Maria Marczewska-Rytko
"Politologia w szkolnictwie wy zszym
w Polsce. Stan obecny i perspektywy
rozwoju", Janów k. Chełma, 19-21
września 1996 roku : [sprawozdanie
z konferencji]
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia 5, 255-257
takie jak : m iejsce polityki inform acyjnej w system ie kom unikow ania społecznego, ko m unikow anie interpersonalne ja k o źródło inform acji lokalnej. Przykładom konkretnych działań w zakresie polityki inform acyjnej pośw ięcono artykuły dotyczące polityki in form acyjnej SDRP oraz gm iny O pole i U rzędu W ojew ódzkiego w K atow icach. Inne spojrzenie na rolę środków społecznego przekazu zaprezentow ano w artykułach om a w iających duszp astersk ą i w spólnotow ą m isję środków społecznego przekazu oraz m edia lokalne w A ustrii i N iem czech.
Praca zaw iera też indeksy: tytułów , rozgłośni radiow ych, nazw isk i skorow idz m iejscow ości. Z ebrane w iadom ości znacznie u ła tw iają poruszanie się w św iecie m ediów na Ś ląsku, p o rzą d k u ją w iedzę w tym zakresie, ułatw iają dotarcie do poszukiw anych tytu łó w i rozgłośni.
Inicjatyw a ta, podjęta p rzez zespół pracow ników naukow ych U niw ersytetu Śląskiego, z p ew n o śc ią zasługuje na naśladow anie. P osiadanie podobnie szczegółow ej w iedzy o m ediach także w innych rejonach kraju pozw oliłoby w pełni określić, ja k w ażnym rynkiem pracy dla dziennikarzy i w ydaw ców są m edia lokalne, prześledzić losy pism , które p o w sta ją i zn ik ają z rynku prasow ego oraz preferencje czytelników i tendencje w zakresie w yboru określonych m ediów . N aw et pobieżna analiza przedstaw ionego w
Śląskim P rzeg lą d zie M edioznaw czym m ateriału pozw ala w nioskow ać o potrzebie ukazy
w ania się gazet i gazetek dla m ałych społeczności lokalnych (św iadczy o tym np. duża ilość gazet p arafialnych zw iązanych z różnym i zw iązkam i w yznaniow ym i) oraz o zain teresow aniu w ydarzeniam i lokalnym i w skali ja k najbardziej m ikro (np. nasza dzielnica), stąd p o pularność także w ydaw nictw efem erycznych i okolicznościow ych.
W ażnym zadaniem dla polityków i działaczy sam orządow ych je s t rów nież, w sk azy w ana przez autorów opracow ań, konieczność dostosow ania polityki inform acyjnej gmin, m iast, urzędów w ojew ódzkich do oczekiw ań społecznych.
E lżbieta Saw a-C zajka, K r z y s z to f C zerw iecki
Spraw ozdan ie z k onferen cji Politologia w szkolnictw ie wyższym w Polsce. Stan obecny i perspektyw y rozwoju, Janów k.C hełm a, 19-21 w rześnia 1996 roku
O góln o p o lsk ą konferencję P o litologia w szko ln ictw ie w yższym w Polsce. Stan obecny
i p ersp ek tyw y zorganizow ał Z akład Ruchów Politycznych W ydziału P olitologii U niw er
sytetu M arii C urie-S kłodow skiej. G łów nym organizatorem i p o m y sło d aw cą konferencji b ył prof, dr hab. Edw ard O lszew ski, kierow nik tego zakładu. O brady odbyw ały się w trzech sekcjach: ogólnej, naukow o-program ow ej oraz dydaktycznej. Z ostały one po p rze dzone badaniam i ankietow ym i dotyczącym i stanu organizacyjnego i studiów p o lito logicznych w szkołach w yższych oraz pedagogizacji na studiach politologicznych. O bradom przew odniczyli: prof. dr hab. Jan Jachym ek, prof, dr hab. C zesław M ojsiew icz, prof, dr hab. A ndrzej C hodubski oraz prof, dr hab. H enryk K om am icki. Funkcje sekretarzy pełnili: dr M aria M arczew ska-R ytko i m gr H enryk Soćko. K onferencja m iała służyć integracji poczynań w zakresie studiów politologicznych.
