Jerzy Gąssowski
Nidzgóra, pow. Żuromin
Informator Archeologiczny : badania 5, 201-202
201
ślad y zabudowy m leszlm lnej w p o sta c i jam kulturowych, w tym półzlem lanek, rozpoznano przado ws^rstklm w wykopie I I , położonym w południowej o zęśo l tzw? podgrodzia głównego / r e j ? I I I / * w pobliżu dobrze zaohowanego odoinka wałuj B ard ziej skąpe były one w południo wo-wschodniej c z ę śc i tego rejon u , gdzie o lą g odkrywek w ąskoprzestrzen- nyoh, tworząoyoh łącz n ie wykop I , od ałon lł p o z o sta ło śc i zaledwie dwu jam knlturowych? Zupełny natom iast brak śladów zabudowy m ieszkalnej atwierdzono w wykopie IV, położonym w o zęśo l tzw? podgrodzia wsohod- nlego / r e j 7 IVh/? 0 i l e n ie je a t to w ynikłe* zn iszczeń , spowodowanych Intensywną uprawą ro ln ą tego terenu, 1 o I le dala ze badania nie ujaw n ią żądny oh śladów w aąaled ztw le, będzie to świadectwo* atoaunkowo rz a d k ie j zabudowy grodu?
NIDZG&RA, po w? Żuromin Katedra A rcheologii Pradziejow ej 1 Wczesnośredniowiecznej Uniwersy te tu Warszawskiego
Badania prow adził dr Je rz y Gąssowski? Flnan- aował Unlweraytet Warszawski z d o ta o jl ko m itetu Nauk Hlatoryozuyoh PAN? P ie r w s i se zon badań? Gro AB lako wczesnośredniowieczne, dwie fagy oaadnloze /V I-V II w?; V II-V III w ?/?
Grodziako wozeanośrednlowleczne leży na w zniesieniu morenowym wśród torfow lak i podmokły^ łą k , w o d le g ło śc i 1,5 km na południe
od wal 1 w o d leg ło ści 0 ,5 km na północ od wal M iło tk l, pow? Mława? W p lan ie ma k s z t a ł t w p rzy bliżen iu ozworoboczny z zaokrąglonymi ro gami, a wymiary jego wynoazą 50 na 40 m? wysokość wałów a lę g a $ m? Na od o Inku południowym wał obromny je a t uszkodzony niedawnym wybie raniem żwiru?
W roku 1906 Pracownia Atlaau Archeologicznego IHKM przeprowa d z iła badania aondażowe na powierzchni oa 0 ,5 a r a ? W b ? r ? wykop zoa- t a ł założony popraez wał 1 częśó wnętrza grodziska na oai półnoo-po- łud n le, na powierzchni 1 a r a ? wykop uohwyolł częśó wału obronnego przy bramie wjazdowej? Stanow ił on k on stm k o ję lżbloową z belek 1 dran ie, posadowioną na wysokim nasypie gllnlasto-żw lrow ym ? Izbloe były wypełnione plaskiem ? Przy bramie Iżbloe miały układ ukośny w sto sunku do o s i wału? Wynikało to z pozyoj 1 brany, k tóra p rzecin ała pół nocną ozęśó wału ukośnie do jeg o o s i? ścian a wału wewnątrz bramy po kryta była kamieniami?
Do b r a ^ grodu wiodła przez pola 1 podmokło łę k i od strony północno-zachodniej brakowana droga, szero k ośo l ca 2 m 1 długośol oko ło 1 km? Przeprowadzono badania sondażowe drogi w o d leg ło śo l 200 m
202
od grodzlaka? Mieezkaćcy wal relacjon ow ali o drodze-poaośole z deaok dębowych, prowadzącej poprzez t o r f ćwieka 1 rzekę Mlłotkę do wal M lłot- k l. Droga ta z c e ta ła znlazczona przy kopanin to rfu . Na je j oal wid n ie ją dwa p ala w nartach r z e k i, jak a p czcztałcśó po moście?
Wewnątrz grodzlaka ślad y zanleozklwanla były ozytelne w bez pośredn ia eąaiedztw le wałn obronnego? Sondaż z I960 r . nohwyclł śla d bndawll półzlealankaw ej w zao ho d n iej c z ę śo i grodzlaka. W badaniach
1971 r . odkryto païen le ko z ułzmkzal ceram iki 1 kośol zwierz ęcyoh, przywalone średnimi 1 dndyml głazami narzotawymi, Whętrza grodzlaka etanow lł poety majdan, na którym odkryta k ilk a j a a , baz zaw artości knltnrow aj? Na pedatawle zn alazlan aj oaramiki modna datawaó w przy b liż e n ia grodz lako na V U -V III w? Czytelna j a a t także fa z a e aaśh leza, peehedząpa zprzad bodowy wałów obronnych, zwląaana zapawł№ z ozadą otw artą ItA obwiedzioną p a lla a d ą , k tó rą modna datawaó na VI-VH w? NIESUŁONICE, paw? M ilicz p a trz opoka brązm
Stanawiaka 2
NIEWIADOMA, paw? Sakałóa Padł? Zaapół Badad nad P alak la ^radn la-Staaaw iaka 2 1 4 wiaozam Unlwareytetn Wbrezawe kiego
1 P o litech n ik i Wbrennwzklej Badania prow adzili dr Maria Miśkiewlcz
1 d r Jbook M iśkiewlcz? Pinanaawał WEZ w Wdrazawia? Piarwazy aazan badać? Oaady ekroao wozaaaaóraóblawlaozn^go? ?ledy aaadalctw a apaki brąan?
Stanawiaka 2
J a a t to aaada pr zy grodowa połażona pa prawej atron lo dragi za wal Niewiadoma da wal Orodziek? Przylega ona da grodzlaka od etrony wacho d n iej 1 je e t ozęóolowo znlezozona przez p rzeb lagb jąo ą drogę, a częśolowa przez wybieranie piaeko? Przebadana na tym atanawiakn dwla ćw iartk i a r a ? Pad wara twą hnmneo etwierdaana wyetępawanile napły wowej warstwy g lin y , z b it e j 1 padbawianej a a te r la łn zabytkowego? Pad n ią wyatępowała wara twa kol torowa, barwy prawie c z a rn e j, z drobnymi węglami drzewnymi 1 grudlmml polepy 1 dożą l l a ó a i ą oaram iki? W pełod- nlowaj częócl etanów la k a , w obrywie zniezazonaj ozęćol wyakaplarawano dwla jaąy a a lą d a z e śa l około 120 cm?