Hanna Filipkowska
"Funkcja archaizacyjna metaforyki
"Popiołów", Jerzy Paszek,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk
1971 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/41, 128
/ 1 / PASZEK J e r z y : F unkcja a rc h a iz a c y jn a m e ta fo ry k i "Po p io łó w " . W:. 0 p r o z ie p o ls k ie j XX w ieku, M a te ria ły Kon f e r e n c j i O g ó ln o p o lsk ie j w T o ru n iu . L isto p a d 1968. Pod re d a k c ją A .H u tn ik iew icza i H .Z a w o rsk ie j. O ss. Wrocław- Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971. IBL PAN, Z D ziejów Form Ar
ty s ty c z n y c h w L i t e r a t u r z e P o l s k i e j . T.XXIV, s . 9 -3 8 . Sposób p o słu g iw a n ia s i ę archaizm am i je s t,z d a n ie m a u t o r a , jednym z elementów d ecy d u jący ch o n o w ato rstw ie p o w ie śc i Że rom skiego w s to s u n k u do t r a d y c j i p o l s k i e j p o w ie ś c i h i s t o r y c z n e j. Nowatorstwo to p o le g a m .in . na w yzyskaniu s y n c h ro n i c z n e j i d ia c h ro n ic z n e j w ie lo z n a c z n o ś c i wyrazu.Wprowadzone do m e ta fo ry k i "Popiołów " archaizm y le k s y k a ln e i rzeczow e s łu ż ą u tw ie rd z e n iu i l u z j i h is to ry c z n e g o o d d a le n ia ś w ia ta p r z e d s ta wionego o ra z k r e a c j i n a r r a t o r a w spółczesnego opisyw anej epo c e . C h a ra k te ry s ty c z n a d la "Popiołów " e lim in a c ja porów nania e p ic k ie g o j e s t u z a sa d n io n ą p ró b ą sy n te z y rom ansu h i s t o r y c z nego i p o w ie śc i l i r y c z n e j .
BP/41 H .F.
/ 1 / PORADECKI J e r z y : N a r r a to r i n a r r a c j a w "Bramach r a ju " i " I d z ie sk acząc po g ó rac h " Je rz e g o A n drzejew skiego. W: 0 p r o z ie p o l s k i e j XX w ieku. M a te ria ły K o n fe re n c ji 0 - g ó ln o p o ls k ie j w T o ru n iu . L is to p a d 1968. Pod r e d a k c ją A. H u tn ik iew icza i H .Z a w o rsk ie j. O ss. W rocław-W arszawa-Kra- ków-Gdaósk 1971« IBL PAN. Z Dziejów Form A rty sty c z n y c h w L i t e r a t u r z e P o l s k i e j . T.XXXV, s . 295-310»
Elem enty n a r r a c j i i o braz n a r r a t o r a w obu p o w ie śc ia c h u kazane t u s ą pod kątem ic h m o żliw ości znaczeniotw órczych.W y chodząc z z a ło ż e n ia , że z a s a d n ic z ą r o l ę odgrywa w obu pow ieś c ia c h n ie o p is , le c z k r e a c j a , a u to r s ta w ia t e z ę , że ic h r z e c z y w isto ść n ie j e s t odwzorowaniem r z e c z y w is to ś c i obiektyw nej, le c z konstruowanym tworem modelowym, skomponowanym z elem en tów z a w ie ra ją c y c h a lu z je do ś w ia ta pozapow ieściew ego. N arra t o r j e s t w szechw iedzący, le c z n ieobiektyw ny w skutek p o e ty z a - c j i t e k s t u , a n a fo ry p o d k r e ś la ją subiektyw izm n a r r a c j i . N a r r a t o r kom p lik uje r e l a c j e czasow e, z a c ie r a g ra n ic e pomiędzy pod miotem wypowiedzi a j e j ad resatem i t d .
