Zapowiedzi wydawnicze.
Biuletyn Polonistyczny 22/1 (71), 138-145- 138
-ZAPOWIEDZI WYDAWNICZE
T e r e s a D o b rzy ń sk a, Z d zisław a K opczyńska: T onizm . P o ety k a - Z a r y s E ncyk lopedyczny. O sso lin eu m .
'"T"'' om pośw ięcony "Tonizm ow i" stanow i tr z e c ie - po "S y lab izm ie" i "S ylabo to n izm ie" - m onog raficzn e o p raco w an ie jednego z p o l sk ich system ów w e rsy fik a c y jn y c h , publikow ane w te j sam ej co p o p rz e d n ie tomy s e r i i w y daw niczej. W ersy fik a cja to n ic z n a , n a naszym te re n ie w y k ształco n a n a początku w ieku XX, z o s ta ła tu sc h a ra k te ry z o w a n a jako
s tr u k tu r a n u m e ry c zn a , w> k tó re j je d n o stk ą m ia ry je s t a k c e n t, a lic z b a sy lab akcentow anych ko nsty tu u je w z o rz e c ry tm iczn y . P r z y o p isie tego w zo rca zw rócono uw agę na dwa jego w a ria n ty : ś c is ły i lu ź n ie js z y . P ie r w s z y , stan o w iący podstaw ę n u m e ry czn o ści tonizm u, p ozw ala na d o kładne o k re ś le n ie w sz y stk ic h m ożliw ych odmian budowy ak c e n to w o -sy la - b iczn ej w ersó w ; d ru g i, te j pełn ej p rzew id y w aln o ści pozbaw iony, fu n k cjo nuje w k o n te k ście w ierszo w y ch r e a liz a c ji w z o rc a ś c is łe g o .
W tonizm ie s z e r z e j ro z w in ę ły się tylko dwa form aty w ie rs z o w e , w y r a z i ś c ie sk o n tra sto w a n e i o ró ż n e j p ro w e n ie n c ji; są to: 3 -ak cen to w iec be z średniów kow y i 6*-akcentowiec ze śred n ió w k ą po trz e c im ak ce n cie m e try czn y m . W k s ią ż c e podjęto p ró b ę in te r p r e ta c ji teg o fak tu ; w osobnym ro z d z ia le o p isan o sp osob y k sz ta łto w a n ia rz a d k o p o jaw iający ch się r o z m iarów tonie znych.
N ajw ięcej m ie jsc a i uw agi pośw ięcono dwom głównym form atom , c h a ra k te ry z u ją c ich budow ę, z a się g w ystępow ania i ich w łaściw o ści fu n kcjo n a ln e . P r z y omawianiu tych sp raw na plan p ie rw s z y w ysuw ały się k w estie
zw iązane z r o lą i znaczeniem akcentu jako czynnika m etro tw ó rczeg o i mo- d u lacy jn eg o ; ro z p a try w a n o je n a tle ogólnych p raw id ło w o ści ak ce n tu acy j- nych języ k a p o lsk ie g o . S ta ra n o się p rz y tym wydobyć te nacecho w an ia s ty lis ty c z n e , ja k ie w ypowiedzi językow ej n a rz u c a każdy z obu formatów to n iczn y ch , o ra z u w y raźn ić sp ecy ficzn e cech y sty liz a c y jn e w e rsy fik a c ji to n iczn ej w o g ó ln o ści, stan ow iące o jej w alo rac h i o g ra n ic z e n ia c h .
O pis o rg a n iz a c ji językow ej w ie rs z a toniczn eg o - w p ła sz c z y ź n ie b e z p o śre d n io stan o w iącej o jego k s z ta łc ie rytm icznym - z o s ta ł o p a rty na c h a ra k te ry s ty c e liczb o w ej u d ziału p o szczegó ln y ch elementów budowy ję z y kowej .
Tom z a w ie ra an ek s w p o s ta c i ta b e l sta ty sty c z n y c h , n a k tó ry c h dla celów porów naw czych w pisane z o s ta ły ró w nież dane d o tyczące innych form w ie r s z a p o lsk ie g o , an a lo g iczn ie op raco w an ych w ram ach badań nad
sło w iań sk ą m etry k ą p oró w n aw czą.
