Organizacja logistyki produkcji niematerialnej w e-biznesie

ACTA U N IV ER SITA TIS LODZIENSIS FOLIA OECONOM ICA 167, 2003

A rtur K lim czak* M ichał M asłow ski**

O R G A N IZ A C JA LO G ISTY K I PRODUKCJI N IEM A TER IA L N EJ W E -B IZ N E SIE

Niniejsza publikacja przedstawia nowe propozycje dla potrzeb sprawneji konkurencyjnej organizacji usług produkcyjnych z wy-korzystaniem rozwiązań High - Tech, z zastosowaniem aktualnych technologii informacyjnych (ang. Information Technologies) w or-ganizacji i zarządzaniu procesu produkcyjnego. Proces produkcyj-ny przedstawioprodukcyj-ny jest w oparciu o koncepcją organizacji wirtualnej, z uwzględnieniem niematerialnego typu produkcji (ang. Intelligent Production). Proponowane rozwiązania mają charakter poglądowy i stanowią pole do dyskusji.

The paper articulates new proposals fo r open, customer - ori-ented, proficient and competitive High-Tech production manage-ment including the latest IT tools in use fo r the purpose o f effective production and processing processes shaping. The proposal ob-jective is to denote converging possibilities fo r Intelligent Produc-tion with e -commerce transacProduc-tions and e-business in general. The introduced statements are intended to meet discussion forum.

Słowo wstępne

Zgodnie z [1], korzyści z zastosow ania technologii inform acyjnych (IT) są w tej chw ili trudne do przecenienia dla organizacji wielu dziedzin życia co-dziennego. Ich w drożenie całkow icie zm ieniło metody dotychczasow ej kom uni-kacji m iędzyludzkiej oraz jeden z fundamentów życia codziennego - produkcję i zw iązaną z nią organizację pracy. Ich elastyczność w stosow aniu i szeroki za-kres m ożliw ości adaptacji określił nowy etap w rozwoju ludzkiego bytu. D o-tychczasow e społeczeństw o epoki postindustrialnej przechodzi obecnie głęboką

W ydział Informatyki, Politechnika Szczecińska W ydział Informatyki, Politechnika Szczecińska

przem ianę poprzedzoną oceną znaczenia i użyteczności inform acji nie tylko w życiu doczesnym , ale dla potrzeb przyszłej egzystencji. Takie społeczeństw o, w którym przekazyw anie inform acji stanowi kluczow ą rolę organizacji w szel-kich procesów często określane znane jest pod term inem tzw. społeczeństw a inform acyjnego. Jednakże należy podkreślić wagę system atyki organizacji pro-cesu przekazu inform acji, która bezpośrednio zm ierza do ekstrakcji i agregacji wiedzy na podstaw ie postrzeganych i badanych zjaw isk oraz procesów . Dlatego należy stw ierdzić, iż obecna transform acja zm ierza do w ykształcenia się w Pol-sce społeczeństw a wiedzy (ang. know ledge - based society). M a to zasadniczy wpływ na takie dziedziny jak inżynieria produkcji, organizacja i zarządzanie, a ogólniej na całą specyfikę bytu ludzkiego w dobie rozw iązań typu High - Tech. O bszar zastosow ania technologii inform acyjnych jest, jak nadm ieniono, tak szeroki, iż pozw ala na skuteczne przew idyw anie zm ian zachodzących w organizacji produkcji i now oczesnym zarządzaniu, które stanow ią głów ne obszary zintensyfikow anych prób i badań nad spraw nym połączeniem charakte-rystyki procesów dla nich zasadniczych, takich jak np. procesy w ytw arzania, planow ania, itp. W św ietle narastającego postępu w inform atyce. Należy stw ier-dzić, że technologie inform acyjne i sieci kom unikacyjne w chw ili obecnej sta-now ią podstaw ę dla kształtow ania się globalnej sieci neurosta-now ej jak o wizji człow ieka w epoce pow szechnej globalizacji, którego intelekt i w iedza są niero-zerw alnym i składnikam i w organizacji rozproszonego przetw arzania. W społe-czeństw ie wiedzy inform acja i zasoby skupiające dobra intelektualne m ogą być rozpatryw ane, przez analogię do tradycyjnych system ów produkcyjnych, jak o zasoby m aterialne i energetyczne w now oczesnej produkcji opartej na technolo-giach inform acyjnych.

