Nowa architektura nadzoru finansowego Unii Europejskiej

Agnieszka Ostalecka

Nowa architektura nadzoru

finansowego Unii Europejskiej

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia 45/2,

119-127

U N I V E R S I TA T IS M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N - P O L O N I A

V O L . XLV, 2 S E C T IO H 2011

K atedra Finansów i Rachunkowości, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

AGNIESZKA OSTALECKA

Nowa architektura nadzoru finansowego Unii Europejskiej

Wstęp

Ostatni kryzys finansow y uw ypuklił potrzebę zm ian w zakresie dotychczasowej architektury systemu finansowego. U kazał on wiele słabości i niedoskonałości w za­ kresie funkcjonow ania rynków, instytucji czy instrum entów finansowych.

Jak wskazuje R aport Grupy Larosiera1, jednym z zagrożeń dla rynków finanso­ wych, które przyczyniło się do kryzysu, było nadm ierne podejmowanie ryzyka, jak również nieumiejętność oceny jego rzeczywistego poziomu zarówno przez instytucje finansowe, inwestorów, jak i nadzorców rynków finansowych.

Jednym z powodów tego stanu był stopień kom plikacji i niska przejrzystość instrum entów finansow ych emitowanych przed kryzysem , co znacząco utrudniało szacowanie ryzyka finansowego. Nie bez winy za brak obiektywnej oceny ryzyka były także agencje ratingow e, które zbyt późno zareagow ały n a w zrost ryzyk a instrum entów finansow ych em itow anych n a podstaw ie należności kredytow ych banków, co powodowało, że obowiązujące ratingi nie odzwierciedlały rzeczywistego poziom u ryzyka. Dodatkowo system w ynagradzania kadry kierowniczej banków stwarzał bodźce do podejm owania nadm iernego ryzyka w ich działalności i pracy z perspektyw y krótkoterminowej, ze szkodą dla długoterm inowych celów instytucji.

Czynnikiem , który z pew nością m iał w pływ na pojawianie się kryzysu, były słabości systemu regulacji i nadzoru nad działalnością instytucji finansowych (przede

1 The de L arosiere G roup, T he H ig h -L e vel G ro u p o n F in a n c ia l Super-vision in the EU. , B ruksela 2009, s. 30.

120 AGNIESZKA OSTALECKA

wszystkim banków). Nieefektywy nadzór i zbyt daleko posunięta deregulacja rynków finansowych sprawiła, że jak wskazuje Flejterski „pozwolono systemowi finansowemu żyć własnym życiem”2.

Skala i zasięg kryzysu sprawiły, że n a szczeblu m iędzynarodow ym podjęto dyskusję dotyczącą kierunków jego przebudowy. Dla wszystkich stało się jasne, że system finansow y nie może dłużej funkcjonować w obecnym kształcie i potrzebne są zmiany ukierunkow ane na ograniczanie zidentyfikowanych po kryzysie słabości systemu finansowego. Celem niniejszego artykułu je st omówienie i próba oceny zm ian wprowadzonych po kryzysie finansow ym w zakresie organizacji nadzoru nad europejskim rynkiem finansowym.

1. Zmiany w nadzorze finansowym jako część reformy systemu finansowego UE

Skala kryzysu, a także niespotykany dotąd zakres oddziaływania, uw ypukliły konieczność podjęcia m iędzynarodow ych, skoordynowanych działań w celu jego przezwyciężenia, jak również - w późniejszym okresie - wprow adzenia rozwiązań m inim alizujących występowanie tak poważnych zaburzeń w przyszłości.

N a spotkaniu 25 sierpnia 2009 r. ustalono, że m iędzynarodow ym centrum koor­ dynującym prace nad ustaleniami w zakresie kierunków reform systemu finansowego będzie zgrupowanie 20 największych gospodarek świata G-20. Liderzy grupy G-20 ustalili potrzebę w zm acniania i zaostrzenia regulacji systemu finansowego, ochrony konsumentów, deponentów i inwestorów przed agresyw nym i praktykam i ry n k o ­ w ym i oraz zachęcania instytucji finansow ych do wznowienia udzielania kredytów dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Jednocześnie zwrócili się do M FW o pomoc w analizie spójności założeń polityki krajowej i regionalnej poszczególnych krajów3.