TD
L i te r a r y S tu d ie s in P o la n d . T . 3-4·. R ed. H. D ziec h ciń sk a. O ss o li neum .
D
wa k olejne tomy s e r i i w ydaw niczej L ite r a r y S tu d ie s in Poland do tyczą: tom 3 - problem ów li te r a t u r y re n e s a n s u i b aro k u , tom 4 - li te r a t u r y o k re s u o św ie c e n ia .Z am ieszczone w n ich arty k u ły i o b sz e rn e omówienia p u b lik acji k s ią ż kowych p re z e n tu ją aktu aln y stan badań zarów no nad li te r a t u r ą w dawnej P o ls c e , jak nad ów czesn ą k u ltu rą lite r a c k ą o ra z te atrem i dram atem .
S ygnalizow ane tomy L ite r a r y S tu d ie s in Poland p rz y n o s z ą poza 1ym info rm ację o k o n feren cja ch naukow ych do tyczący ch s ta ro p o ls z c z y z n y , k tó re odbyły s ię w P o ls c e w o sta tn ic h la ta c h , i k ró tk ie ich om ów ienia.
HD
P ro b lem y lite r a tu r y p o lsk ie j o k re su pozytyw izm u. S . l . Pod re d a k c ją Edmunda Jankow skiego, Janiny K u lc z y c k ie j-S a lo n i, p rz y w sp ó łu d ziale M i ch a ła K abaty i Ewy P ie ń k o w sk ie j-R o h o z iń sk ie j. P r a c a IBL PAN i In s ty tutu L ite r a tu r y P o lsk ie j UW. O ssolineum .
гт ч om studiów - p ie rw s z y z trzytom ow ej w zam ierzen iu s e r ii "P ro blem y lite r a tu r y p o lsk ie j o k re s u pozytyw izm u", n a le ż ą c e j
do cyklu p u b lik a c ji p o św ięconych poszczególnym epokom li te r a t u r y p o l sk ie j — p o w stał w wyniku w sp ó łp ra c y In sty tu tu L ite r a tu r y P o ls k ie j UW z Instytutem B adań L ite ra c k ic h PAN i tymi o śro d k am i p o lonistycznym i w y ższy ch u c z e ln i w P o ls c e , w k tó ry c h - indyw idualnie lub zbiorow o - prow adzone s ą b ad an ia nad pozytywizm em .
S e r i a 1 "P ro b lem ó w " je s t p r a c ą z b io ro w ą, n a k tó rą sk ład a się je d e n a ś c ie studiów a u to rs tw a zarów no w ybitnych znawców teg o o k r e s u , jak i badaczów m ło d sz y ch . T a k pom yślana k s ią ż k a - p rz y c a łe j ró ż n o ro d n o ś c i tem aty czn ej i ró ż n ic a c h u ję ć m etodologicznych - po zw ala n a z o rie n to w a n ie się w aktualnym sta n ie badań nad l i te r a t u r ą p osty czn io w ą i daje ró w n o c z e śn ie p rz e g lą d p ro b lem aty k i sk u p ia ją c e j z a in te re s o w a n ia b ad aw cze.
