ARKADIUSZ JANUSZEWSKI
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy WOJCIECH DOMARACKI
Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A.
Streszczenie
W artykule opisano system zarzdzania magazynem Oracle WMS stosowany w Zakładach Farmaceutycznych Polpharma S.A. Przedstawiono jego funkcjonalno oraz system kodów kreskowych, z którym Oracle WMS jest zintegrowany. Omówiono korzyci z wdroenia omawianego systemu oraz czynniki, dziki którym je osignito. Artykuł koczy wskazanie nowych technologii, które zamierza si zastosowa w za-rzdzania magazynem Polpharmy w najbliszej przyszłoci.
Słowa kluczowe: system zarzdzania magazynem, systemy logistyczne, system kodów kreskowych.
1. Wprowadzenie
Obecnie najszerszy zakres funkcji wspomagajcych zarzdzanie magazynami oferuj systemy okrelane mianem WMS (Warehouse Management System). System WMS jest ,,wyspecjalizowanym i wydajnym narzdziem wspomagajcym wszelkie techniczne operacje reali-zowane w magazynie i zwizane z fizycznym procesem lokowania towarów w magazynie, na ogół pozwalajcym na zarzdzanie dowoln iloci magazynów, ich podziałem na róne obszary, klasy i miejsca magazynowe” [3]. System ten na ogół współpracuje z nadrzdnym systemem odpowie-dzialnym za zarzdzanie zasobami całego przedsibiorstwa, np. systemem klasy ERP (Enterprise Resources Planning). Systemy klasy WMS s przeznaczone dla centrów logistycznych i dystrybu-cyjnych oraz rozbudowanych zapleczy magazynowych firm produkdystrybu-cyjnych.
Konieczno stosowania wyrafinowanych rozwiza informatycznych klasy WMS wynika z nastpujcych przesłanek, które pojawiły si w obszarze dystrybucji [5]:
• zwikszenie liczby asortymentów,
• wprowadzenie kilku rodzajów opakowa dla jednego asortymentu, • wzrost liczby zamówie od odbiorców,
• zmniejszenie iloci zamawianego asortymentu w ramach poszczególnych pozycji jednego zamówienia,
• wymaganie krótszych terminów realizacji, • przerzucenie kosztów logistycznych na dostawc.
W podanych warunkach systemy WMS pozwalaj zachowa lub zwikszy poziom obsługi klienta, dziki odpowiednim algorytmom oraz współpracy z urzdzeniami technicznymi, co umo-liwia zwikszenie efektywnoci działa logistycznych. Wspomagaj one zarzdzanie procesami magazynowymi zgodnie z rónymi strategiami magazynowania oraz nadzoruj racjonalne roz-mieszczenie zapasów, wykorzystujc przy tym techniki automatycznego zbierania i gromadzenia
danych (ADC – Automatic Data Capture) [4]. Odpowiednie zarzdzanie procesem magazynowym i jego poszczególnymi czynnociami poprawia szybko dostpu do składowanych zapasów, skra-ca czas realizacji operacji magazynowych i zwiksza przepustowo magazynu, co w konsekwen-cji owocuje szybsz realizacj zamówie klientów i redukcj kosztów logistycznych.
Celem artykułu jest przedstawienie systemu WMS i korzyci z jego wdroenia w przedsi-biorstwie produkcyjnym Zakłady Farmaceutycznych Polpharma S.A.
