H. Sm arzyński
Z ZAGADNIEŃ METODYKI PRAC KONTROLNYCH Z PEDAGOGIKI NA WYDZIALE ZAOCZNYM WYŻSZEJ SZKOŁY PEDAGOGICZNEJ
W KRAKOWIE
P ed agogika jako przedm iot n au czan ia w W yższej Szk o le P e d a g o g icz n e j stanow i podstawowe ogniwo w zawodowym przy
gotow aniu studentów do ic h p r z y s z łe j świadomej i tw órczej pracy w s z k o le P o ls k i Ludow ej.
Program p e d a g o g ik i
w
W yższej S z k o le F e d a g o g ic zn e j r e a l i zu je s i ę przez w ykłady, ć w ic z e n ia , p raktykę ped agogiczn ą oraz sam odzieln ą p racę s tu d e n ta .W stu d ia c h zaocznych spośród powyższych c z te r e c h czyn ników studiów p e d a g o g ik i na plan pierw szy wysuwa s i ę samo
d z ie ln a praca stu d e n ta w pow iązaniu z p raktyk ą p e d a g o g icz
ną w s z k o le . F u n k cję pom ocniczą s p e łn ia ją n ato m iast w ykła
dy i ćw iczen ia p ed agogiczn e w s e s j i n aoczn ej l e t n i e j i z i mowej, kiedy to wprowadza s ię stu d e n ta w problem atykę nau
kową podstawową, a zarazem przygotow uje s i ę do sam o d ziel
n e j pracy na o k re s za o czn y .
I s t o t ą w ięc studiów zaocznych p e d a g o g ik i na W yższej Szko
le P e d a g o g iczn e j j e s t w pierwszym r z ę d z ie kierowana i kon
trolow ana praca sam okształcen iow a słu ch a cza w o p a rciu o l i te r a tu r ę p e d a g o g iczn ą , zarówno m on ograficzn ą, ja k i cza so pisma pedagogiczn e w pow iązaniu z w łasną p raktyk ą pedago
g ic z n ą i dydaktyczn ą w s z k o le . Z ty ch te ż za ło że ń dydak
tyczn y ch wypływają z k o le i p o s tu la ty w z a k r e s ie m etodyki nauki p ed a g o g ik i na stu d ia c h zaocznych w W yższej Szk o le Pe
d a g o g ic z n e j na I I w zględ n ie I I I roku stu d ió w .
Punktem wyjściowym d la nauki p ed a g o g ik i na stu d ia c h za
ocznych W yższej S zk o ły P e d a g o g iczn e j j e s t s e s ja naoczna l e t n i a , na k tó r e j w ramach k ilk u n a s tu go d zin wykładów i ćw i
c z e ń , wprowadza s i ę słu ch a czy w wybrane za g a d n ien ia za sad -
211
n ic ^ a i węzłowe z p e d a g o g ik i i przygotow uje s i ę ic h je d n o cz e śn ie do sa m o d zieln ej pracy i u m iejętn ego k o r z y s ta n ia
zarówno z li t e r a t u r y naukowej te o r e ty c z n e j, ja k i jed n o c z e ś n ie z p r a k ty k i p e d a g o g iczn e j i d yd ak ty czn ej w s z k o le .
Zgodnie z powyższymi p o stu la ta m i metodycznymi w c z a s ie o s t a t n ie j s e s j i n aoczn ej l e t n i e j wykłady z p e d a g o g ik i ob
ję ły n a stę p u ją c e za g a d n ien ia kluczow e:
1 / P ro ces n a u c za n ia . 2 / I s t o t a w y k szta łce n ia -.
3 / Zasady n au czan ia ze szczególnym uw zględnieniem z a - s a iy p oglądow ości oraz św iadom ości i a k ty w n o ści.
4 / Wybrane za gad n ien ia wychowania kolektyw nego (ze sp ecjaln ym uw zględnieniem fu n k c ji wychowawczej sa morządu klasow ego i sz k o ln e g o , o r g a n iz a c ji h a r c e r s k i e j i ZM P).
5 / Praca p o z a le k c y jn a i p o za szk o ln a . 6 / A u to r y te t wychowawczy.