Tom , dedykow any pam ięci Zygm unta S zw eykow skiego - o tw ie ra r o z p ra w a H en ry k a M ark ie w ic z a " P o ls k ie p rzy g o d y e s te ty k i T a in e ’ a " . A utor p r z e ś le d z ił uw ażn ie c z a so p ism a p o lsk ie d ru g ie j połowy XIX i początków XX w iek u , zan a lizo w ał w ypow iedzi p u b licy sty czn e pośw ięcone tw ó rc y " F i lo z o fii sztu k i" i o p ie ra ją c s ię n a tym bogatym m a te ria le źródłow ym omówił d ro g i pow olnego p rz y s w a ja n ia e s te ty k i T a in e ’a i jego wpływu n a rod zim ą k ry ty k ę lite r a c k ą . — "P o k o len ie S zk o ły G łó w n ej", a rty k u ł S ta n isła w a F ity , p r z y n o s i, o p a rty na ro zleg ły m m a te ria le dokum entacyjnym , o b ra z dorobku wychowanków w a rs z a w sk ie j u c z e ln i n a polu naukowym, p u b lic y s tycznym i lite ra c k im , c h a ra k te ry z u je k u ltu ro tw ó rc z ą r o lę te j g e n e ra c ji i je j trw a łe o s ią g n ię c ia , p rz e k a z a n e pó źn iej P o ls c e n ie p o d le g łe j. - S zczeg ółow ą n ie ja k o eg zem p lifik acją d z ia ła ln o śc i pokolenia S zk o ły Głów n ej je s t ro z p ra w a M a rii B ry k a lsk ie j p o św ięco n a "P o zy ty w isty cz n ej » N i w ie « ( I872- I 875)", pismu znanemu dotąd w swym o k re s ie ko n serw atyw nym d z ię k i o so b ie i u d ziało w i S ie n k ie w ic z a . - S zk ic Jana D ętki "Ku w ie l kiemu re a liz m o w i", ak ce n tu ją c ro lę in s p ir a c ji n a tu r a lis ty c z n e j, c h a r a k te ry z u je k ie ru n e k ew olucji m yśli e s te ty c z n e j epoki pozytywizm u i je j wpływ na dokonania lite r a c k ie o k r e s u . - K olejne studium - p ió r a Ewy W arz en i- c y -Z a le w s k ie j — podejm uje problem "K om pozycji » L alk i « w obec tr a d y c ji lite r a c k ie j" . U w aga a u to rk i sk u p iła s ię n a o ry g in aln y ch wobec e u r o p e jsk ie j tra d y c ji p ow ieściow ej ro z w ią z a n ia c h , ja k ie z asto so w ał P r u s d la u k a z a n ia h is to ry c z n e j zm ienności zjaw isk i w sp ó łistn ie n ia h is to r ii w c z a
s ie te ra ź n ie js z y m . - A utorow i " L a lk i" p ośw ięco na je s t ró w n ież ro z p ra w a E d w ard a P ieścik o w sk ie g o " P r u s — re w o lu c ja — » D z ie c i« " , om aw iająca
-na po d staw ie "K ro n ik " złożony sto su n e k p is a r z a do h is to ry c z n y c h w yda r z e ń la t I905- I 907. - R ozw ażania nad "F olk lo rem w tw ó rc z o śc i Adolfa
D yg asińskieg o" p o d jęła H elena W olny, a n a liz u ją c sposoby w y k o rzy stan ia w ła śc iw o śc i językow ych, o b s e rw a c ji obrzędów i zw ycząjów ludowych o ra z podań, bajek i p rz y p o w ie śc i w sp u śc iź n ie lite r a c k ie j a u to ra "B el- d o n k a". - Dwie k o lejn e ro z p ra w y : Anny M a rtu s zew sk ie j ("W stro n ę p o w ie ś c i p o p u la rn e j. P is a r s tw o M a rii R odziew iczów ny w la ta c h 1887-1904") i K azim ierza C h ru śc iń sk ie g o (" P o w ia stk a » d la lu d u « . Z badań nad » l i t e r a t u r ą t r z e c i ą « o k re s u pozytyw izm u") zajm ują s ię u sta le n ie m , jak ie
p o stu la ty program ow e pozytyw istów i konw encje pow ieściow e wpływały na pow staw anie tekstów obiegu p o p u la rn e g o . - S zk ic "K ry ty k a lite r a c k a końca XIX w ieku z p ersp ek ty w y pozytyw izm u", a u to rs tw a M ichała K aba ty , W aldem ara Klemma i H aliny T c h ó rz e w s k ie j-K a b a to w e j, podejm ujący an a liz ę w ypow iedzi k ry ty cz n y ch w a rsz a w sk ie g o śro d o w isk a lite ra c k ie g o końca XIX w ieku, dokum entuje te z ę o trw ałym w kładzie pozytywistów w ro zw ó j m yśli e s te ty c z n e j schyłku s tu le c ia i w y ra ż a p rzek o n an ie o ew o lucyjnym , n ie zaś przełom ow ym c h a r a k te r z e p ro c e s u lite ra c k ie g o tego o k re s u . — Podobne stano w isk o re p r e z e n tu je Danuta K n y sz-R u d zk a, w s z k i cu o "D o św iadczeniu pozytyw istycznym w tw ó rc z o ś c i W acław a B e re n ta " u ja w n ia ją c a zw iązki z pozytywizmem m łodzieńczego debiutu B e re n ta , k tó r y n egu jąc u p ro s z c z o n ą w e rs ję św iatopoglądu pozytywistów^ p o z o sta je w o b rę b ie prob lem aty k i p o d jętej p rz e z tę epokę i w y k o rzy stu je d o św iad c z e n ia a rty s ty c z n e p o w ieści ten d en cy jn ej i n a tu ra lis ty c z n e j p o w ieści ś r o dow iskow ej .