C harakterystyka problem u

Potrzeba konkurencyjności - restrukturyzacja polskich przedsiębiorstw

W naw iązaniu do [2], należy stw ierdzić, iż Polska gospodarka w procesie transform acji z typu planow anego centralnie do typu społecznej gospodarki ryn-kowej jest dodatkow o poddana silnym zakłóceniom w postaci tendencji ogólno-św iatow ych. S ą to przede wszystkim : ograniczona m ożliw ość zbytu produktów i zw iązana z tym stanem silna konkurencyjność produktów i usług oferow anych w krajach zachodnioeuropejskich. Ponadto istotnym czynnikiem podw yższają-cym w ym agania i oczekiw ania w sferze produktyw ności badanych system ów produkcyjnych jest w ym óg konstruow ania i w drażania silnie zaaw ansow anych rozw iązań technologicznych, a w konsekw encji konieczność stosow ania no-wych, adaptacyjnych form m arketingu i planow ania procesu produkcyjnego

i stw orzenia całej logistyki dla danej dziedziny produkcyjnej. G łów nym obsza-rem w drażania nowych metod bazujących na IT staje się rynek konsum pcyjny. W iększość z pragnących odgryw ać na nim rolę podm iotow ą przedsiębiorstw inw estuje ju ż od końca lat osiem dziesiątych w dostosow anie sw oich dotychcza-sow ych metod produkcji do stawianych prawami m arketingu oczekiw ań rynku, poprzez aktyw izację swoich działań w zakresie intensyw nych badań i rozwoju, co jest dobitnym przejawem kierunku rozwoju dzisiejszej zautom atyzow anej produkcji. W Polsce pow yższa sytuacja ma charakter, co najm niej dw uznaczny. Przede w szystkim oczekiw ania rynku staw iają coraz większe w ym agania w stosunku do producentów , z drugiej zaś strony sami producenci, m imo swej deklarow anej otw artości, pragną zachować dotychczasow e w ypracow ane m eto-dy organizacji w ytw arzania określonych na początku lat dziew ięćdziesiątych, nie inw estując rów nież w system y, czy też ogólniej zaplecze oceny swojej pro-duktyw ności, nie weryfikując w sposób dynam iczny gradacji realizow anych celów na określonych poziom ach produkcji i zarządzania (przede wszystkim dotyczy to planow ania na poziom ach taktycznym i operatyw nym ). Jak pokazuje dośw iadczenie firm zachodnich, poza inwestycjami natury badaw czo - rozw o-jow ej, w iele przedsiębiorstw i firm skorzystało z ryzykow nego posunięcia, nie-mniej jednak szansy, dokonując gruntownej przebudow y system ów dystrybucji poprzez integrację dystrybucję z wytw arzaniem i om ów ioną sferą badaw czo — rozw ojow ą. W w arunkach w ykorzystania technologii inform acyjnych, je st to zabieg w ręcz niezbędny dla stw orzenia nowej w ielow ym iarow ej logistyki prze-m ysłow ej, a co za typrze-m idzie logistyki biznesu. Należy w yraźnie podkreślić, że ta form a odnow y zdolności w ytw órczych realizow ana jest głow nie za pom ocą system ów ekstrakcji wiedzy. Działanie takie na wielu restrukturyzow anych rynkach budzi uzasadnioną i cenną obaw ę, czy nowe systemy produkcyjne spraw -dzą się w danym otoczeniu. Jako odpow iedź na takie w ahania należy przyjąć ju ż istniejące system y udostępnianie w społeczeństw ach wiedzy, takich ja k Stany Zjednoczone, Japonia, a z krajów europejskich względnie bliskich osiągnięcia tego celu jak Irlandia, Szw ajcaria i Austria oraz kraje skandynaw skie (Finlandia, Szwecja). T ym sam ym najw iększego znaczenia nabiera now ocześnie pojm ow a-na strategia produktu i strategia w ytw arzania i w iążące się z nimi strategia dys-trybucji i obsługi konsum entów w produkcji. S ą to nowe w yzw ania dla między innymi polskiej sfery produkcyjnej. Jako uzupełnienie należy potraktow ać fakt, iż w społeczeństw ie wiedzy istotną rolę odgryw a stopień rozproszenia i gęstość w ystępow ania poszczególnych jednostek przetw arzających sieci produkcyjnej (istnienie w iele ogniw pośredniczących w św iadczeniu usług i dostarczające określone wyroby klientom). Jest to naturalna konsekw encja przyjętej koncepcji logistyki w e - biznesie, która stw orzyła ju ż now ą jakość w procesie produkcji

w wielu przedsiębiorstw ach na całym świecie. Jako naturalne rozw inięcie tego stanu należy potraktow ać produkcję niem aterialną (ang. Inteligent Production).