7 / Wycnowanie e s te t y c z n e .
Przez wprowadzenie w tr u d n ie js z ą a zarazem węzłową prob lem atykę p ed agogiczn ą w w ykładach i ćw icze n ia ch doprowadza ł o s i ę do rozb u d zen ia u słu ch a czy zain teresow ań i uśw iado
m ienia p o trzeb y g łę b s z e g o p o d e jś c ia do zagadnień pedago
g ic z n y c h , te o re ty c z n y c h na drodze d a lsz e g o sa m o k szta łce n ia Wykłady z p e d a g o g ik i na s e s j i n aoczn ej - postaw ione na na
leżytym poziom ie nadkowym i metodycznym - m ają w zbudzić za p a ł do stu d iow an ia te g o p rzed m iotu . W o k re sie wykładów z p ed a g o g ik i p r o fe s o r w inien być w ś c is ły m k o n ta k c ie nau
kowym ze słuchaczam i przez zorganizow anie k o n s u lta c ji pe
d a g o g iczn y ch , p rzygotow u jących do sam od zieln ej pracy samo
k s z ta łc e n io w e j .
N aw iązanie ze stro n y wykładowcy p e d a g o g ik i żywego kon
ta k tu naukowego ze słuchaczam i w c z a s ie s e s j i n aoczn ej win no być u m ie ję tn ie podtrzymywane w cią g u c a łe g o okresu za
ocznego - jesien n o-zim ow ego i w iosennego p rzez odpowiednio zaplanowane i kierow ane prace k o n tr o ln e , o p a rte na p o stu la c i e n a le ż y te g o poziomu te o re ty c z n e g o i naukowego, w po
w iązan iu z p ra k ty k ą p ed a go giczn ą І dydaktyczn ą w s z k o le , w k tó r e j słu c h a cz studiów zao cm y ch p r a c u je .
-
212
-W ten sposób b ęd zie on m iał możność n ie ty lk o s tu d io wania p e łn e g o , te o re ty c zn e g o i zdobywania r e a ln e j wiedzy w pow iązaniu z r z e c z y w is to ś c ią ż y cia sz k o ln e g o , a le je d n o cz e śn ie b ę d zie s t a le p o g łę b ia ł swą postawę p ed agogiczn ą
i dydaktyczną w pracy s z k o ln e j, a zarazem b ę d zie na t e j drodze o s ią g a ł le p s z e w yniki n auczan ia i b ęd zie b u d z ił za in tereso w a n ia naukowe wśród w łasnych kolegów - nauczy
c i e l i w s z k o le .
Tematy prac k o n tro ln y ch mają być ta k sform ułow ane, aby zm isza ły słu c h a c z a do pełnego opanowania m a te ria łu nauko
w ego, p rzy p a d a ją cego na dany okres i jed n o czesn ego wyko
r z y s ta n ia m a te ria łu z w ła sn ej p r a k ty k i p e d a g o g iczn e j i dy
d a k ty czn e j w s z k o le .
Przykładem ta k pom yślanych prac k o n tro ln y ch mogą być prace na n a stę p u ją c e tem aty:
1 / Ja k pobudzam uczniów do aktywnego u d z ia łu w p roce
s i e n a u cza n ia .
2 / Ja k r e a l i z u ję nauczan ie p o lite c h n ic z n e w za k re sie m ojej s p e c j a l i z a c j i .
3 / P raca wychowawcy klasow ego ze szczególn ym uwzględ
nieniem zadać wychowania kolektyw nego w o p a rciu o d ośw iad czen ia w łasn e.
4 / Ja k przeprowadza s i ę z a ję c ia p o za le k cy jn e w s z k o le , w k tó r e j p r a c u ję .
Tematy prac k o n tro ln y ch n ie mogą być jednak pow tarza
niem ro zd ziałów tytu łow ych z pod ręczn ika lu b z le k tu r mo
n o g r a fic z n y c h , aby n ie dawały sp o so b n o ści do p rzepisyw an ia lub zb yt łatw ego ro zw iązan ia za d a n ia . Muszą one być ta k n ieszablonow o sform ułow ane, ażeby zmuszały p is z ą c e g o do
ja k n a jb a r d z ie j sam odzielnego w ysiłk u um ysłowego.