E P
Jadw iga C zachow ska: Rozwój b ib lio g ra fii lite r a c k ie j w P o ls c e . O ssolineum .
'J ^ ałożeniem p r a c y je s t u k aza n ie rozw oju b ib lio g ra fii lite r a c k ie j
(tz n . spisów b ib lio g rafic z n y ch o z a k re s ie Obejmującym lite r a tu r ę p o lsk ą o ra z p ra c e h is to ry c z n o - i te o re ty c z n o lite ra c k ie je j d o ty c z ą c e , bądź też ograniczonym w y łącznie do lite r a tu r y lub do nauki o lite r a tu r z e ) jako c z ę ś c i h is to r ii n ie tylko b ib lio lo g ii, ale p rz e d e w szystkim dziejów w a rs z ta tu naukow ego h is to r ii li te r a t u r y p o ls k ie j.
- 142
-K o ncen tru jąc uw agę n a s p is a c h zn ac zący ch w ro zw o ju b ib lio g ra fii lite r a c k ie j - od p ie rw o cin na p o czątk u XVII w . do połowy w ieku XX - p rzep ro w ad zo n o szczeg ó ło w ą a n a liz ę p o szcze g ó ln y ch o p raco w ań , z u k a zaniem sp ecy ficzn y ch problem ów m etodycznych do ty czący ch doboru m a te r i a ł u , o p isu i u k ładu p o z y cji: p ra c naukow ych i d z ie ł sztu k i (utw orów lite r a c k ic h ) b ęd ący ch przedm iotem b ad ań , a ró w n o cześn ie s ta ra n o się u k aza ć św iadom ość b ib lio g ra fic z n ą śro d o w isk a p o lo n isty czn eg o p rz e z p rz e d s ta w ie n ie gen ezy p r a c i d y sk u sji d o ty czący ch m etody o p raco w an ia b ib lio g ra fii, k tó ra odpow iadałaby n a jle p ie j potrzebom badaw czym d y s c y p lin y .
P r e z e n ta c ja zag a d n ien ia z o s ta ła dokonana w edług w yodrębnionych o k re só w , z sy n ch ro n isty czn y m u jęciem spisów b ie żący ch i r e tro s p e k ty w n y c h , co w y ra ź n ie j u k azu je zależn o ść poczynań b ib lio g ra fic z n y c h od w arunków p o lity c z n o -sp o łe c z n y c h i od sy tu a c ji w n au ce o li te r a t u r z e i w b ib lio g ra fii. Z aproponow ana p e rio d y z a c ja p rz e d s ta w ia się n a s tę p u ją co :
- o k re s do połowy XIX w . - dom inacja fu n k cji pozanaukow ych: propagandow ej i r e je s tr u ją c o - a r c h iw a ln e j, p rz y czym l i t e r a t u r a ujm owana je s t sz e ro k o jako c a ło ść narodow ego dorobku p iśm ien n iczeg o (sło w n ik i b io -b ib lio g ra fic z n e p is a r z y p ió r a S ta ró w o ls k ie g o , Jan o ck ieg o , O s s o liń sk ie g o , J u sz y ń sk ie g o , B entkow skiego);
- od połowy XIX w . do p ie rw s z e j w ojny św iatow ej - stopniow e k sz ta łto w a n ie się funkcji naukow ej b ib lio g ra fii (p ie rw s z e s p isy b ie ż ą c e w "Archiw um do Dziejów L ite r a tu r y i O św iaty w P o ls c e " , w " P rz e w o d niku L ite ra c k im " i w "P am iętniku L ite ra c k im " ); '
- od p ie rw s z e j wojny św iatow ej do połowy XX w . - w ażkie r e a l i z a cje b ib lio g ra fii lite r a c k ie j w p ra c a c h indyw idualnych ( " L it e r a tu r a p o lsk a" G . K o rb u ta, "B ib lio g ra fia lite r a t u r y p o ls k ie j" S . W ierćzy ń sk ieg o i " B i b lio g ra fia l i te r a t u r y p o ls k ie j" P . G rz e g o rc z y k a ) o ra z p ró b y zo rg an izo w a n ia p ra c y zesp o ło w ej nad b ib lio g ra fią b ie ż ą c ą i re tro s p e k ty w n ą (in ic ja ty wy S . W ierczy ń sk ieg o i E . K u ch arsk ieg o );
- od połowy XX w . - w e jś c ie w etap zo rg an izo w anej in sty tu cjo n a ln ie d z ia ła ln o ś c i b ib lio g ra fic z n e j w z a k r e s ie w yznaczonym p rz e z p o trz e b y w sp ó łczesn ej n au ki o l i te r a t u r z e i stw o rz e n ie podstaw ow ej b azy b ib lio g ra fic z n e j d la badań lite r a c k ic h (" P o ls k a B ib lio g ra fia L ite r a c k a " , "B
i-b lio g ra fia lite r a tu r y p o lsk ie j »N ow y K o ri-b u t« " , "B ii-b lio g rafia z a w a rto śc i lite r a c k ie j cza so p ism p o lsk ich XIX i XX w ." - do 1939 г . ) .