N ow oczesna organizacja system u produkcyjnego - koncepcja produkcji niem aterialnej

A nalogicznie do [1], produkcję niem aterialną m ożna scharakteryzow ać przez określenie jej trzech podstaw ow ych własności:

Specyfika organizacji przebiegu procesu produkcyjnego zorientow ana na inform ację. Produkcja niem aterialna jest produkcją typu High - Tech, w której wejścia do system u produkcyjnego, inform acje zw rotne i w yjścia z niego są bezpośrednim rezultatem konkretnej struktury inform acyjnej przed-siębiorstw a, a ich obsługa je st realizow ana głów nie za pom ocą technologii inform acyjnych. Jej osobliw ość polega na tym, że do obsługi i realizacji składo-w ych procesóskłado-w produkcyjnych użyskłado-w a się m inim um przetskłado-w arzania m echanicz-nego (tym sam ym i m echaniczechanicz-nego zaplecza), z w yjątkiem ostatnich składo-wych łańcucha produkcyjnego (np. fizycznej dystrybucji produktu). Przykładem m oże być tu przem ysł poligraficzny w raz z w ykorzystyw anym i adaptacyjnym i system am i obsługi produkcji zorientow anej na produkt, będące jednocześnie system am i klasy digital w orkflow (np.: H eidelberg Prinect i standard C IP4 Job Definition Form at), wraz z zarządzaniem i planow aniem na poziom ach opera-tyw nym i taktycznym procesu produkcyjnego dla danej grupy produktów , w oparciu o cyfrow ą organizację przepływ u dokum entów (kart obiegow ych).

R ozproszona produkcja oraz dystrybucja do klienta. R ealizacja produk-cji niem aterialnej odbyw a się w oparciu o sieciow ą strukturę organizaproduk-cji prze-pływu inform acji, a tym sam ym ogniw łańcucha produkcyjnego. W rzeczyw isto-ści są to pow iązane ze sobą m ałe i średnie przedsiębiorstw a (ang. SM Es - Sm ali

and M iddle - Sized Enterprises), posiadające centralne struktury adm

inistracyj-ne, ale stanow iące odrębne centra zysku. Cały obraz przedsiębiorstw a jest roz-proszoną strukturą sieciową, gdzie proces zasilenia system u produkcyjnego w zasoby (dane), przetw arzania i dystrybucji opiera się na synchronicznym przepływ ie i dystrybucji informacji przez inform acyjne łącza technologiczne.

Z orientow anie na żądania klienta (ang. custom er d e m a n d ): Produkcję niem aterialną należy przedstaw ić jak o produkcję zorientow aną na żądanie klienta (ang. Production - on - Demand). Tym sam ym , organizacja i realizacja procesu produkcyjnego jest dostosow ana do w ym ogów konkretnego produktu. Badanie zgłoszeń żądań płynących z rynku zbytu jest postrzegane jak o proces stochastyczny, rozłożony w czasie i przestrzeni. C elem nadrzędnym zarządzania tak zdefiniow anym procesem produkcyjnym jest m inim alizacja czasów przetw a-rzania w określonych ogniw ach produkcyjnych, zgodnie z przyjętym i kryteriam i

jakości. Jakość jest nadrzędnym kryterium oceny końcow ego produktu i jest krytycznym determ inantem optym alnego doboru w łaściw ych środków w podej-m owaniu decyzji co do realizacji poszczególnych kroków cyklu produkcyjnego dla danego produktu. Przesył półw yrobów w procesie w ytw arzania odbyw a się za pom ocą kanałów kom unikacyjnych, dzięki którym m ożliw e jest zdalne w yko-rzystanie dalszych surowców w produkcji, podnosząc produktyw ność przetw a-rzania, niezależnie od stanu posiadanych zasobów. Jednym z zasadniczych kry-teriów dystrybucji zasobów jest, z jednej strony, m inim alny czas oczekiw ania na przetw orzenie zam ów ień klientów, z drugiej zaś dobranie optym alnych wartości obciążenia zaplecza przetw arzającego (dobór odpow iednich m arszrut dla urzą-dzeń gniazd i linii produkcyjnych, ilość i czas trw ania zmian, stan zatrudnienia kadry zasadniczej przy jednostkach przetw arzających, itp.).

