PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH, O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

(1)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH , 834105

O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 29.06.2012

Warszawa 2012

(2)

SPIS TREŚCI

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY ... 2

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY ... 2

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ... 2

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ... 2

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ... 2

6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZY LEŚNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .. 3

7. INFORMACJA O ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ... 5

8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ... 5

9. POWIĄZANIA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z INNYMI ZAWODAMI ... 5

10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ... 5

11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH ... 7

12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW ... 11

1. Prowadzenie działalności gospodarczej ... 12

2. Język obcy w leśnictwie ... 18

3. Technika prac leśnych ... 20

4. Przepisy ruchu drogowego ... 28

5. Hodowla lasu ... 34

6. Ochrona lasu ... 40

7. Użytkowanie lasu ... 45

8. Mała infrastruktura leśna ... 53

9. Hodowla lasu - zajęcia praktyczne ... 59

10. Ochrona lasu - zajęcia praktyczne ... 66

11. Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne ... 73

12. Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne ... 83

ZAŁĄCZNIKI ... 90

(3)

TYP SZKOŁY: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA 1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA:

Autorzy: mgr inż. Izabela Puczyłowska, dr inż. Jerzy Wójtowicz, mgr inż. Bartłomiej Szymanek Recenzenci: …

Konsultanci: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Program nauczania dla zawodu OPERATOR MASZYN LEŚNYCHopracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi:

− Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

− Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego

− Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach

− Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania

− Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników

− Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

− Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

− Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach

− Ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

− Rozporządzeniem w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierującymi pojazdami, instruktorów i egzaminatorów

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego:

(4)

Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.

Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników.

W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.

W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.

Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania.

Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:

− umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;

− umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym;

− umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa;

− umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych;

(5)

− umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi;

− umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji;

− umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się;

− umiejętność pracy zespołowej.

Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne

R.1. Obsługa maszyn stosowanych do prac leśnych 834105 Operator maszyn leśnych PKZ(R.a)

PKZ(R.c)

R.13. Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych 314301 Technik leśnik PKZ(R.a)

PKZ(R.c)

R.14. Użytkowanie zasobów leśnych 314301 Technik leśnik PKZ(R.a)

PKZ(R.c) R.2. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze 622201 Rybak śródlądowy

PKZ(R.c)

314208 Technik rybactwa śródlądowego

R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej

613003 Rolnik

PKZ(R.c)

331402 Technik agrobiznesu

314207 Technik rolnik

R.4. Prowadzenie produkcji pszczelarskiej 612302 Pszczelarz

PKZ(R.c)

314206 Technik pszczelarz

R.5. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych 611303 Ogrodnik

PKZ(R.c)

314205 Technik ogrodnik

R.9. Prowadzenie chowu, hodowli i inseminacji zwierząt 324002 Technik weterynarii PKZ(R.c)

R.19. Organizowanie chowu i hodowli koni 314203 Technik hodowca koni PKZ(R.c)

R.21. Projektowanie, urządzanie i pielęgnacja roślinnych

obiektów architektury krajobrazu 314202 Technik architektury krajobrazu PKZ(R.c)

(6)

W programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa.

7. INFORMACJA O ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH

Operator maszyn leśnych zajmuje się pozyskiwaniem drewna i innych produktów leśnych, obsługą, konserwacją oraz drobnymi naprawami maszyn i urządzeń leśnych, wykonywaniem urządzeń łowieckich oraz obiektów małej architektury związanej z turystycznym zagospodarowaniem lasu, wykonywaniem prac związanych z hodowlą, ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową oraz wykonywaniem prac konserwacyjnych w terenie leśnym (przepusty, mostki, rowy melioracyjne, drogi leśne).

8. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzi operator maszyn leśnych może podejmować pracę w zakładach usług leśnych i przedsiębiorstwach remontowo- budowlanych gospodarki leśnej, gospodarstwach szkółkarskich i zakładach pielęgnacji zieleni, w sferze usług na rzecz leśnictwa, budownictwa wodnego i drogowego (przedsiębiorstwach budownictwa leśnego, wodnego i drogowego).

9. POWIĄZANIA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH Z INNYMI ZAWODAMI

Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Brak jest w zawodzie operator maszyn leśnych wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. Natomiast grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem PKZ(R.a) i PKZ(R.c).

10. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN LEŚNYCH

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn leśnych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

− pozyskiwania surowca drzewnego i innych produktów leśnych,

− wykonywania zabiegów stosowanych w gospodarce leśnej,

− prowadzenia i obsługi ciągnika wraz z urządzeniami doczepianymi i podwieszanymi,

− obsługiwania i konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych do prac leśnych.

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych:

(7)

−

efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, KPS, PDG, JOZ);

−

efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(R.a) i PKZ(R.c);

−

efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie R.1. Obsługa maszyn stosowanych do prac leśnych.

(8)

11. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU OPERATOR MASZYN LEŚNYCH

Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin.

W podstawie programowej kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi:

- na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono – minimum 300 godzin.

- na kształcenie w ramach kwalifikacji R.1. przeznaczono – minimum 800 godzin.