O mawiając szczegółow o p rz e d s ię w z ię c ia do r . 1970, w prow adzono dodatkowo w zak o ń czen iu info rm ację o nowych in icjaty w a ch , co je s t n ie zbędne dla oceny " n a sy cen ia b ib lio g rafic zn eg o " nauki o li te r a t u r z e .
W an e k sie podano noty b io -b ib lio g ra fic z n e d o ty czące autorów b ib lio g r a f ii lite ra c k ic h .
JCz
Ewa S z a ry -M a ty w ie c k a : K siążk a - p ow ieść - autotem atyzm . Od "P ału b y " do "Jedynego w y jś c ia " . Z Dziejów Form A rty sty czn y ch w L ite r a tu r z e P o ls k ie j. O ssolineum .
rzedm iotem p ra c y je s t a n a liz a m iędzyw ojennych p o w ieści auto- tem atycznych w ybranych z obiegu li te r a t u r y zdominowanego p rz e z k u ltu rę w y so k o a rty sty c z n ą . K siążkę ro zp o czy n a an aliza "P ałuby" K. Irzy k o w sk ie g o , p ie rw s z e j p o lsk ie j p o w ieści au to tem a ty czn e j, a n a s tę p n ie analizow ane są p o w ieści później w ydane: "K siążk a ju tr a " B, O stro w
s k ie j, "K ro n ik a św ie c ie c h o w sk a " A. S tru g a , "P sy ch o a n ality k w podróży" J. B rzęków sk ie g o , "Z dnia n a d zień " F . G o e tla , " P ra w ie fachow iec" M. P ro m iń sk ieg o i "Jedyne w y jśc ie " S . I. W itkiew icza. Z estaw io n a z a n a liz ą "P ału b y " - a n a liz a "Jedynego w y jścia" kończy k s ią ż k ę .
P rze p ro w a d z o n e a n a liz y m ają zasad n iczo dwa c e le : z jednej stro n y — skom entow anie podstaw ow ego d la p o w ieści autotem atycznych zag ad n ien ia, jakim je s t problem "p o w ieści w p o w ie ś c i" , z d ru g ie j - u z a sa d n ie n ie tezy, że dwoma n ajw ażn iejszy m i typologicznym i w yróżnikam i tych p o w ieści są ta k ie ic h ce c h y , ja k : g rafem iczn o ść i k ry ty c z n o ść .
P roblem "p o w ieści w p o w ie ści" u ję ty w ięc z o s ta ł dw ojako: i od s t r o ny k s ią ż k i-p o w ie ś c i jako faktu sp o łeczneg o w łączonego do obiegu d ó b r k u ltu ra ln y c h , i od stro n y p o w ieści zdublow anej, t j . jakby "w y jętej" z go tow ych faktów obiegu k u ltu raln eg o i "w łączon ej" ponownje do p rod uk cji po w ieściow ej.
- 144.