Wie w ystarczy te ż podać ty lk o w ła ściw ie sformułowane tem aty na prace k o n tr o ln e , a le przy każdym tem acie winna m ieć n a le ż y te m ie jsc e w ła ściw a , m etodycznie podana in s tr u k c ja in te r p r e tu ją c a rozum ienie tem atu i je g o p o s tu la tu oraz szczegółow a in s tr u k c ja b ib lio g r a f ic z n a , z podaniem n ie t y l ko a u to r a , ty tu łu d z i e ł a , a le rów nież s tr o n , na k tó ry c h s i ę dany te k s t z n a jd u je .
- 213 -
In s tr u k c ja n ie powinna być zb y t o g ó ln a , ponieważ n ie j e s t wtedy dość operatyw ne, a z d r u g ie j stro n y n ie powin
na być szcze g ó ło w a , aby n ie pozbaw ić p is z ą c e g o sa m o d ziel
n o ś c i w ypow iedzi. In s tr u k c ja winna być pewnego ro d za ju p r o p o z y c ją , a n ie wzorcem do n ie w o ln ic z e g o r o z w in ię c ia I o tym p is z ą c y pow inien być poinform ow any.
D la z ilu s tr o w a n ia tych p o stu la tó w m etodycznych p o d aję p o n iż e j c z te r y p rzykład y in s t r u k c ji do c z te r e c h wyżej wy
m ienionych tematów prac k o n tro ln y ch z p e d a g o g ik i w W yższej S z k o le P e d a g o g icz n e j w Krakowie z roku akadem ickiego
1 9 5 5 /5 6 :
1 . Przy pracy k o n tr o ln e j z p e d a g o g ik i na te m a t: " Ja k pobudzam uczniów do aktywnego u d z ia łu w p r o c e s ie naucza
n ia " w i n s t r u k c ji zwraca s i ę uwagę słu c h a c z a na t o , że t e mat ten w iąże s i ę ś c i ś l e z zasadą dydaktyczną "świadomego i aktywnego u d z ia łu uczniów w p r o c e s ie n au czan ia" i wobec te g o , chcąc opracować to z a g a d n ie n ie , tr z e b a s t a r a ć s i ę n a jp ierw o p o g łę b ie n ie podstaw te o r e ty c z n y c h t e j za sa d y . S łu ch a cz w inien w p e łn i uśw iadom ić s o b ie , że punktem w y jś
ciowym aktyw ności uczniów w p r o c e s ie n au czan ia są s p o s tr z e żen ia i na n ic h o p a rte w yob rażen ia, a d o p iero w o p a rciu 0 n ie k s z t a ł t u je s i ę w łaściw a aktyw ność św iadom ości u u cz
niów w form ie o p e r a c ji lo g ic z n e g o m yślen ia - tw orzen ia po
j ę ć , sądów I w nioskow ania, na podstaw ie k tó re g o d o p ie r o , uczn iow ie dochodzą do u o g ó ln ie ń w form ie w iadom ości i w ie
dzy te o r e ty c z n e j, co jednak z k o le i musi być sprawdzone przez d z ia ła n ie i pow iązanie t e o r i i z p ra k ty k ą .
Obok pełn ego zrozum ien ia p o stu la tó w te o r e ty c z n y c h powyż
szego za g a d n ie n ia słu c h a cz z k o le i w in ien p rz y jja trz y ć s i ę k r y ty c z n ie w ła sn ej p ra k ty ce d yd ak ty czn ej i swych kolegów w s z k o le i w skazać, czy i s t o t n i e praktyka p ed agogiczn a j e go i kolegów odpowiada tym p o stu la to m , a j e ż e l i n i e , to g d z ie b y ły s ła b e punkty w t e j p r a k ty c e , d la cz e g o o raz jakby ją można skorygow ać, b io r ą c tu pod uwagę k ilk a nowych prób 1 dośw iadczeń w łasnych przy pełnym w ykorzystan iu pomocy nau
kowych na l e k c j i .
