Tomasz Rembalski
Sprawozdanie z działalności
Instytutu Kaszubskiego w 2017 roku
Acta Cassubiana 19, 542-556Tomasz
Rembalski
Sprawozdanie z działalności
Instytutu Kaszubskiego w 2017 roku
Siedziba Instytutu Kaszubskiego mieści się gdańskim Domu Kaszubskim,
przy ul. Straganiarskiej 22-23. Zgodnie ze statutem, głównym celemInstytutu
jest: „w nawiązaniu do potrzeb i oczekiwań społeczności kaszubskiej oraz tra dycji badańkaszuboznawczych, organizowanie pracbadawczychi populary zowanie ich efektów, wzbogacanie i rozwijanie regionalnego ruchu kaszubsko-
-pomorskiego, integrowanie kaszubsko-pomorskiego środowiska naukowego oraz podejmowaniedziałańna rzeczjego rozwoju”.
W rokusprawozdawczym ZarządInstytutuKaszubskiego działałwskładzie: - prof. drhab.Cezary Obracht-Prondzyński - prezes
- dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk - wiceprezes
- dr Katarzyna Kulikowska- skarbnik
- dr TomaszRembalski -sekretarz - prof. drhab. Józef Borzyszkowski
- prof. AP dr hab. Daniel Kalinowski - dr Justyna Pomierska.
W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą:
- prof.drhab. Mieczysław Nurek- przewodniczący
- prof. dr hab. AndrzejRomanow - prof.UG dr hab. Anna Kwaśniewska.
W minionym roku w poczet członków przyjęto 5 osób: dr. hab. prof. UG
Piotra Stępnowskiego, dr. MarcinaRyszarda Odelskiego,dr. Arkadiusza
Mań-skiego, dr. MichałaHincę, dr Aleksandrę Kurowską-Susdorf. Niestety, dnia 12 października2017 r. zmarłjeden z członków założycieli Instytutu, języko
znawca prof. dr hab. Edward Breza. Pogrzeb Profesora odbył się na Cmentarzu
Komunalnymw Sopocie w dniu 19 czerwca 2017 r.AktualnieInstytut Kaszub ski liczy 148 członków, wtym 9 zagranicznych.
S
PRAWOZDANIE Z DZIA£ALNOŒCII
NSTYTUTUK
ASZUBSKIEGOW 2017 R.
543
Zebrania Zarządu w 2017 r. odbyły się trzykrotnie, w dniach: 2 marca,
24 maja i 9 listopada.
Od sierpnia 2014 r. stałą pracownicą Sekretariatu Instytutu Kaszubskiego
jest Karolina Konkol-Skowrońska, któraod sierpnia 2017 r. przebywa na urlo
pie macierzyńskim. Od 21 marca 2017 r.wsekretariacie Instytutu na stanowi sku asystenta zarządu na czas nieokreślonypracuje Sandra Lademann, która
od 21 października2016do20 marca 2017 r. odbywałastaż w ramachumowy
zPowiatowym Urzędem Pracy wGdańsku.
Doroczne zebranie ogólne członków Instytutu odbyło się 7 kwietnia 2017 r. w Tawernie „Mestwin”, w Domu Kaszubskim. Spoœrôd 146 członków Instytutu wzięły w nim udział 43 osoby. Dziesiêæ osób usprawiedliwiło swą nieobecnoœæ.
Po powitaniu i przyjęciu porządku obrad prezes prof. Cezary Obracht-Pron- dzyński poinformował, i¿ ^¿dy z członków otrzymał egzemplarz rocznika „Acta Cassubiana” oraz sprawozdanie z merytorycznej dziafôlnoœci Instytutu za mi jający rok, a następnie w krótkim wystąpieniu je skomentował. Omawiając spra wozdanie, zwrócił uwagę, i¿ 2016 był Rokiem Gerarda Labudy, któremu towa rzyszyło wiele wydarzeń upamiętniających. Z tej okazji, po raz drugi wręczono dwie równorzędne Nagrody im. Gerarda Labudy, które otrzymali prof. Lecho sław Jocz oraz dr Piotr Kitowski. Następnie sporo miejsca poœwiêctf obcho dom 20-lecia Instytutu Kaszubskiego, któremu towarzyszyło uroczyste spo tkanie członków i zaproszonych na tę okazję dostojnych goœci, okolicznoœcio- wa wystawa na Uniwersytecie Gdańskim oraz towarzyszący jej folder. Prezes scharakteryzował zebranym zaanga¿owanie Instytutu w dwa d^e granty Na rodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH), „Historię Kaszubów w dziejach Pomorza” oraz „Gniazdo Gryfa. Słownik symboli, pamięci i tradycji kaszubskich”. Następnie wiceprezes dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk przedstawiła zaanga¿owanie Instytutu Kaszubskiego w działania o charakterze międzynarodo wym. Na wstępie mówiła o konferencji Topografia pamiêcipo
granicza, którą organizowano we współpracy z Pracownią Badań nad Narra
cjami PograniczaUGoraz Institut „Moderne im Rheinland” Heinrich-Heine- -Universität Düsseldorf. Uczestniczyli w niej naukowcy z siedmiu krajów i to warzyszyła jej również podróż studyjnana ziemiê bytowską. Ponadto Instytut
KaszubskiwspółpracowałzEuropejskimUniwersytetemwe Flensburgu oraz Forum Una. Ukazałasiêrównież niemiecka wersjawspomnieńFranka Meislera we współpracy Instytutu Kaszubskiego z Stiftung Denkmal für dieErmordeten
Minutą ciszy uczczono zmarłych w minionym roku członków, dr. Jerzego Szewsa oraz ks. abp. Tadeusza Gocłowskiego - CzłonkaHonorowego.