2. Działalno zakładu farmaceutycznego Polpharma S.A.
Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A. s obecnie najwikszym zakładem farmaceutycz-nym w Polsce pod wzgldem produkcji wyrobów gotowych. Pozycj tak firma osignła dziki podjciu wielu działa restrukturyzacyjnych i usprawniajcych, a w szczególnoci:
• zbudowaniu silnego zespołu dowiadczonej kadry kierowniczej,
• restrukturyzacji zatrudnienia w obszarze produkcji i gospodarki magazynowej,
• wdroeniu zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania (Good Manufacturing Practise – GMP), • zbudowaniu efektywnej infrastruktury informatycznej, niezbdnej do zarzdzania firm. Warunki, jakimi obecnie dysponuje Polpharma, pozwalaj nie tylko produkowa wyroby wła-sne, ale równie wiadczy szeroki zakres usług w zakresie produkcji kontraktowej. Zakłady po-siadaj dwa główne budynki produkcyjne: produkcji form suchych (tabletek, draetek, kapsułek) i produkcji ampułek. Dziki wprowadzeniu zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania obowizujcych w krajach Unii Europejskiej oraz w USA, warunki produkcji w zakładzie s całkowicie zgodne z najwyszymi wiatowymi standardami w produkcji leków. Zasady GMP okrelaj nie tylko pro-cedury jakoci wytwarzania leków, ale okrelaj te infrastruktur, urzdzenia produkcyjne i cały sposób organizacji i kontrolowania produkcji. Urzdzenia produkcyjne sterowane s komputerowo według ułoonych wczeniej procesów recepturowych. Zadanie operatora produkcyjnego polega na wybraniu odpowiedniej receptury i akceptacji poprzez wcinicie guzika START. Dziki temu proces produkcyjny przebiega tak, jak zostało to zdefiniowane w dokumentacji. Operacje produk-cyjne takie jak: nawaenie, przesiewanie surowców, granulacja, suszenie, mielenie, formowanie w tabletki, kapsułki czy draetki oraz cały proces pakowania połczono w hermetyczne linie tech-nologiczne, przy ograniczeniu człowieka do minimum. W oddziale produkcji form suchych zasto-sowano hermetyczne linie technologiczne, które minimalizuj ryzyko zanieczyszczenie jednych produktów czstkami innych oraz umoliwiaj utrzymanie stałego cinienia w procesach produk-cyjnych.
Na terenie zakładu Polpharmy zlokalizowane jest Centrum Logistyczne – Magazyn Wysokie-go Składowania (MWS), które pełni rol magazynu centralneWysokie-go, do któreWysokie-go ,,spływaj” wyroby gotowe wyprodukowane na terenie Polpharmy, oraz surowce i opakowania, które dostarczaj do-stawcy zewntrzni. Całkowita pojemno magazynu wynosi około 12 200 miejsc paletowych zlo-kalizowanych w strefie wysokiego składowania oraz 400 miejsc paletowych w strefie kompletacji. Dziki zastosowaniu konstrukcji stalowych, które umoliwiaj ud wig stropu bez zastosowania filarów, powierzchnia magazynowa jest wykorzystywana w 100%. MWS jest podzielony na pi stref:
• stref kompletacji wyrobów gotowych, • stref wysokiego składowania, • stref bufora produkcyjnego, • stref specjalnego składowania,
• stref przyj oraz konsolidacji i wysyłek.
W strefie kompletacji przygotowuje si wyroby gotowe według zamówie klientów ze-wntrznych. W strefie tej znajduj si dwa rodzaje regałów: regały dedykowane towarom szybko rotujcym oraz regały przeznaczone dla towarów wolniej rotujcych. W zlokalizowanej w rod-kowej czci magazynu strefie wysokiego składowania, która zajmuje najwiksz cz magazynu - 70%, znajduj si 22 regały wysokiego składowania. Regały zbudowane s ze słupów wspor-czych posiadajcych perforacj z okrelon podziałk, celem umoliwienia regulacji wysokoci gniazda paletowego. Strefa bufora produkcyjnego jest przeznaczona na kompletowanie surowców potrzebnych do produkcji. Strefa specjalnego składowania jest oddzielnym pomieszczeniem, po-dzielonym na dwie czci: pomieszczenie przeznaczone na składowanie substancji narkotycznych oraz chłodni. Wstp do tej strefy maj tylko niektórzy operatorzy magazynowi, posiadajcy od-powiednie hasło oraz klucz. Strefa konsolidacji wysyłek i strefa przyj jest czci magazynu przeznaczon do wysyłania wyrobu gotowego do klienta oraz odbioru surowców. Strefa ta znajdu-je si blisko bram magazynowych (doków), co znacznie redukuznajdu-je zbdne ruchy w magazynie.