Tabela 3. Plan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym

1 Prowadzenie działalności gospodarczej 1 1 1 32

2 Język obcy w leśnictwie 1 1 1 32

3 Technika prac leśnych 1 1 2 1 2,5 80

4 Przepisy ruchu drogowego 1 1 1 32

5 Hodowla lasu 1 1 1 1 2 3 4,5 144

6 Ochrona lasu 1 1 1 1 1 1 3 96

7 Użytkowanie lasu 1 1 1 2 3 2 5 160

8 Mała infrastruktura leśna 1 1 1 1 2 64

Łączna liczba godzin 6 6 6 6 8 8 20 640

Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym*

9 Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 3 3 3 3 2 2 8 256

10 Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 4 4 2 3 6,5 208

11 Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 3 3 3 3 4 4 10 320

(9)

12 Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 2 2 4 3 5,5 186

Łączna liczba godzin 6 6 12 12 12 12 30 970

*zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, oraz u pracodawcy.

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY PIERWSZĄ KWALIFIKACJĘ R.1. ODBYWA SIĘ POD KONIEC TRZECIEJ KLASY.

(10)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Wykaz działów programowych dla zawodu operator maszyn leśnych

Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin

przewidziana na dział

1. Prowadzenie działalności gospodarczej 1.1. Podstawy działalności gospodarczej 12

1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie 20

2. Język obcy w leśnictwie 2.1. Język obcy zawodowy 32

3. Technika prac leśnych 3.1. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy 20

3.2. Maszynoznawstwo ogólne 20

3.3. Maszynoznawstwo leśne 20

4. Przepisy ruchu drogowego 4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym ¹⁰

4.2. Zasady ruchu drogowego ¹⁰

4.3. Jazda w różnych warunkach drogowych ¹⁰

5. Hodowla lasu 5.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 60

5.2. Planowanie prac hodowlanych 54

5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu 34

6. Ochrona lasu 6.1. Ochrona środowiska leśnego 50

6.2. Ochrona przeciwpożarowa obszarów leśnych 26

6.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu 20

7. Użytkowanie lasu 7.1. Podstawy użytkowania lasu 50

7.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 40

7.3. Pozyskanie surowca drzewnego 40

7.4. Zrywka surowca drzewnego 30

(11)

8. Mała infrastruktura leśna 8.1. Podstawy inżynierii leśnej 20

8.2. Zagospodarowanie łowieckie 25

8.3. Zagospodarowanie turystyczne 19

9. Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 9.1. Przyrodnicze podstawy hodowli lasu 30

9.2. Planowanie prac hodowlanych 176

9.3. Maszyny i urządzenia stosowane w hodowli lasu 50

10. Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 10.1. Ochrona środowiska leśnego 126

10.2. Ochrona przeciwpożarowa 50

10.3. Maszyny stosowane w ochronie lasu 32

11. Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 11.1. Podstawy użytkowania lasu 24

11.2. Maszyny i urządzenia stosowane w użytkowaniu lasu 64

11.3. Pozyskanie surowca drzewnego 200

11.4. Zrywka surowca drzewnego 32

12. Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 12.1. Podstawy inżynierii leśnej 76

12.2. Zagospodarowanie łowieckie 50

12.3. Zagospodarowanie turystyczne 50

(12)

12. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW

W programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko 1 Prowadzenie działalności gospodarczej 32 godziny

2 Język obcy w leśnictwie 32 godziny

3 Technika prac leśnych 80 godzin

4 Przepisy ruchu drogowego 32 godziny

5 Hodowla lasu 144 godziny

6 Ochrona lasu 96 godziny

7 Użytkowanie lasu 160 godzin

8 Mała infrastruktura leśna 64 godziny

9 Hodowla lasu - zajęcia praktyczne 256 godzin 10 Ochrona lasu - zajęcia praktyczne 208 godzin 11 Użytkowanie lasu - zajęcia praktyczne 320 godziny 12 Mała infrastruktura leśna - zajęcia praktyczne 186 godzin

(13)

1. Prowadzenie działalności gospodarczej

1.1. Podstawy działalności gospodarczej

1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie 1.1. Podstawy działalności gospodarczej

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia

KPS(2)2. realizować zaplanowane zadania zgodnie z założonym harmonogramem P C ⁻ Gospodarki na świecie,

− Równowaga rynkowa.

− Cena równowagi rynkowej.

− Rodzaje przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej.

− Ustawa o ochronie danych osobowych.

− Ustawa o ochronie praw autorskich.

− Podatek od dochodów osobistych, od przedsiębiorstw.

− Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.

− Prawo podatkowe.

− Ustawa kodeks spółek handlowych.

− Mikro i makroekonomia.

− Klasyfikacja przedsiębiorstw.

− Marketing i zarządzanie.

− Źródła przychodów i kosztów w firmie gospodarczej.