We w rześniu 2009 r. Komisja Europejska (KE) przedstaw iła propozycję pakietu legislacyjnego w sprawie nowej architektury nadzoru finansowego w Unii Europej­ skiej. W w yniku dyskusji prowadzonej na forum grupy roboczej Rady UE, Rada wypracow ała wstępnie szerokie porozumienie w sprawie projektów przedstawionych przez Komisję Europejską (w październiku 2009 r. - w zakresie nadzoru makroostroż- nościowego, w grudniu 2009 r. - w odniesieniu do nadzoru m ikroostrożnościowego, natom iast w kw ietniu 2010 r. - w sprawie dyrektyw y Omnibus I).

Równolegle do prac w Radzie U E prace nad pakietem legislacyjnym w sprawie nowej architektury nadzoru finansowego prowadzone były w Parlamencie Europej­ skim - w Komisji ds. Gospodarczych i M onetarnych (ECON). W dniu 10 maja 2010 r.

2 S. Flejterski, W stęp do sy n te zy g lo b a ln eg o k r y zy s u , [w:] M. K alinow ski (red.), R y n k i

fin a n s o w e w w a ru n ka ch k ry zy su , CeDeW u, W arszaw a 2009, s. 113.

3 G-20 B acks S ustained C risis R esponse, S h ift in IM F R epresentation, “IM F S urvey M a g azin e”, 25.08.2009.

ECON przyjął sprawozdania zawierające znaczące propozycje zm ian do projektów K E dotyczące m.in.4:

• zmian instytucjonalnych (w szczególności powierzenia Prezesowi EBC funkcji przewodniczącego Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (ESRB) oraz włączenia zewnętrznych podm iotów do organów ESRB),

• rozszerzenia zadań ESRB, m.in. o ogłaszanie wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej i opracowanie kodu kolorów odzwierciedlających różny poziom ryzyka, a także • włączenia Parlamentu Europejskiego w proces przekazywania zaleceń i ostrze­

żeń ESRB.

Poprawki Parlamentu Europejskiego przyjęte podczas sesji plenarnej w dniu 7 lip­ ca 2010 r. w wielu kluczowych kwestiach podtrzym yw ały poprawki zaproponowane wcześniej przez ECON, co świadczy o poparciu Parlamentu dla wielu daleko idących rozw iązań w tworzeniu nowej architektury nadzoru finansowego w UE. W opinii PE nowe organy powinny być w yposażone w wystarczające upraw nienia umożliwiające zapobieganie przyszłym kryzysom i wzmocnienie jednolitego rynku UE.

Ostatecznie w październiku 2010 r. R ada Europy przyjęła akty prawne refor­ mujące dotychczasowe ramy nadzoru nad rynkiem finansow ym Unii Europejskiej.

Reforma nadzoru jest częścią szerszego Planu działań Unii Europejskiej5, który polega na wdrożeniu poczynionych przez grupę G-20 zobowiązań w zakresie reformy systemu finansowego. Program reform , proponowany przez Komisję Europejską, opiera się na czterech głównych zasadach:

• przejrzystości, • odpowiedzialności, • w zm acniania nadzoru,

• zapobieganiu sytuacjom kryzysow ym i zarządzaniu nimi.

W odniesieniu do trzeciego punktu Planu działań KE, tj. w zm acniania nadzoru, akty ustawodawcze ustanawiające nowe ram y nadzoru w Europie przewidują m.in. utworzenie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (ESRB - European Systemic

R isk Board), która sprawuje m akroostrożnościowy nadzór nad rynkiem finansow ym

i trzech europejskich, sektorowych organów nadzoru, których kompetencje wykraczają dalece poza doradczą naturę dotychczasowych komitetów nadzorczych6:

• Europej skiego Organu Nadzoru Bankowego (EBA - European Banking Authority), • Europejskiego Organu N adzoru nad Ubezpieczeniam i i Pracowniczym i Pro­ gram am i Em erytalnym i (EIOPA - European Insurance an d Occupational

Pensions Authority),

4 NBP, P o stę p p ra c n a d utw orzeniem now ej a rc h ite ktu ry nad zo ru n a d ryn kiem fin a n so w y m Unii E u ­

ropejskiej, W arszaw a 2010, s. 1.

5 K om isja E uropejska. D y rek cja G en eraln a ds. R ynku W ew nętrznego i U sług, P la n d zia ła ń Unii E u ro ­

p e jsk ie j na rze c z re fo rm y se kto ra fin a n so w e g o , 2010.

