Dariusz Fuchs
Kronika Wydziału Prawa i
Administracji Uniwersytetu
Kardynała Stefana Wyszyńskiego za
rok 2005
Kwartalnik Prawa Publicznego 5/4, 351-357 2005
K W A R T A L N I K P R A W A P U B L I C Z N E G O R OK V • N R 4 / 2 0 0 5 • U K SW - W ARSZAW A • T N O iK - T O R U Ń • I S S N 1 6 4 2 - 9 5 9 1 Kr o n i k a Wy d z i a ł u Pr a w a i Ad m i n i s t r a c j i U n i w e r s y t e t u Ka r d y n a ł a St e f a n a Wy s z y ń s k i e g o z a r o k 2 0 0 5 1 . Hi s t o r i a Wy d z i a ł u. In f o r m a c j e o g ó l n e
Wydział Prawa i Administracji powstał wraz z utworzeniem Uniwer sytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (1 października 1999 r.) jako Wy dział Prawa. Podstawą prawną jego działania stała się ustawa z dnia 3 wrze śnia 1999 r. o utworzeniu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie1. W sensie formalnym Wydział Prawa był nową jednostką or ganizacyjną Uniwersytetu. Ponieważ jednak Uniwersytet powstał wskutek przekształcenia i rozbudowania Akademii Teologii Katolickiej w Warsza wie, Wydział Prawa został wyodrębniony z Wydziału Nauk Prawnych - Pra wa i Prawa Kanonicznego, ustanowionego w 1998 r.
ATK była uczelnią państwowo-kościelną. UKSW stał się w pełni uni wersytetem państwowym, w ramach którego ustanowiono trzy wydziały pod dane także jurysdykcji Kościoła Katolickiego (są to wydziały: Teologii, Pra wa Kanonicznego i Filozofii Chrześcijańskiej). Wydział Prawa UKSW od początku zatem został podporządkowany wyłącznie Ministerstwu Edukacji Narodowej.
W 2005 r. na wniosek Rady Wydziału Prawa uruchomione zostały magisterskie uzupełniające studia administracyjne. W konsekwencji uchwałą Senatu UKSW z dnia 23 czerwca 2005 r. zmieniona została także nazwa Wydziału Prawa na Wydział Prawa i Administracji. Obecnie w jego skład wchodzi 21 katedr prawa reprezentujących pełną paletę dyscyplin naukowych. Na Wydziale znajduje obecnie zatrudnienie blisko 80 pracow ników naukowo-dydaktycznych i 13 pracowników administracyjnych i bi bliotecznych.
K ron ika W ydziału P ra w a i A d m in istra cji..
Wydział Prawa i Administracji oferuje obecnie dwa kierunki studiów prowadzonych w trybach stacjonarnym i niestacjonarnym (zaocznym): pra wo jako jednolite studia magisterskie (od 1 października 1999 r., przy czym Wydział przejął niektórych studentów z byłego Wydziału Nauk Prawnych na zasadzie studiów równoległych jako rok II i III studiów dziennych i za ocznych) oraz administrację na poziomie licencjackim (od 1 października 2002 r.) i uzupełniającym magisterskim (od 1 października 2005 r.). Na Wydziale studiuje ok. 3500 studentów.
2 . Na j w a ż n i e j s z e w y d a r z e n i a n a Wy d z i a l e
Z końcem sierpnia upłynęła trzyletnia kadencja dotychczasowych Władz Wydziału. Wybory przeprowadzone w maju i w czerwcu doprowadzi ły do ukształtowania się nowych Władz w składzie: prof. dr hab. Cezary Mik - Dziekan Wydziału Prawa i Administracji; prof. UKSW dr hab. Jaro sław Majewski - I zastępca Dziekana i prodziekan ds. stacjonarnych stu diów prawa, dr Elżbieta Morawska - prodziekan ds. niestacjonarnych stu diów prawa; dr Dariusz Fuchs - prodziekan ds. stacjonarnych studiów ad ministracji. W konsekwencji uruchomienia magisterskich studiów admini stracyjnych także w trybie zaocznym Dziekan zdecydował o ustanowieniu pełnomocnika Dziekana - kierownika niestacjonarnych studiów administra cji i o powołaniu na to stanowisko dr Marii Szafraniec.
