naturalnych bursztynu oraz odmian i stopnia zwietrzenia. Wskazano, ¿e w³aœciwoœci te, oprócz obliczania zasobów, powinny stanowiæ podstawê jakoœciowej oceny z³o¿a. Krystyna przeprowadzi³a analizê odmian i stopnia zwietrze-nia na materiale oko³o 3000 ziarn o œrednicach 1–31,5 mm.
W pracy nad zbiorami dr Leciejewicz podjê³a siê wykonania naukowej dokumentacji kolekcji bursztynu w Muzeum Ziemi, których liczba, szczególnie w latach 70-tych i 80-tych XX w., podwoi³a siê. Odpowiedzialna najpierw za kolekcjê odmian bursztynu ba³tyckiego, opra-cowa³a ich klasyfikacjê opart¹ na strukturze oraz zanie-czyszczeniach i zmianach wtórnych zachodz¹cych pod wp³ywem wietrzenia. Terminologicznie, zw³aszcza w naj-bardziej szczegó³owych ju¿ wydzieleniach, wykorzysta³a dawne ludowe s³ownictwo kurpiowskie. Liczne odmiany sukcynitu dokumentowa³a fotografiami i opisami. Coraz ciekawiej pokazywa³a je na wielu wystawach czasowych, jako wspó³autorka scenariuszy, wspó³organizatorka wystaw sta³ych i od 1975 r. wystaw objazdowych w kraju i za gra-nic¹. Efektywnie wspó³pracowa³a z ka¿dym zespo³em, jako coraz bardziej doœwiadczony muzealnik, dobry orga-nizator i badacz bursztynu, œmia³o bior¹cy odpowiedzial-noœæ za swoje dokonania.
Na obecnej wystawie sta³ej Bursztyn od p³ynnej ¿ywicy do sztuki zdobniczej, której by³a wspó³organizatork¹, eks-pozycja odmian stanowi sama w sobie artystyczn¹ kompo-zycjê, nie maj¹c¹ sobie równych. W ostatnich latach Krystyna odkry³a w sobie wyraŸne sk³onnoœci malarskie, a ich burz-liwy rozwój przek³ada³ siê na coraz lepsze wyczucie kolo-rystycznych odmian bursztynu, komponowanych w barwne zespo³y na wystawach i planszach przygotowywanych do druku (por. K. Leciejewicz, K. Kwiatkowska — Odkrywane piêkno bursztynu, 2005, 1–235).
Pod koniec swego ¿ycia przygotowywa³a materia³ do trudnego tematu badañ powierzchni zwietrza³ych surowca,
tworz¹cych siê nie tylko w warunkach naturalnych, ale i podczas wieloletniego magazynowania bursztynu ba³tyc-kiego w muzeach. Kolekcja odmian wtórnych tworzy siê z biegiem czasu zarówno w magazynach, jak i w d³ugolet-nich ekspozycjach. Temat zazêbia siê z potrzeb¹ konserwa-cji nie tylko surowca, ale i cennych wyrobów, podlegaj¹cych zmianom warunków przechowywania.
Równolegle z przygotowaniami do objêcia kierownic-twa Dzia³u Bursztynu Muzeum Ziemi PAN, które nast¹pi³o 1 wrzeœnia 2007 r., Krystyna Leciejewicz przejê³a równie¿ opiekê nad kolekcj¹ regionaln¹ sukcynitu Polski, Rosji, Ukrainy i Niemiec. Kolekcja ta jako najwa¿niejsza, a jedy-na tak bogata w Polsce, pozostawa³a zawsze w gestii kie-rownika dzia³u. Na podstawie tej kolekcji opracowano ju¿ dwa wydania katalogu Znaleziska i dawne kopalnie bursz-tynu w Polsce oraz mapy (1982, 2002). Katalogi te stano-wi¹ podstawê prowadzonych w Polsce prac geologiczno-z³o¿owych, poszukiwañ z³ó¿ paleogeñskich, jak i warun-ków rozprzestrzenienia i mo¿liwoœci eksploatacji burszty-nu w redeponowanych osadach m³odszych.
Dr Krystyna Leciejewicz by³a bez reszty oddana spra-wie ochrony zbiorów bursztynu, jak i popularyzacji nauk o Ziemi. Bibliografia Jej prac obejmu 28 pozycji, w tym 10 to katalogi. Do ostatnich dni oprowadza³a wycieczki po salach muzealnych, prowadzi³a lekcje z zakresu wiedzy o bursztynie i geologii czwartorzêdu.
Straciliœmy Przyjaciela, Cz³owieka m¹drego, skromne-go, o niezrównanej prawoœci i pracowitoœci, pe³nego poczu-cia humoru i ¿yczliwoœci dla otoczenia. Na cmentarzu w Milanówku na Jej trumnê — nie tylko z mojej rêki — posy-pa³y siê okruchy bursztynu jako wyraz podziêki, a zarazem ¿alu, ¿e kontakt z Ni¹ w sposób tak niezrozumia³y urwa³ siê w pe³ni Jej si³ twórczych.
Barbara Kosmowska-Ceranowicz
Publikacje anglojêzyczne
The History of Geoconservation — Burek C.V., Prosser C.D. (eds.). 2008, Geological Society Spe-cial Publication 300, 320 p.
The Internal Structure of Fault Zones: Implications for Mechanical and Fluid-Flow Properties — Wib-berley C.A.J., Kurz W., Imber J., Holdsworth R.E., Collettini C. 2008, Geological Society Special Publication 299, 376 p.
The Boundaries of the West African Craton — Ennih N., Liegeois J.-P. 2008, Geological Society Special Publication 297, 536 p.
Landscape Evolution: Denudation, Climate and Tectonics over Different Time and Space Scales — Gallagher K., Jones S.J., Wainwright J. 2008, Geolo-gical Society Special Publication 296, 208 p. Fishes and the Break-up of Pangaea — Cavin L.,
Longbottom A., Richter M. 2008, Geological Socie-ty Special Publication 295, 384 p.
West Gondwana: Pre-Cenozoic Correlations Across the South Atlantic Region — Pankhurst R.J., Trouw
R.A.J., de Brito Neves B.B., de Wit M.J. 2008, Geo-logical Society Special Publication 294, 430 p. Metasomatizm in Oceanic and Continental
Litho-spheric Mantle — Coltorti M., Gregoire M. 2008, Geological Society Special Publication 293, 368 p. Structurally Complex Reservoirs — Jolley S.J., Barr
D., Walsh J.J., Knipe R.J. 2008, Geological Society Special Publication 292, 496 p.
The Geodynamics of the Aegean and Anatolia — Taymaz t., Yilmaz Y., Dilek Y. 2008, Geological Society Special Publication 291, 320 p.
Tectonics of Strike-Slip Restraining and Releasing Bends — Cunningham W.D., Mann P. 2008, Geolo-gical Society Special Publication 290, 488 p. The Relationship between Damage and Localization
— Lewis H., Couples G.D. 2008, Geological Society Special Publication 289, 254 p.
Climate Change and Groundwater — Dragoni W., Sukhija B.S. 2008, Geological Society Special Publication 288, 192 p.
opracowa³a Anna Krokosz 116
Przegl¹d Geologiczny, vol. 57, nr 2, 2009