Prezes prof. Cezary Obracht-Prondzyński omówił równie¿ sprawozdanie finansowe za 2016 r. Stwierdził,iż w mijającym 2016 r. przychody Instytutu
wynosiły prawie 300 tys. zł, zaśwydatki były niecowyższe, gdyż wynosiły306 tys. zł. Zapewnił,że mimo deficytu (obrotowego) na koniec roku wwysokości ponad 10 tys. zł, sytuacja Instytutu jest dobra. Następnie pokrótce omówił główne źródła dochodów, które w dużej mierze pochodzą z tytułu uczestni
czenia Instytutu Kaszubskiego w Narodowym Programie Rozwoju Humani styki. Przychody ze sprzedaży książek wyniosły ponad 44 tys. zł i łącznie ze składkami członkowskimi (3.449,21 zł) przychody z realizacji zadań statu
towychwyniosły47.556,96 zł. Niemniejszą rolę odegrały darowizny na rzecz
Instytutu, które wyniosły 43.346,75 zł, w tym największe sumywpłacili: Saur Neptun Gdańsk SA 20 tys. zł, Gdańska Infrastruktura Wodociągów i Alicja
Ejankowska po 7 tys.,Mieczysław Ronkowski 2.950 zł, Urlich Blaszczyk 2.129,75
zł,ForumUnna 1.100 zł,Nadleśnictwo Przymuszewo, Przemysław i Janina Cie
chanowscy 1.000 zł. Prof. Obracht-Prondzyńskiwspomniał również oludziach
wspierającychInstytut poprzez swoją bezinteresowną pracę.
W dalszej części prezes przedstawił plan pracy i sytuację finansową na 2017 r.
Najwięcej miejscapoświęcił realizowanym dwom projektomw ramach NPRH. Prezes nawiązałteż do zmian, jakie wprowadziłoMinisterstwo Spraw Wew
nętrznych iAdministracjiwzględemdotacjipodmiotowej, która z 20 tys. (kwoty, którą IK otrzymywało od wielu lat), została obcięta do 14 tys. zł.Jednocześnie
nieprzyznanodotacji na„Bibliotekę Pisarzy Kaszubskich”. Odwołania nieprzy
niosły pożądanych efektów. Z kolei wiceprezes drMiłosława Borzyszkowska--Szewczyk omówiła planowany udział Instytutu wobchodach 90-lecia urodzin GünteraGrassa, wtym wwystawie pt. GünterGrass z Kaszubi w Gdańskiej Galerii
Güntera Grassaoraz organizowaniu międzynarodowej konferencji pt. Szlachta na pograniczu. Transkulturowe powiązania wPrusach (XVIII-XIXw.).
Następnie głos zabrałPrezes Honorowy prof. Józef Borzyszkowski, który nawiązał do obchodzonych w2017r.licznychrocznic, w tym 95. rocznicy po
wstania Związku Polaków w Niemczech, 500-lecia Reformacji, 60. rocznica
odsłonięcia pomnika Hieronima Derdowskiego we Wielu. Z kolei w 2018 r. wOlsztynie odbędą się obchody 100-lecia śmierci Wojciecha Kętrzyńskiego.
Ponadto na zebraniuwalnympodjętojednomyślnąuchwałę w sprawienada
nia godności Honorowego Członka InstytutuKaszubskiegoprof. dr.hab. Sta
nisławowi Salmonowiczowi z ToruniaorazPrymasowi Seniorowi ks. abp. prof. dr. hab. Henrykowi Muszyńskiemu.- Wniosek zgłosił i uzasadnił prof. Józef Borzyszkowski.
»L. »L. »L.
Jednym z priorytetów działalności Instytutu Kaszubskiego jest organizowa nie konferencji i seminariów. W dniu 27 kwietnia 2017 r. w siedzibie muzeum w Wejherowie odbyła się konferencja pt. Niepełnosprawnośćintelektualna - różne aspekty opiekiregionalnej, której organizatorami były: Instytut Kaszub
ski, Komisja Kaszubska Stacji Naukowej PAU w Gdańsku, Powiatowy Zespół
Kształcenia Specjalnego w Wejherowie, Ośrodek Chorób Rzadkich przy Po radni Genetycznej UCK w Gdańsku oraz Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej wWejherowie. W pierwszej części konferencjiwygło szono następujące referaty: Jolanta Wierzba Niepełnosprawność intelektualna zcechami autystycznymi - podłożegenetyczne, możliwości diagnostyczne, Arkadiusz Mański Dziecko z chorobą rzadką - aspektypsychologiczne, Ewa
Kaczorowska Efekt założycielaa choroby rzadkie. Wczęścidrugiej natomiast głos zabrali: MałgorzataWoźniaki Anna WęsierskaUczniowiez autyzmem w PowiatowymZespole Kształcenia Specjalnego, Justyna Pomierska Eduka
cja regionalna w szkolnictwie specjalnym, Jolanta WierzbaChorobyrzadkie
a Kaszuby - doświadczenia Ośrodka Chorób Rzadkich, Małgorzata Bulczak Fundacja „Ja też” -zmieniamy świat dla Ciebie. Nowe spojrzenie na zespół
Downa.
W 2017 r. Instytut Kaszubski był partnerem obchodów jubileuszu 90. uro dzin Güntera Grassa w Gdańsku. W ramach cyklu wydarzeń partnerował organizacji trzech wystaw oraz wydał dwujęzyczną publikację Günter Grass
- Entinnerungen /Odpominania pod redakcjąMiłosławy Borzyszkowskiej- -Szewczyk. Pierwszą z wystaw „GünterGrass -spojrzenie z Gdańska” pokazano
w maju i czerwcu 2017 r. w przestrzeni publicznej, na Skwerze Świętopełka
w Gdańsku. Następnie dowrześnia można było jązobaczyć na podwórzuDomu
Chodowieckiego i Grassa przy ul. Sierocej, a w październiku - na Placu im.
Józefa Wybickiego. Koncepcję wystawy opracowały dr Miłosława Borzyszkow- ska-Szewczyk i Marta Wróblewska, kierownik Gdańskiej GaleriiGüntera Grassa
(4G). Projekt koordynowały instytucjonalnie 4G oraz Dom Chodowieckiego iGrassa.Ponadto w dniu26 listopada 2017 r. prof. Cezary Obracht-Prondzyń- skipoprowadził spacer kaszubskim szlakiem po centrum Gdańska, a wraz
zdrMiłosławąBorzyszkowską-Szewczyk wzięli udział w debacieGrass a Ka-szuby/iw4G. Wszystkim tymprzedsięwzięciom towarzyszył projektwydaw
niczy Günter Grass - Odpominania / Entinnerungen, który zrealizowanyzo
stał przezInstytut Kaszubski iStowarzyszenie Güntera Grassa, we współpracy z Gdańską Galerią Güntera Grassa, Nadbałtyckim Centrum Kultury i Pracownią Badań nad Narracjami Pogranicza UG, a koordynowała go M. Borzyszkowska- -Szewczyk. Projekt graficzny książkiprzygotowała dr AnitaWasik z ASP.Więcej
o wydarzeniach w osobnym sprawozdaniu, a o promocjach wydawnictwa
wdalszej części sprawozdania.