6 C ouncil of the E uropean U nion, F in a n cia l su p e rvisio n : C o u n c il a d o p ts legal texts esta b lish in g the

E u ro p e a n System ic R is k B o a r d a n d three new su p e rv iso ry authorities, 16452/10 PR E SSE 303, B russels, 17

122 AGNIESZKA OSTALECKA

• Europejskiego Organu N adzoru nad Giełdam i i Papieram i W artościowym i (ESMA - European Securities and M arkets Authority).

2. Nowe ramy nadzoru finansowego Unii Europejskiej

U tw orzone organy nadzoru stanow ią część Europejskiego Systemu N adzoru Finansowego (European System o f Financial Supervisions - ESFS), którego podsta­ wowym celem jest zapewnienie, że zasady odnoszące się do sektora finansowego będą właściwie wprowadzane, tak aby wspierać stabilność finansow ą, zapewniać zaufanie do systemu finansowego jako całości i zapewniać ochronę konsumentów usług finansowych.

Europejski System N adzoru Finansowego składa się z7: • Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego,

• trzech europejskich sektorowych organów nadzoru (European Supervisory A u ­

thority - ESA) dla systemu bankowego, systemu ubezpieczeń i pracowniczych

program ów em erytalnych oraz giełd i papierów wartościowych,

• Komitet W spólny Europejskich Organów N adzoru (Joint Committee o f the

European Supervisory Authorities),

• organy nadzorcze poszczególnych krajów.

Nowe europejskie organy nadzoru (tj. Europejski Organ N adzoru Bankowego, Europejski Organ N adzoru nad U bezpieczeniam i i Pracow niczym i Program am i Em erytalnym i, Europejski Organ N adzoru nad Giełdam i i Papierami W artościowy­ mi), jak również Europejska R ada ds. Ryzyka Systemowego rozpoczęły działalność z dniem 1 stycznia 2011.

Europejska R ada ds. Ryzyka Systemowego jest odpowiedzialna za m onitoring i ocenę ewentualnych zagrożeń dla stabilności systemu finansowego, które w ynikają z sytuacji rynkowej i ostrzeganie w przypadku narastającego ryzyka w europejskiej gospodarce. W tym celu opracowane zostaną jednolite w skaźniki ratingowe, które um ożliwią ocenę ryzyka produktów oferowanych przez ponadnadnarodowe insty­ tucje finansowe. Różne poziomy ryzyka oznaczane będą odpowiednim i kolorami, którym i R ada będzie się posługiw ać w rekom endacjach i ocenach narastającego ryzyka rynkowego8.

Do szczegółowych zadań Rady będzie w ięc należało m.in.: identyfikow anie zagrożeń, publikow anie ostrzeżeń przed ryzykiem , a także w ydaw anie, w razie konieczności, zaleceń w sprawie środków, jakie powinny zostać podjęte w odpo­

7 R e g u la tio n (EU ) N o 1093/2010 o f the E u ro p e a n P a rlia m e n t a n d o f th e C o u n c il o f 24 N o v e m b e r

2010 esta b lish in g a E u ro p e a n S u p e rv iso ry A u th o rity (E u ro p ea n B a n k in g A u th o rity), A m ending D ecision

No 716/2009/EC and R epealing C om m ission D ecision 2009/78/EC , “ O fficial Journal o f th e E uropean U nion” L31/12, 15.12.2010.

8 P arlam ent E uropejski, N o w a a rc h ite ktu ra nad zo ru fin a n so w e g o , K o m u n ik at prasow y, P osiedzenie plenarne. Spraw y gospodarcze i w alutow e 22.09.2010.

w iedzi na zidentyfikowane zagrożenia9. Będzie więc organem pełniącym funkcje prewencyjne, który dzięki stałemu monitoringowi ryzyk zagrażających stabilności finansowej będzie w stanie m inim alizow ać występowanie ryzyk systemowych lub przynajmniej z w yprzedzeniem o nich informować. Pozwoli to n a podjęcie odpo­ w iednich działań zm niejszających ryzyko w ystąpienia kryzysu finansow ego czy w przypadku braku możliwości zapobieżenia jego wystąpieniu - ograniczać jego zakres i skalę negatywnych skutków.

W ydaw anie o strzeżeń przed ry zy kiem i rekom endacji m oże dotyczyć U nii Europejskiej jako całości lub tylko jednego lub kilku krajów członkowskich bądź też jednego lub kilku europejskich organów nadzoru (ESA) lub jednego lub kilku krajowych organów nadzoru.