Dnia 7 października 2005 r. odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego na Wydziale połączona z rozdaniem dyplomów absolwen tom prawa i administracji licencjackiej. Wykład inauguracyjny wygłosiła prof. UKSW dr hab. Jadwiga Pazdan - kierownik Katedry Prawa Cywilne go. Wykład nosił tytuł „Mediacja jako alternatywny sposób rozstrzygania sporów”. Najlepszym absolwentom wręczono nagrody rzeczowe i finansowe. Nagrody rzeczowe odebrali również najlepsi kandydaci na studia.
W 2005 r. dokonano reformy programu studiów prawniczych i admi nistracyjnych. Rada Wydziału podjęła również uchwały dotyczące urucho mienia nowych studiów podyplomowych. W ten sposób w ofercie dla absol wentów studiów magisterskich i licencjackich znalazły się: Podyplomowe Studium Prawa Unii Europejskiej w polskim porządku prawnym, Podyplo mowe Studium Ochrony Informacji Niejawnych i Danych Osobowych, Po dyplomowe Studium Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej, Podyplo mowe Studium Prawa Ubezpieczeń Gospodarczych. Wydział umożliwia kształcenie także w ramach Szkoły Prawa Rosyjskiego, którą utworzono we współpracy z Instytutem Prawa w Sankt Petersburgu.
W mijającym roku podjęto też inicjatywę nawiązania współpracy z Rzecznikiem Ubezpieczonych i Fundacją Edukacji Ubezpieczeniowej. Jej celem jest m.in. wspólne wydawanie czasopisma „Rozprawy Ubez pieczeniowe”.
K ron ika W ydziału P ra w a i A dm inistracji...
3 . D z i a ł a l n o ś ć n a u k o w a
3.1. I n f o r m a c j e o g ó l n e
W swojej krótkiej historii Wydział Prawa i Administracji zdołał ukształ tować szereg interesujących specjalizacji, pokazujących specyfikę naukową i oryginalność badawczą Wydziału. Na wymienienie zasługują następujące specjalizacje:
1) w sferze prawa konstytucyjnego - teoria prawa konstytucyjnego i są downictwo konstytucyjne;
2) w sferze szeroko rozumianego prawa administracyjnego - rola admi nistracji w państwie współczesnym i w gospodarce, niemieckie prawo publiczne, prawo ochrony konkurencji i regulacyjne (energetyka), pra wo informatyczne i ochrona danych osobowych;
3) w sferze szeroko pojmowanego prawa karnego - teoria prawa karne go materialnego, prawo karne gospodarcze, postępowanie dowodowe w procesie karnym;
4) w zakresie prawa pracy - teoria prawa pracy i prawo antydyskrymi- nacyjne;
5) w sferze szeroko pojmowanego prawa cywilnego - swoboda umów, prawo ubezpieczeniowe, prawo rodzinne, prawo międzynarodowe pry watne, ład korporacyjny w spółkach kapitałowych;
6) w dziedzinie prawa międzynarodowego i europejskiego - własność w prawie międzynarodowym, aspekty międzynarodowe Unii Europej skiej, wspólnotowy (unijny) porządek prawny, unia gospodarcza i pie niężna;
7) prawo wyznaniowe;
8) ochrona praw człowieka w ujęciu konstytucyjnym, międzynarodowym i europejskim, historycznoprawnym;
9) w zakresie nauk historycznych - rzymskie prawo publiczne, statuty litewskie, historia ustroju Polski i powszechna od XVI do XIX w., ze szczególnym uwzględnieniem stosunków polsko-niemieckich.
