Anna Bitner-Wróblewska,Jerzy
Brzozowski,Małgorzata
Karczewska,Maciej
Karczewski,Grażyna
Iwanowska,Jerzy Siemiaszko
Paprotki Kolonia, st. 1, gm. Miłki,
woj. suwalskie, AZP 21-73/2
Informator Archeologiczny : badania 26, 58-59
ÄS Młodszy okres przedrzymski-okres wpływów rzymskich
W przeciągu dwóch tygodni przebadano obszar ok. 4,5 ara, odkrywąjąc 11 grobów (nr 40-50), w tym 5 szkieletowych, 3 jamowe, 2 popielnicowe i 1 kloszowy, oraz 3 mate jam y nieokreślonego charakteru.
Wśród grobów szkieletowych 4 pochodzą z faz B1-B2, B2/C1, C i — odkryto w nich ostrogi brązowe, krzeselkow ate, sprzączkę żelazną do pasa z nieruchom ym kolcem, zapin ki brązowe A V 110, puncę żelazną, zapinkę sreb rn ą A II 41, zapinki brązowe A V 96, 148 i A VI 164. W grobie n r 42 z wczesnej epoki brązu k u ltu ry iwieńskiej, częściowo uszkodzonym, zachowały się 2 bransolety spiralne z brązu, naszyjnik z taśm y brązowej skręconej oraz szpila brązowa bez górnego zakończenia.
Groby jam owe (3) były ubogo wyposażone, znaleziono w nich brązow ą końcówkę pasa {J II 1 wg Raddatza), w drugim ułam ki grzebienia rogowego, jednowarstwowego, orna m entowanego (typ A II wg Thomas).
Grób kloszowy i 2 groby popielnicowe zostały uszkodzone przez wkopy grobów szkiele towych z okresu wpływów rzymskich. Datowane są n a wczesny okres lateński.
M ateriały znajdują się w M uzeum Archeologicznym w G dańsku, Przew iduje się kontynuację badań.
P a p r o t k i K o lo n ia , s t. 1 M uzeum O kręgow e w S uw ałkach g m . M iłk i, w o j. s u w a ls k ie P aństw ow e M uzeum A rcheologiczne
A Z P 2 1 -7 3 /2 w W arszaw ie
B adania prowadzili m gr m gr A nna Bitner-W róblew ska, Jerzy Brzo zowski, M ałgorzata Karczewska, Maciej Karczewski przy współpracy m gr m gr G rażyny Iwanowskiej i Jerzego Siemaszki. Finansow ane przez K onserw atora Zabytków Archeologicznych w Suw ałkach, D ru gi sezon badań. C m entarzysko k u ltu ry bogaczewskiej z młodszego okresu przedrzymskiego, okresu wpływów rzym skich oraz wczesnego okresu wędrówek ludów.
P rzebadano powierzchnię ok. 62 m 2, odkrywąjąc 6 6 grobów ciałopalnych, w tym 57 po pielnicowych, 8 jamowych i I nieokreślony, zniszczony, prawdopodobnie jamowy. Zareje strow ano 3 dalsze groby popielnicowe, które zostaną wyeksp loro w ane w następnym sezo nie. Ł ączn ie w ciągu dwóch sezonów b ad ań o d k ry to 96 grobów (por. Inform ator
Archeologiczny za rok 1991).
B adania koncentrow ały się w obrębie jednego skupiska grobów, uchwycono jego połu dniow o-zachodni skraj. Pochówki są często wkopane jedne w drugie, niekiedy w 3 pozio mach. N iektóre groby popielnicowe oznaczane były na powierzchni regularnym i, dużymi otoczakam i.
W południowej części cm entarzyska, nad brzegiem dawnego jeziora, a obecnie torfow i ska Nietlice, odkryto ślady stosu pogrzebowego. J e s t to zaciem nienie, którego wypelnisko stanow i intensyw nie czarna ziemia przem ieszana z węglami drzew nym i i drobnymi, prze palonym i kośćmi. W jego obrębie znaleziono liczne grudki brązu, fragm . stopionych przed miotów brązowych oraz przetopionych paciorków szklanych.
