PODSTAWY MORFOLOGII
I FIZJOLOGII BAKTERII
JOANNA KĄDZIELSKA
KATEDRA I ZAKŁAD MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
KOMÓRKA BAKTERYJNA
•Wymiary 0,3-5 µm •NUKLEOID
•CYTOPLAZMA
•BŁONA CYTOPLAZMATYCZNA
•ŚCIANA KOMÓRKOWA (różnice G+ /G-) •Plazmidy
•Otoczka •Fimbrie •Rzęski
NUKLEOID
•
Brak błony jądrowej•
Podwójna helisa DNA•
Superzwinięta (topoizomerazy)•
Elementy transpozycyjne (IS, Transpozony) PLAZMIDY•
Dodatkowe DNA•
Koliste•
Geny oporności na leki•
Geny wirulencji•
Przekazywane w procesie koniugacji CYTOPLAZMA•
Materiały zapasowe (glikogen, metafosforany, lipidy)•
Rybosomy (ok.20 000) 30S/50S•
Mezosomy•
Białka histonopodobne•
EnzymyBŁONA CYTOPLAZMATYCZNA
• Podwójna warstwa fosfolipidów • Liczne białka
– ENZYMY BIOSYNTEZY ŚCIANY
– I-IV BIAŁKA SYSTEMU SEKRECYJNEGO – BIAŁKA SYGNAŁOWE
– ENZYMY ŁAŃCUCHA ODDECHOWEGO (metabolizm tlenowy)
ŚCIANA KOMÓRKOWA
•
OCHRONA / KSZTAŁT /CIŚNIENIE OSMOTYCZNE / KOMUNIKACJA•
MUREINA (PEPTYDOGLIKAN): polimer łańcuchów polisacharydowych połączonychkrzyżowo przez peptydy
SYNTEZA MUREINY
WAŻNY CEL DZIAŁANIA ANTYBIOTYKÓW METABOLIZM BAKTERYJNY
•
Reakcje anaboliczne (fotosynteza / chemosynteza) i kataboliczne (litotrofy /organotrofy)•
BAKTERIE CHOROBOTWÓRCZE DLA LUDZI TO WYŁĄCZNIE CHEMOSYNTETYZUJĄCE ORGANOTROFY•
RegulacjaREAKCJE KATABOLICZNE
•
Trawienie•
Pobieranie (bierna dyfuzja / aktywny transport: permeazy)•
Utlenianie (usuwanie elektronów i jonów H+)UTLENIANIE
•
1. ODDYCHANIE 2. FERMENTACJAO2 BRAK O2
• Tlen akceptuje H+ Związek organiczny akceptuje H+
• DUŻO ENERGII MAŁO ENERGII
• Energia chemiczna magazynowana: tioester (acetylo-CoA), fosforany organiczne (ATP)
ZAPOTRZEBOWANIE NA TLEN
•
WZGLĘDNE BEZTLENOWCE O2 lub bez O2•
BEWZGLĘDNE TLENOWCE tylko O2• BEZWZGLĘDNE BEZTLENOWCE bez O2 –
Tlen z soli nieorganicznej jest akceptorem H+
•
BEZTLENOWCE AEROTOLERANCYJNE– Tlen z soli nieorganicznej jest akceptorem H+
WPŁYW TEMPERATURY NA ROZWÓJ BAKTERII
•
PSYCHROFILE 0°C 15°C 30°C•
MEZOFILE 10°C 30-37 °C 45 °CW tej grupie znajdują się bakterie chorobotwórcze dla człowieka
•
TERMOFILE 40°C 52°C 70 °CFIZJOLOGIA WZROSTU BAKTERII
NORMALNA KRZYWA WZROSTU HODOWLI BAKTERYJNEJ