Oczekuje się, że za sprawą wysokiej jakości analiz rekomendacje te będą w yw ie­ rać znaczny w pływ na ich adresatów, którzy będą zobowiązani do przedstawienia odpowiedniego uzasadnienia w przypadku niezastosowania się do tych rekomendacji („act or explain”)10. Jeżeli jednak Europejska R ada ds. Ryzyka Systemowego uzna samodzielnie podjęte działania naprawcze za nieadekwatne do sytuacji, powiadam ia o tym adresata, Radę Europy i gdy to zasadne właściwy europejski organ nadzoru.

Wydaje się więc, że Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego będzie miała bardzo istotne znaczenie dla wspierania stabilności systemu finansowego, a wydawane przez nią ostrzeżenia i rekomendacje będą stanowić swoisty system wczesnego ostrzega­ nia. Wczesne zdiagnozowanie zagrożeń i słabości systemu finansowego i podjęcie odpowiednich działań w kierunku ich ograniczenia może w niektórych przypadkach pozwolić zapobiec w ystąpieniu poważnych zaburzeń, w tym kryzysów finansowych.

Europejska R ada ds. Ryzyka Systemowego będzie też blisko w spółpracow ać z nowym i europejskim i organam i nadzoru. Jak podkreśla M. B arnier11, nowe ramy nadzoru finansowego U E nie m ają na celu zastąpienia krajowych organów nadzoru, czy też przeniesienia kontroli nad instytucjam i finansow ym i na szczebel unijny. Chodzi bowiem o stworzenie sieci nadzorców, w ram ach której krajowi nadzorcy sprawują rutynow y nadzór, a organy europejskie - współpracując z krajow ym i - są odpowiedzialne za koordynację, m onitoring i w razie potrzeby arbitraż pom iędzy organam i krajowymi.

Nowe europejskie organy nadzoru to: Europejski Organ N adzoru Bankowego, Europejski Organ N adzoru nad U bezpieczeniam i i Pracow niczym i Program am i E m erytalnym i, Europejski Organ N adzoru nad Giełdam i i Papieram i W artościo­ wym i. Z astąpiły one trzy funkcjonujące dotychczas organy nadzoru na szczeblu unijnym: Europejski Komitet Nadzorców Bankowych, Europejski Komitet N adzoru nad Ubezpieczycielam i i Funduszam i Em erytalnym i i Komitet Europejskich Regu­

9 M. Zaleska, L o s sektora bankow ego—ewolucja c zy ?, ww w .obserwatorfinansow y.pl (27.04.2011). 10 C ouncil o f the E uropean U nion, F in a n c ia l su p e rv isio n ..., op. cit., s. 2.

11 M. B arnier, T he D a te o f 1st J a n u a r y 2011 M a rk s a T urning P o in t f o r the E u ro p ea n F in a n c ia l Sector, Speech o f M ichel B a rn ier 01/01/2011 (http://ec.europa.eu).

124 AGNIESZKA OSTALECKA

latorów Rynku Papierów Wartościowych. Organy te ściśle współpracują z organami nadzoru poszczególnych krajów członkowskich i są odpowiedzialne za zapewnienie, że zharmonizowane zasady i praktyki nadzorcze są stosowane przez organy nadzorcze krajów członkowskich.

N a mocy regulacji konstytuującej nowe europejskie organy nadzoru z dnia 24 listopada 201012 m ają one działać tak, aby dążyć do poprawy funkcjonow ania rynku U E, w szczególności zapewnić w ysoki stopień efektywności i spójności regulacji i nadzoru, biorąc pod uwagę różne interesy krajów członkowskich i różne rodzaje instytucji finansow ych. Są one odpow iedzialne za realizację swych zadań przed Parlamentem Europejskim i R adą Europy.

Celem działalności europejskich organów nadzoru jest ochrona interesów publicz­ nych poprzez wspieranie krótko-, średnio- i długoterminowej stabilności i efektywno­ ści systemu finansowego służącego gospodarce unijnej, jak również jej obywatelom i biznesowi. Sprawowany nadzór powinien się przyczyniać do:

• poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego, włączając w to w szczególności solidny, efektywny i spójny poziom regulacji i nadzoru,

• zapew nienia integralności, transparentności, efektyw ności funkcjonow ania rynków finansowych,

• w zm ocnienia współpracy międzynarodowej nadzorców, • promocji równych warunków konkurencji,

• zapewnienia, że podejmowanie ryzyk finansow ych jest właściwie regulowane i nadzorowane,

• w zm ocnienia ochrony konsum enta usług finansowych.