Produkcja niem aterialna ja k o dziedzina dla transakcji e - com m erce

K luczow ym elem entem organizacji system u produkcyjnego w produkcji niem aterialnej jest dobranie właściwej strategii w ytw arzania. Pow ołując się na [2], strategię w ytw arzania dla om aw ianego typu produkcji m ożna zdefiniow ać jako:

Strategię zm ierzającą do właściwego wyboru zasobów p ro d u k-cyjnych, skutecznego ich wykorzystania w oparciu o inform atyczną strukturę przedsiębiorstw a, potrzebną do sterow ania o kontrolow a-nia działań operacyjnych.

Na kształtow anie się strategii wytw arzania dla małych i średnich przedsię-biorstw w kontekście przyszłej integracji z U nią E uropejską ma zasadniczy w pływ kilka czynników . Przede wszystkim są to w spom niane w punkcie pierw -szym problem y zw iązane zachow aniem konsekw entnie prow adzonych procedur restrukturyzacyjnych i otw artość na zastosow anie najaktualniejszych technologii w dziedzinie IT. T a gotow ość, jak pokazuje dośw iadczenie, m a odzw ierciedlenie w m akroekonom icznej skali odniesienia. Innym w skazyw anym są koszty adm i-nistracyjne i kierow nictw a (rozbudow ana struktura adm inistracyjna). Badając uw arunkow ania zew nętrzne system ów produkcyjnych, podstaw ow ym proble-mem doboru optym alnej strategii dla wytwarzania, a tym sam ym strategii pro-duktu, jest jeg o dyferencjacja na rynkach europejskich konkurencyjnych w sto-sunku do polskiego. Negatywny wpływ ma nieefektyw nie realizow ana polityka legislacyjna, obciążenie wysokimi progami podatkow ym i.

W św ietle tych krytycznych uw ag w ydaje się oczyw istym zadać pytanie:

Jak przekształcać by nakład środków restrukturyzacyjnych nie przew yższył planow anych zysków i aby now y kształt produkcji um ożliw ił stabilną realizację celów przedsiębiorstw ?

Jak pokazuje dośw iadczenie firm oferujących usługi e - com m erce, sam a innow acja w oferow aniu now oczesnych rozw iązań w dziedzinie transakcji nie pozw ala na osiągnięcie spodziew anego sukcesu. W iele z am erykańskich dotco-m ów, w chw ili intensyfikacji i eskalacji nowych fordotco-m dostępności produktów i form transakcji nie było w stanie utrzym ać swej produktyw ności na poziom ie dodatniej krzywej wzrostu. Jako głów ne czynniki niepow odzenia dziś wskazuje się przede w szystkim brak skutecznie zorganizow anego zaplecza logistycznego, jaw nie i ściśle określonych pow iązań zasobów pom iędzy jednostkam i produk-cyjnym i, nieefektyw ne zarządzanie w skutek niew łaściw ie przeprow adzanego planow ania i doboru strategii produktów , błędne oszacow anie rachunku kosztów i brak innow acyjnych rozw iązań m arketingow ych. Jednak dla w ym ienionych czynników kluczow y zw iązek odgryw a brak kanałów kom unikacyjnych w roz-proszonych strukturach, silnie ze sobą zw iązanych. Prowadzi to do niem ożności podejm ow ania skutecznych decyzji, błędnych założeń w planow aniu produkcji, zaburzony odbiór inform acji z rynku zbytu, niższą podaż. Brak takiej struktury inform acyjnej jest szczególnie brzem ienny w skutkach dla m ałych i średnich przedsiębiorstw , szczególnie w realiach integracji z U nią Europejską. Brak m ożliw ości w drażania innow acyjnych rozw iązań w sferze inform atyzacji dla tych firm, głow nie operujących w zakresach nisko - oraz średnioseryjnym w y-twarzaniu, prowadzi do zatracenia precyzyjnych relacji natury rynkow ej i unie-m ożliw ia dalsze efektyw ne i produktyw ne funkcjonow anie. Brak unie-m ożliwości ekstrakcji i agregacji inform acji (w iedzy) w system ie dla ograniczonego zakresu produktów i usług uniem ożliw ia podjęcia jakiegokolw iek w zyw ania konkurencji na rynkach zachodnioeuropejskich. R ozw iązaniem m ogą być zauw ażalne na rynkach europejskich system y produkcyjne opierające sw oją organizację pro-dukcji na platform ie Internetu, z w ykorzystaniem aktualnych technologii infor-m atycznych. S ą to infor-m ałe i średnie jednostki tw orzące sieci produkcyjne z repo-zytorium wiedzy (ang. know ledge repository), w którym każdy z klientów ma m ożliw ość w yszukania tych producentów , którzy dostarczą oczekiw ane pro-dukty w w ym aganym czasie. Przew agą tego rozw iązania jest elastyczność funk-cjonow ania i zorientow anie na szeroką segm entację rynkow ą udostępnianych produktów i usług. C o istotne, są to połączenia mocy produkcyjnych w postaci rozproszonego łańcucha produkcyjnego, zorganizow ane regionalnie, prom ujące region i jeg o dobre imię. Takie projekty są udziałem relatyw nie sporej części rów nież polskich instytucji naukow ych, które zapew niają rozw iązania w