KPS(3)1. definiuje pojęcie odpowiedzialności za powierzone zadania w pracy

zawodowej; P A

KPS(7)1. interpretować przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej; P A KPS(8)1. interpretować przepisy prawa dotyczące odpowiedzialności za

wykonywane zadania zawodowe; PP B

KPS(9)1. charakteryzować pojęcie negocjacji; PP C

PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PP B PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie i duże przedsiębiorstwo; P A PDG(2)1. zinterpretować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych

osobowych i prawa autorskiego; PP C

PDG(2)2. zinterpretować przepisy prawa podatkowego; PP C

PDG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych

osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; P D

PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa

autorskiego; PP C

PDG(3)1. zinterpretować przepisy dotyczące prowadzenia działalności

gospodarczej; PP C

(14)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(4)1. wymienić przedsiębiorstwa i instytucje występujące w handlu i

powiązania między nimi; P A

PDG(4)2. zinterpretować przedsiębiorstwa handlowe na równych szczeblach

obrotu towarowego; PP C

PDG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa gospodarczego z otoczeniem; P C

PDG(5)1. dokonać analizy działalności gospodarczej na rynku; P C

PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na sprzedawane

towary; P C

PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PP C PDG(7)1. opracować harmonogram postępowania przy założeniu działalności

gospodarczej; P D

PDG(7)2. zaproponować właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej

działalności gospodarczej; P C

PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia

działalności gospodarczej; P C

PDG(7)4. zaproponować formę opodatkowania działalności gospodarczej; PP C PDG(7)5. sporządzić biznesplan dla wybranej działalności gospodarczej; PP C

PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu mix; PP D

PDG(10)2. dobrać (zaplanować) działania marketingowe do prowadzonej

działalności gospodarczej; PP D

Planowane zadania

Zakładanie własnej działalności gospodarczej.

Otrzymałeś zlecenie opracowania procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej wykonującej usługi na rzecz PGL LP. Zadanie wykonujesz

indywidualnie korzystając z dostępnych w sali dydaktycznej programów komputerowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone. Sporządzoną procedurę będziesz prezentować na forum grupy (10 minut), oraz przekażesz w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne

Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni szkolnej wyposażonej w środki dydaktyczne dotyczące obszaru wiedzy z zakresu działalności gospodarczej (np. druki rozliczeń z ZUS, druki PIT, Kodeksy Pracy ,oferty kredytowe, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące działalności gospodarczej. Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań umożliwiających założenie własnej działalności gospodarczej. Powinny być kształtowane umiejętności związane z negocjacjami, samodzielnym poszukiwaniem aktów prawnych i ich czytaniem ze zrozumieniem. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych.

(15)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Środki dydaktyczne

− poradniki dla ucznia,

− Ustawa o ochronie danych osobowych,

− Ustawa o ochronie praw autorskich,

− Podatek od dochodów osobistych, od przedsiębiorstw,

− Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,

− Ustawa kodeks spółek handlowych,

− zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją,

− pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zalecane metody dydaktyczne

Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań przyszłego przedsiębiorcy .Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej”

wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej metody sytuacyjnej, metody projektów i ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w grupie liczącej do 15 osób z podziałem na zespoły 2–3 osobowe. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia

1. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia.

3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych.

4. Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

- przygotowanie uczniów do udziału w scenkach sytuacyjnych, - umiejętność wyszukiwania aktów prawnych,

- umiejętność organizacji pracy,

- posługiwanie się specjalistycznymi programami komputerowymi.

5. W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia;

- dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

(16)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1.2. Prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie

(P lub PP)

Kategoria

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.

− Prawo podatkowe.

− Ustawa prawo zamówień publicznych.

− Podatkowa księga przychodów i rozchodów.

− Zamówienie i oferta.

− Urządzenia biurowe.

− Prowadzenie działalności marketingowej.

− Badania marketingowe.

− Przychody i koszty.

− Rodzaje kredytów.

− Badanie potrzeb klientów.

− Zasady współ pracy przedsiębiorstwa handlowego z otoczeniem.

− Obsługa podstawowych pakietów biurowych.



KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C

KPS(2)1. poszukiwać kontrahentów w sposób czynny; PP D

KPS(3)2. dokonuje analizy przypadków działań podejmowanych niezgodnie z

zasadami zawodowymi; PP D

KPS(4)1. dostosować metody pracy do potrzeb zmieniającego się rynku; PP D KPS(4)2. wprowadzać nowe metody pracy przy realizacji zadań zawodowych; PP D

KPS(5)1. przystosować się do zmieniających się warunków pracy; P D

KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C

KPS(7)2. stosować w praktyce przepisy prawa dotyczące tajemnicy zawodowej; P C

KPS(9)2. stosować negocjacje w działalności gospodarczej; PP C

KPS(10)1. przydzielić zadania członkom zespołu roboczego; P C

PDG(3)2. analizować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P D PDG(3)3. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z

zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PP C

PDG(3)4. stosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P C PDG(6)1. zinterpretować procedury zakupu i sprzedaży w usług w

przedsiębiorstwach gospodarczych funkcjonujących na rynku; P C

PDG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie zaopatrzenia i

sprzedaży; P C

PDG(6)3. określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami gospodarczymi

z branży; P A

(17)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad

ergonomii; P C

PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; P B PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; P C PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej

formie; P C

PDG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny

pracy; P C

PDG(9)1. obsłużyć urządzenia biurowe potrzebne do wykonywania zadań

zawodowych w działalności gospodarczej; P C

PDG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie

handlowej działalności gospodarczej; P C

PDG(11)1. zinterpretować składniki kosztów i przychodów w działalności

gospodarczej; P C

PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; PP C PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej

działalności gospodarczej; PP D

Sporządzanie ofert przetargowych.

