601 pr6b~k, tj. 9111/.,. zawiera Al w nosci od l,CI'I.
do 12,fIJIII, wag.
Znaczna rozpil:to§c w procentowej zawartoAcl ka-tlon6w, uchwycona w pr6bkach skaf, §wiadczy 0 wy~ sokiej czulosci metody chromatograficzneJ w bada-niach skaf ilowych. Zaznaczyc jednak naleZy, ze
obecn~c gUnu badana przez f1uorescencj~ plamy barwnej uchwytna 'jest wzrokowo, gdy wyst®uje w ilosci od ID/.,wzwyz. Wyniki bada:6 zwillZBDO z pr6bkami skaf pop.rzez zestawienia tabelaryczne,
ilu-stracj~ graficznll w postacl krzywych zmiennosci ilos-.
ciowej w procentach wzdhli. profilu Jitologicznego, diagramy kolowe, profile korelacyjne ftp. Analiza llo§clowa 4 wybranych kation6w w osadowych ska-blch ilowych wykazala: a) zr6znicowanie· ich lloAcl dla aka! odmiennych wiekiem i· b) staloa6 ilosci przy badaniu tego samego poziomu w pr6bkach· z r6inycQ, nieraz ·odleglych otwor6w wiertniczych.
Na podstawie zmienno§ci iloSciowej kation6w wy-znaczono i· udokumentowano granice stratygraficzne,
wykazuj~ce tr6jdzielnosc mlodszego neogenu. Gra-nice, Uzyskane metod~ chromatogra:ficZnll, oddzielajll osady plejstocenu od pliocenu . g6rnego, pliocen
g6r-ny od· dolnego, pliocen dolny od mio-pliocenu oraz mio-pliocenod ·miocenu. Znajduje to potwierdzenie w badaniach palinologicznych Zakladu Zl6i W~U
Brunatnyc,h IG. . .
Osium~te viyniki w c81ej rozcli}glosci podkreA'-. lajll p'rzydatnosc metody cbromatograflcznel
w
· bS:-danlach ska! Rowych. . . . . Zaeb~ .. one autork~ dokon-SUMMARY ·
p'aper . partition ~hromatography was used to re-veal .the quantitative ,variations -in , the. concen-trations of FeH , Mn+2, CaH , an-d AlH cations in clay sediments. The following ,deposIts were cbroma-tographically examined:' tbe Pleistocene, the whole successIon of the -Late ,Neogene clay sediments i.e.' the ,,Pozna:6 clays'.' and t~eir basal beds representing the intermediate links between the clay sediments and, the . Miocene series of sands and brown coal. A total number of 658 samples from bore-holes and exposures were examined. Tbe results of 5922 chro-matographic' tests' have shown ' a wide' range · of concentrations -of the cations examined. '
A quantitative 'analySis of fOUrselected,cations has ,revealed: a) -their quantitative· differentiation in rocks differing as to their 'ages b) their constant amounts in samples froni tbe same' horizon from different 'bOre-holes sometimes' situated far apart from.' eacb other. On' the basis of the varying
con-'centrations of the cations the stratigraphical boun-daries Within the Upper Neogene bave been establi-shed. They sbow that the Late Neogene can be de-vided into three divisions. The boundaries establisbed by cbromatographic methods separate the' Pleisto~ene from the Upper 'Pliocene, the Upper Pliocene from the Lower, the Lower Pliocene from the, MiO'-Plio-cene, ·and the Mio-Pliocene from the, Miocene.
-The results obtained indicate the chromatographic :methOd to be
a
very sensitive one and Suitable forexamining clay rocks. ' ,
tynuowanla tych badatl,rozszerzaillc ich Zl!krea 0 wykrywanie w osadach ilowych o~cnoAci magnezu,'
cz~to towarZYBZllcemu wapQiowi, a takZe alkali6w, kt6rych lloAciowe 'WYmwowanie moZe okfeAlac Aro-dowisko, sedymel?-tacjl.
LITERATURA
1. K a
n
ski M. - Zastosowanie . chromatografii dla cel6w analizy' lloAciowej.' Chromatografia.· Opr. zb. rozdz. ~VI;, 396-414. PWN,195'1.2. Le wan d 0 w ski A. - ChromatograflabibtUo-wa substancji nieorganicznycb. Ibidem, rozdz.
