingowych, które sta-nowią Ĩródło przewagi konkurencyjnej w działalnoĞci e-biznesu. CharakterystykĊ rozwoju obiektów badaĔ oparto na podstawie wybranych kryteriów techniczno-organizacyjnych a stopieĔ zróĪnicowania czasokresu wyboru niszy rynkowej z kilku miesiĊcy do trzech lat, uĞwiadamia jak bardzo trudny i zróĪnicowany jest to proces. Poszukiwanie rozwiązaĔ dla wyboru niszy rynkowej dla mikro przedsiĊbiorstw wymaga elastycznoĞci i dołoĪenia maksymalnej starannoĞci dla spełnia-nia oczekiwaĔ klienta, którego usterkami w jakoĞci obsługi moĪemy zniechĊcaü do korzystaspełnia-nia z usług firmy, co z kolei moĪe prowadziü do odrzucenia trafnie wybranej niszy rynkowej.

(17)

PowyĪsza konkluzja moĪe byü potwierdzeniem znaczenia idei prosumer w komunikacji i obsłudze klienta.

Bibliografia

[1] CichoĔ M., Cisek M., Czopek K., Dejnaka A., Dudzic J., Dutko M., DywaĔski P., Godlewski M., JasiĔski J., KosiĔski M., Królak P., Krzyworączka P., LewiĔski M., Lipiec P., Modrzew-ski P., Motyl P., Panek S., RdzeĔ K., SadłowModrzew-ski R., SmuĪniak M., Szmajda M., SzulczewModrzew-ski P., Szwarc N., Wajdzik J., Wesołowski M., Biblia e-biznesu, HELION, Gliwice 2013. [2] Drelichowski L., DĊbski K., Kierunki zmian systemów logistyki w Ğwietle badaĔ

konsumen-tów i rozwoju handlu internetowego branĪy RTV, PSZW tom 36, Bydgoszcz 2010.

[3] Drelichowski L., Grochowski K., Zwierzchowski D., Kurkus J., Doskonalenie rozwiązaĔ lo-gistyki, jako rezultat procesów inwestycyjnych i zastosowaĔ systemu klasy ERP MS DY-NAMICS AX w przedsiĊbiorstwie Belma Accessories Systems sp. z o.o. w Bydgoszczy, PSZW tom 68, Bydgoszcz 2014.

[4] Drelichowski L., Lango S., Czynniki determinujące decyzje konsumentów w zakresie zakupu sprzĊtu AGD w sklepach tradycyjnych i internetowych, PSZW tom 49, Bydgoszcz 2011. [5] Drelichowski L., Łukomski K., The challenges of logistic system modernization in light of

consumer survey and the development of household appliance e-commerce, PSZW tom 42, Bydgoszcz 2011.

[6] Drelichowski L., Wiktorowski D., Rozwój usług kurierskich kierunkiem restrukturyzacji przedsiĊbiorstwa Poczta Polska S.A., Czasopismo Logistyka 6/2014.

[7] Grochowski K., Czynniki determinujące zakres i elastycznoĞü usług logistycznych w bada-niach regionalnych, Czasopismo Logistyka 6/2014.

[8] Grochowski K., Kachel K., Planowanie i realizacja celów przedsiĊbiorstwa transportowego a wynik finansowy, Czasopismo Logistyka 6/2012.

[9] Grzywa E., E-biznes, tradycyjny biznes a zjawisko kanibalizacji w kontekĞcie modeli biznesu, E-mentor nr 3, Warszawa 2015.

[10] Moroz M., Dynamika rozwoju e-biznesu w Polsce – analiza porównawcza w układzie regio-nalnym, NierównoĞci Społeczne a Wzrost Gospodarczy nr 44, cz. 2, Rzeszów 2015. [11] Pólkowski Z., Wykorzystanie elektronicznych platform handlowych przez małe i Ğrednie

przedsiĊbiorstwa, PSZW tom 53, Bydgoszcz 2011.

[12] Sarama M., Dysproporcje w korzystaniu z rozwiązaĔ e-biznesowych przez małe i Ğrednie przedsiĊbiorstwa krajów UE-27, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu SzczeciĔskiego. Ekono-miczne Problemy Usług nr 117, Szczecin 2015.

[13] StĊpnicka N., Bąkowska P., Nowoczesne modele e-biznesowe w funkcjonowaniu przedsiĊ-biorstw, firm i sklepów stosujących internetowy i tradycyjny kanał dystrybucji, PSZW tom 57, Bydgoszcz 2011.

[14] Zachura-Lichota P., Tarnawa A, Raport o stanie sektora małych i Ğrednich przedsiĊbiorstw w Polsce w latach 2012–2013, PARP, Warszawa 2014.

(18)

ANALYSIS OF LOGISTICS AND MARKETING SOURCE OF COMPETITIVE ADVANTAGE IN THE DEVELOPMENT OF MICRO ENTERPRISES SECTOR

Summary

The aim of the paper was to analyze logistics and marketing, which are a source of competitive advantage in the business of e-business. In the article shown the impact of e-business on the dynamics of SME sector development. Presented the criteria for the selection of logistics partners on the example of the printing industry and also presented considerations in selecting partners in the logistics supply and distribution of products and processes outsourcing.

Keywords: micro-enterprises, competitiveness, e-business

Ludosław Drelichowski

Instytut Ekonomii i Zarządzania, Zakład Innowacji i PrzedsiĊbiorczoĞci WyĪsza Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

e-mail: ludoslaw.drelichowski@byd.pl Tomasz Drelichowski

Drecotton s.c. B.L.T.S. Drelichowscy e-mail: tdrelichowski@drecotton.pl Daniel Zwierzchowski

Katedra Informatyki w Zarządzaniu, Wydział Zarządzania Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy e-mail: d.zwierzchowski@utp.edu.pl

Krzysztof Łukomski Drukarnia Naklejek Polinal e-mail: k.lukomski@gmail.com

Cytaty

Powiązane dokumenty

Najniższe koszty ponosiły z kolei gospodarstwa domowe rolników oraz osób pracujących na stanowiskach nierobotniczych, gdzie koszty mieszkania przypadające na 1 osobę w

 Wykształcenia zawodowego o profilu kierunkowym (mile widziane technik elektryk, energetyk, mechatronik);.  Podstawowa umiejętność czytania schematów elektrycznych

Fakt ten sugeruje uzależnienie tempa przyrostu rogu kopytowego w większej mierze od wielkości masy ciała koni i rasy niż wysokości w kłębie.. Geyer i Schulze (1994),

Jaja o większej masie, znoszone przez kury Tetra SL, miały jednocześnie cieńszą skorupę, większą komorę powietrzną i mniej wybarwione żółtka niż jaja pochodzące od kur

Przez wiele lat najważniejszy był wzrost produkcji, przez co zapomniano, że kro- wy to zwierzęta przeżuwające, przystosowane przede wszystkim do żywienia paszami

odbył się w Montrealu XXIV Międzynarodowy Kongres Geologiczny, który zgromadził rekordową liczbę uczestników z około 90 krajów (5001 osób). Poza posiedzeniami plenarnymi

9/2012 of the President of the Supreme Audit Office dated 29 march, 2012 on detailed rules for the pre- paration of audits, the tasks of auditors and the rules for

Although he did not return to Scetis, other monastics occupied the area originally associated with the monk so that there was a topos of John the Little where monks built