Piotr Kubów,W. Romiński,A. Kudła
Myśliborzyce, pow. Brzeg
Informator Archeologiczny : badania 7, 195-196
S z c z e g ó ln ie c ie k a w e w y n ik i, u z y s k a n o w o b r ę b ie naw y p o łu d n io w ej k o ś c i o ła . O d k ry to tu l ic z n e e le m e n ty a r c h i t e k t u r y r o m a ń s k ie j o r a z g o ty c k ie j, ja k i - ś l a d y p ó ź n ie js z y c h p r z e o b r a ż e ń a r c h ite k to n ic z n y c h o b ie k tu . U s ta lo n o b e z s p o r n ie d łu g o ś ć p i e r w o tn e g o k o ś c io ła r o m a ń s k ie g o , o d k ry to dw a r o m a ń s k ie p r z e j ś c i a ,o d s ł o n i ę t o fu n d a m e n ty i b a z ę f ila r ó w r o m a ń s k ic h . B a d a n ia w o b r ę b ie n aw y u ja w n iły i s t n ie n i e g r o bów z a le g a ją c y c h w t r z e c h p o z io m a c h . P o z io m n a j s t a r s z y p o c h o d z i z w ie k u X I-X III, n a s tę p n e m o ż n a d a to w a ć m ię d z y w ie k ie m X IV - X V II w ł ą c z n ie .B a r d z o c ie k a w y c h o b s e r w a c j i d o k o n an o p r z y n ie k tó r y c h z o d k ry ty c h s z k ie le tó w d a to w a n y c h n a X IV - XV w ie k .O tó ż g łow y t r z e c h o s o b n ik ó w p łc i m ę s k ie j z n a jd o w a ły s i ę w o b r a m o w a n iu z c e g i e ł . B a d a n ia a n tr o p o lo g ic z n e w y k a z a ły , ż e je d n a z głów b y ła n a p ew n o u c ię t a , co s t a ło s i ę p o w o d e m ś m i e r c i , u n a s tę p n y c h tr u d n o b y ło te n fa k t s t w i e r d z i ć . N a to m ia s t u k ilk u o so b n ik ó w z a o b s e rw o w a n o z ła m a n ie r ę k i p r a w e j / z r o ś n i ę t e / . U s t a l o no r ó w n ie ż , ź e je d e n z o d k ry ty c h s z k ie le tó w p o s ia d a ł s i l n e ś la d y o s t r y c h c i ę ć / , u c ię ta r ę k a , u s z k o d z o n a n o g a i c z a s z k a / . O d k r y c i a t e w k o n f r o n ta c ji z d a n y m i h i s t o r y c z n y m i w s k a z u ją ;ż e g ro b y p o c h o d z ą z o k r e s u b a r d z o n ie s p o k o jn e g o d la k l a s z t o r u , o b f itu ją c e g o w l ic z n e s t a r c i a z b ro jn e * N ie w y k lu c z o n e , ż e s ą to g ro b y r y c e r z y p o le g ły c h w o b r o n ie d ó b r k la s z t o r n y c h . Do c ie k a w y c h o d k r y ć n a le ż y p ie c k o p u la s ty , w y k o n an y z c e g ie ł g o ty c k ic h , z n a j d u ją c y s i ę w n a w ie p o łu d n io w ej .N a c a ł e j b a d a n e j p r z e s t r z e n i , s tw ie r d z o n o z a le g a n ie w a r s tw w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y c h , z a ró w n o w a r s tw y o s a d n ic z e j z V III - X w ie k u , ja k 1 w a r s tw z o k r e s u o s a d y g ro d o w e j z X - X II w ie k u . W w a r s t w i e d a to w a n e j n a V III - X w i d m o d k r y to b a r d z o d o b r z e z ac h o w a n e ś la d y p a lis a d y , n a k t ó r ą n a tr a f io n o ju ż w p o p r z e d n im s e z o n ie . W ś r ó d l ic z n y c h m a te r ia łó w z ab y tk o w y c h / c e r a m i k a , m e t a l e / n a u w a g ę z a s ł u g u je b r ą z o w e o k u c ie in k u n a b u łu , f r a g m e n ty d z b a n a s z k la n e g o o r a z k i lk a n a ś c i e m o n e t p o c h o d z ą c y c h z r ó ż n y c h o k r e s ó w . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . 195 -M Y Ś L IB O R Z Y C E , po w . B r z e g K o n s e r w a to r Z ab y tk ó w A rc h e o lo g ic z n y c h w O p o lu M u z e u m P ia s tó w ś l ą s k i c h w B r z e g u B a d a n ia p r o w a d z ił m g r P i o t r K u b ó w /a u to r s p r a w o z d a n ia / o r a z m g r W .R o f h iń s k i i A . K u d ła . F in a n s o w a ł W K Z w O p o lu .O s a d a w ie lo k u ltu ro w a z o k r e s ó w : h a ls z ta c k ie g o , l a t e ń s k i e go i w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a /X -X E H w . / , ś la d y o s a d n ic tw a ś r e d n io w ie c z n e g o i n o w o ż y t n e g o . B a d a n ia m i o b ję to z a c h o d n ie o b r z e ż a p ia s k o w n i& r z e k o p u ją c o b s z a r o p o w ie r z c h n i o k o ło 400 m 2 .W w y n ik u te g o r o c z n y c h p r a c o d k ry to 30 o b iek tó w a r c h e o lo g i c z n y c h , w ty m 12 z w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a . W z e s p o ła c h o s a d n ic z y c h z w c z e s n e g o ś r e d n io w ie c z a w y ró ż n io n o : /c tfn ą z i e m ia n k ę , je d e n o b ie k t n a z ie m n y , ru m o w is k o p ie c a w r a z z p o p ie ln ik ie m , je d u ^ j a m ę
196 -o d p a d k -o w ą , p ię ć p a le n is k -o tw a r ty c h i dw a -o g n is k a .
Z w a lis k o p ie c a w r z u c i e p o z io m y m p o s ia d a ło k s z t a ł t p o d k o w ia sty o w y m ia r a c h 0 ,9 0 x 0 ,9 0 m . Z a c h o w a n a c z ę ś ć fu n d a m e n to w a / w y s o k o ś ć 1 0 - 1 5 c m / , w z n ie s io n a z o s ta ła z w b ity c h pionow o p r o s to k ą tn y c h p a lik ó w wy le p io n y c h od s tr o n y w e w n ę trz n e j g lin ą , od s tr o n y z e w n ę tr z n e j o b s y p a n y c h p ia s k ie m . D no p ie c a wy l e p i o n e g lin ą , n ie c k o w a te .N a p o d s ta w ie fu n d a m e n to w e j s z e r o k o ś c i c a 15 c m w z n o s iła s i ę p ie r w o tn ie k o p u ła u le p io n a r ó w n ie ż z g l in y .Ś r e d n ic a k o m o ry p ie c a 0 , 4 5 m . , w lo t o d s t r o n y p ó łn o c n o -z a c h o d n ie j s z e r o k o ś c i 2 3 -3 0 c m . P i e c w k opany b y ł w g le b ę p i a s z c z y s tą , k t ó r a n a o d c in k u sty k o w y m z p ie c e m m ia ła o d c ie ń c z e rw o n a w y .O k o ło 70 c m o d w lo tu z n a jd o w a ła s i ę j a m a , p e łn ią c a fu n k c ję p o p ie ln ik a . U ła m k i c e r a m i k i tk w ią c e w r u m o w is k u k o p u ły p o z w a la ją d a to w a ć o b ie k t n a X I-X IIw .