zakre-sie organizacji logistyki przepływu i agregacji inform acji takich zakre-sieci produkcyj-nych. Projekty te są w fazie w drażania w krajach europejskich, ale także są obecne lokalnie w otoczeniu polskich przedsiębiorstw . N oszą one nazwę SM E -

University Chain Networks. W ykorzystują zaplecze lokalnych parków

nauko-wych (ang. scientific parks). Jednym z pionierów rozw iązań w tej dziedzinie jest Szw ecja (koordynacja ze strony uczelni w Sztokholm ie i Jönköping). Jest to rzeczyw isty przykład organizacji funkcjonujących na bazie produkcji niem ate-rialnej.

Produkcja niem aterialna w ykorzystuje zalety, jakie oferuje Internet nad tra-dycyjnym i kanałam i sprzedaży oraz dystrybucji tow arów i usług. Potencjalni nabyw cy otrzym ują szybki kanał dystrybucji, który m oże jednocześnie zaofero-wać najniższe ceny przy porów nyw alnym lub wyższym poziom ie jakości. Poza najszybszym sposobem złożenia zamów ienia, klienci otrzym ują cenę najniższą z m ożliw ych, gdyż elim inuje się koszty dodatkowe. Producenci nie m uszą po-w iększać ceny końcopo-w ej produktópo-w o koszty utrzym ypo-w ania m agazynópo-w , przed-staw icielstw firmy w innych krajach/m iastach, składow ania gotow ych produk-tów przed w ysłaniem ich do klienta, itp. N ajw iększą przew agę zalet m ożna dostrzec na om aw ianym szeroko polu logistycznym . Bez względu na odległość oraz ilość w ym aganych przem ieszczeń gotowych produktów lub półproduktów są one realizow ane drogą elektroniczną za pom ocą łączy ADSL, ISDN lub, co-raz rzadziej, tradycyjnym i łączam i telefonicznym i za pom ocą m odem ów. W yko-rzystując ww. zalety, produkcja niem aterialna, jednocześnie m inim alizuje, lub wręcz elim inuje w niektórych przypadkach, niedogodności, jakie niesie w yko-rzystanie transakcji e - com m erce w operacjach sprzedaży tradycyjnych duktów . W przypadku produkcji niem aterialnej praktycznie nie w ystępuje pro-blem oczekiw ania na zam ów iony produkt. Nie jest on przesyłany tradycyjnym i m etodam i logistycznym i, a tym sam ym, zam ów ienie m oże być realizow ane w praktyce natychm iast po ostatecznym zakończeniu prac łączam i internetow y-mi. Producenci otrzym ują ponadto m ożliwość zbierania inform acji o swoich klientach, którzy odw iedzają ich portale internetow e - począw szy od zliczania i rejestrow ania transakcji, poprzez ilość oraz czas odw iedzin, aż po profil usług cieszących się najw iększym zainteresowaniem . Producentom IP um ożliw ia to d u żą elastyczność oraz jej personalizację dla poszczególnych grup klientów. Usługi takie są praktycznie niem ożliw e w przypadku wielu tradycyjnych gałęzi gospodarki. N iezaprzeczalną zaletą takiego rozw iązania w organizacji produkcji dla grupy przedsiębiorstw jest efektyw ne w ykorzystanie strukturalnego modelu oceny w ariantów strategii wytwarzania, dzięki m echanizm om koordynacyjnym zaplecza cyfrow ej architektury przesyłu inform acji pom iędzy poszczególnym i ogniw am i tak now ocześnie zorganizow anego łańcucha produkcyjnego. Jest to jed n a z szans na podniesienie atrakcyjności produkcji w stosunku do rynków

zew nętrznych, a Polska dysponuje potencjałem intelektualnym i technologicz-nym do w drażania proponow anej koncepcji, w spółtw orząc globalną w izję per-sonalizow anej produkcji.