3 . 2 . Ak t y w n o ś ć i n s t y t u c j o n a l n a
Istotnym przejawem aktywności naukowej Wydziału Prawa i Admi nistracji UKSW w 2005 r. było organizowanie konferencji i sympozjów ogól nopolskich i międzynarodowych. Na wymienienie zasługują w tej mierze zwłaszcza:
• II ogólnopolska konferencja dotycząca teorii prawa karnego nt. „Zbieg przepisów oraz zbieg przestępstw w polskim prawie karnym” zorga nizowana 11 maja 2005 r. w Warszawie przez Katedrę Prawa Karne go (pod kierunkiem prof. UKSW dr hab. Jarosława Majewskiego);
K ron ika W ydziału P ra w a i A dm in istracji..,
spotkała się ona z dużym zainteresowaniem przedstawicieli polskich ośrodków naukowych i z uznaniem licznych reprezentantów praktyki; • X ogólnopolska konferencja nt. Unii Europejskiej pt. „Pytanie wstępne
w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. Funkcjonowanie proce dury prejudycjalnej w polskim systemie prawnym” zorganizowana 14 i 15 października 2005 r. w Jadwisinie przez Katedrę Prawa Międzyna rodowego i Europejskiego (pod kierunkiem prof. dr hab. Cezarego Mika); • kolokwium polsko-francuskie nt. „Stosowanie prawa międzynarodo wego i wspólnotowego w wewnętrznym porządku prawnym Francji i Polski” zorganizowana 21 i 22 października 2005 r. w siedzibie Try bunału Konstytucyjnego przez Katedrę Prawa Konstytucyjnego (pod kierunkiem prof. dr hab. Mirosława Granata) we współpracy z Try bunałem Konstytucyjnym i Naczelnym Sądem Administracyjnym. Wydział publikuje systematycznie (dwa numery w roku) periodyk naukowy „Zeszyty Prawnicze UKSW” (red. naczelny prof. dr hab. Jan Za błocki - Katedra Prawa Rzymskiego).
3 . 3 . Ak t y w n o ś ć i n d y w i d u a l n a
Ważnym aspektem działalności naukowej jest uzyskiwanie grantów badawczych. W 2005 r. indywidualny grant KBN otrzymała dr Maria Sza- franiec (Katedra Prawa Karnego): Kryminologiczne i prawne problemy re cydywy (na lata 2005-2007), natomiast granty promotorskie uzyskały: mgr Renata Darska, mgr Elżbieta Loska i mgr Anna Tarwacka (wszystkie z Katedry Prawa Rzymskiego; promotor: prof. dr hab. Jan Zabłocki).
Aktywność pracowników naukowych Wydziału ujawniała się również w licznym uczestnictwie w konferencjach, kolokwiach i seminariach mię dzynarodowych i krajowych. Ilustrują ją poniższe przykłady:
• Prof. UKSW dr hab. Irena Boruta (Katedra Prawa Pracy) uczestniczyła w konferencji naukowej nt. „Realizacja procesu bolońskiego na przykła dzie Uniwersytetu Paryż X Nanterre”, Paryż, 17-18 kwietnia 2005 r. • Prof. dr hab. Cezary Mik wygłosił referat nt. Traktatu Konstytucyj
nego podczas konferencji organizowanej przez Polską Radę Ruchu Europejskiego 25 lutego b.r. oraz 3 marca 2005 brał udział konferen cji organizowanej przez Katedrę Prawa Europejskiego SGH oraz De partament Unii Europejskiej Ministerstwa Spraw Zagranicznych, prezentując problematykę legitymacji demokratycznej Unii Europej skiej. Dziekan brał także udział 19 września 2005 r. w panelu eks perckim, zorganizowanym w Dawnym Gmachu Biblioteki Uniwersy teckiej w Warszawie pt. „Jak rozmawiać o Unii Europejskiej?” Z kolei 22 listopada wygłosił referat na konferencji zorganizowanej przez Katedrę Prawa Europejskiego SGH pt. „Integracyjna natura UE i jej znaczenie dla porządków prawnych państw członkowskich”;
K ronika W ydziału P ra w a i A dm in istracji..