W dniach22-23 czerwca 2017 r. w Gniewinie odbyłasię ogólnopolska kon ferencja naukowa PolskiegoTowarzystwaLudoznawczego dla uczczenia Flo riana Ceynowyw200. rocznicę urodzin pt.Regiony i regionalizmywperspekty wie antropologii kulturowej. Między pasją a metodą. Jego organizatorami byli Zarząd GłównyPolskiego Towarzystwa Ludoznawczego,Polskie Towarzystwo
Ludoznawcze Oddział w Gdańsku, Muzeum Ziemi Puckiej im Floriana
Cey-nowy, Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku, Zarząd Główny
ZrzeszeniaKaszubsko-Pomorskiego, Gmina Gniewino oraz Instytut Kaszub ski. Konferencja zgromadziła dużą liczbę uczestników, którzy wzięli udział w trzechsesjach plenarnych ikilku panelach dyskusyjnych. W pierwszej sesji plenarnej pt.Kaszuby/Florian Ceynowa, którą prowadziłCezary Obracht-Pron-dzyński, wystąpili m.in. członkowie Instytutu Kaszubskiego:JózefBorzyszkowski Kaszuboznawcze badania etnografów a ruchkaszubsko-pomorski, DanielKa linowski Florian Ceynowa i polityczne prowokacje oraz Anna Kwaśniewska
Dawne i współczesnezwyczajemałżeńskiena Kaszubachwkontekście tzw. genu
kaszubskiego. Dwie kolejnesesjenosiły tytuł Regiony iregionalizmy, natomiast paneliści dyskutowali wokół tematów: Od mitu do postprawdy. Folklor, wiedza
i procesyspołeczne; Dziedzictwo kulturowe i tożsamość diaspory ukraińskiej
w ujęciu antropologicznym; Mapowanie postmodernizmuw polskiej antropologii
społeczno-kulturowej;Pasjonaci, kolekcjonerzy i badacze stroju ludowego; Azja.
Współczesne wyzwania kulturowo-społeczne we współczesnej Azji; Muzeum regionalne - czyli jakie?Uczestnikom zorganizowano również kilka wycieczek po okolicy iudział w morskiej pielgrzymce świętych Piotra i Pawła.
Instytut Kaszubskibył współorganizatorem konferencji interdyscyplinarnej
Szlachta na pograniczu. Transkulturowe powiązania wPrusach(XVIII-XX w.)
/ Adel im Grenzraum. TranskulturelleVerflechtungen im Preussenland vom 18. bis zum 20. Jahrhundert, która odbyłasię w Gdańskui Waplewie Wielkim
w dniach 22-24 czerwca 2017 r. Autorami koncepcji i organizatoramikonfe
rencji byli dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, dr Sabine Jagodzinski i prof. dr hab. Milos 0eznik. Instytucjonalnie za konferencję odpowiedzialne były:
Pracownia Badań nad Narracjami Pamięci Pogranicza przy Wydziale Filolo gicznymUG oraz Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, przy współ pracy Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz wspomnianego już Instytutu
Kaszubskiego. Więcej szczegółów na ten tematwosobnym sprawozdaniu. Instytut Kaszubski wraz z Nadbałtyckim CentrumKultury,Wydziałem Nauk
turąi Narodowym Centrum Kultury i w partnerstwiez kilkoma innymi insty
tucjami, był organizatoremkonferencji badaczyi praktyków Pomorskieposze rzeniapola kultury, które odbyłosięw Gdańsku w dniach 28-29września 2017 r. Pierwszego dnia obradCezary Obracht-Prondzyński wygłosił wykład wpro wadzający Czym jest poszerzenie pola kultury? W dalszych częściach obradbył
moderatorempaneli dyskusyjnych: W obliczuposzerzenia - jakie zmiany
zachodzą wpolu kultury? oraz Co powinniśmy zrobićw obliczu poszerzenia? Spojrzenie praktyków. Na początku drugiego dnia dokonał podsumowania
pierwszego dnia konferencji jako punkt odniesienia do dyskusji.
W dniach 6-7 października 2017 r. w Centrum Międzynarodowych Spo tkań w Tuchomiu odbyło V Bytowskie Forum Animatorów Kultury pt. Jak
wykorzystaćpotencjał kulturowy lokalnych społeczności?Jego organizatorami były: Instytut Kaszubski, Nadbałtyckie Centrum Kultury, Instytut Kultury Miej
skiej w Gdańsku oraz Oddział Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskiego wBytowie.
Pierwszego dnia obrad CezaryObracht-Prondzyński przeprowadziłwykład
wprowadzający pt. Potencjał kulturowy lokalnychspołeczności -identyfikacja zasobów, społeczna użyteczność, sposoby wykorzystania. Tego dnia odbyły się tezprezentacje lokalnych inicjatyw kulturalnych, m.in.: Muzeum Zachod-niokaszubskiego w Bytowie, Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Niezabyszewo „Sploty” i Teatru Brzozaki z Jasienia. Drugiego dnia odbyła się prezentacja
działań na Gochach, w Brzeźnie Szlacheckim, Borowym Młynie, Osusznicy i Borzyszkowach.
Jubileuszowa XX Buczkowska Konferencja Naukowa pt. Pamięć i dzieło księdza Patrona Bolesława Domańskiegoodbyła sięw WielkimBuczku w dniu 7 października 2017 r. Referaty wygłosili:JózefBorzyszkowski Pamięći dzieło
księdza Patrona BolesławaDomańskiego na Krajnie, JacekStróżyńskiPokłosie Nagrodyim. ks. BolesławaDomańskiego, Marek Fijałkowski Ksiądz Patron
Bolesław Domański i ZPwN w zbiorach Muzeum Okręgowego wPile, Jowita Kęcińska-Kaczmarek Krajniacy księdzu Patronowi. - Przy okazji odsłonięto
i poświęcono dwie rzeźby- dziełaBarbary Pikulik z Zakrzewa - ks. Patrona Bolesława Domańskiego i Trąby, towarzysza Remusa, którego pomnikufun dowano tam w ubiegłymroku.
