Andrzej Bronicki,Sławomir
Kadrow
Majdan Nowy, gm. Wojsławice, woj.
chełmskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 19, 25-26
Î5
-LAS S IO C KL. gox Końskowola U niw ersytet lm . M arli С orle-Skłodow skiej
w oj. lu b e lsk ie w Lublinie
Stanów la ko 7 K ated ra A rcheologii
Badania prow adziła m gr Anna Zakoś cieln a. F inansow ano a fundu sz y problem u "Wiała*1 o ra z UMCS. C zw arty в е ю т badań. Osada k ultury w oiyńeko-lubelaklej c e ra m ik i malowanej.
P r a c e skoncentrow ano we w schotaks-południow ej c z ę śc i rejo n u B, od stro n y stoku opadającego w »kie runku doliny Bystrej* Zbadano o b s z a r o pow ierzchni 155 a>2 odkryw ając 15 obiektów* z k tórych w iększość to p rzew ażn ie zn iszczo n e /m ią ż s z o ś ć 15*90 c m / p o z o stało ści tra p eto w aty ch ja m zasobow ych o m ało ln t e żyw nych 1 bogatych w m a te ria l zabytkowy w ypełnlskach. Jedynie dwa obiekty / n r 56* 62/ zachow ane w m iąższo ści 90 1 75 cm* p rz e d sta w ia ły typowy m odel tw orzenia elę w ypełniek Jam zasobow ych z czytelnym pierw otnym / ? / układem w arstw w p o sta ci tzw. « to tk a nasypowego.
. W c e n tra ln e j c z ę śc i rejo n u В n a tra fio n o na obiekt w chodzący w p ro fil p d teocno-w scbo& l o p rz e k ro ju pionowym V -k sz ta łtn y m w p lan ie poziom ym p ółokrągły. W c z ę śc i stropow ej sz e ro k o ść obiektu wynosi 140 cm , głębokość z a ś 160 cm p oniżej w arstw y o rn e j. P rz e k ró j obiektu 1 c h a ra k te r naw arstw ień wypełnieka o ra z an alo g ie z innych stanow isk tej k u ltu ry pozw alają są d z ić , t e m a tu j do czynienia % row em obronnym . P rz y s z łe badania w y k a ż ą e t y je a t to rów nie tw o rzący zam kniętego sy stem u obronnego, c z y te ż znajdujem y s ię w m ie jsc u p rz e rw y w tym że sy ste m ie .
M a te ria ły znajdują się w K ated rze A rch eo lo g u UMCS, Badania będą kontynuowane.
ŁAŃCUT Muzeum O kręgowe
w o j.rz e s z o w sk ie w R zeszow ie
Stanow isko 9
Badania prow adziła m g r A lek san d ra G ru szcz y ń sk a. Finansow ało Muzeum O kręgow e w R zeszow ie. C z w arty aeso n badań-. O sada k u ltu ry c e ra m ik i w stęgow ej ry te j.
Badania n a o sa d zie w Ł ań cu cie m laly c h a ra k te r rato w n iczy /planow ana budowa o sie d la m ieszkaniow e g o /, O sada usytuow ana je s t n a lesso w y m w zgórzu w p ćśn o cn ej-c zęśct-m łasta.
P rz e b a d a n o o b sz a r o pow ierzchni 2* 5 ara* naw łąsując do wykopów z 1864 r , * ja k rów nież założono wykopy seadażów e w północnej p a r t u sta n o w isk a, w celn uchw ycenia z asięg u osady w tym kierunku. W c z a s i e p r a c o d kryto 9 ja m / n r 2 0 -2 6 / o ra z o d słonięto Ślady 17 słupów.
M a te ria ! zabytkowy w zdecydow anej w ię k sz o śc i to c e ra m ik a , k tó ra re p re z e n tu je typowe fo rm y c e r a m ik i w atęgow ej r y te j. Są to fra g m e n ty m enkoścłennych c z a re k różnych rozm iarów * zdobionych ornam entem Ij P lT rytycką na k tórych u m ie sz c z o n e s ą punkty nutowe* ponadto w ystępują c z a rk i nlezdoblm e* ja k rów nież fra g m e n ty g ru b o ść lennej c e ra m ik i pochodzącej z naczyń zasobow ych zdobionych dołkami* guzkam i o raz o rn a m entem szczypanym *
O prócz c e ra m ik i z a lic z a n e j do k u ltu ry c e ra m i Id w stęgow ej r y te j, znaleziono fra g m e n ty m a czyń kultu r y lendzl c iek łej.
P o n ad te zn alezio n e 51 zabytków k rz e m le m y c h w tym k ilk a n a śc ie retuszow anych w iórów | odłupków, wykonanych z su ro w c a św ieciechow skiego, narzutowego* ju ra jsk ie g o , czekoladow ego 1 wołyńskiego.