T7 te n sp o só b , ta k pom yślana i n apisan a praca b ęd zie n ie
- 2 1 4 -
ty lk o odrobieniem p r z y d z ia łu z a le c o n e g o , a le b ę d zie sama m iała ch a ra k te r tw ó rczy , sam okrytyczny i żywy p rzez powią
za n ie t e o r i i z p ra k ty k ą sz k o ln ą w łasną i swych kolegów w s z k o le .
2 . 7Г pracy k o n tr o ln e j z p e d a g o g ik i na te m a t: " Ja k r e a l i z u j ę nauczanie p o lite c h n ic z n e w z a k r e s ie g e o g r a f ii jako mej s p e c j a l i z a c j i " - in s tr u k c ja zaznajam ia słu ch a czy z ca
ł ą l i t e r a t u r ą naukową odnośnie do problemu p o li t e c h n iz a c ji i zwraca uwagę na węzłowe za g a d n ien ia p o li t e c h n i z a c ji zwią
zane z nauczaniem g e o g r a f i i , ja k n p . za leżn o śó p ro d u k c ji od ź ró d e ł surowców i tr a n s p o r tu , o r g a n iz a c ja p r o d u k c ji, za
sady ra c jo n a ln e g o w y k o rzy sta n ia i ro zm ie szczen ia s i ł wy
tw órczych w sy stem ie g o sp o d ark i s o c ja l i s t y c z n e j i t p .
Obok p o stu la tó w w stosu n ku do te o r e ty c z n e j stro n y prob
lemu p o li t e c h n iz a c ji - in s tr u k c ja zwraca uwagę na a n a liz ę c a ło ś c i za g a d n ie n ia w związku z dośw iadczeniam i własnymi i kolegów na p o lu dydaktycznym przy n auczan iu g e o g r a f ii w s z k o le . Ta druga c z ę ś ć i n s t r u k c ji z a le c a przean alizow ać program n au czan ia g e o g r a f ii je d n e j z k l a s , w k tó r e j s łu chacz u c z y ł g e o g r a f i i , pod kątem p o stu lató w p o lite c h n ic z n y ch , a n a stę p n ie z a le c a , aby zobrazow ał te p o s tu la ty kon
kretnym i faktam i z dośw iadczeń w łasnych lu b z o b serw a cji pracy kolegów w s z k o le i aby z k o le i poddał je k ry ty c z n e j a n a liz ie oraz w yciągn ął w n io sk i w stosu n ku do d a ls z e j swej pracy i s z k o ły , w k tó r e j p r a c u je .
3 . 7/ pracy k o n tr o ln e j z p e d a g o g ik i na tem at: "P ra ca wy
chowawcy klasow ego ze szczególn ym uw zględnieniem zadań wy
chowania kolektyw nego w o p a rc iu o dośw iad czen ia w łasne" - in s tr u k c ja d a je w p ie rw sz e j swej c z ę ś c i wy tyczn e d la s ł u chaczy w z a k r e s ie obowiązkowej le k tu r y zw iązanej z p ro b le matyką o r g a n iz a c ji pracy wychowawcy klasow ego oraz wycho
waniem kolektyw u w s z k o le . D a le j in s tr u k c ja zwraca uwagę, że od poziomu pracy wychowawcy klasow ego z a le ż ą w w ysokiej sto p n iu w yniki wychowania i n auczan ia w k la s ie І w sz k o le i w związku z tym zak res pracy wychowawcy klasow ego j e s t s z e r o k i, formy i metody pracy są bardzo różnorodne w za
le ż n o ś c i od różn ych czynników , ja k : w iek u czn iów , poziom k la s y , warunki domowe i środowiskowe i t p .
- 2 1 5 -
In s tr u k c ja powyższa do pracy k o n tr o ln e j w sk a zu je , że isto tn y m i naczelnym zadaniem wychowawcy klasow ego j e s t wychowanie uczniów danej k la s y zgodnie z zadaniam i wycho
wawczymi s z k o ły . "Zadan ie to w ypełnia wychowawca p rzez zorganizow anie k la sy w zw a rty , zd yscy p lin ow an y , świadomy celów i zadaiî z e sp ó ł u c z n io w sk i, p rze z c i ą g ł ą i system a
ty czn ą p racę z u czn ia m i, n a u czy ciela m i k l a s y , o r g a n iz a c ją m łodzieżow ą i ro d zica m i swych uczniów " . 7Ґ związku z tym c a ło ś ć pracy wychowawcy klasow ego winna s i ę sk u p ia ć głów n ie na w yp ełn ian iu :
А / obowiązków względem uczniów ,
В / obowiązków względem n a u c z y c ie li uczących w danej k l a s i e ,
C/ obowiązków względem d y rek to ra s z k o ły , D / obowiązków względem rodziców u czn iów .