• Prof. UKSW dr hab. Artur Nowak-Far (Katedra Prawa Finansowego
i Ekonomii) wygłosił referat na Biannual EUSA Conference pt. „Coor dination of EU policy in Poland: evidences of path dependence and increasing returns theorem”. Konferencja odbyła się w Austin - Tek sas, kwiecień 2005 r.;
• Prof. UKSW dr hab. Jadwiga Pazdan (Katedra Prawa Cywilnego) wzięła udział w organizowanej przez Katedrę Prawa Cywilnego i Mię dzynarodowego Prywatnego WPiA Uniwersytetu Śląskiego w Kato wicach polsko-holenderskiej międzynarodowej konferencji dotyczącej projektowanych zmian ustawowych w obrębie polskiego prawa spad kowego ( październik 2005);
• Dr. iur. Michał Będkowski-Kozioł (Katedra Prawa Gospodarczego Pu blicznego) wziął udział w konferencji „Pomoc publiczna w prawie i prak tyce Unii Europejskiej” zorganizowanej wspólnie przez UOKiK oraz Katedrę Prawa Europejskiego UW (21-22 marzec 2005 r., Wydział Pra wa UW), a 8-11 czerwca 2005 r. wygłosił cykl wykładów na Wydziale Prawa Technische Universität w Dreźnie na temat: „Konstytucja go spodarcza i prawo gospodarcze w Polsce - stan po przystąpieniu do UE” („Wirtschaftsverfassung und Wirtschaftsrecht der Republik Polen - Aktueller Stand nach der EU-Beitritt”), a także wykład pod tytułem: „Polska Konstytucja w prawo europejskie - uwagi na tle orzeczenia TK z 11 maja 2005 r. w sprawie K 18/04” („Polnische Verfassung und das Europarecht - Anmerkungen zum Urteil des polnischen Verfassungs gerichtshofes vom 11. Mai 2005 in der Rs. K 18/04”) 9 czerwca 2005 r. • Dr Dariusz Fuchs (Katedra Prawa Cywilnego) wygłosił referat nt. „Cha rakter prawny umowy ubezpieczenia w świetle nowelizacji art. 805 §1 k.c.” podczas konferencji organizowanej przez Katedrę Prawa Cywil nego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu p.t. „Problemy nowelizacji przepisów o umowie ubezpieczenia” (2 marca 2005 r.). Pod czas konferencji organizowanej przez Katedrę Prawa Akademii Eko nomicznej w Krakowie pt. „Ochrona konsumenta usług finansowych” (Kraków - Krynica Górska, 22-24 września 2005 r.) zaprezentował temat: „Ochrona konsumenta usługi ubezpieczeniowej w świetle art. 807 par. 2 kodeksu cywilnego - stan obecny i projektowany”;
• Dr Maciej Górka, (Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskie go) wziął udział w sympozjum zorganizowanym przez Austriacką Aka demię Nauk nt. „Sędziowie krajowi jako sędziowie prawa wspólnoto wego” (referat przygotowany wspólnie z prof. dr hab. C. Mikiem: Sądy polskie jako sądy Unii Europejskiej), Wiedeń, 21-24 kwietnia 2005 r.
4. W s p ó ł p r a c a z a g r a n i c z n a
K ron ika W ydziału P ra w a i A dm in istracji..
Począwszy od 2002 r. Wydział Prawa i Administracji UKSW podjął aktywne starania o nawiązanie współpracy naukowej o charakterze insty tucjonalnym z instytucjami zagranicznymi. Do chwili składania sprawoz dania starania te przyniosły kilka ważnych efektów. Jeszcze w 2003 r. Wy dział Prawa przystąpił do Europejskiego Stowarzyszenia Wydziałów Prawa (European Association of Law Faculties). Współpraca w tym zakresie była kontynuowana w minionym roku.
Efektywnie w 2005 r. Wydział Prawa i Administracji przystąpił rów nież do British Institute of International and Comparative Law siedzibą w Londynie. Dzięki temu Wydział i pracownicy Katedry Prawa Międzyna rodowego i Europejskiego otrzymują periodyk „International and Compa rative Law Quarterly”. Wszyscy pracownicy naukowo-dydaktyczni infor mowani są o konferencjach, seminariach i publikacjach Instytutu, będąc uprawnionymi do zniżek.
Wydział Prawa i Administracji zdołał również nawiązać pod koniec 2004 r. współpracę naukową i dydaktyczną z Uniwesytetem Paris X - Nan- terre. Obejmuje ona wymianę studentów, a ponadto przewiduje możliwość prowadzenia wspólnych badań, organizowania konferencji i innych zjaz dów naukowych, a w przyszłości również możliwość współpromowania dok torów nauk prawnych. W nowym roku akademickim Wydział przystąpi do konkretyzacji umowy przez zgłoszenie projektów badawczych i konferencji w formie aneksu do umowy.