M a te ria ły i do k u m en tację z badań złożono w MO w R zeszow ie. Badanie będą kontynuowana.
ŁYKOWE* gm , W terzch las p a tr z
w oj, s ie ra d z k ie p a le o lit i m ezolit
Stanow isko 1
MAJDAN NOWY* gnu W ojsław ice Muzeum Okręgów*
woj. ch e łm s k ie w C hełm ie
S tanow isko 1
B a ra n i· prow adzili m gr m gr A ndrzej Bronickl 1 Sław om ir Kadrów, F in an so w a ło Muzeum Okręgow e w C hełm ie. T rz e c i sezon badań. Wyżynne o sa d a n eo lity czn a i g rodzisko w czeenoŚ rednM feacsoe.
C e le m badań była w ery fik a cja o b se rw a c ji prow adzonych w c z a s ie dwu pcą>rzedaich sezonów o ra z r o t* p o d ia n lc wwcbockuej c z ę ś c i osady n eo lity czn ej 1 uchw ycenie s k ra ju zew nętrznego p ó łk sięż y ca wału 1 fosy g ro dzisk a.
- 26 *
2
P г i« badano łączn ie 90 m . pozw oliły stw ie rd z ić istn ie n ie p rz e k sz ta łc e ń a e o llty c a ie j w arstw y kulturow ej i otuektów p rz e z p ó źn iejsze n aw arstw ie n ia /w n B iejaz y m at opola w cze m o h rązo w e . głównie wc z eso o śre d n lo w ie c z n e /.
Wykop 12 usytuow ano w po p rzek zew nętrznego wału t fosy ua południowym skłonie w zgórza celem ü ch w y cœ la sk ra ju k o n stru k cji obronnych. Stwierdzono^ 1* w ał m a u podstaw y ok. 4 ta sz e ro k o śc i 1 bardzo niew ielką w ysokość /3 0 c m /. W jego sz c z y c ie zlokalizow ano r e s z tk i spalonej lek k iej k o n stru k cji drew nianej / ? / o ra z glad po d u iy m słu p ie. F o s a w k sz ta łc ie l ite r y V m iała ok, 100 cm sz e ro k o śc i /n a głębokości SO c m / 1 się g a ła do poziom u 170 c m od pow ierzchni plentf. W ypełnia ją sp a len izn a /w ę g ie lk i d rz e w n e /. H a z ew n ą trz k o n stru k cji obronnych odkryto o krągłą ja m ę /o b ie k t n r 1 3 / o ś r . о к. 90 c m 1 gł. 120 cm . pozbaw ioną ma* te rla h i. M a terial arcb so Jo g lс zny/dom ini^e n eo lity czn y / w y stą p ił główni t po w ew nętrznej s tr o n ie wału* Z n a le ziono t4 frag m en t glinianego, n ieo k reślo n eg o przed m io tu w alcow atego.
Wykop 13 założono we w*chtxtalej c z ę ś c i stanow iska na te r e n ie m lędzyw ala / podobnie wykop 1 4 /. Ha głębokości 30 cm zlokalizow ano oblek ły n r 9 l 10. O biekt a r 9 je s t lekko ow alną ja m ą o zn iszczo n y m stro p ie 1 w y m iarach i00z 130 cm* & ęga do gl. 60 cm . W y p ełn ista stanow i ciem ny I ^b z n e o lity czn y m m a te ria łe m /w tym frag m en t a m fo rtd /t grodkam i polepy, w ęgielkam i d rzew nym i, p rzepalonym i kostkami* Гкю posiada fo rm ę m isy. O biekt n r 10 ma w p rz e k ro ju pionowym k sz ta łt lekko trap ezo w aty . W ym iary: 90 cm u stro p u i 140 e m u dna / ś r e d n ic e / o ra z 90 c m głębokości. W ypełnlsko stanow i Intensyw nie c z a rn a ziem ia z dużą Ilo śc ią polepy, węgielków d rzew nych, dużym i frag m en tam i ceramUO n eo lity czn ej / w tym fra g m e n t ucha ansa lu n a ta /, zm ieszan a z w arstw am i ja ś n ie js z e g o le s s u w c z ę ś c i p rsy d sn n e j /s to ż e k zasypow y/.