Z ie m ia n k a w r z u c i e p o z io m y m k o l is ta o ś r e d n ic y 220 c m , z a g łę b io n a do 110 c m . N a o b r z e ż a c h w o d s tę p a c h 1 0 -1 5 c m . w y s tę p o w a ły r e g u l a r n i e o k r ą g łe p la m k i n ic y 3 -4 c m . , w p r o f ilu p r z e w a ż n ie o s t r o z a k o ń c z o n e i s k ie r o w a n e k u o b ie k to w i. W p r z e k r o j u z ie m ia n k a r y s o w a ła s i ę w p o s ta c i dw óch n a ło ż o n y c h n a s i e b ie j a m , p r z e d z ie lo n y c h n a b o k a c h z w a lis k ie m g le b y to w a r z y s z ą c e j, a w ś ro d k u g r u d k a m i s p a lo n e g o d r e w n a , k a m ie n ia m i p o ln y m i, p o le p ą o r a z d u ż ą i l o ś c i ą k o ś c i z w ie r z ę c y c h . K r a w ę d z ie ja m s t r o m e , d o ln e o d p o w ia d ą ją p r z e d łu ż e n iu g ó r n y c h . Dno p ł a s k i e . N a p o z io m ie p is a k u c a lc o w e g o w y s tą p iła d u ż a H o ś ć k o n c e n tr y c z n ie z g ru p o w a n y c h p la m i s m u g . O k r ą g łe p la m k i s tw ie r d z o n o r ó w n ie ż w p r o f ilu n a k r a w ę d z ia c h j a m . P r z y p u s z c z a s i ę , ż e b y ł to o b ie k t ty p u z ie m ia n k o w e g o o ś c ia n a c h w y p le c io n y c h 1 s z a ł a so w e j k o n s tr u k c ji d a c h u . P o s p o je n iu g ó r n ą c z ę ś ć j a m y u ż y tk o w an o ja k o z b io r n ik n a o d p a d k i. C h ro n o lo g ię o b ie k tu u s ta lo n o w o p a r c i u o c e r a m i k ę r o b o c z o n a w ie k X I. P o z o s t a łe o b ie k ty a r c h e o lo g ic z n e o ( k r y t e n a s ta n o w is k u p o c h o d z ą z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o i la te ń s k i e g o . Ic h d a to w a n ie b e z s z c z e g ó ło w e j a n a liz y 1 z b r a k u p re c y z y jn y c h w y z n ac z n ik ó w c h ro n o lo g ic z n y c h m a n a r a z i e c h a r a k t e r ra m o w y . W y d z ie lo n o : o s ie m ja m g o s p o d a r c z y c h , c z t e r y ja m y p r o d u k c y jn e , w ty m dw a p ie c o w la k a , c z t e r y J a m y o d p ad k o w e o r a z d w ie ja m y o fu n k c ji n i e o k r e ś l o n e j . Z w y m ie n io n y c h o b iek tó w w yd o b y to n a s t ę p u j ą c e z a b y tk i : b e c z u łk o w a te n a c z y n ie z a s o b o w e , w y s o k o ś ć 50 c m . , ś r e d n i c a w y lew u 36 c m . , s i e r p i k ż e l a z n y ,f r a g m e n t c ię ż a r k a tk a c k ie g o o r a z b a r d z o d u ż ą I lo ś ć c e r a m i k i p r z e w a ż n ie g r u b e j r o b o ty . Z w a r s tw y t o w a r z y s z ą c e j p o c h o d z i s z p i la b r ą z o w a z ł a b ę d z ią s z y jk ą , t r ó jl i s t n y g r o c ik b rą z o w y z t u le jk ą do s t r z a ł łu k u , a ta k ż e k i lk a n a ś c i e b r y ł ż u ż la d y m a r k o - w e g o . W t r a k c i e te g o r o c z n y c h p r a c w y k o p a lis k o w y c h z ro b io n o p r z e k o p p r z e z k u l m in a c ję t e r e n u , s u g e r u j ą c ą p r z e b ie g w ałów o b ro n n y c h . W p r o f ilu w y b ie r z y s k a w i d o c z n e b y ły w ty m m ie j s c u d w ie w a r s tw y p o le p y . U z y sk a n y m a t e r i a ł c e r a m i c z n y , p r z e m ie s z a n y z p r z e w a g ą n o w o ż y tn e g o , a t a k ż e u k ła d s t r a ty g r a f ic z n y n a w a r s tw ie ń , p r z y p u s z c z e n ie to w y k lu c z a , w s k a z u ją c r a c z e j n a i s t n ie n i e w te j c z ę ś c i s ta n o w is k a z ab u d o w a ń g o s p o d a r c z y c h w o k r e s i e n o w o ż y tn y m / X V II- X V III w . / . O b s e r w a c je n a s z e p o tw ie r d z a ją n e g a ty w n e w ty m z a k r e s i e w y n ik i badań.. K .M a c e w ic z a z r o k u 1963 , S to p ie ń z a g r o ż e n ia s ta n o w is k a w s k a z u je n a k o n ie c z n o ś ć d a ls z y c h in te n s y w n y c h b a d a ń w y k o p a lis k o w y c h .