Europejski Organ N adzoru Bankowego będzie blisko w spółpracow ał z pozo­ stałym i europejskim i organam i nadzoru (tj. Europejskim Organem N adzoru nad Ubezpieczeniam i i Pracow niczym i Program am i Em erytalnym i oraz Europejskim Organem N adzoru nad Giełdam i i Papierami W artościowymi), jak również z Euro­ pejską R adą ds. Ryzyka Systemowego poprzez Komitet Wspólny (Joint Committee). W ten sposób Komitet zapew ni spójność m iędzysektorow ą prac i wypracow anie wspólnego stanowiska w zakresie nadzoru nad konglom eratami finansow ym i czy innych m iędzysektorowych kwestii.

Europejskie organy nadzoru m ają za zadanie w yjaśnianie rozbieżności opinii m iędzy krajow ym i organami nadzoru oraz pełnienie roli m ediatora, tj. pomaganie w osiągnięciu porozumienia. W sytuacji gdy nie udaje się osiągnąć porozum ienia w sporze m iędzy instytucjam i nadzorczym i państw członkowskich, europejski organ nadzorczy może wydawać w iążące decyzje rozstrzygające sporną kwestię zgodnie z obowiązującym prawem unijnym. Może też wydawać wiążące decyzje odnoszące się do konkretnych instytucji finansow ych w państwie członkowskim. W rolę m ediatora w sporze organ europejski będzie mógł wchodzić z własnej inicjatywy, nie czekając, aż zw róci się o to organ krajowy. Organ europejski będzie także nadzorował sposób

wykonywania instrukcji przekazanych organowi krajowemu, a jeśli ten nie będzie realizował ich właściwie, organ europejski m oże bezpośrednio zażądać od instytucji finansowej w kraju członkowskim (np. banku, funduszu inwestycyjnego) podjęcia działań, które zapobiegną dalszemu naruszaniu unijnych zasad13.

W ażną kompetencją europejskiego organu nadzoru jest możliwość podejmowania decyzji mających bezpośrednie zastosowanie w stosunku do instytucji finansowych. Z darza się to w przypadku, gdy krajowy organ nadzoru zaniecha działań, wtedy jego europejski odpowiednik, w przypadku naruszania unijnego prawa, będzie mógł w ydaw ać decyzje bezpośrednio dotyczące krajow ych instytucji finansow ych, na przykład banków.

Jedną z najistotniejszych przesłanek tw orzenia nowych organów nadzoru było zapewnienie lepszej ochrony konsum enta usług finansowych. W zw iązku z realiza­ cją tego celu organy nadzorcze mogą dokładnie przyglądać się niektórym rodzajom instytucji finansow ych lub pewnym produktom lub usługom oferowanym przez ry­ nek i oceniać ich stopień ryzyka, aby w porę uruchomić m echanizm y ostrzegawcze. W niektórych przypadkach, organ europejski będzie mógł tymczasowo wstrzymywać oferowanie ryzykownych produktów finansow ych i zwrócić się od Komisji Euro­ pejskiej o przygotowanie prawnych rozwiązań, które trw ale zakażą stosowania tych produktów lub usług, albo podejm owania ryzykownych działań14.

Europejskie organy nadzoru są także odpowiedzialne za promowanie spójności w zakresie stosowania unijnego prawa przez krajowe organy nadzoru. W tym zakresie m ogą one grom adzić, przetw arzać i dzielić się inform acjam i, działać na rzecz oceny ryzyka, jak rów nież inicjować i koordynować stress testy o europejskim zasięgu w celu oszacowania odporności instytucji finansowych.

Nowo utworzony Europejski Organ N adzoru Bankowego przejął kompetencje dotychczasowego Europejskiego Komitetu Nadzorców Bankowych, ale dodatkowo ma do spełnienia szereg zadań: opracowywanie wiążących standardów technicznych na podstawie kryteriów określonych w prawodawstwie wspólnotowym oraz wydawanie wskazówek interpretacyjnych dla krajowych organów nadzoru, mających redukować rozbieżności na temat stosowania prawodawstwa wspólnotowego. Istotną kompetencją Europejskiego Organu N adzoru Bankowego będzie również sprawowanie nadzoru nad niektórym i podm iotami o zasięgu paneuropejskim , w tym nad agencjami ratin- gowym i oraz unijnym i izbami rozliczeniowymi.