Na podstawie ogłoszenia o zamówieniu publicznym dotyczącym usług w zakresie leśnictwa sporządź ofertę przetargową w celu złożenia jej do instytucji ogłaszającej zamówienie.

Zadanie wykonujesz w grupach 2-3 osobowych korzystając z dostępnych w pracowni środków technicznych i materiałów biurowych.. Oryginały dokumentów należy skopiować i potwierdzić zgodność z oryginałem. Ofertę należy spiąć, zapakować w kopertę i opisać. Efekt pracy przekażesz w wersji drukowanej do oceny.

Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni techniki biurowej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem. Dział programowy „Podstawy działalności gospodarczej w leśnictwie” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań umożliwiających założenie własnej działalności gospodarczej. Powinny być kształtowane umiejętności związane z negocjacjami, samodzielnym poszukiwaniem aktów prawnych i ich czytaniem ze zrozumieniem, obsługą urządzeń biurowych, jak również zdobywaniem umiejętności wspomagania działalności gospodarczej programami komputerowymi. Należy także kształtować postawę odpowiedzialności przedsiębiorcy wobec przyszłych klientów i kontrahentów. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych.

Środki dydaktyczne

− urządzenia biurowe (fax, ksero, skaner, itp.),

− wzory dokumentów i pism w obrocie gospodarczym,

− zestawy ćwiczeń wraz z instrukcją,

− pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów,

(18)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zalecane metody dydaktyczne

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w grupie liczącej do 15 osób z podziałem na zespoły 2–3 osobowe. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych.

Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań przyszłego przedsiębiorcy .Dział programowy „prowadzenie działalności gospodarczej w leśnictwie” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, mapy „myśli”, dyskusji dydaktycznej metody sytuacyjnej (w tym metody „zdartej płyty”), metody projektów i ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia powinny odbywać się w zespołach 2–3 osobowych. Należy również organizować wycieczki dydaktyczne do nadleśnictw znajdujących się w regionie, na wystawy, targi produktów leśnych.

3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych.

- przestrzeganie kultury osobistej,

- umiejętność analizowania aktów prawnych, - umiejętność obsługi urządzeń biurowych, - umiejętność organizacji pracy,

- poszukiwanie ogłoszeń o zamówieniach publicznych,

- posługiwanie się specjalistycznymi programami komputerowymi.

(19)

2. Język obcy w leśnictwie

2.1. Język obcy zawodowy 2.1. Język obcy zawodowy

(P lub PP)

Kategoria

taksonomiczna Materiał kształcenia JOZ(1)1. posługiwać się zasobem środków językowych z uwzględnieniem

specjalistycznego słownictwa stosowanego w gospodarce leśnej; P C - Słownictwo związane z wykonywaniem

zadań zawodowych w leśnictwie.

- Zastosowanie zwrotów grzecznościowych.

- Rozmowa sprzedażowa.

- Wydawanie poleceń.

- Negocjowanie warunków sprzedaży.

- Organizacja stanowiska pracy.

JOZ(1)2. zaplanować poprawnie przeprowadzoną rozmowę sprzedażową w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi sprzedającego surowiec

drzewny i klienta; P C

JOZ(1)3. przeprowadzić rozmowę dotyczącą sprzedaży surowca drzewnego; PP C JOZ(1)4. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą

poczty elektronicznej; P C

JOZ(1)5. zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach sprzedażowych; P C

JOZ(2)1. określić czynności związane z wykonywanymi zadaniami; P A

JOZ(2)2. posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym

wykonywanie zadań zawodowych; P C

JOZ(2)3. negocjować warunki sprzedaży surowca drzewnego w języku obcym; PP D JOZ(3)1. przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad

gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; PP C JOZ(3)2. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad

obsługi urządzeń stosowanych w leśnictwie; PP D

JOZ(3)3. zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i

czytanego; P C

JOZ(4)1. porozumiewać się z zespołem współpracowników; P C

JOZ(4)2. wydawać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie

operator maszyn leśnych; P D

JOZ(5)1. przeczytać ze rozumieniem obcojęzyczną prasę branżową; PP B

(20)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(5)2. skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką

zawodową; P C

Tłumaczenie tekstów zawodowych.

Otrzymałeś zadanie przetłumaczenia tekstu zawodowego z języka polskiego na język obcy. Zadanie wykonujesz indywidualnie korzystając z otrzymanego tekstu polskiego i słowników. Sporządzone tłumaczenie będziesz prezentować na forum grupy (10 minut) oraz przekażesz w formie pisemnej do oceny.

Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni szkolnej z dostępem do urządzeń multimedialnych w celu odtworzenia nagrań, filmów, prezentacji multimedialnych.

− zestawy ćwiczeń,

− instrukcje do ćwiczeń, słowniki branżowe,

− pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów;

− czasopisma branżowe katalogi branżowe,

− filmy, nagrania i prezentacje multimedialne o tematyce leśnej;

Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych operatora maszyn leśnych. W dziale powinny być kształtowane umiejętności porozumiewania się w języku obcym z klientami, współpracownikami i pracownikami zewnętrznymi, zdobywanie wiedzy poprzez wyszukiwanie i analizowania informacji zawartych w zagranicznej prasie branżowej.

Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 15 osobowych.

1) Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji programu, na podstawie kryteriów przedstawionych na początkowych zajęciach.

2) Kryteria oceniania powinny uwzględniać zakres i poziom opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych w uszczegółowionych efektach kształcenia.

3) Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych.

4) Podczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na:

− stosowanie słownictwa obcojęzycznego,

− wydawanie poleceń dotyczących zadań zawodowych,

− prowadzenie rozmów z kontrahentami.

5) W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów.

(21)

3. Technika prac leśnych

3.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy 3.2. Maszynoznawstwo ogólne 3.3. Maszynoznawstwo leśne 3.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy

(P lub PP)

Kategoria

BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie; P B − Podstawowe pojęcia związane z

bezpieczeństwem i higieną pracy w leśnictwie.

− Kształtowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie pracy.

− Wypadki przy pracy, zagrożenia wypadkowe i choroby zawodowe w leśnictwie.

− Zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce.

− Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy.

− Przepisy dotyczące ochrony pracy.

− Prawa i obowiązku pracownika i pracodawcy w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska.

− Źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy.

− Zapobieganie zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu pracy.

− Postępowanie w razie zagrożenia

bezpieczeństwa lub wypadku w zakładzie pracy.

− Procedury udzielania pierwszej pomocy.

− Czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w środowisku pracy.

BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P B

BHP(1)3. wyjaśnić pojęcie „Ergonomia”; PP B

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i

ochrony środowiska w Polsce; P A

BHP(2)2. scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb

działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P C BHP(2)3. wymienić podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P A BHP(3)1. wymienić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy; P A

BHP(3)2. wymienić obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny

pracy; P A

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy w zawodzie operator maszyn leśnych; PP D

BHP(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P C

BHP(4)2. scharakteryzować sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w

miejscu pracy operatora maszyn leśnych; P C

BHP(4)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia związanych z pracą P C

(22)

operatora maszyn leśnych; − Zasady organizacji stanowiska pracy podczas

wykonywania zadań zawodowych.

BHP(4)4. określić choroby zawodowe występujące w zawodzie operatora maszyn

leśnych; P C

BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku

pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; P B

BHP(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w

pracy operatora maszyn leśnych; P A

BHP(5)4. rozpoznać źródła czynników szkodliwych w środowisku pracy operatora

maszyn leśnych; P A

BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące

w środowisku pracy; P A

BHP(6)2. wyjaśnić działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w

środowisku pracy operatora maszyn leśnych; PP C

BHP(6)3. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na

organizm człowieka; PP C

BHP(6)4. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu

pracy; PP C

BHP(7)1. zastosować zasady organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania

zadań z zakresu gospodarki leśnej; P C

BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy operatora maszyn leśnych zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P C

BHP(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; P A BHP(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej do zadań wykonywanych w

gospodarce leśnej; P C

BHP(8)4. dobrać środki ochrony zbiorowej do zadań wykonywanych w

gospodarce leśnej; P C

BHP(9)1. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i

ochrony środowiska; PP C

BHP(9)2. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie

pracy; P C

BHP(9)3. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie P C

(23)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego pracy;

BHP(9)4. scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie

pracy; P C

BHP(10)1. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia; P A

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; P D Planowane zadania

Udzielanie pierwszej pomocy.

Na podstawie opisu sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia zaproponuj udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym i opisz sposoby zgłaszania wypadków przy pracy. Porównaj zaproponowane działanie z odpowiednimi przepisami. Oceń zaproponowane działanie. Dobierz odpowiednie środki ochrony indywidualnej i zbiorowej zgodnie z wymaganiami ochrony pracy do stanowiska pracy.

W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny znajdować się: Kodeks pracy, instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych prac z zakresu gospodarki leśnej, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce ochrony pracy, środków ochrony indywidualnej i zbiorowej, opisy instytucji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska. Komputer z dostępem do Internetu, urządzenia multimedialne.

− zestawy ćwiczeń,

− instrukcje do ćwiczeń,

− pakiety edukacyjne dla uczniów,

− karty samooceny, karty pracy dla uczniów.

Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych operatora maszyn leśnych. W dziale „Bezpieczeństwo i higiena pracy”

powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu ochrony pracy i ochrony środowiska.

Dział programowy „Bezpieczeństwo i higiena pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej.

Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Metody te również sprzyjają nie tylko analizowaniu zagadnień związanych z zagrożeniami w środowisku pracy ale i kształtowaniu odpowiednich postaw przy organizacji stanowiska pracy.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni dydaktycznej, natomiast ćwiczenia powinny odbywać się w grupach liczących 3-5 osób.

(24)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. Osiągnięcia uczniów mogą być oceniane na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych.

- umiejętność kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie, - znajomość obowiązków i praw pracownika w zakresie przepisów BHP,

- znajomość procedur w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia w zakładzie pracy, - znajomość procedur w przypadku wystąpienia wypadku w zakładzie pracy.