Wdniach 17-18 października 2017 roku w Ratuszu Staromiejskim w Gdań sku odbyłasię międzynarodowa KonferencjaNaukowapt. „Reformacja i ewan- gelicyzm nadBałtykiem”,stanowiąca ważny punkt bogategoprogramu obcho dów 500-lecia reformacji. Zorganizowana została przez Nadbałtyckie Centrum Kultury i Polską AkademięUmiejętności Stację Naukową w Gdańsku z udziałem
w Gdańsku i Pracowni Historii Pomorza i Krajów Nadbałtyckich Instytutu
Historiioraz Instytutu Filozofii, SocjologiiiDziennikarstwa Uniwersytetu Gdań skiego. Towarzyszyły jej liczne przedsięwzięciawystawowe i koncertowe, w któ
rychprzygotowanie zaangażowało się Archiwum Państwowe w Gdańsku oraz
muzea Gdańska, Słupska,Wejherowa, Starogardu Gdańskiego i Bytowa. Patro nat honorowyobjęli: biskup Diecezji Pomorsko-Wielkopolskiej Kościoła ewan
gelicko-augsburskiegowRP, ks. prof.MarcinHintz, Marszałek Województwa Pomorskiego MieczysławStruk iPrezydent GdańskaPaweł Adamowicz. Kura- torką konferencji była Bronisława Dejna (NCK), a kierownikiem naukowym
Józef Borzyszkowski (PAU).
Podczas konferencji wygłoszono kilkanaście referatów, którychautorzyre prezentowali ośrodkinaukowez Hamburga, Gryfii, Warszawy, Torunia, Opola i Gdańska. Dzień pierwszy obrad przebiegał pod hasłem „Johannes Bugen-hagen - Doktor Pomeranus (1485-1558)”, drugi - „Dziedzictwo materialne
ikulturowe przesłanie”. Wszystkie referaty, którewpostaciartykułówzłożą się na tom przewidziany do druku w2018 roku,wzbudziły interesującą dyskusję. Wzięli wniej udziałświeccy i duchowni, gdyż wśród uczestników konferencji
była liczna grupa pastorów diecezji pomorsko-wielkopolskiej.
W dniach25-27 października2017 r. wSłupsku odbywały sięMiędzynaro dowe Konfrontacje Kulturowe. Szósta edycja tego wydarzenia miała podtytuł „Wojna i pokój”. Głównymiorganizatorami byłInstytut Polonistyki Akademii Pomorskiej wSłupsku orazInstytut Kaszubski. Współorganizatorem zaśMu
zeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Miejska Biblioteka Publiczna w Słup
skuorazDeutsches Kulturforum Östliches Europa. Patronat medialny sprawo
wało„Radio Koszalin” oraz „Głos Pomorza”. Kierownikami naukowymi projek
tu byli prof. Daniel Kalinowski oraz prof. Adela Kuik-Kalinowska. Podczas
Międzynarodowych Konfrontacji Kulturowych dostępna była wSłupsku oraz
Sławnie wystawa Reformacjaw Europie. Pomorze i Wschodnia Brandenburgia przygotowanaprzez niemieckiego współorganizatora. 25 października doko nano promocji książki z poprzedniej edycji Konfrontacji pt. Wielkie Pomorze.
Narody i społeczności,podred.A. Kuik-Kalinowskiej i D.Kalinowskiego a także
odbyła się prezentacja portalu internetowego „Biuletyn Polonistyczny” doko
nana ze strony Marioli Wilczak zInstytutu BadańLiterackich PAN wWarsza
wie. 26 października był pierwszym dniem prezentacji referatów. Były to w kolejności: Rafał FoltynRugianie wobec sąsiadów 983-1168, Milos 0eznik
Husyci na Pomorzu. Czeska tradycja historiograf iczna iliteracka, Bronisław Nowak Wojny pomorsko-krzyżackie. Przyczyny - przebieg- rezultaty, pastor
Hans-Udo Vogler „Miteinanderist besser,als gegeneinander!“Hambacher Fest von 1827, Danuta Drywa Trudne wybory. Postawy mieszkańców Pomorza
wojną apokojem. Społeczeństwo polskie Pomorzawlatach 1918-1920 na przy
kładzie wybranych powiatów, Daniel Kalinowski Ucieczka przed śmiercią.
Zydowsko-pomorskiewspomnieniazlat trzydziestych XX wieku, Elżbieta
Bu-gajna Refleksje o II wojnie u wybranychpoetów kaszubskich, Anna Sobiecka Wojna - Pokój- Słupsk. Kontekstyteatralne, Witosława Frankowska„A w Ra duni krwawa woda..”’ Obrazwojny i pokojuwludowych i autorskich pieśniach Pomorza od XIXwieku, ZbigniewStudziński Dyskurs wspólnotowy w „Mszy
żałobnej” Franciszka Fenikowskiego. Drugiego dnia Konfrontacji wygłoszono
następujące referaty:Małgorzata GrzywaczCierpienie, ból i radość:czas wojny
trzydziestoletniej na Pomorzu w świetle pamiętnika Hedwig von Burgsdorf,
Joanna FlinikOpowieści „na skraju.” Proza Ruth Rechenber i EwyKujawskiej,
Marie-Luise Selden, Otto Freundlich. The Road of Peace in Europe, Barbara
Gawrońska-Pettersson„Kinderland istabgebrannt.” Czasy wojenne i powojen ne wSłupsku i Wrocławiu oczymadzieci, Wojciech Skóra Słupsk międzywojną a pokojem. Kto zniszczył miasto w 1945 roku?, Marcin Prusak Obraz walk
oWałPomorski i o Kołobrzeg w 1945 r. w wybranych utworach literackichPRL, Krzysztof Skrzypiec Relacje administracji polskiej z Armią Czerwoną wSłup sku w latach 1945-1950, DariuszMajkowski Grudzień 1970i lata osiemdzie
siąte w reportażach ipowieściachStanisława Jankego, Zbigniew Walczak„Dzia
dekw Wehrmachcie”. Rzecz olosachKaszubów i Pomorzanwe wspomnieniach, dokumentach i literaturze, Adela Kuik-KalinowskaKaszubskie miejsca kaźni,
Andrzej Stachowiak Kulturowe uwarunkowania dewastacji denkmali z czasów Wielkiej Wojny na Pomorzu po 1945 roku,Elżbieta Kal Architektura w służbie
wojny i pokoju. Obiekty Słupska z lat 30. XX w. w ideologicznym dyskursie,
Andrzej Chludziński Militarne ślady w nazewnictwie Pomorza Środkowego.