Podsumowanie

Ostatni kryzys finansow y m iał druzgocący w pływ na system finansow y od­ słaniając w iele słabości i niedoskonałości w jego funkcjonow aniu. N a szczeblu

13 P arlam ent E uropejski, N o w a a rc h ite ktu ra nad zo ru fin a n so w e g o , op. cit. 14 Ibidem .

126 AGNIESZKA OSTALECKA

m iędzynarodow ym zdano sobie sprawę, że w celu ograniczenia ryzyka kryzysu o podobnej skali i zasięgu oddziaływ ania w przyszłości, system finansow y b ę ­ dzie w ym agał głębokich reform zmieniających jego organizację i niektóre zasady funkcjonowania.

W celu dokładnej identyfikacji słabości systemu finansowego oraz określenia kierunków jego zm ian eliminujących lub przynajmniej ograniczających te słabości opracow any został raport grupy Larosiera. Jednym z obszarów reform system u finansowego była reform a systemu nadzoru nad rynkiem finansow ym m ająca na celu ograniczenie ry z y k a podejm ow anego przez banki. Zm iany te obejm ow ały utw orzenie trzech nowych europejskich organów nadzoru spraw ujących nadzór m ikroostrożnościowy oraz Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego sprawującej nadzór m akroostrożnościowy i identyfikującej zagrożenia dla stabilności systemu finansowego.

Ze względu na krótki okres działania tych organów trudno n a dzień dzisiejszy ocenić efektyw ność ich pracy i w pły w na stabilność system u finansow ego, ale niewątpliwie zmiany, jakie zostały wprowadzone, idą w dobrym kierunku. Jak to zostało w spom niane wcześniej kompetencje nowych europejskich organów nadzoru w ykraczają dalece poza doradczą naturę dotychczasowych komitetów nadzorczych, m.in. poprzez włączenie m ożliwości podejm ow ania decyzji w ściśle określonych sytuacjach mających bezpośrednie zastosow anie w stosunku do instytucji fin an ­ sowych. Europejskie organy nadzoru pełnią rolę m ediatora, wyjaśniając rozbież­ ności opinii m iędzy organam i nadzoru krajów członkowskich. Co istotne, nowe organy nadzoru nie zastąpią krajowych, a jedynie będą koordynować i nadzorować ich prace.

Pozytywnym przejawem dbałości o stabilność systemu finansowego jest również stworzenie wspomnianej Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego. Z uwagi na fakt, że jedną z przyczyn wybuchu kryzysu subprime była skłonność do nadmiernego podejmowania ryzyka, to wydaje się, że wczesna identyfikacja ryzyk zagrażających stabilności systemu finansowego jest krokiem idącym w kierunku budowy swoiste­ go „systemu wczesnego ostrzegania”. Pozytyw ną zm ianą jest również ustanowienie nadzoru nad agencjam i ratingow ym i, których reputacja i w iarygodność została nadszarpnięta przez ostatni kryzys.

Pozostaje mieć nadzieję, że nowe unijne ramy nadzoru nad systemem finansowym poprzez możliwość sprawowania bardziej efektywnego nadzoru ograniczającego ska­ lę podejmowanego ryzyka i wczesną identyfikację ryzyk zagrażających stabilności finansowej, pozwolą zmniejszyć ryzyko wybuchu kryzysu finansowego o podobnym zasięgu oddziaływania.

New architecture o f financial supervisory in the E uropean U nion

T h e a rtic le d isc u sse s th e c h a n g e s in th e o r g a n iz a tio n o f fin a n c ia l su p e rv is io n o f th e E U fin a n c ia l se c to r. T h e m o s t im p o rta n t ste p o f th e s e c h a n g e s is e s ta b lis h in g th r e e n e w E u ro p e a n S u p e rv is o ry A u th o ritie s c o n d u c tin g m ic ro p ru d e n tia l s u p e rv is io n a n d c o o rd in a tin g w o rk o f s u p e rv is o ry a u th o ritie s o f m e m b e r sta te s , a s w ell as E u ro p e a n S y ste m ic R is k B o a rd c o n d u c tin g m a c ro p ru d e n tia l su p e rv is io n a im in g a t id e n tific a tio n o f ris k s th re a te n in g th e fin a n c ia l sy s te m sta b ility .