Bezbłdne skompletowanie odpowiednich surowców, opakowa oraz wyrobów gotowych (Polpharma posiada około 400 rónorodnych indeksów asortymentu) jest ogromnym problemem logistycznym i wymaga zastosowania zaawansowanych rozwiza informatycznych. Wszystkim strefami opisanymi powyej steruje i nadzoruje informatyczny system Oracle WMS.
3. System zarzdzania magazynem Oracle WMS
System Zarzdzania Magazynem WMS został wdroony w Polpharmie w 2004 roku. Jest jed-nym z modułów zintegrowanego systemu zarzdzania przedsibiorstwem firmy Oracle. Moduł Oracle WMS jest stosunkowo nowym produktem, a wdroenie w zakładach Polpharmy tego sys-temu jest pierwszym wdroeniem w Polsce i jednym z niewielu w Europie. System obsługuje takie funkcje jak: zarzdzanie zapasami w magazynie, konfiguracja magazynu, tworzenie harmonogra-mu zada, zaawansowane metody pobra z magazynu oraz usługi zwikszajce warto produk-tów. W Polpharmie aplikacja Oracle WMS jest dedykowana głównie obsłudze Magazynu Wyso-kiego Składowania, ale jest stosowana równie w pozostałych czciach gospodarki magazynowej Przedsibiorstwa. Wspomaga przyjcia, ruchy wewntrz-magazynowe, inwentaryzacj, kompleta-cj i wysyłki, zarówno do klientów zewntrznych Polpharmy, jak i do wydziałów produkcyjnych. Aplikacja WMS w Polpharmie ma zapewni realizacj zada zwizanych z łacuchem dostaw w nastpujcych dziedzinach: logistyka przyj, logistyka wysyłek i zwrotów, logistyka wyrobów gotowych oraz surowców i półproduktów. Swoim zakresem system WMS obejmuje równie stra-tegie biznesowe produkcji i dystrybucji, zaawansowane usługi zwikszajce warto produktu, takie jak produkcja na zamówienie. Tabela 1 przedstawia procesy gospodarcze przedsibiorstwa Polpharmy obsługiwane przez Oracle WMS.
Na aplikacj Oracle WMS w Polpharmie składaj si dwa moduły: graficzny i mobilny. Do-stp do modułu graficznego jest realizowany poprzez przegldark internetow. Moduł mobilny wykorzystuje łatwy w obsłudze interfejs, dostosowany do funkcjonujcych w magazynie terminali rcznych oraz wózkowych obsługiwany. Terminale komunikuj si z aplikacj poprzez sie ra-diow (RF). Na sie rara-diow składaj si terminale rczne i wózkowe, drukarki etykiet oraz punk-ty dostpowe (Access Point).
Tabela 1. Procesy gospodarcze Polpharma S.A. obsługiwane przez Oracle WMS
ródło: Opracowanie własne.
Kontrola ruchów w magazynie opiera si na autoryzacjach nadanych przez administratora aplikacji uytkownikom kocowym modułu mobilnego. Operator wyszczególnionego zasobu otrzymuje na terminalu rcznym bd wózkowym jedynie typ zadania, który odpowiada autoryza-cji operatora tego zasobu, np. operator wózka systemowego (wózka wysokiego składowania) otrzymuje dostaje tylko zadania przypisane do swojego zasobu. W podobny sposób w Polpharmie s kontrolowane tak zwane Strefy Specjalnego Nadzoru. Jedynie operatorzy tych stref maj do nich dostp w aplikacji. W sterowaniu wydaniami i przesuniciami wewntrz-magazynowymi wykorzystuje si odpowiednie reguły, np. reguła FEFO mówi, e naley wyda ten produkt, które-go okres utraty wanoci jest najkrótszy.