Najwcześniejszy zespól, datow any na fazę A3- B1, stanow i grób 33, gdzie znaleziono brązową, bogato zdobioną szpilę typu A wg B. Beckm anna. Nąjpóźniejszy pochówek pocho dzi z fazy D — grób 30 z grzebieniem z dzwonowatym uchwytem. Nie znaleziono nato m iast żadnych zabytków, k tóre można by wiązać z rozw iniętą fazą okresu wędrówek ludów, której obecność sugerowały znaleziska z ubiegłego sezonu. Zdecydowana większość grobów pochodzi z młodszej fazy wczesnego okresu wpływów rzym skich i starszej fazy okresu późnorzymskiego.
Uwagę zwraca bogaty zespól z grobu 72, z unikatow ym znaleziskiem żelaznej uzdy, złożonej z wędzidła z prętem podbródkowym oraz wodzy z żelaznych prętów, po 3 z każdej strony. Towarzyszyły jej m.in. p ara zapinek A 96, um bo ty p u J 7a, 8 grodków strzał, sprzączka z podwójnym kolcem, okucie końca pasa typu J I I1-2, brązowe prostokątne okucie pasa, bogato zdobione, 3 sztabkowe okucia końca pasa, guziki-aplikacje z cienkiej
Informator Archeologiczny 59
blaszki brązowej. W grobie 67 znaleziono sesterc M arka A ureliusza z 1. 172-173 z dw u dzielną sprzączką o prostokątnej ram ie ze skuwką, okucie końca pasa zakończone kulką z występem, wędzidło, toporek, zdobiony nóż, fragm. naszyjnika z końcam i owiniętymi drutem , główkę szpili typu Szwajcaria oraz fragm. pastoraiow atej szpili typu B, w a ria n t 3. wg W Nowakowskiego. Do najciekawszych i rzadkich odkryć należą fragm. dwóch form odlewniczych do wyrobu bransolet mankietowych oraz kulistych paciorków, znalezio ne w raz z trzem a paciorkam i bursztynow ym i i sreb rn ą zawieszką z brązowym uszkiem w grobie 29.
M ateriały złożono w M uzeum Okręgowym w Suwałkach. B adania będą kontynuow ane.
P i k u l e , s t. 2 M uzeum H istoryczne M iasta T arno-gm . J a n ó w L u b e ls k i, w o j. t a r - brzega
n o b r z e s k ie A Z P 8 9 -7 9 /4
B adania prowadzili m gr m gr Ewa i Krzysztof Garbaczowie. F inanso wane przez M uzeum H istoryczne M iasta Tarnobrzega. Drugi sezon badań. Cm entarzysko k u ltu ry przeworskiej. Młodszy okres prze jr z y mski.
Cm entarzysko odkryto przypadkowo w 1990 r. W 1. 1991-1992 podjęto badania wyko paliskowe — wyeksplorowano 8 obiektów, k tóre zaliczono do grobów ciałopalnych bądź ich pozostałości. Groby miały gł. ok. 15-20 cm. W w arstw ie piasku znajdowano najczęściej drobne, przepalone kości oraz fragm. przedm iotów żelaznych i brązowych. B rak było w yraźnych zarysów jam grobowych. Z grobów pochodzą drobne elem enty wyposażenia, jak: żelazne fibule, wśród nich zapinka typu M wg Kostrzewskiego, zapinka odmiany nauheim skiej, ponadto k lam ra do miecza oraz inne, nieokreślone. N a podstawie odkrytych zabytków stanow isko datuje się na schyłek środkowej i późną fazę młodszego okresu przedrzymskiego.
B adania będą kontynuow ane.
I Podzamcze, „Góra Birów”, gm. Ogrodzieniec, woj. katowickie, patrz paleolit i mezolit
P r z e le w ic e , a t. 16 M uzeum Narodow e w Szczecinie gm . lo c o , w o j. s z c z e c iń s k ie
A Z P 3 7 -1 0 /2 3 0
Badania ratownicze prowadził P Krajewski. Grób szkieletowy z okre su wpływów rzym skich podfaza Ib g rupa dębczyńska.