А / Do podstawowych obowiązków wychowawcy klasow ego w od n ie s ie n iu do pracy z uczniam i n a le ż ą :
a / poznawanie uczniów w toku ic h pracy w s z k o le , poza n ią i w domu o raz czuwanie nad ic h postępam i w n au ce;
b / w drażanie uczniów do k a rn o śc i i w yrabianie w ic h postaw ie świadomej d y scy p lin y p rzez czuw anie nad p r z e s tr z e ganlem regulam inu u czn io w sk iego i p rzez w alkę o dobrą fr e k w erej ę ;
c / w drażanie uczniów do w ła ściw e j o r g a n iz a c ji dn ia pra
cy w domu;
d / kierow an ie samorządem klasowym , organizow anie zebrać ♦ klasow ych d la omawiania b ie ż ą c y ch zagadnień w ż y c iu k la s y , narady produkcy jn e ;
e / u ła tw ia n ie uczniom podejmowania świadomej d e c y z ji cc do d a lsze g o k s z t a łc e n ia s i ę ;
f / pomoc w pracy o rgan izacjo m młodzieżowym - O rgan iza
c j i h a r c e r s k ie j І ZMP na te r e n ie k la s y .
В / Do głównych obowiązków wychowawcy względem n a u c z y c ie li u czących w danej k la s ie n a le ż ą :
1) D z.U .M in *Q św iaty Nr 5 1953 r „ , - W ytyczne do pracy wychowawcy k laso w ego .
- 2 1 6 -
в / k o o rd y n acja c a ło k s z ta łt u pracy wychowawczej i dy
d a k ty c zn e j w sz y stk ic h n a u c z y c ie li u czących w danej k la s i e ;
b / a n a liz a i ocena poziomu wychowawczego i d yd ak ty cz
nego k la s y p rzez ze sp ó ł n a u c z y c ie li k la s y pod przewod
nictwem opiekuna k la s y ;
c / a n a liz a i u s ta la n ie metod wychowawczych d la danej k la s y pod kieru n kiem wychowawcy k la so w eg o .
С / W zak res obowiązków wychowawcy klasow ego względem dy
r e k to r a sz k o ły winny w chodzió:
a / s t a ły k o n ta k t wychowawcy z dyrektorem sz k o ły mający na uwadze k o o rd y n ację pracy wychowawczej i d yd ak ty czn ej k la s y z c a ło k s z ta łte m celów i zadań pracy s z k o ły ;
b / sk ła d a n ie system atyczn e sprawozdań o poziom ie wy
chowawczym i dydaktycznym k la sy i p o szczeg ó ln y ch uczniów ; c / w yp ełn ian ie poruczonych czy n n o ści a d m in istra cy jn y ch w związku z pracami organ izacyjn ym i d y re k to ra s z k o ły ,
D / Przy w spółpracy z ro d zicam i uczniów wychowawca k la sy ma obow iązek:
a / hospitow aó środow isko rodzin n e swych uczniów oraz s ta n c je u czn iow skie d la pełn ego poznania każdego u c z n ia ;
b / prow adzić p e d a g o g iz a c ję rod ziców ;
c / organizow ać zeb ra n ia rodziców swej k la sy w ramach Rady K laso w ej Rodziców d la k o o rd y n a cji pracy wychowawczej
i d y d a k ty czn ej domu ze s z k o łą .
Obok pow yższych w ytycznych te o r e ty c z n y c h in s tr u k c ja zwraca uwagę na k o n ieczn o ść w iązan ia t e o r i i z w łasną prak
ty k ą p ed a go giczn ą i kolegów na odcinku pracy wychowawcy klasow ego w s z k o le .