Wymiar społeczno-artystyczny realizowany był podczas Konfrontacji dzięki
wieczornym spotkaniom w Czytelni Głównej słupskiej biblioteki. 26 paździer
nika odbył się panel dyskusyjnyPomorzewkulciewojny prowadzony przez dr.
Kacpra Pencarskiego z Akademii Pomorskiej w Słupsku, który prezentował przedwojennefilmy niemieckieo Pomorzu. Natomiastdzień później odbył się panel dyskusyjny Słupsk. Miasto iludziepo 1945 roku, które prowadziłamgr
Dorota CiecholewskazMuzeum Pomorza Środkowego w Słupsku), przygoto
wując pokaz filmów o polskichosadnikach pojawiających się na Pomorzu po 1945 r. Organizatorzyzapowiedzieli kolejną edycjęMiędzynarodowych Kon
frontacji Kulturowych w2019 r. pod hasłem Gryfici oraz ichdziedzictwo. W dniu 17 listopada2017 r. w Ośrodku KulturyMorskiej w Gdańsku (ul. Tokarska 21-25)odbyła się konferencja Gedania Cassubia -kaszubskość Gdań ska. Jej organizatoramibyli Instytut Kaszubski, Pracownia Badań nad Narra
cjami Pamięci Pogranicza UG, Pracownia Historii Pomorza i KrajówNadbał tyckich UG i PomorskieCentrum Badań nad Kulturą UG, a partnerami Sto
warzyszenie GunteraGrassa w Gdańsku, Gdańska Galeria Miejska,Narodowe Muzeum MorskieorazUrząd MiastaGdańsk. Otwarciakonferencji dokonała drMiłosława Borzyszkowska-Szewczyk. Wystąpienie wprowadzającept. Histo
ryczne związkiGdańska z Kaszubami wygłosił Józef Borzyszkowski. Następnie
w częściGdańsk aKaszuby -dawnieji dziś. Kontekstkulturowy z referatami wystąpili: Daniel Kalinowski Kaszubski Gdańsk w świetle wspomnień, pamięt
ników, relacji z podróży, reportaży, Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk Gdańsk a Kaszuby w twórczości Guntera Grassa,AnnaKwaśniewska Gdańsk wkulturze
tradycyjnej Kaszub, CezaryObracht-Prondzyński Znaki isymbolekaszubskiej pamięci w krajobrazie Gdańska. Po przerwie odbyłasię drugaczęść konferencji
zatytułowana Kaszubska obecnośćw Gdańsku. Gdańsk na Kaszubach, w której głos zabrali: MirosławKuklikMorze - handel - obcość. O obecności kaszubskich rybaków w Gdańsku, Sylwia Bykowska Gdańszczanie -autochtoni - Kaszubi
w powojennym Gdańsku(1945-1960), Magdalena Lemańczyk Kaszubska obec
ność we współczesnym Gdańsku.Formyaktywności-instytucje - animatorzy,
Magdalena SachaGdańsk - stolicaKaszub. Analizadyskursu medialnegoiin ternetowegooraz Jan Frankowski i Włodzimierz Kuczabski Przestrzenny rozwój
Gdańskaa Kaszuby. Po kolejnej przerwie odbyłsię panel dyskusyjnyMedialne obrazy kaszubskościGdańska.Między faktamia mitami, wktórej udziałwzięli Mikołaj Chrzan z „GazetyWyborczej Trójmiasto”,Bogumiła Cirocka z „Pome ranii” i Edmund Szczesiakpod nieobecnośćTatiany Slowii Mariusza Szmidke
oraz CezaryObracht-Prondzyński i Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk(jako
moderatorzy).
Instytut Kaszubski, MuzeumZachodniokaszubskie wBytowie oraz Zakład
Antropologii Kultury i Badań Kaszubsko-PomorskichAkademii Pomorskiej wSłupsku zorganizowalikolejnewydanieKonferencjiKaszuboznawczej w By-towie, tym razem pod tytułemFriedrich Lorentz i niemieckie badania Kaszub,
które odbyłysięwMuzeum Zachodniokaszubskim 16listopada 2017 r. Opiekę merytoryczną nad spotkaniem sprawował prof. Daniel Kalinowski. Wystąpili z referatami: Justyna Pomierska UdziałFriedricha Lorentza w kształtowaniu kaszubszczyzny literackiej, Eugeniusz GołąbekO potrzebie dzysczasnego
weda-nio tekstów kaszebsko-słowińsczich Lorentza, Anna Kwaśniewska Lorentz jako
etnograf, Daniel KalinowskiAmbiwalentne oceny działalności Friedricha Lo rentza. Materiały z konferencji ukażą się drukiem w 2018 r. w „Naszym Po morzu. Roczniku Muzeum Zachodniokaszubskiego”. Organizatorzy zapowie dzieli, iż w przyszłymrokubohaterem Konferencji będzieAlojzy Nagel.
Instytut Kaszubski, Muzeum Ziemi Puckiejim. FlorianaCeynowy w Pucku
oraz Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie przygotowalikolejną edycję Seminarium Kaszubskiego, które odbyło się 8 grud nia 2017 r., tym razem pod tytułem Ceynowa(prze)pisany. Opiekę meryto
ryczną ze stronyInstytutuKaszubskiego sprawował prof. D. Kalinowski. Refe raty wygłosili: Duszan Pazdjerski Grafia Floriana Ceynowy, Anna Kwaśniew
ska Ceynowau etnografów, Mirosław Kuklik Zwyczajezdrowotne orazhigiena Kaszubów północnych wopracowaniuFloriana Ceynowy (1851) i Józefa Torliń-skiego (1938), Ireneusz Pieróg FlorianCeynowa i kwestia ¿ydowska oraz Daniel Kalinowski Ceynowa i szlachta polska. Przedstawione materiały będą opubli kowane wosobnej pracy monograficznej.
Próczwymienionych głównych przedsięwzięć, członkowie Instytutu w 2017r. zorganizowalibądź wzięli udział również w innychkonferencjach i semina riach naukowych.
