Willems badge
T a b e l a I . Wartości Rt w kolejnych badaniach w punktach pomiarowych, w których wy. konywane były również pomiary metodą aspiracyjną
Rt values in measurement sites where the aspiration method and the passive samplers have been used in subsequent surveys.
Zanieczyszcenie powietrza SO
2
i NO2
183^ c- 3. Rozkład stężeń SO2 w kolejnych badaniach. SO2 concentration distribution in successive surveys.
Ryc. 4. Rozkład stężeń NO2 w kolejnych badaniach. N O2 concentration distribution in successive surveys.
Zanieczyszcenie powietrza SO
2
i NO2
^ c- 5. Średnie stężenia SO2 i NO2 na poszczególnych stanowiskach pomiarowych. Mean SO2 and NO2 concentration by the measuring site.
Ryc. 6. Średnie koncentracje SO2 i N O 2 na terenie objętym badaniem.
Zanieczyszcenie powietrza SO
2
i NO2
187PODSUMOWANIE
M onitory pasywne do pom iarów zanieczyszczeń pow ietrza atm osferycznego p ozw a lają na ob jęcie gęstą siecią p om iarow ą stosunkow o dużych obszarów przy niedużym koszcie w porów naniu z m etod am i tradycyjnymi. Pozw ala to na uzyskanie wyników umożliwiających oszacow anie rozkładów zanieczyszczeń przy p om ocy geograficznych metod informacyjnych G IS i w konsekw encji na o ce n ę narażenia lu dności na zan ieczy szczenia pow ietrza atm osferycznego. W W ielkiej Brytanii m etod a m onitorów p a sywnych jest z p ow od zen iem stosow ana do m onitorow ania zanieczyszczeń pow ietrza na dużych obszarach kraju.
M ankam entem m etod pasywnych pomiaru koncentracji zanieczyszczeń p ow ietrza atmosferycznego jest stosun k ow o długi okres ekspozycji, który uniem ożliw ia o c e n ę krótkotrwałych czasem znacznych skoków p oziom ów zanieczyszczeń. R ó w n o cześn ie brak jest ob ecn ie w naszym kraju norm um ożliwiających b ezp ośred nią o c e n ę p o ziom ów zanieczyszczeń uzyskanych z m onitorów pasywnych.
Wydaje się, że w przyszłości m onitorow an ie zanieczyszczeń pow ietrza atm osfery cznego na terenach m iejskich gd zie istnieje stosunkow o duże zróżn icow an ie p o ziom ów koncentracji na niew ielkim obszarze m ogłoby łączyć m etody autom atyczne pozw alające na precyzyjne pom iary koncentracji chwilowych i m etody pasywne dające m ożliw ość oceny zróżnicow ania p oziom ów zanieczyszczeń i określania stopnia narażenia m ie szkańców różnych rejonów miasta.
P. G o r y ń s k i , I . S z u t o w i c z , B . W o j t y n i a k , J . S z a n i e c k i SO2 AND NO2 AIR POLLUTION MEASUREMENT WITH USE
OF PASSIVE MONITORS Summary
Air pollution concentration measurement in Poland are routinely carried on using aspiration methods. This technique required suitable measurement point preparation and its monitoring. During last years passive monitors are used more and more frequently for some air pollutants concentrations measurement. The above mentioned method is recommended when spatial differentiation of air pollution are analized. Results of such measurements carried o f in the area of Poznań are presented in this contribution.
PIŚMIENNICTWO
1- Elliott P., Briggs D., Lebert E., Goryński P., Kriz B.\ Small area variatons in air quality and health (the SAVIAH Study): Design and methods. Epidemiology 1995, 6, 4, Suppl. S. 32. 2- Katsouanni, G. Touloumi, C. Spix, J. Schwartz, F. Balducci, S. Medina, G. Rossi, B. Wojtyniak
B.: Short term effects of ambient sulphur dioxide and particulate mater on mortality in 12
European Cites: results from time series data from APHEA project. BMI, 7 June, 1997, Vol 314, p 1658-1663.
3. Goryński P., Szutowicz I., Wojtyniak B.: Szacowanie narażenia ludności na zanieczyszczenia Powietrza atmosferycznego. Roczn. PZH, 1997, 48, 1. 38-46.
• Wojtyniak В., Goryński P., Roszkowska H., Szutowicz /., Szaniecki J.\ Czynniki środowiska domowego a występowanie objawów ze strony układu oddechowego u dzieci. Przeg. Epid., 1995, 494.
5. Wojtyniak В, Rabczenko В., Piekarski Т. : Short - term effect of air pollution on mortality in Poland. Epi marker, July 1997.
6. Zejda J., Złotowska R., Skiba М., Razniak М., Matuszewski: Effect of ambient air pollution on peak expiratory flow rate - results of the panel study in children living ion the silesian industrial zone. ISEE/ISEA, Central and Eastern European Chapter. Conference and Workshop. Host Factors in Environmental Epidemiology. Cracow, June 11-14, 1995. 183- 191.