3.1. Maszynoznawstwo ogólne

(P lub PP)

Kategoria

KPS(1)1. przestrzegać zasad kultury osobistej; P C − Rysunki techniczne maszyn i urządzeń.

− Materiały i przybory kreślarskie.

− Charakterystyka materiałów konstrukcyjnych.

− Rodzaje narzędzi ślusarskich.

− Techniki obróbki metali.

− Charakterystyka zjawisk korozyjnych.

− Charakterystyka sposobów ochrony i konserwacji maszyn.

PKZ(R.a)(5)1. określić rodzaje rysunków technicznych i zasady ich wykonywania; P C PKZ(R.a)(5)2. dobrać materiały i przybory kreślarskie do rysowania; P C PKZ(R.a)(5)3. dobrać rodzaj i grubość linii do określonych elementów rysunków; P C

PKZ(R.a)(5)4. wykonać rysunki techniczne części maszyn; PP C

PKZ(R.a)(5)5. opisać pismem technicznym rysunki części maszyn i urządzeń; PP B PKZ(R.a)(5)6. rozróżnić i odczytać rysunki techniczne części maszyn; P B PKZ(R.a)(6)1. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane do budowy

maszyn i urządzeń; P C

PKZ(R.a)(6)2. scharakteryzować podstawowe operacje obróbki ręcznej i

mechanicznej metali; P C

PKZ(R.a)(6)3. wymienić zastosowanie poszczególnych rodzajów materiałów

konstrukcyjnych do budowy maszyn i urządzeń; P A

PKZ(R.a)(6)4. rozróżnić narzędzia ślusarskie i określić ich zastosowanie; P B

(25)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(R.a)(6)6. dokonać analizy zmian właściwości metali zachodzących pod

wpływem obróbki; P C

PKZ(R.a)(7)1. rozpoznać zjawiska korozyjne i określić ich skutki; P A PKZ(R.a)(7)2. określić sposoby ochrony maszyn i urządzeń przed korozją w

procesie ich eksploatacji; P C

PKZ(R.a)(7)3. zabezpieczyć maszyny i urządzenia przed korozją w czasie

eksploatacji; P C

PKZ(R.a)(17)1. wykorzystywać programy komputerowe do sporządzania rysunków

technicznych; P C

Projektowanie części maszyn.

Otrzymałeś zadanie wykonania projektu ruchomej części maszyny leśnej wraz z zaproponowaniem materiału ,z którego zostanie wykonana oraz zaplanowaniem jej ochrony i konserwacji podczas eksploatacji. Projekt będzie się składał z rysunku technicznego oraz części opisowej. Zadanie wykonujesz indywidualnie z wykorzystaniem odpowiednich materiałów, technik i przyborów kreślarskich. Wykonany projekt zaprezentujesz na forum klasy (5 minut) opisując materiał konstrukcyjny, sposób jego obróbki oraz technikę wykonania części. Wykonany projekt oddasz do oceny.

Dział programowy „Maszynoznawstwo ogólne” powinien być realizowany w pracowni maszyn i urządzeń wyposażonej w przykładowe rysunki techniczne i dokumentacje techniczne, zestawy próbek metali i stopów, tworzyw sztucznych, gumy oraz materiałów ściernych, modele części maszyn, połączeń nierozłącznych i rozłącznych, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych.

− rysunki techniczne części maszyn,

− przykładowy zestaw materiałów i przyborów kreślarskich,

− części maszyn leśnych

− zestawy poglądowe materiałów używanych do wyrobu części,

− prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne,

− zestawy ćwiczeń do wykonania wraz instrukcją.

Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym wyćwiczą umiejętności niezbędne do prawidłowego wykonania projektu.

Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń.

Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna.

Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie prezentacji wykonanego projektu części maszyny leśnej.W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

(26)

− wykonanie rysunku technicznego zgodnie z zasadami,

− przejrzystość oraz wygląd dokumentacji,

− zawartość merytoryczną części opisowej,

− sposób prezentacji.

– dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

3.3. Maszynoznawstwo leśne

(P lub PP)

Kategoria

KPS(1)2. przestrzegać zasad etyki zawodowej; P C − Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń

stosowanych w leśnictwie.

− Rodzaje połączeń stosowanych w maszynach i urządzeniach.

− Części maszyn i urządzeń wykorzystywanych w leśnictwie.

− Układy wykorzystywane w urządzeniach i maszynach leśnych.

− Zasada działania różnych rodzajów silników spalinowych.

− Zasada działania pilarki spalinowej.