W dniu 6 kwietnia 2017 r. Magdalena Lemańczykna konferencji Niemcy
na Ziemiach Zachodnich i Północnychpo 1945 roku, zorganizowanej przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Nauk Politycznych UWM
wOlsztynie i CentrumBadań Mniejszości Niemieckiej wOlsztynie wygłosiła
referatnt. Niemcy wPolsce po 1945 r. - od nieformalnych działań do formal
nych organizacji.
Namiędzynarodowej konferencji naukowej pt. „Wolnii uwłaszczeni”. Chłopi
a przemiany społeczno-gospodarcze i polityczne wEuropie Wschodniej w XIX
i napoczątkuXXwieku, która odbyłasięwMuzeumRolnictwaim. ks.Krzysz tofa Klukaw Ciechanowcu (woj.podlaskie) w dn. 8-9 czerwca 2017 r., Tomasz Rembalski wygłosił referat Obraz wsi kaszubskiej w okresiepruskich reform agrarnych na przykładzie Chwaszczyna koło Gdyni.
W dniu 16 września 2017 r. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk namiędzy
narodowej konferencji Grass and InternationalLiterature/ Grass und seine
Weltliteratur [Grass i jegolekturyliteraturyświatowej],która miałamiejscena
UniversityofSwansea wWalii, wygłosiła referat na temat: „Auchüber Damroka wüsste ichgerne ein wenig mehr“: Grass‘Auseinandersetzung mit der kaschubi-schen Literatur [„Takżeo Damroce chciałbym się dowiedziećtrochę więcej”. Kon
takty Grassa zliteraturą kaszubską].
Magdalena Lemańczyk w dniach 20-22 września 2017 r. wzięła udział
w ogólnopolskiejkonferencji zorganizowanejw £agowie przezInstytut Socjo
logii Uniwersytetu Zielonogórskiego i Komitet Socjologii PAN pt. Transgranicz-
ność w perspektywie socjologicznej. Europa - podzielona wspólnota?, na której wygłosiła referat Polityka językowa na Kaszubach a tożsamośćregionalnaKa szubów. Następnie wygłosiła referat Die Wiederentdeckung der Deutschen in Polen unddie Entwicklung der deutschen Minderheitin den Woiwodschaften
Pommern und Kujawien-Pommern podczas Westpreussen-Kongress pt. Die
Geschichte„entlügen“ - Auf dem Weg zueinemfriedlichen Miteinander w dniach
22-24 września 2017 r.Warendorf (Niemcy), którego organizatorem był Land
J
L
W dniu 20 października 2017 r. na interdyscyplinarnej turystyczno-krajo
znawczej konferencjinaukowej pt.Podróż z książką w ręku, która odbyła się na WydzialeHistorycznym UG, TomaszRembalski wygłosił referat„Rowerem przez
Pomorze”braci Tadeusza i Mikołaja Kreffiów- rękopiśmienny pamiętnik z lat 1937-1939 z przewodnikiemdr. Mieczysława Orłowicza w tle.
21 października 2017 r. MiłosławaBorzyszkowska-Szewczykna Nordelbi sches GenealogentreffenwRickling (Schleswig-Holstein) wygłosiławykładwpro
wadzający pt. Die Kaschuben. Eine ethnische Gruppe im deutsch-polnischen
kulturellen Grenzraum. VomObjektzum Subjekt.
Referatnt. „Sami swoi” i obcy na Pomorzu Gdańskim. O historiiwzajem
nych oddziaływań po 1945 roku na XXIISeminarium Śląskim pt. Sami swoi? Wielokulturowość we współczesnej Europie,które odbyło się w Kamieniu Ślą
skim dniach 25-27 października2017 r. wygłosiładr Magdalena Lemańczyk.
Organizatorem seminarium byli Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej i Zwią zekNiemieckichStowarzyszeńSpołeczno-Kulturalnych.
Podobnie jak w poprzednim roku Instytut Kaszubski wraz ze Stacją Na ukową i Komisją Kaszubską Polskiej Akademii Umiejętności w Gdańsku zor ganizowali spotkania z „Mistrzem Nauki”, które związane były z uroczystością nadania godności Honorowego Członka Instytutu Kaszubskiego. Pierwsze te goroczne spotkanie odbyło się w Tawernie „Mestwin” w Gdańsku dnia 5 paź dziernika 2017 r. Bohaterem spotkania był Prymas Senior Ks. prof. dr hab. Hen ryk Muszyński. Niestety ze względu na chorobę Ks. Prymasa, dyplom Honoro wego Członka odebrał jego wieloletni sekretarz ks. dr Kazimierz Jasinski, obecnie wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W imieniu Ks. Prymasa, ks. Jasinski odczytał równie¿ referat pt. Wkład Kościoła wpojednaniepolsko-niemieckie.
Drugie spotkanie z „Mistrzem Nauki” zprof. dr hab.Stanisławem Salmono-
wiczem odbyło się w dniu 22 listopada2017 r. w Czytelni Pomorzoznawczej Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu, której dyrektor dr Krzysztof Nie- rzwicki powitałwimieniu gospodarzy i organizatorów licznie przybyłych przed stawicieli środowiska naukowego w Toruniu. Prezesi Instytutu prof. Józef
Borzyszkowski i prof. CezaryObracht-Prondzyńskiprzedstawili bohatera spo tkaniai jego rolę w powołaniu Stacji Naukowej PAU i działalności Instytutu Kaszubskiego jako Mistrza Nauki. Mistrz ten odebrał Dyplom Honorowego
Członka Instytutu Kaszubskiego jako zasłużony historyk prawa i dziejów Pomorza. Następnie Profesor podzielił się z uczestnikami swoimi refleksjami
na temat osobistych i rodzinnych związków z Pomorzem w czasie II wojny światowej i w okresiepowojennym.
»L. »L. »L.