-fak t - e ste ty c z n e g o i id e o lo g iczn eg o ró żn ic o w a n ia się i ko n fro n to w an ia m iędzy sobą p ro p o z y c ji p ow ieściow ych k o n sty tu u jący ch s ię w te jż e k s ią ż -
c e -p o w ie ś c i. Z a s p ra w ą ty ch zró ż n ico w ań i k o n fro n ta c ji z a z n a c z a s ię k ry ty c z n o ść o d n o sząc a s ię zarów no do w arunków sp o łeczn eg o k rą ż e n ia efektów p r a c y p o w ie ś c io p is a rz a , jak do sam ej te j p r a c y in s ta tu n a s c e n d i.
W ten sp o só b p ro p o zy cje a u to rk i z m ie rz a ją do o b alen ia p o z o rn ie jedn ozn aczn eg o c h a r a k te r u zjaw isk autotem atycznych jak o r e a liz a c ji sofizm atu o k łam cy, a w ięc jak o "koła zam kniętego i d o sk o n ałego " (co p r z y p is a ł im A. S a n d a u e r). Co w ię c e j, uw ypuklają one fa k t, że "p isa n ie o p isa n iu " j e s t w p o w ieśc ia ch au to tem atycznych zw iązan e n ie tylko z n i mi sam ym i, a le i z d z ia ła n ia m i, d la k tó ry c h s ta ją się one are n a m i.
F o rm ą ty ch d z ia ła ń je s t o d a u to rs k ie , z ara zem zaś p i s a r s k ie , g ra f e - m iczne p rz e k s z ta łc e n ie fa b u ł, t r e ś c i ą ic h n a to m ia st - aktywny sto su n ek do p ro p o z y c ji p o w ieścio w y ch , k tó re - konstytuow ane p rz e z rz e c z y w isty c h p is a r z y , n p . Irzy k o w sk ieg o i W itkiew icza - p o w ieści "P a łu b a " i "Jedyne w y jśc ie " same sobą n eg u ją i u n ie w a ż n ia ją . Chodzi tu o p ro p o zy cje p o w ieścio w e w yw odzące s ię z m łodopolskiej e m p irii k u ltu ra ln e j.
W nioskiem a u to rk i je s t w ięc p rz e k o n a n ie , że "p isa n ie o p isa n iu " w p o w ie śc ia c h autotem atycznych bynajm niej n ie z a s tę p u je stosunku do rz e c z y w is to ś c i e m p iry c z n e j, le c z s p rz ę g a s ię z n ią po to , aby ją zm ie- * n ić .
ESM
Z dziejów ż y cia lite ra c k ie g o w P o ls c e XVI i XVII w ieku. R ed. H . D ziec h ciń sk a. S tu d ia S ta r o p o ls k ie . O ssolineum .
T ) r a c a z b io ro w a, p o św ięco n a badaniom s ta ro p o ls k ie j k u ltu ry l i t e r a c k ie j, sk ład a się z n a stę p u ją c y c h ro z p ra w :
I . S . Ż ó łk iew sk i: P rzed m o w a
2. K. D m itruk: S y tu a c je kom unikacyjne w k u ltu rz e lite r a c k ie j daw nej P o ls k i
3 . Z . N owak: C zynniki k u ltu ro tw ó rc z e w P r u s a c h K rólew skich doby O d ro d z e n ia
4 . H. D ziech ciń sk a: Zabaw a jako komponent ży c ia lite ra c k ie g o w P o l sc e XVI i XVII w.
5 . W. R oszkow ska: Główne o śro d k i ży c ia te a tra ln e g o w XVI i XVII w. 6 . A. N ow icka-Jeżow a: W ilanki s ta ro p o ls k ie . Z zag ad nień sp o łeczn ej
i lite r a c k ie j p ro b lem aty ki mody "w ie jsk ie j"
7 . T. B ieńkow ski: P a n e g iry k w p o lsk ie j k u ltu rz e um ysłow ej i życiu l i te ra c k im w XVI i XVII w .
8. M , Z a c h a ra : Sylw y — dokument s z la c h e c k ie j k u ltu ry um ysłow ej w XVI i XVII w.
9 . K. i W. K o ro tajo w ie : K siąż k a lite r a c k a w b ib lio te k ach p o lsk ic h XVI i XVII w . (Na p o d staw ie w ybranych przykładów )
10. S . N iezn an ow ski: C zytelnictw o n a L u b e lsz c z y ź n ie .
HD
P r a c e re d a k c y jn e nad nin iejszy m zeszytem ukończono dnia 1 g ru d n ia 1978 r .