K onferencję zaszczycili sw o ją obecnością: prof, dr hab. Stefan Pastuszka - senator RP, sekretarz stanu w M inisterstw ie Edukacji N arodow ej, dr Jan Sęk - sen ato r RP, przew odniczący K om isji Spraw E m igracji i Polaków za G ran icą Senatu RP, m gr Piotr M iszczuk - senator RP, m gr Z bigniew Janow ski - poseł na Sejm RP, dr Jó z e f Lepiech - dyrektor D epartam entu N auki i Szkolnictw a W yższego M inisterstw a E dukacji N aro dow ej, m gr M arian C ichosz - w ojew oda chełm ski, m gr T adeusz O lszew ski - burm istrz
m iasta W łodaw y, prorektorzy U niw ersytetu M arii C urie-S kłodow skiej: prof, dr hab. M arian H arasim iuk, który o tw orzył konferencję, prof, dr hab. Z bigniew K rupa, prof, dr hab. M arek K uryłow icz, prof, dr hab. W ojciech W itkow ski, dziekan W ydziału P olitologii UM CS - prof, dr hab. Jan Jachym ek, dr med. W iesław Piecuch - ordynator S zpitala w C hełm ie, dr C zesław Z w olak, m gr inż. S tanisław A dam iak - prezes P rzed siębiorstw a H andlow o-U sługow ego „E ksport-Im port” w C hełm ie, m gr M aciej R edde - prezes H andlow o-Produkcyjnej S półdzielni Pracy w e W łodaw ie, prezes T ow arzystw a P rzyjaciół Ziem i W łodaw skiej. Prof. dr hab. A leksander Ł uczak - przew odniczący K om itetu B adań N aukow ych przesłał telegram z życzeniam i dla uczestników konferencji. W śród uczestników konferencji znaleźli się dziekani i prodziekani (kierow nicy zakładów oraz instytutów ) z w yższych uczelni prow adzących studia politologiczne, pracow nicy sekcji m etodyki z uczelni prow adzących pedagogizację oraz p rzedstaw iciele w ytypow ani przez poszczególne uczelnie.
Przem iany zachodzące w Polsce po roku 1989 objęły sw ym zasięgiem także p o li tologię w szkolnictw ie w yższym . Ich w ynikiem by ła z jednej strony likw idacja słabych, pod w zględem kadrow ym i naukow ym , zakładów , z drugiej zaś - rozw ój struktur organizacyjnych, kadry naukow ej i badań naukow ych w uniw ersytetach (poza U niw er sytetam i w Łodzi i w T oruniu) oraz w W yższych Szkołach Pedagogicznych w B y dgoszczy, K ielcach, K rakow ie i O lsztynie. Studia politologiczne zostały utw orzone, m .in. w takich uczelniach, ja k : A kadem ia Teologii K atolickiej, W yższa Szkoła im. P. W łodkow ica w Płocku, W yższa Szkoła H um anistyczna w P ułtusku czy W yższa Szkoła Służby Społecznej im. F. B lachnickiego w Suw ałkach.
W ystąpienia uczestników konferencji skoncentrow ały się na dw óch podstaw ow ych problem ach. P i e r w s z y problem dotyczył określenia m iejsca p olitologii w szkolnictw ie w yższym (struktury organizacyjne i stan kadrow y, głów ne kierunki badań naukow ych, kierunki, form y studiów i specjalności). D r u g i w iązał się z kształceniem ped ag o gicznym na studiach politologicznych (pedagogizacja na studiach p o litologicznych w uniw ersytetach i w yższych szkołach pedagogicznych, cele kształcenia politologicznego w okresie budow y społeczeństw a obyw atelskiego, praktyki pedagogiczne i ich rola w przygotow aniu nauczycieli w iedzy o społeczeństw ie).
W w ystąpieniu P olito lo g ia w P olsce na etapie transform acji prof. C zesław M oj- siew icz odniósł się do następujących problem ów : rozw oju naukow o-organizacyjnego studiów politologicznych, potrzeby określenia statusu politologa, badań naukow ych oraz dydaktyki w nauczaniu politologii. A utor zw rócił uw agę na fakt, iż politologia w Polsce nie zajm uje się ind o k try n acją ideologiczną, nie spełnia także funkcji propagandow ej w obec ja k iejk o lw iek partii politycznej. Jej celem je s t podnoszenie poziom u te o re ty cz nego, naukow ego, dyscypliny. Prof. Edw ard O lszew ski p rzedstaw ił opracow anie B adania
naukow e i kszta łcen ie p o lito lo g ic zn e w w yższych uczelniach w Polsce. N a podstaw ie
badań ankietow ych autor przedstaw ił struktury organizacyjne, stan kadrow y, kierunki, form y studiów i specjalności, liczbę studentów i zatrudnienie absolw entów na kierunkach politologicznych w szkolnictw ie w yższym . W referacie Przedm iot, kategorie i m eto
dologia nauki o p o lity c e dr M aria M arczew ska-R ytko poddała analizie w ybrane skrypty,
podręczniki i opracow ania akadem ickie opublikow ane w latach 70., 80. i 90. C elem zaprezentow anego opracow ania było p rzedstaw ienie tendencji oraz ew olucji w zakresie przedm iotu, kategorii (kluczow e pojęcia charakterystyczne dla danej d yscypliny b ad aw czej) i m etodologii nauki o polityce. Dr M arek Chm aj skoncentrow ał się na zagadnieniach
Tradycji nau ki o p o lity c e w Polsce. B iorąc pod uw agę kryterium historyczne, w y o d rę b
nione zostały następujące okresy rozw oju nauki o politce: okres I R zeczypospolitej; zaborów ; m iędzyw ojenny oraz od zakończenia II w ojny św iatow ej. P roblem om M iejsca
A ndrzeja C hodubskiego. A utor zw rócił uw agę na kw estie korzeni, przedm iotu, m etod badaw czych oraz funkcji p ełnionych przez naukę o cyw ilizacji. W ażne m iejsce w prezentow anym w ystąpieniu zajęły problem y w zajem nych relacji m iędzy n au k ą o cy w ilizacji a politologią.