її ten sposób słu c h a c z Studium Zaocznego musi d o jś ć do wniosku k o n ie c z n e j je d n o śc i t e o r i i i p r a k ty k i oraz do prze k o n a n ia , że sam może być w spółtw órcą w iedzy p e d a g o g iczn e j p rzez z b ie r a n ie i u o g ó ln ia n ie naukowe w łasnych dośw iadczeń i dośw iadczeń s z k o ły .
Tak u ję t a i wykonana praca k o n tro ln a da słuchaczow i w iedzę i rozw in ie je g o u m ie ję tn o ś c i sam odzielnego m yślen ia
- 2 1 7 -
4 / P raca k o n tro ln a na tem a t: " Ja k przeprowadza s i ę za
ję c i a p o za le k cy jn e w s z k o le , w k tó r e j p r a c u ję " - fta za za
dan ie p o g łę b ió te o r e ty c z n ą w iedzę o z a ję c ia c h p o z a le k c y j
n y ch , a przede w szystkim na drodze z a le c o n e j le k tu r y s łu chacz ma d o jś ć do zrozum ienia :
a / co stanow i i s t o t ę z a ję ó p o za le k cy jn y ch i ja k ie są ic h za d a n ia £
b/ ja k ie są formy z a ję ó p o z a le k c y jn y c h ;
c / ja k ie są n a jle p s z e metody pracy na z a ję c ia c h p o za le k c y jn y c h ;
d / jak a j e s t fu n k c ja wychowawcza prac p o z a le k c y jn y c h . Poza tym in s tr u k c ja z a le c a słuchaczom a n a liz ę w łasnych dośw iadczeń i dośw iadczeń kolegów w s z k o le na odcinku prac p o za lek cy jn y c h .
Praca k o n tro ln a na powyższy tem at ma w ięc dokonaó s y n te zy w iadom ości te o re ty c z n y c h o pracach p o za le k cy jn y ch w po
w iązan iu z w łasną p ra k ty k ą w s z k o le na tym odcinku i ma do
prow adzić do poznania podstawowych tru d n o śc i napotykanych na tym p o lu oraz wniosków w kierunku p o d n ie s ie n ia poziomu prac p o za lek cy jn y ch we w ła sn e j d a ls z e j pracy w s z k o le .
Tak p o ję te prace k o n tro ln e z p e d a g o g ik i są pewnego rod za
ju pracami sem inaryjnym i z p e d a g o g ik i d la słu c h a cz y Studium Zaoczn ego. D z ię k i te g o ro d za ju pracom kontrolnym słu c h a cz e zap o zn ają s i ę je d n o cze śn ie z metodami pracy naukowej w za
k r e s ie badań p e d a g o g iczn y ch , a m ianow icie - za p o zn a ją s i ę z metodą o b s e r w a c ji, eksperym entu p e d a g o g iczn e g o , wywiadu, studiow an ia m a teria łó w , w k tó ry ch są zawarte d ośw iad czen ia z pracy dydaktyczno-w ychow aw czej, p o zn a ją te ż metodę opra
cowywania m ateriałów s ta ty s ty c z n y c h .
Poza tym na drodze te g o ro d za ju prac k o n tro ln y ch n ie t y l ko zdobywają u m ie ję tn o ś c i z b ie ra n ia m a te ria łu te o re ty c z n e g o i p ra k ty czn eg o , n ie ty lk o n a b ie r a ją wprawy w opisyw aniu fa k tów i z ja w is k , a le w y ra b ia ją spraw ności w z a k r e s ie r o z k la - syfikow yw ania m a te ria łu i na drodze a n a liz y w n ik liw ej u czą s i ę d o ch o d zić do u s ta la n ia fa k tó w , a z k o le i do r o b ie n ia s y n te z y , t j . u s ta la n ia związków między faktam i oraz formu
łow ania wniosków i h ip o te z .