Wykop 14 założono w są sie d z tw ie l3*go. Na głębokości 29*30 cm n a tra fio n o na tr z y sk u p isk a c e ra m ik i neolitycznej 1 m a te ria l k rz e m ie n n y / w tym : dwa d ra p a c z e , f r . s ie k ie ry e s t e r o śc ien n ej, f r . w iórow e*/ o ra z na zabytki m etalow e: sp rz ą c z k ę 1 dwa noże / w c z e sn o śred n io w iecz n e?/ . O biekty n r 11 1 12 w p o sta c i okrągłych jam zlokalizow ano na głębokości 90 cm . O tte k t n r I I m ia ł ok. 100 c m śre d n ic y , z a ś n r 12 ok. 90 s 100 cm . Ja m a n r 12 ma 80 cm głębokości, n a to m ia st И Je st p ły tsz a /s ię g a do poziom u 50 c m /. K ształt den w obu przypadkach je s t ten sa m , tj. fo rm a m isy . W ypełnlsko za w ie ra ło m e h e c a y m a te ria ł neolityczny.
Wykop 15 założono w celu dokończenia e k s p lo ra c ji w ypełnlska obiektu n r 1 o dkrytego w tr a k c ie p ra c w poprzednim se zo n ie w ykopaliskow ym . Z a ry s ja m y pojaw ił a lę n a głębokości ok. 50 cm . J e j ś re d n ic a o sią g a 130 cm , gł. 130 cm* M a te ria ł w ystępow ał b ard zo obficie. Z naleziono liczn e fra g m e n ty c e ra m ik i, z a bytki k rz e m ie n n e , polepę * & to w ao e n a n eolit. W ypełnlsko obfita je w w ęgle d rzew n e, SLsdowo w ystępują p rzep alo n e k o stk i. Ja m a m a k s z ta łt d użej, głębokiej m isy . Aż p raw ic do dna się g a c y lla d ry c m y wkop o ś r . ok. 40 c m wypełniony b iałą glinką.
Układ w arstw na stanow i s t a Je st typowy dLa le s su :
1 / hum us w spółczesny, le s s zblellcow any. w a rstw a w ym yw ania, sz a ro b ru n a tn a , 2 / w arstw a p rz e jśc io w a m iędzy g leb ą a podglebiem ,
3 / warstwa, intensyw nego w m yw ania, ru d o b ru n atn a, 4 / w arstw a słabego w m yw ania, jasnobrunam a* 5 / żó łty lesso w y c a le c .
W śród m a te ria łu arch eo lo g ie cnego zdecydow anie dom inuje /ilo ś c io w o / n eo lity czn y , k u ltu ry pucharów lejkow atych. W szystkie o d kryte ja m y n ależy w ląasć z tą ta l t u r ą , s je j fa z ą po klasyczną. S p o radycznie z n a j dowano zabytki datow ane n a w cze sn y o k r e s epoki b rą z u /w w a rstw ie k u ltu ro w e j/. M a te ria ł w c z e sn o śre d n io w ieczny Je st n ie lic z n y 1 św ia d czy o m ałej Intensyw ności oeatkilctw a z tego okreett /g ro d z isk o re fu g ia lue? / .
Badania będą kontynuowane.
MOROCZYN, gm . H rubieszów p a trz
w oj. zam o jsk ie o k re s wpływów rz y m sk ic h
Stanow isko 25
NAKKOWO. gm . D o b re U niw ersytet im . A dam a M ic k ie w icza4"'
woj, w łocław skie In sty tu t P r a h is to r ii
Stanow isko 9 Z esp ó ł Badań Kujaw
w P oznaniu
Badania p ro w ad ził Z espół Badań Kujaw pod k ieru n k iem doe,<łr b ab . A lek san d ry C ofty· B raniew sklej*. F in an so w ał U niw ersytet W arszaw sk i. D rugi sezon badań. O sady lu d n o śc i k u ltu r y pucharów lejkow atych 1 łużyckiej.
Badam * skonc m urow ały s ię na o sa d zie lu A io śc i k u ltu ry łu ży ck iej. Ogółem p rz e b a d a n o 328 re je * a tr u ją c 38 obiektów /w tym 25 dołków po* topow ych/ o ra z ponad 1.000 fragm entów c e ra m ik i i z b io ry Innych ź ró d eł ruch o m y ch /k a m ie n n y c h k rzem iennych, polepy 1 t a ś m / . W potucfalowej c z ę ś c i zaobserw ow ano na* w arstw U n ie a lę osadnictw a łużyckiego na pac t a row e.
H o ssz e rz o n o z a k re s in fo rm a c ji c h a ra k te ry z u ją c y c h o sa ta lc tw o ludności k u ltu ry p a c h a r ów lejkow atych. Stw ierdzono w zdobnictw ie c e ra m ik i w yraźne wpływy ugrupow ań ptfinocnycb te j k u ltu ry . W stępnie m ożna z a w ęzić datow anie te j o sa d y do faz od Π do ША podziała fazowego k u ltu ry pucharów lejkow atych n a Kujawach,