Problem om m iejsca politologii w poszczególnych uczelniach pośw ięcone były re feraty: prof. D anuty W alczak-D uraj P rogram stu d ió w na nowym kierunku - P olitologia
i nauki sp o łeczn e w Szkole W yższej im. P aw ia W łodkow ica w Płocku, prof. H enryka
K om am ickiego M iejsce p o lito lo g ii w życiu społeczno-politycznym Szczecina, dra T adeu sza W allasa Studia p o lito lo g ic zn e w U niw ersytecie im. A. M ickiew icza - stan obecny
i p rze w id y w a n e kieru n ki rozw oju oraz dra A rkadiusza Ż ukow skiego P rzedm ioty p o li tologiczne na południo w o a fryka ń skich uniw ersytetach. N ajw ażniejsze kw estie dotyczące
kształcenia pedagogicznego na studiach politologicznych zaw ierały w ystąpienia mgra H enryka Soćko oraz dr D anuty W iniarskiej-T w oróg. Liczba referatów została ogra niczona do podstaw ow ych i zarazem niezbędnych do dyskusji. Podczas dyskusji istotne kw estie podnieśli: prof. Jacek Sobczak, prof. M arian G rzęda, dr S tanisław K ilian, prof. W ładysław W ic, m gr B arbara T urow er.
N iew ątpliw ą atrakcją tego spotkania politologów było zwiedzenie podziemi chełmskich.
M aria M arczew ska-R ytko
S p ra w o z d a n ie z k o n fe re n c ji Z iem ia , w ładza i ośw iata dla lu d u - h isto ria i
w spółczesność, W a rs z a w a , 1 7 -1 8 p a ź d z ie r n ik a 1996 r.
W dniach 17-18 p aździernika 1996 roku odbyła się w W arszaw ie konferencja
„Ziem ia, w ładza i ośw iata dla lu d u " — historia i w spółczesność, jej w spółorganizatoram i
były: L udow e T ow arzystw o N aukow o-K ulturalne, W ydział P olitologii U niw ersytetu M arii C urie-S kłodow skiej w L ublinie, Z akład H istorii R uchu Ludow ego N aczelnego K om itetu W ykonaw czego Polskiego S tronnictw a Ludow ego.
Za cel konferencji należałoby uznać przeanalizow anie poglądów , w ypracow anych przez ruch ludow y w całym okresie 100 lat istnienia, na trzy podstaw ow e kategorie polityczne: ziem ia, w ładza i ośw iata. W okół nich ten ruch się tw orzył, dlatego też koncepcje w ypracow ane w tych kw estiach spełniały trzy bardzo w ażne funkcje. P o p i e r w s z e , składały się na paradygm at ideologii ludow ej, co oznaczało, że chcąc być d ziałaczem tego ruchu należało je zaakceptow ać. P o d r u g i e , były p odstaw ą pod ej m ow ania konkretnych działań politycznych, m ających za cel p rzekształcenia w łas nościow e co do ziem i, rad y k a ln ą zm ianę m odelu edukacyjnego i zakresu upow szechniania ośw iaty oraz transform ację u stro jo w ą na rzecz zw iększenia partycypacji we w ładzy ogólnie rozum ianego ludu. P o t r z e c i e , poglądy na pow yższe kategorie w decydującym stopniu rzutow ały na ocenę sceny politycznej i dobór sojuszników oraz przeciwników.
W program ie konferencji zostało w ygłoszonych sześć referatów oraz odbyła się d yskusja nad przedstaw ionym i w ątkam i. Jan Jachym ek (U M C S) i Stanisław D ąbrow ski (U niw ersytet W rocław ski) dokonali analizy problem u W ładza dla ludu, zw racając uwagę tak na genezę, ja k i historyczne i w spółczesne konotacje (J. Jachym ek, W ładza dla
ludu, S. D ąbrow ski, W ładza dla ludu — geneza, historyczne i w spółczesne konotacje - p ró b a analizy). N atom iast Jan Z alew a (U M C S) i T adeusz B arszczak (SG G W ) podjęli
kw estię Z iem i dla ludu. T en pierw szy zajął się zagadnieniam i strategii gospodarczej państw a w tej m aterii, drugi zaś Z iem ią w eto sie p ra c y (J. Z alew a, Z iem ia dla ludu w