- 2 1 8 -
Dobrze organizowana m etodycznie praca dydaktyczna z zak resu p e d a g o g ik i n ie koiîczy s i ę na właściwym zaplan o
waniu I podaniu i n s t r u k c ji do prac k o n tro ln ych » Drugą j e j c z ę ś ć , rćw nie ważną, stanow i k o re k ta w yczerpująca prac k o n tr o ln y c h , ocena pracy wraz z in s tr u k c ją do d a l
szego s a m o k sz ta łc e n ia , w k tó r e j n a leży zw rócić uwagę na b r a k i, b łę d y , n ie d o c ią g n ię c ia , b ra k i g łę b sz e g o u ję c ia pro
blem u, p o trzeb ę u m iejętn ego w iązan ia t e o r i i z p ra k ty k ą . I n s tr u k c ja podana po dokonanej k o re k c ie pracy winna mieć c h a ra k te r n ie ty lk o k r y ty c z n y , u w yd atn iający w sz y stk ie b łęd y popełn ian e p rzez s łu c h a c z a , a le je d n o cze śn ie k s z t a ł
cący i m o b iliz u ją c y pozytyw nie do d a ls z e j pracy p rzez wska
za n ie d ro g i i środków poprawy i u zu p e łn ie n ia braków. In s tr u k c ja winna k o n k retn ie wskazywać, co dany słu c h a c z ma d a le j w z a k r e s ie p e d a g o g ik i c z y ta ć , ja k ie są o s ta tn ie no
w ości w danej d z ie d z in ie .
Ton in s t r u k c ji w inien mieć c h a ra k te r poważny, a za ra zem ż y c z liw y , aby wywoływać za p a ł do d a ls z e j pracy i chęć n ie ty lk o do pokonywania tr u d n o ś c i, a le i do współzawod
n ic tw a . C a ło ść in s t r u k c ji winna w ięc m ieć ch a ra k te r ży cz
liw y i m o b iliz u ją c y - tw ó rczy .
C a ło k s z ta łt jednak pierw szych tru d n o śc i słu ch a czy s tu diów zaocznych n ie zawsze zdołamy rozw iązać na drodze ko
re sp o n d e n c y jn e j. W ielu n aszy ch słu ch a czy s ła b s z y c h , ob
ciążon ych w te r e n ie lu b w s z k o le nadm ierną p r a c ą , może u le c po pierwszym k w a rta le załam aniu i zdradza chęć r e z y g n a c ji z d a lsz y ch stu d ió w . W związku z tym s e s ja naoczna
zimowa ma być n astaw ion a na ten problem i wykładowca pe
d a g o g ik i w pierwszym r z ę d z ie ma w tym kierunku zm o b iliz o wać w sz y stk ic h słu ch a czy i z a c h ę cić ic h do d a ls z e j p r a c y . P rze z w łaściw y dobór tem aty ki wykładów i ćw iczeh ma usu
nąć tru d n o śc i p ię tr z ą c e s i ę na drodze do d a lsze g o samo
k s z t a łc e n ia , a przede w szystkim n a le ża ło b y w o k re sie s e s j i zimowej wprowadzić n aszych słu ch aczy w te ch n ik ę pracy umys
ło w e j, metodykę u cze n ia s i ę prawidłowego i sam odzielnego w o p a rciu o p o d ręczn ik i li t e r a t u r ę naukową w pow iązaniu z w łasną p raktyk ą p ed a go giczn ą i s z k o ln ą .
2 1 9 -
\'I s e s j i n aoczn ej zimowej n a leży u d z i e li ć szczegółow ych i n s t r u k c j i , ja k mają przygotowywać s i ę słu c h a cz e n a s i sy stem a ty czn ie i ry tm ic z n ie ze zrozum ieniem podstawowej p ro b lem atyk i p ed a g o g iczn e j i d yd ak ty czn ej do egzaminu r o c z nego .
Przy podawaniu i n s t r u k c ji egzam in acyjn ych n a le ży zwró
c i ć uwagę s łu c h a c z y , że mają n ie ty lk o obowiązek opanowa
n ia m a teria ln y ch wiadom ości z p e d a g o g ik i i d y d a k ty k i, a l e , że mają wykazać u m ie ję tn o ś c i sam odzielnego ujmowania prob
lem atyk i p e d a g o g iczn e j i d yd ak ty czn ej oraz umieć d o sz u k i
wać s ię związków t e o r i i z p raktyk ą w s z k o le i w pracy sp o- łe c zne j .
-