W 2017 r. Instytut Kaszubski, samodzielnie lub we współpracy z nwiymi instytucjami, wydał 14 pozycji ksią¿kowych. Są to:
• Andrzej Romanow, „Gazeta Gdańska” w latach 1891-1939, wyd. Instytut
Kaszubski, Gdańsk 2017
• Odpominania/ Entinnerungen. Günter Grass w 90. rocznicę urodzin / zum
90. Geburtstagjubileüm, red. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, tłum.
Marek Szalsza i Agata Teperek, wyd. Instytut Kaszubski, we współpracy z Stowarzyszeniem Güntera Grassa, GdańskąGaleriąGüntera Grassa, Nad bałtyckim Centrum Kultury i Pracownią Badań nadNarracjami Pogranicza UG,Gdańsk 2017
• Cezary Obracht-Prondzyński, Dylematy edukacyjne. Z Kaszubami i Pomo
rzem na pierwszym planie, wyd. Instytut Kaszubski, Zrzeszenie
Kaszubsko--Pomorskie,Gdańsk 2017
• Wielkie Pomorze. Społeczności i narody, pracamonograficzna pod red. Da
niela Kalinowskiego i Adeli Kuik-Kalinowskiej, wyd. Instytut Kaszubski, Akademia Pomorska w Słupsku, Gdańsk-Słupsk 2017
• Pro memoria.Ryszard Stryjec (1932-1997), zebrał i oprac., wstępem i przy pisami opatrzył Józef Borzyszkowski, wyd. Instytut Kaszubski, Muzeum Pi śmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, Gdańsk-Wejherowo 2017
• Pro memoria Stanisław Pestka (1929-2015),zebrał i oprac., wstępem i przy pisami opatrzyłJózef Borzyszkowski, wyd. Instytut Kaszubski, Muzeum
Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Gdańsk- -Wejherowo 2017
• Od „Skorbu” do „Stegne” 150 lat czasopiśmiennictwa kaszubskiego, praca
monograficzna pod red. Daniela Kalinowskiego, wyd. Instytut Kaszubski,
Muzeum Piśmiennictwai Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Akademia Pomorska wSłupsku, Wejherowo-Słupsk-Gdańsk 2017
• Józef Borzyszkowski, Tadeusz Lipski, Hieronim Derdowski- jego twórcze
¿ycie, czytelnicy i krzewiciele pamięci, wyd. Instytut Kaszubski, Gdańsk- -Karsin 2017
• Anna £ajming, My Home/Mój dom. Memoirs /Wspomnienia III, translated by / tłumacz. Blanche Krbechek & Alicja Frymark, preface / przedmowa Józef Borzyszkowski, wyd. InstytutKaszubski,Gdańsk 2017
• Cezary Obracht-Prondzyński, Kazimierz Rolbiecki, Maciej Kwaśkiewicz, Bytowski zamek. Skarb pogranicza / Bytów Castle. A treasure of theBorder
lands, wyd. InstytutKaszubski, Bytów2017
• Jowita Kęcińska-Kaczmarek,Mały słownik gwary krajeńskiej, wyd. Instytut Kaszubski,OddziałZrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w WielkimBuczku, Stowarzyszenie Lokalna GrupaDziałania „Krajna Złotowska” wZłotowie, Złotów-Wielki Buczek2017
• Konrad Kaczmarek, Opowiedzieć¿ycie, wyd. Instytut Kaszubski, Dzierżą-
¿enko-Gdańsk 2017
• Teresa Ruthendorf-Przewoska, Do Ciebie Panie..., wyd. InstytutKaszubski, Gdańsk 2017
• „Acta Cassubiana”, t. 19, 2017, red. Józef Borzyszkowski, wyd. Instytut
Kaszubski
Okazją do prezentacji wydawnictw i pracy Instytutu były ich promocje. W dniu 21 lutego 2017 r. w siedzibie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Ka- szubsko-Pomorskiej w Wejherowie odbyła się promocja książki Promemoria OtyliaSzczukowska (1900-1974), do której materiał zebrał, opracowałoraz
wstępem i przypisami opatrzyłJózef Borzyszkowski.
Pokonferencyjny tom Kaszubi i Pomorzea Kraków. O zainteresowaniach sprawami kaszubsko-pomorskimi w kręgu Polskiej Akademii Umiejętności pod redakcją Józefa Borzyszkowskiego był promowany w Tawernie „Mestwin”
w dniu 23 lutego 2017 r.
W dniu 8 marca 2017 r. w Bibliotece AkademiiSztuk Pięknych w Gdańsku odbyłasiępromocjatomikuwierszyFranciszkaFenikowskiego Todla Ciebie..., przygotowała Irena Fenikowska, opracował wstępem i posłowiem opatrzył
JózefBorzyszkowski, podczas której fragmenty utworów czytali Karolina Kli- szewska i Zbigniew Jankowski.
Tradycyjnie doroczne walne zebranie członków Instytutu Kaszubskiego,
które odbyło wTawernie „Mestwin” 7 kwietnia 2017r.,równie¿ było okazją do
zorganizowaniapo jego zakończeniu promocjiwydawnictw. Tym razem przed
stawionoXVIIItom rocznika „Acta Cassubiana” oraztom 11 „Biblioteki Pisa
rzy Kaszubskich”poświęcony twórczości Jana Drze¿d¿ona.
Promocja książki Pro memoria Ryszard Stryjec (1932-1997) opracowanej przez Józefa Borzyszkowskiego odbyłasię 29 czerwca 2017 r.w Tawernie Ka
szubskiej „Mestwin”w Gdańsku.
Promocja albumu Bytowski zamek - skarb pogranicza autorstwa Cezarego
Obracht-Prondzyńskiego, KazimierzaRolbieckiego i Macieja Kwaśkiewicza
odbyłasię sali portretowej nazamku w Bytowie dnia6lipca 2017 r.
W dniu 27września2017 r. w Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszub-
sko-Pomorskiej w Wejherowie odbyła się promocjadwóch książek zserii Pro memoria opracowanychprzez Józefa Borzyszkowskiego poświęconych:Stani
sławowi Pestce(1929-2015) i Ryszardowi Stryjcowi (1932-1997).
Promocja dwujęzycznej książki Anna £ajming, MyHome /Mój dom. Me moirs / Wspomnienia III,w tłumaczeniu Blanche Krbechek i Alicji Frymark orazzprzedmową JózefaBorzyszkowskiegoodbyła się 10 października 2017r. w Miejskiej BibliotecePublicznej w Tczewie.