KPS(6)1. aktualizować wiedzę z zakresu zadań zawodowych; PP C

PKZ(R.a)(10)1. posługiwać się dokumentacją techniczną maszyn stosowanych w

leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(10)2. posługiwać się dokumentacją techniczną urządzeń stosowanych w

leśnictwie; P C

PKZ(R.a)(12)1. rozróżnić rodzaje połączeń ruchowych; P B

PKZ(R.a)(12)2. rozróżnić rodzaje połączeń spoczynkowych części maszyn; P B PKZ(R.a)(12)3. rozróżnić części maszyn i urządzeń oraz określić ich funkcje; P B PKZ(R.a)(12)4. rozróżnić części maszyn i urządzeń w poszczególnych maszynach

stosowanych w leśnictwie; P B

PKZ(R.a)(13)1. wymienić elementy budowy pilarki spalinowej; P A

PKZ(R.a)(13)2. scharakteryzować budowę i przeznaczenie części składowych

pilarki spalinowej; P C

PKZ(R.a)(13)3. scharakteryzować zasadę działania układów występujących w

pilarce spalinowej; P C

PKZ(R.a)(13)4. scharakteryzować zasadę działania silników spalinowych; P C

(27)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Planowane zadania

Zastosowanie układów części maszyn leśnych.

Wykonaj prezentację multimedialną zadanego układu części urządzenia lub maszyny leśnej. Opisz zastosowane rodzaje materiałów i połączeń w układzie. Scharakteryzuj pracę całego układu, dokonaj podziału na części składowe. Opisz funkcję poszczególnych części. Zadanie wykonasz indywidualnie. Prezentację przedstawisz na forum klasowym oraz przekażesz w formie elektronicznej i drukowanej do oceny.

Dział programowy „Maszynoznawstwo leśne” powinien być realizowany w pracowni maszyn i urządzeń wyposażonej w przykładowe dokumentacje techniczne, zestawy próbek metali i stopów, tworzyw sztucznych, gumy oraz materiałów ściernych, modele części maszyn, połączeń nierozłącznych i rozłącznych, eksponaty wałów i osi z łożyskami, modele kół zębatych, przekładni mechanicznych i mechanizmów, modele silników spalinowych, sprzęgieł, skrzyni przekładniowej, tylnego mostu, podnośnika hydraulicznego, układu kierowniczego, układu hamulcowego, modele maszyn i urządzeń, przyrządy pomiarowe, elementy układów elektrycznych, próbki materiałów izolacyjnych, filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką i z pakietem programów biurowych.

− dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń leśnych,

− katalogi maszyn i urządzeń leśnych,

− części maszyn i urządzeń leśnych,

− modele układów części,

− modele różnych typów pilarek,

− modele różnych typów silników spalinowych,

− zestawy poglądowe materiałów używanych do wyrobu części,

− prezentacje multimedialne i filmy dydaktyczne,

− zestawy ćwiczeń do wykonania wraz instrukcją.

Główną metodą dydaktyczną będą ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniami. Uczniowie będą otrzymywać różnorodne pomoce dydaktyczne dzięki którym poznają pojęcia i nabędą umiejętności do prawidłowego wykonania prezentacji.

Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego bądź grupowego (podzielonego na zespoły 2 - 3 osobowe) wykonywania ćwiczeń.

Główną formą organizacyjną pracy uczniów podczas ćwiczeń powinna być forma indywidualna.

Sprawdzenie efektów kształcenie będzie odbywać się na podstawie przedstawionej prezentacji multimedialnej układu części maszyny lub urządzenia leśnego. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne:

− sposób wykonania prezentacji (układ, przejrzystość, przystępność, różnorodność wykorzystanych technik),

− zawartość merytoryczną,

− poziom „wyczerpania” zadanego tematu,

− sposób przedstawienia prezentacji,

(28)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:

− dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia;

− dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

(29)

4. Przepisy ruchu drogowego

4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym 4.2. Zasady ruchu drogowego

4.3. Jazda w różnych warunkach drogowych 4.1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym

(P lub PP)

Kategoria

BHP(4)4. scharakteryzować przyczyny wypadków drogowych; P B − Podstawowe pojęcia dotyczące ruchu

drogowego.

− Wpływ alkoholu lub innych środków na działania kierującego.

− Przyczyny wypadków drogowych.

− Wpływ stanu technicznego na bezpieczeństwo w ruchu drogowym.

− Sprawdzenie stanu technicznego pojazdu.

− Oświetlenie pojazdu.

− Wyposażenie obowiązkowe pojazdu.

− Procedury postępowania podczas wypadku.

− Procedury postępowania podczas kolizji drogowej.

− Udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.

− Elementy kontrolno-pomiarowe pojazdu.

− Zakres czynności kontrolno-obsługowych.

BHP(4)5. wyjaśnić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom

poszkodowanym podczas wypadku; P C

BHP (10)3. ustalić działania w przypadku powstania zagrożenia w bezpieczeństwie

ruchu drogowego; P C

BHP(10)4. scharakteryzować skutki prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu

lub innego środka odurzającego; P B

PKZ(R.c)(1)1. ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; P C PKZ(R.c)(1)2. zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; P C PKZ(R.c)(1)3. wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w

ruchu drogowym;

P B

Planowane zadania

Analizowanie przyczyn wypadków drogowych.

Na podstawie informacji z Internetu i zgromadzonych opisów wypadków drogowych, dokonaj klasyfikacji ich przyczyn.

Ustalanie procedur postępowania podczas różnych wypadków drogowych.

(30)

Uczniowie w zespołach kilkuosobowych dokonują analizy planowanych działań podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym.

Na podstawie otrzymanego opisu wypadku należy opracować procedurę wzywania i udzielania pomocy, charakterystykę planowanych działań, korzystając z zasobów w Internecie, literaturze.

Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni pojazdów rolniczych. Dział programowy „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do dalszego kształcenia z zakresu użytkowania pojazdów, a w szczególności kierowania nimi po drogach publicznych. Powinny być kształtowane umiejętności poszukiwania, analizowania i selekcjonowania informacji z zakresu bezpieczeństwa w ruch drogowym pojazdów, odczytywania informacji ze wskazań przyrządów kontrolno-pomiarowych poszczególnych układów pojazdu. Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż umiejętność pozyskiwania najnowszych informacji jest kluczową w zakresie poznawania najnowszych przepisów w zakresie ruchu pojazdów, które często ulegają zmianom. Bardzo ważnym zagadnieniem, na który należy przeznaczyć co najmniej 4 godziny dydaktyczne jest opanowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Zajęcia te, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia na każdą kategorię prawa jazdy, należy przeprowadzić przy współudziale ratownika medycznego – jest to wymóg formalny kształcenia kandydatów na kierowców. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych.

W pracowni pojazdów rolniczych powinny się znajdować: tablice poglądowe dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy, katalogi i oferty handlowe producentów pojazdów samochodowych i ciągników rolniczych z rozmieszczeniem elementów kontrolno sterujących na pulpicie. Ważne jest umożliwienie korzystania ze stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). W pracowni powinny znajdować się urządzenia multimedialne, akty prawne dotyczące przepisów ruchu drogowego, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy. Należy przygotować zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów a także zadania testowe – analogicznie, jak na egzaminie państwowym.

W tym dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu przyczyn wypadków drogowych różnych pojazdów. Ten dział programowy wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej w różnych odmianach. Niektóre elementy zajęć muszą być wspomagane wykładem konwersatoryjnym. Podczas zajęć należy wykonywać ćwiczenia, do których należy przygotować opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie będą pracować samodzielnie lub w zespołach. Bardzo ważnym jest praktyczne wykonanie symulacji postępowania podczas wypadku drogowego w różnych sytuacjach drogowych, z uczestnikami o różnorodnych obrażeniach.

Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w oddziałach klasowych uwzględniając konieczność indywidualnego wykonywania ćwiczeń.

Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu zgodnie ze standardami ośrodka egzaminacyjnego oraz testu praktycznego podczas którego zweryfikowana zostanie umiejętność działania podczas udzielania pomocy osobom poszkodowanym w wypadku drogowym.

– dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

(31)

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 4.2. Zasady ruchu drogowego

(P lub PP)

Kategoria

PKZ(R.c)(2)1. wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy

po drogach; P C − Ogólne zasady ruchu drogowego.

− Szczególna ostrożność.

− Zasada ograniczonego zaufania.

− Rodzaje dróg.

− Dopuszczalne prędkości.

− Włączanie się do ruchu.

− Przecinanie się kierunku ruch pojazdów.

− Przejazd przez skrzyżowania.

− Pierwszeństwo przejazdu.

− Skrzyżowania o ruch okrężnym.

− Pionowe i poziome znaki drogowe.

− Sygnały świetlne i nadawane przez osoby kierujące ruchem.

− Przejazdy przez torowiska.

− Pojazdy uprzywilejowane.

PKZ(R.c)(2)2. zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas

przejazdu przez skrzyżowania; P B

PKZ(R.c)(2)3. zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; P B PKZ(R.c)(2)4. określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się

do ruchu; P B

PKZ(R.c)(2)5. określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych

rodzajach dróg; P B

PKZ(R.c)(2)6. zinterpretować znaczenie znaków drogowych; P C

PKZ(R.c)(3)1. określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; P B PKZ(R.c)(3)2. zinterpretować znaczenie nadawanych sygnałów drogowych; P C PKZ(R.c)(3)3. wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu

drogowego; P C

Ustalenie zasad pierwszeństwa przejazdu podczas pokonywania różnego rodzaju skrzyżowań, z uwzględnieniem różnorodnych uczestników ruchu drogowego (pojazdy szynowe, uprzywilejowane, wolnobieżne, piesi, rowerzyści).

Zadaniem każdego ucznia (w grupach dwuosobowych) jest ustalanie kolejności przejazdu na skrzyżowaniach w różnych sytuacjach drogowych.

Interpretowanie znaczenia znaków drogowych jako wskazań do podejmowanych decyzji podczas kierowania pojazdami.

Zadaniem dla uczniów jest wyjaśnienie znaczenia poszczególnych znaków drogowych, które należy uwzględnić podczas planowania różnych decyzji w procesie kierowania pojazdami.

Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni szkolnej wyposażonej w środki dydaktyczne wymienione poniżej. Dział programowy „Zasady ruchu drogowego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaproponowane do osiągnięcia uszczegółowione efekty kształcenia przygotowują ucznia do dalszego kształcenia z zakresu bezpośredniego kierowania pojazdami. Podczas zajęć powinny być kształtowane umiejętności interpretowania, analizowania i selekcjonowania informacji wynikających z symboliki znaków drogowych, ich wzajemnych powiązań i korelacji, zasad ich ustawiania i odwoływania. Należy także kształtować umiejętność współpracy w grupie, gdyż