XXIV, s. 689-730. ' , ,
3. Lewandowski A., BIlk6wna J., Dwora-kowskaW., G.()lnik6wn a Z. - 0 bezpoAred-nich oznaczeniach noAciowy~b
metocbi
chromato-grafii rozdzielczej. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Wydz. Mat.-Przyr. T. VII, z. 5 PWN,1956.4. 0 pie
n
s k a -B la u t h '). ..:.. Rozw6j chromatQ-grafil bibulowej. Chromatografia. Opr. zb. rozdz. I, s. 1~27, Technika cbromatografil bibulowej, rozdz. XV, s. 331-395, PWN, 1957. ,_ ' 5 .. Ri t s chi e A. S. - Chromatography in Geology.Series: Methods in geochemistry and geophysics. EIs. Pub!. Company, 1964. , ', ' , 6. Wa k s m u n d z k i A. - Rozw6j .. charakterysty.-ka rodzaj6w chromatografU..Chromatografla. Opt. zb., rozdz. II, s. 29-39, Teoria procesu chrom&-tograficznego, rozdz. rD, S', 47-49. PWN, 195'1;
PE3IOME
DPH nOMoIqH P&s1,teJIH'1'e.ll&HOro xpoyaTorpac:PH-qeCKOrO MeTO~a onpe,neJIRJIHCh ltOJIH'leCTBeHH&Ye'
co-~eplKamm Xa'1'.HOHOB .FeH , Mn+I, Ca+I, .AJ+' B
fJIH-HHC'1'&IX OCIl,lAlt8X, K ltO'l'OPI>IM OTHOCIITCH: ILlIeACTOqe-Hom.re O'l'JIO::llteHHR, ·nOJIlJldA: pa3pe3 fJIHHHC'l'&lX
O'i'-'JIozemdt MJIa~ero Reol'eHa (:a03RaBCKHe fJIHH&I)
,H no,ncTHJIaro$e HX CJIOK, COC'l'aBJIHIOIqHciJ nepeJto,n B MHO~OBYID nec'l8HO-yPJIHC'ryIO c~m. HCCJI~OBaHO
658 ofipa3qoB nopo,n tl3. KepHa tiypoB&JX CKJWltKR
H otili:8llteHHA. Pe3YJIhT8TbI 5922. xpoMaTOrpac:PJAecKJCt m8JIH30B ,n1l.'lDf B03MO:amOCTL yCTaHOBH'r'& 3Ra'IHTeJIh-HbIe ltOJIe6aHHH BCO~epJKaRHH ltll'I'HOHOB.
KO.1IH'lecTBeIun.di: aHaJJH3 4 K36paHm.!x ltllTHOilOB nOlta38JI, '!TO B p~B03pacTHbIX nopo~8X 01,Dl ~
'C'l'aBJIem.t B P&3HOM It()JIHqecTBe, a B o~B03paC'l'HLIX
nopo~ax O,nHOro H TOro )Jte ropR3OHTa, 1,talKe, no
3Ha-'lHTeJJhBO OT1.taJIeHHhD& CKB8JKKBalo(, HX ltOJIH'IecT!IO ,Re MeHJIeTCH. Do KOJIe(5aHHInI co~ep:m:aIDJH ltaTHOHOB
Bh~eJIeHbI CTpaTHl'pacllH'lecltHe rpa~
onpe,nenmo-IqHe TPeX'IJIeHHoCT& MJIa,n:mero HeoreRa. Ha OCHOBamm: ,n:8HHhJX nOJIy"leHhl rp~ lIe~ tmeAC'l'OqeaOK K "BepXlDUI lIJiHGqeHOM;, Bepxmm H RJQKHJOI IIJIHOqe-HOII, IDDI<BBM JIJIHoqeHOlI· H IOfO-IIJIKOD;eHOM, KKo--ILIIHOI(eHOMH MHOqeHOM.
Do.ny<ieam.te, ~lUJHh1e CBH)l.eTeJIbCTBYIOT 0 ' 6om.-mofi: ~m.HOCTIH xpoMaTOrpac:PJAeCltOl'O MeT01.ta H ero npHl'O;t{HOCTH 1.tJUI HCCJIe,n:oBlUDU! fJIHHHC'l'hIX nopo,n:.