W Gdańskiej GaleriiGüntera Grassa, w dniu 15 października 2017 r.w ra
machwydarzeniaObchodyUrodzin Daniela Chodowieckiego iGüntera Grassa odbyła się promocja książki Odpominania/ Entinnerungen. Günter Grass
w90.rocznicę urodzin/zum 90. Geburtstagjubileüm,którązaprezentował prof. Cezary Obracht-Prondzyński,a fragmenty odczytał aktor gdańskich scen tea
tralnych - Jerzy Kiszkis. Drugapromocjatego wydawnictwa odbyła sięw ra machotwarcia wystawy GG na UG na kampusie wOliwie 16 października
2017 r. O książce i uniwersyteckich spotkaniach z GünteremGrassem rozma wiali dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, dr Janusz Mosakowski i prof.
KwirynaZiemba.
W dniu25października 2017 r. w czytelniBiblioteki Miejskiej im. Marii Dą
browskiej w Słupsku odbyłasię promocja książki Wielkie Pomorze. Społeczno ści i narody pod red. Adeli Kuik-Kalinowskiej i Daniela Kalinowskiego. Spotka
nie prowadziła Marzena Mazur - dyrektor Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.
Dnia9 listopada 2017 r. w Tawernie „Mestwin” odbyła się promocja czte rech książek: Pro memoria Stanisław Pestka (1929-2015), Pro memoria
Ryszard Stryjec (1932-1997)w opracowaniu Józefa Borzyszkowskiego oraz Jo wity Kęcińskiej-Kaczmarek Mały słownik gwarykrajeńskiej i Konrada Kacz
marka Opowiedzieć życie. Laudacjewygłosiliprof. Cezary Obracht-Prondzyń- skii prof. Maria Pająkowska-Kęsik.
Promocja monografiiAndrzeja Romanowa „Gazeta Gdańska” w latach
1891-1939 odbyła się również w Tawernie „Mestwin” w dniu 27 listopada 2017 r. Laudacjęwygłosił prof. Józef Borzyszkowski. Spotkanie uświetnili swą
obecnością: prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, prezes Instytutu Polsko-
-Skandynawskiego wKopenhadze prof. Eugeniusz Stanisław Kruszewski z mał
żonką Martą, poseł na Sejm Jan Kulas i wiele innych znamienitych gości.
W dniu 14 grudnia2017 r.Tawernie „Mestwin” we współpracy ze Zrzesze niem Kaszubsko-Pomorskim odbyła się promocja dwóch książek Cezarego
Obracht-Prondzyńskiego Ruch kaszubsko-pomorski. Vademecum orazDylematy
edukacyjne. Z Kaszubami iPomorzem w tle. Laudacje wygłosili prof. Józef
Borzyszkowskii drJustynaPomierska.
»L. »L. »L.
Członkowie Instytutu Kaszubskiego prowadzą równie¿ działalność eduka cyjną. Dr Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk spotkała się w dniu 18 maja 2017 r. ze studentami i doktorantami sorabistyki (filologii serbołuzyckiej) z Lip ska na spotkaniu o odczytywaniu twórczości Grassa z perspektywy mniejszości. Z kolei dr Magdalena Lemańczyk w dniach 11-16 września 2017 r. prowa dziła zajęcia w ramach Letniej Szkoły „VII. Greifswalder Polonicum. United in Diversity? Minorities in Poland”, zorganizowanej przez Lehrstuhl für Slawische
J
L
Sprachwissenschaft, Institut für SlawistikErnst-Moritz-Arndt-Universität
Greifswald podkierunkiem naukowym prof. dr. Bernharda Brehmera.Proble
matykę prowadzonego seminarium socjologicznego zatytułowano Mniejszość
niemiecka i Kaszubi wPolsce po 1989 roku. Procesy - instytucje - tożsamość. DrTomasz Rembalski prowadził wykłady z genealogii kaszubsko-pomorskiej
dla słuchaczy Uniwersytetu TrzeciegoWiekuwRumi,w dniach 28października
i18 listopada 2017 r. oraz dla dwóch grup„StudiumWiedzy oPomorzu” zorga nizowanego przezKaszubski Uniwersytet Ludowy w Wie¿ycy wdniach21 paź dziernika i2grudnia 2017 r. Z kolei dla OddziałuGdańskiego ZwiązkuSzlach ty Polskiej w dniu 18 marca 2017 r.i dla PomorskiegoTowarzystwa Genealo gicznego w dniu 30 września2017 r. (w Sopocie) przeprowadził po jednym wykładziena temat drobnej szlachty kaszubskiejw okresie zaboru pruskiego.
Tak różnorodna, rozbudowana i bogata działalność wymaga odpowiednie go wsparcia finansowego. Zapewnienie środków na działalność Instytutu Ka szubskiego związane jest m.in. ze składaniem i rozliczaniem wielu wniosków kierowanych do różnych organizacji i instytucji o sfinansowanie pojedynczych przedsięwzięć, za które odpowiedzialni są w głównej mierze członkowie Za rządu. Bardzo wa¿nymi partnerami finansowymi i mecenasami Instytutu były w 2017 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego, Samorząd Województwa Pomorskiego oraz władze Miasta Gdańska.
Równie istotna jest współpraca z organizacjami pozarządowymi, przede wszystkim Zrzeszeniem Kaszubsko-Pomorskim oraz jego licznymi oddziałami terenowymi, czy Kaszubskim Uniwersytetem Ludowym, także z uczelniami, przede wszystkim z Uniwersytetem Gdańskim i Akademią Pomorską w Słupsku. Z licznymi muzeami, przede wszystkim z Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Muzeum Pomorza Środkowego w Słup sku, Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie. Z bibliotekami (np. Biblio teką Gdańską PAN, Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Gdańsku, Biblioteką Główną Uniwersytetu Gdańskiego), z archiwami, instytucjami kul tury (np. Instytutem Kultury Miejskiej w Gdańsku, Nadbałtyckim Centrum Kultury, lokalnymi ośrodkami kultury). Ważne jest dla nas także wsparcie po zyskiwane np. z Nadleśnictw (w Przymuszewie i Kościerzynie).
W tym miejscu podziękować należy wszystkim instytucjom i osobom pry watnym, które w jakikolwiek sposób, materialnie, radą czy pracą wolontariacką wspomogły działania Instytutu Kaszubskiego w roku 2017. Podkreślić też trzeba, że osiągnięcia i sukcesy Instytutu są efektem zaangażowania i oddania pracow ników oraz członków stowarzyszenia.