Z kolei Adam Tomaœ z Pañstwowego Instytutu Geolo-gicznego zauwa¿y³, ¿e przed podjêciem decyzji o realizacji inwestycji CCS w danej strukturze, nale¿y stwierdziæ, czy istnieje wystarczaj¹ca pojemnoœæ do sk³adowania CO2, jaka jest jej szczelnoœæ, tempo migracji i stabilnoœæ CO2.
Podsumowuj¹c spotkanie M. Jêdrysek zadeklarowa³ pomoc w budowie pierwszej, du¿ej jednostki demonstra-cyjnej CCS w Polsce. Zgodnie z obowi¹zuj¹cym Prawem geologicznym i górniczym, jednostka gospodarcza
pla-nuj¹ca budowê instalacji CCS mo¿e zwróciæ siê z wnioskiem o przydzielenie koncesji na sk³ado-wanie CO2. Ustalono, ¿e wnioski przestawione podczas spotkania zostan¹ przed³o¿one w for-mie pisemnej w gabinecie ministra.
W dniu 14.06.2006 r. uczestnicy spotkania udali siê do odleg³ego o oko³o 30 km od Wroc-³awia Borzêcina, gdzie zapoznali siê ze szcze-gó³ami funkcjonuj¹cej tam instalacji CCS. Jak ju¿ wspomniano, jest to pierwszy w Europie l¹dowy obiekt w technologii CCS. Zosta³ on zbudowany w celu utylizacji kwaœnych gazów pochodz¹cych z instalacji oczyszczania gazu ziemnego, emitowanych wczeœniej do atmosfe-ry. Jako gospodarz kopalni dyrektor Oddzia³u Zielona Góra PGNiG S.A. Marek Dobryniew-ski poinformowa³ o strukturze i zakresie dzia-³ania swej firmy. PGNiG S.A. prowadzi obecnie eksploatacjê najwiêkszych z³ó¿ ropy i gazu w Polsce, jak równie¿ du¿ego, podziemnego ma-gazynu gazu Wierzchowice. Nastêpnie Piotr Krêpulec przedstawi³ zasady dzia³ania instalacji wydzielania, sprê¿ania, przesy³u i zat³aczania kwaœnych gazów.
Na koniec spotkania minister M. Jêdrysek zapowie-dzia³ kolejn¹ wizytacjê instalacji CCS w Borzêcinie, tym razem zainteresowanych jej wdra¿aniem przedstawicieli krajów UE.
Jan Lubaœ
Ekspedycja paleontologiczna Polskiej Akademii Nauk do Kazachstanu —
Karatau 2006
W czerwcu 2006 r. odby³a siê wyprawapale-ontologiczna w Góry Karatau w Kazachstanie, zorganizowana pod egid¹ Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie. W wyprawie uczestniczy³y cztery osoby z Polski (prof. dr hab. Jerzy Dzik — paleobiolog z Instytutu Paleobiologii PAN i Wy-dzia³u Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, dr hab. Piotr Wêgierek — paleoentomolog z Uniwer-sytetu Œl¹skiego, dr Tomasz Sulej — badacz kopal-nych krêgowców z Instytutu Paleobiologii PAN i Grzegorz NiedŸwiedzki — paleontolog z Wydzia³u Biologii Uniwersytetu Warszawskiego) oraz czte-rech pracowników z Instytutu Nauk Geologicz-nych w A³macie. Kierownikiem ekspedycji by³ prof. dr hab. Jerzy Dzik. Celem ekspedycji by³o rozpoznanie warunków terenowych i przeprowa-dzenie wstêpnych prac wykopaliskowych w kon-tynentalnych (jeziornych) osadach jurajskich w stanowisku Aule we wschodniej czêœci Wy¿yny Karatau.
W trakcie trwaj¹cych trzy tygodnie prac zebrano kilka-set okazów makroszcz¹tków roœlinnych (liœcie paproci i nagonasiennych), owadów (g³ównie chrz¹szczy i muchó-wek) oraz ryb ganoidowych, koprolitów ryb oraz karapak-sów konchostraków. Przeprowadzono równie¿ wiele obser-wacji geologicznych. Stanowisko paleontologiczne Aule jest okreœlane w literaturze jako skarbiec ze skamienia³oœciami.
Intensywne prace wykopaliskowe prowadzili w tym miej-scu w latach 50. i 60. XX w. paleontolodzy radzieccy. Odkryto tu kilka spektakularnych i bardzo istotnych ska-mienia³oœci krêgowców, m.in. szkielet salamandry Karau-rus oraz pterozaurów — Sordes (z zachowan¹ struktur¹ przypominaj¹c¹ sierœæ) i Batrachognathus.
Grzegorz NiedŸwiedzki Serwis fotograficzny na str. 699
649
Przegl¹d Geologiczny, vol. 55, nr 8, 2007
Ryc. 1. Uczestnicy ekspedycji Karatau, 2006. Fot. G. NiedŸwiedzki Ryc. 3. Przedstawiciel PGNiG S.A. Piotr Krêpulec objaœnia proces zat³aczania
699 Ryc. 3. Segregowanie i pakowanie okazów
Ryc. 2. Widok na górzyst¹ czêœæ Ma³ego Karatau
Ryc. 6. Rozleg³y w¹wóz górski w rejonie prac wykopaliskowych na stanowisku Aule, ods³oniêcia osadów dewoñskich i karboñskich. Wszystkie fot. G. NiedŸwiedzki
Ryc. 4. Jedno z ciekawych znalezisk, doskonale zachowany pan-cerz du¿ego chrz¹szcza
Ryc. 5. Skamienia³oœci ryb to jedno z najczêstszych znalezisk w stanowisku Aule