O rganizacja przepływ u inform acji i transakcji w produkcji niem ate-rialnej - nowa logistyka e - biznesu

W obecnych czasach nie ma ju ż nikogo, kto nie przyznałby, że Internet zm ienił obraz oraz reguły biznesu i gospodarki. W w yniku rosnących wym agań klientów proces tw orzenia produktu jest traktow any jak o szereg czynności, któ-re, same w sobie, m ogą być osobnym i cyklam i produkcyjnym i. K w estia zacho-w ania zacho-wysokiej jakości produktu pozacho-w inna być oparta na technologii i ściśle z nią zw iązana, poniew aż technologia odgryw a kluczow ą rolę w procesie zachow ania jakości. Rodzaj technologii, zastosow ane m aszyny oraz narzędzia m ają decydu-jący wpływ na ostateczną jakość produktu. Jak łatw o zauw ażyć, najłatwiej jest oszacow ać ten cykl produkcyjny, który charakteryzuje się najw iększym stop-niem integracji poszczególnych procesów produkcyjnych. Dzięki tem u, ilość rozpatryw anych etapów jest m niejsza, a tym sam ym ulega m inim alizacji ilość ew entualnych błędów w ynikających ze zm iany środow iska pracy. T radycyjne sposoby załatw iania interesów jak telefon, faks czy e - mail pow odują opóźnie-nia oraz w ym agają w ielokrotnych pow tórzeń danych oraz inform acji. D eterm i-nuje to w ym óg dynam icznych system ów B2B, które integrują oraz autom atyzują procesy biznesow e pom iędzy aplikacjam i i system am i poszczególnych partne-rów tw orzących łańcuch zasobów. Bazując na badaniach [3, 4], m ożna zauw a-żyć, że przejście na aplikacje typu B2B przed pełnym zrozum ieniem natury ryn-ku zaopatrzenia, potrzeb klientów , stopnia skom plikow ania technologicznego oraz w ew nętrznych procesów funkcyjnych w procesie zarządzania je st pow aż-nym błędem . Jednocześnie szybkie dostrzeżenie zalet, które niosą system y klasy B2B, determ inuje szanse pow ażnych korzyści w niedalekiej przyszłości. O bec-nie żadna gałąź przem ysłu bec-nie m oże sobie pozw olić na rezygnację z autom aty-zacji procesów biznesow ych w kontaktach z partneram i handlow ym i. O czyw i-ście klienci w ym agają bezustannej inform acji o postępach transakcji. O ptym alnym rozw iązaniem godzącym te dwie, skrajne w ydaw ałoby się opinie, jest personalizacja inform acji bezustannie dostępnych na stronach W W W

pro-ducenta. C oraz częściej ograniczanie się do standardow ych autom atycznie gene-row anych e - maili ju ż nie w ystarcza. T akże w czasach bezustannej konkurencji, kiedy firmy m uszą w alczyć o każdy, przysłow iow y grosz, zatrudnianie coraz droższych zasobów ludzkich nie jest ju ż rozw iązaniem optym alnym . W ym óg autom atyzacji procesów musi um ożliw iać integrację system ów inform acyjnych producentów oraz aplikacji użytkow ników i klientów na poziom ach niezaw

od-ności, bezpieczeństw a oraz czasu. Pom im o istnienia rozw iązań typu EDI, nie są one zbyt rozpow szechnione z powodu ograniczonej funkcjonalności, stosunko-wo dużej złożoności oraz w ysokich kosztów w drożenia i eksploatacji. O granicza to krąg potencjalnych odbiorców do firm, które ju ż posiadają duży stopień in-form atyzacji oraz są w stanie w ygospodarow ać duże kwoty na w drażanie tychże system ów . M ałe i średnie firmy dysponujące m niejszym i kwotam i zw racają się ku rozw iązaniom uniw ersalnym , a tym sam ym tańszym. O tw arte, a tym sam ym bezpłatne, standardy jak HTTP czy XML, PHP m ogą w ydajnie skrócić czas oraz koszty im plem entacji system ów. Dowodem na to są chociażby dokonania ama-

zon.com z im plem entacją PHP jak o narzędzia obsługi transakcji internetow ych.