Do kategorii współpracy instytucjonalnej można zaliczyć także udział w Projekcie finansowanym przez Unię Europejską i koordynowanym przez Institut d’études du travail de Lyon - Université Lumiere Lyon II pt. Wpływ i przyszłość wspólnotowych norm społecznych (prawo anty dyskryminacyj ne i restrukturyzacja przedsiębiorstw): uczestnicy - prof. I. Boruta, prof. C. Mik. Do tej kategorii można też włączyć program Campus Codes Master I i II International „Démocratie et droits de l'homme” organizowany przez Université de Nantes - uczestnicy: prof. I. Boruta, prof. M. Granat, prof. C. Mik, dr E. Morawska.
Wydział Prawa i Administracji gościł 28 sierpnia 2005 r. reprezenta cję komisji ustawodawczej Chińskiego Zgromadzenia Ludowego, która przy gotowuje obecnie projekt reformy prawa zobowiązań. Podczas seminarium prowadzono interesującą dyskusję na tle zmian zachodzących w prawie polskim ze szczególnym uwzględnieniem skutków absorpcji acquis commu
nautaire, które gościom zagranicznym ze strony WPiA prezentował dr Da
riusz Fuchs.
4 . 2 . Ws p ó ł p r a c a i n d y w i d u a l n a
Oprócz współpracy angażującej cały Wydział, także poszczególni pra cownicy podejmowali kontakty międzynarodowe. Warto wspomnieć, że na zagranicznych stażach naukowych przebywali:
K ron ika W ydziału P ra w a i A d m in istracji..
• mgr Marek Jeżewski (Katedra Prawa Międzynarodowego i Europej
skiego) - Uniwersytet Genewski, Katedra Prawa Międzynarodowego i Organizacji Międzynarodowych (VI-VII) i Instytut Maxa Plancka Prawa Międzynarodowego Publicznego i Porównawczego w Heidel bergu (VH-IX);
• mgr Marcin Romanowski (Katedra Teorii i Filozofii Prawa) - konty nuacja stypendium Fundacji Konrada Adenauera, Uniwersytet w Gre- isfwaldzie (I-IX);
• mgr Marek Jaśkowski (Katedra Prawa Międzynarodowego i Europej skiego) - staże biblioteczne w Trybunale Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w Luksemburgu (VIII) oraz w Instytucie Uniwersytec kim we Florencji (VIII-IX).
Warto także wspomnieć, że dr. iur. Michał Będkowski-Kozioł wraz z mgr Marcinem Białeckim (obaj z Katedry Prawa Gospodarczego Publicz nego) wzięli udział w letnim kursie Europejskiego Prawa Konstytucyjnego i Instytucjonalnego (Summer Course on EU Constitutional & Institutional Law) w Akademii Prawa Europejskiego w Trewirze - Niemcy w dniach 22- -24 czerwca 2005 r. Dr. iur. Michał Będkowski-Kozioł uczestniczył w let nim kursie Europejskiego Prawa Antymonopolowego (Summer Course on EC Competition Law) w Akademii Prawa Europejskiego w Trewirze - Niemcy w dniach 27 czerwca - 1 lipca 2005 r.
5 . Dz i a ł a l n o ś ć s t u d e n c k a
Na Wydziale Prawa i Administracji aktywnie działają Samorząd Stu dencki oraz koła naukowe. Z inicjatywy Koła Naukowego Prawa Międzyna rodowego i Europejskiego oraz Samorządu Wydziałowego w dniach 12-19 października 2005 r. odbyły się w Hadze warsztaty z prawa międzynarodo wego publicznego. W warsztatach brało udział 49 studentów. Odwiedzili oni m. in. Stały Trybunał Rozjemczy, Trybunał Roszczeń Irańsko-Amery- kańskich oraz Międzynarodowy Trybunał Karny dla b. Jugosławii, wysłu chując tam wykładów.
Koło Naukowe Forum Prawa Publicznego (opiekun p. prof. UKSW dr hab. Grażyna Szpor - Katedra Prawa Informatycznego) zorganizowało z kolei 19 września 2005 r. w Rezydencji Prezydenta RP na Helu konferen cja na temat „Ochrona zabytków militarnych Helu”. Konferencja ta cieszy ła się dużym zainteresowaniem. Do współpracy konferencyjnej pozyskano władze państwowe i miejskie.