Podstawow zalet aplikacji Oracle WMS jest całkowita integracja z systemem kodów kre-skowych i mobilnymi terminalami, w które s wyposaeni wszyscy operatorzy magazynowi. Wszystkie terminale, rczne i wózkowe, s zaopatrzone w czytniki kodów kreskowych i komuni-kuj si z centraln baz danych drog radiow. Za ich pomoc operatorzy odczytuj sugestie
sys-Logistyka przyj przyjcia kontrola odbioru
drukowanie kodów paskowych
kierowane przekazywanie do magazynu i optymalizacja składowania dostosowawczy system bezporednich przepływów
Logistyka wysyłek planowanie podróy i dostaw przydzielenie doku i stanowiska definiowanie tzw. fali pobra
generowanie zadania uruchamiajcego proces pobierania i przydzielanie zapa-sów
metody pobierania pobieranie kierowane pakowanie w kartony
drukowanie etykiet zdefiniowanych dla klienta
konsolidacja i załadunek wysyłki na platformie załadunkowej weryfikacja i zamkniecie wysyłki
Logistyka zwrotów przyjmowanie dokumentów zwrotu materiałów zwroty do dostawców
Usługi zwikszajce warto produktów i produkcja
tworzenie i rozkładanie zestawów oraz lekki monta
zamówienia wymagajce zmian specyfikacji materiałowych i zmian konstruk-cyjnych
drukowanie etykiet zdefiniowanych dla produktu Zarzdzanie
maga-zynem, zapasami i składowaniem
automatyczne uzupełnianie zapasów zarzdzanie pojemnikami
status kontrolny materiału pulpit operatora systemu WMS konfiguracja stref
klasyfikacja i analiza ABC tworzenie raportów magazynowych ledzenie własnoci zapasów
temu dotyczce lokalizacji, z której naley pobra lub do której naley odłoy towar. Operator potwierdza pobranie jednostki logistycznej z lokalizacji macierzystej, czy te odłoenie do lokali-zacji docelowej poprzez zeskanowanie odpowiedniej etykiety z kodem kreskowym.
System kodów kreskowych w Polpharmie jest oparty na globalnych standardach systemu EAN/UCC [8]. Oznacza to m.in., e gdy do Polpharmy trafiaj ładunki od dowolnego uczestnika systemu EAN/UCC, z dowolnego miejsca na wiecie, to nie ma potrzeby generowania nowej ety-kiety z kodem kreskowym. Wprowadzanie informacji o ładunku do systemu WMS odbywa si poprzez zeskanowanie kodu kreskowego z etykiety dostawcy. Etykiety logistyczne z kodami kre-skowymi naklejane s na kad palet wchodzc i wychodzc z Magazynu Wysokiego Składo-wania, jak równie na kady karton zbiorczy z wyrobami gotowymi.
W Zakładach Farmaceutycznych Polpharma S.A wykorzystuje si cztery rodzaje etykiet: • etykiety stosowane na opakowania zbiorcze wyrobów gotowych,
• etykiety stosowane na paletach,
• etykiety EAN–13 jako identyfikator pobieranych próbek,
• etykiety na wydane surowce i materiały na poszczególne oddziały produkcyjne.
Najwicej informacji jest zawartych na etykietach przeznaczonych dla opakowa zbiorczych wyrobów gotowych, czyli wyrobów przeznaczonych do wysyłki (rys. 1).
Wród elementów odwzorowanych w kodach kreskowych, umieszczonych na etykiecie dla opakowa zbiorczych wyrobów gotowych jest: Globalny Numer Jednostki Handlowej (Global Trade Item Number – GTIN), data wanoci, numer serii, ilo opakowa jednostkowych w karto-nie zbiorczym oraz Seryjny Numer Jednostki Wysyłkowej (Serial Shipping Container Code – SSCC). GTIN jest identyfikatorem wyrobu gotowego, który w postaci kodu kreskowego znajduje si te na kartonikach jednostkowych. Numer SSCC jest unikalnym w skali wiata 18–cyfrowym identyfikatorem jednostki logistycznej (kartonu zbiorczego lub palety). Odpowiednie drukarki do wydruku etykiet z kodami kreskowymi na kartony zbiorcze s zlokalizowane przy kocach linii pakujcych i s gotowe do wydruku nowych etykiet.