O sobnym problem em jest organizacja przepływ u inform acji w całym łań-cuchu produkcyjnym , która ma być głów nym źródłem podejm ow ania decyzji w now oczesnym zarządzaniu produkcją inteligentną. Zasadniczo zm ierza się do stw orzenia uniw ersalnego standardu opisu indyw idualnego zlecenia. Takie roz-w iązania ju ż istnieją roz-w om aroz-wianej dziedzinie. W spom niana roz-w cześniej firm a H eidelberg, w porozum ienie z m iędzynarodow ym konsorcjum C IP4 [5] doko-nała pom yślnej im plem entacji takiej koncepcji przepływ u i organizacji czynno-ści produkcyjnych (ang. workflow management). Stw orzony, ww. standard JD F jest rzeczyw istą im plantacją system u sterow ania, nadzoru i koordynacji produk-cji, ze szczególnym naciskiem na logistykę przepływu danych w procesie w y-twarzania. C ałość została sform alizow ana i zaim plem entow ana w języku XML, którego elastyczność w ykorzystania i definicji własnych dokum entów (w zna-czeniu pakietów w procesie koordynacji zarządczej) jest trudna do przecenienia [4,6]. Jest ot przykład dynam iki badań i rozwoju w kontekście adaptacji najnow -szych narzędzi do jak najszer-szych zastosowań.

Podsum ow anie - potrzeba stw orzenia lokalnych platform biznesow ych

Polska przedsiębiorczość ma szansę na realizację sw oich zam ierzeń i dosto-sow anie sw ojego usług produkcyjnych do poziom u zapew niającego atrakcyjność na rynkach zbytu. Jest to jedna proces zdecydow anie długookresow y w ym agają-cy szerokiego w sparcia ze strony zarów no uw arunkow ań legislaagają-cyjnych, aparatu wsparcia finansow ego (zaplecze bankow e) i czynników w ewnętrznej gospodar-ki. Zaplecze do realizacji celów strategicznych określenia swojej pozycji na rynkach św iatow ych jest w pełni dostępne. W arto tutaj rów nież nadm ienić pro-jekt Polskiego Internetu O ptycznego o nazwie „Pionier”, który z założenia ma

być udostępniany dla regionalnych małych i średnich przedsiębiorstw . Jest to dodatkow a szansa na rozw inięcie gospodarności w sferze produkcji rozproszo-nej, a w szczególności tak elastycznej produkcji niem aterialnej. S ą organizow a-ne zaplecza w głów nych regionach kraju - od Szczecina, aż po Rzeszów.

Re-zultat ww. program u ma szansę stać się skutecznym zapleczem dla lokalnej, a w końcow ej fazie, ogólnokrajow ej przedsiębiorczości i stanow ić trw ałą konku-rencję dla rynków zachodnioeuropejskich. Sieci typu SM E Chains w sferze re-alizacji usług e — com m erce, w oparciu o produkcję niem aterialną są propozycją dla otw artej przedsiębiorczości, o szerokich aspiracjach i planowanej dynam ice uczestniczenia w kształtowaniu się szerokie rynku zbytu w zjednoczonej Europie.

Źródła

1. O. Zaikin, Queuing m odelling o f Supply Choin in Intelligent Production. W ydział Informatyki Politechniki Szczecińskiej, 2002.

2. I. Durlik, Inżynieria zarządzania — strategia i projektowanie system ów produkcyjnych, tom II: „Strategia wytwarzania - projektowanie procesów i systemów produkcyjnych", Agencja W y-dawnicza Placet, Wydanie III, Gdańsk 1999.

3. R. B. Handfield, E. L. Nichols, Jr. Supply Chain Redesign - Transforming Supply Chains into Integrated Value System s', Financial Tim es Books, Prentice Hall, Imprint o f Pearson Educa-tion Inc, New Jersey 2002,

4. Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Rutkowskiego, Logistyka on line. Polskie W ydaw -nictwo Ekonomiczne, W arszawa 2002.

5. www.cip4.orp 6. www.xml.orp