Etykieta przeznaczona na palety zawiera informacj o nazwie firmy, logo firmy oraz kod kre-skowy SSCC. Etykieta z numerem EAN – 13 jest przeznaczona natomiast do identyfikacji próbek surowców pobieranych do bada kontroli jakoci. Etykiet surowcow stosuje si podczas wyda surowców na poszczególne oddziały produkcyjne. Zawiera ona kod SSCC, oraz – w odrónieniu od innych etykiet – dodatkowe pole nazwane statusem serii. Kady surowiec, który został zamó-wiony od dostawcy zewntrznego musi zosta zweryfikowany przez komórk Kontroli Jakoci. Jeeli surowiec spełnia wymagania i moe zosta zuyty w procesie produkcyjnym Kontrola Jako-ci w systemie „zwalnia” materiał oznaczajc status serii jako QCOK. W przypadku negatywnego wyniku badania pojawia si informacja QCHOLD, która oznacza „wstrzymanie” surowca, czyli zakaz jego wydania na oddziały produkcyjne.
Rys. 1. Wzór etykiety na opakowania zbiorcze wyrobu gotowego
ródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów udostpnionych przez Polpharma S.A. 4. Korzyci z wdroenia systemu Oracle WMS w Polpharma S.A.
Wdroenie systemu Oracle WMS i systemu kodów kreskowych opartego na globalnych stan-dardach EAN/UCC znaczco usprawniło realizacj procesów logistyki wewntrznej i zewntrznej Zakładów Farmaceutycznych Polpharma S.A. Najwaniejsze korzyci z wdroenia systemu Orac-le WMS zostały przedstawione na rysunku 2. Korzyci te osignito dziki:
• rejestracji zdarze i transakcji w magazynie w momencie ich realizacji, co spowodowało ograniczenie iloci błdów ludzkich oraz wpłynło na zwikszenie szybkoci danych wprowadzanych do systemu,
• zastosowaniu systemu kodów kreskowych, które umoliwiło rejestrowanie miejsca skła-dowania z dokładnoci do jednej palety i pozwoliło na szybkie zlokalizowanie miejsca składowania kadej palety,
• aplikacji, w której definiuje si reguły dotyczce sugerowanej lokalizacji oraz reguł wy-bierania serii asortymentu pod zamówienie,
• zastosowaniu bezprzewodowych urzdze – terminali rcznych oraz wózkowych, co umoliwiło automatyczne generowanie zada magazynowych, zarzdzanie tymi zada-niami oraz sprawdzenie stopnia wykonania zadania w czasie rzeczywistym,
• funkcji generowaniu raportów, która umoliwia w czasie rzeczywistym uzyska informa-cje o zapełnieniu („zatowarowania”) magazynu do poziomu jednej palety.
Dziki wdroeniu systemu Oracle WMS w Polpharmie:
• zredukowano moliwo powstania pomyłki w trakcie przyjmowania lub wydawania to-warów, a w konsekwencji zapewniono wysoki stopie zgodnoci stanów rzeczywistych i stanów ksigowych;
• zmaksymalizowano wykorzystanie powierzchni magazynowej;
• przyspieszono realizacj procesów przyjmowania i wydawania towarów.
Kody kreskowe 9 Rejestracja kadej operacji
w czasie rzeczywistym 9 Redukcja błdów ludzkich Zadania magazynowe 9 Automatyczne generowanie zada 9 Zarzdzanie zadaniami 9 Stopie wykonania zada
Pulpit materiałowy 9 Moliwo rejestrowania i szybkiego
zlokalizowania miejsca składowania kadej palety
9 Informacja w czasie rzeczywistym o stopniu zatowarowaniu z dokładnoci do jednej palety
Reguły
9 Moliwo definiowania sugerowanego odkładania do kadej ze stref
(np. Reguła pierwszego wolnego miejsca) 9 Moliwo definiowania reguł wybierania
serii pod zamówienie pod zamówienie sprzeday (np. FEFO, FIFO) ZALETY
Rys. 2. Zalety wdroenia systemu Oracle WMS w Polpharma S.A.
ródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów udostpnionych przez Polpharma S.A. Oprócz gospodarki magazynowej system Oracle WMS jest wykorzystywany równie w trans-porcie i spedycji. W tej sferze działalnoci wykorzystuje si funkcje planowania tras, która umo-liwia zminimalizowanie liczby kilometrów oraz liczby pojazdów niezbdnych do transportu.
Biorc pod uwag opisane korzyci wdroenie systemu Oracle WMS w Polpharmie naley uzna za duy sukces.
5. Kierunki rozwoju systemu logistycznego w Polpharma S.A.
Zwikszajca si konkurencja na rynku oraz pojawienie si nowych coraz to bardziej innowa-cyjnych rozwiza logistycznych powoduje, e Polpharma przygotowuje si do kolejnych projek-tów majcych za zadanie zwikszenie efektywnoci wykonywanej pracy w magazynie. Do takich projektów naley wdroenie systemu sterowania głosem (Voice Control System) [2, 7] oraz tech-nologii RFID (Radio Frequency Identification), która umoliwia kontrol przepływu towarów w oparciu o zdalny odczyt i zapis danych [1, 6]. Technologie głosowe wykorzystywane s ju przez midzynarodowe koncerny oraz przez wiodce firmy logistyczne na wiecie oraz w Polsce. Wdroenie wymienionych wyej rozwiza umoliwiło by skrócenie czasów wykonywania rónych operacji w gospodarce magazynowej. Standardy czasowe wskazuj czasy takich operacji magazynowych jak: przyjcie dostawy, kompletacja surowców pod zamówienie, konsolidacja wyrobu gotowego, przyjcie zwrotów od klienta. Wska niki te s w Polpharmie dokładnie mie-rzone, analizowane i prezentowane na cyklicznych spotkaniach kadry zarzdzajcej. Traktowane s one jako mierniki efektywnoci procesów logistycznych, które naley ustawicznie poprawia.
%LEOLRJUDILD
[1] Bazela P.: RFID – technologia automatycznej identyfikacji. Logistyka, nr 5, 2001. [2] Bielewicz A.: ródła rezerw. Computerworld, 2 marc, 2004.
[3] Majewski J.: Informatyka dla logistyki. Seria „Biblioteka Logistyka”, Instytut Logistyki i Magazynowania, Pozna 2006.
[4] Majewski J.: Jeszcze raz o zintegrowanych łacuchach dostaw. Computerworld 20 czerwca, 2005.
[5] Niemczyk A.: Magazynowe systemy informatyczne – funkcjonalno systemów. Logistyka, nr 3, 2004.
[6] Puto M.: Identyfikacja metod RFID. Logistyka, nr 1, 2001.
[7] Systemy sterowania głosem. Broszura informacyjna firmy SKK – Systemy kodów kresko-wych, http://www.skk.com.pl/pl/broszury/systemy_glosowe.
COMPUTER-BASED WAREHOUSE MANAGEMENT SYSTEMS IN POLPHARMA S.A Summary
The Oracle Warehouse Management System in Polpharma was described in the paper. The bar-code system which is integrated with Oracle WMS was discussed. Then the benefits of Oracle WMS implemented in Polpharma were presented. At the end of article the new technological solutions which are to be considered for appli-cation in nearest future in order to improve the warehouse management were pointed out.
Keywords: Warehouse Management System, logistic systems, bar code systems.
Arkadiusz Januszewski
Wydział Zarzdzania, Katedra Inynierii Zarzdzania Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Ul. Kaliskiego 7 bud.3.1., 85-796 Bydgoszcz
Wojciech Domaracki
Zakłady Farmaceutyczne Polpharma S.A. Ul. Pelpliska 19, 83-200 Starogard Gdaski e-mail: arekj@utp.edu.pl
