J. R.
Projekty zmian prawa rodzinnego w
Japonii : [recenzja artykułu Eiichi
Hoshino opublikowanego w
"Annuaire de la législation française
et étrangère", 1962]
Palestra 7/7-8(67-68), 115-116
N r 7— 8 (67— 68) Z ag ra n ic z n a p r a s a p raw n icza 115
cego, że tw o rz e n ie m a j ą t k u w sp ó ln e g o je s t w y łą c z o n e w czasie, k ie d y m a łż o n k o w ie r a z e m ze s o b ą n ie ż y ją . W sp ó ln o ść m a j ą tk o w a w y g a s a w r a z z u s t a n ie m m a łż e ń s tw a . T rz e b a je d n a k p r z e w id z ie ć m o ż n o ś ć je j z n ie s ie n ia ró w n ie ż w c z a sie t r w a n i a z w ią z k u m a łż e ń s k ie g o . Z d a n ie m a u to r a lik w id a c ja w sp ó ln o ś c i n a s tę p o w a ła b y w z a sa d z ie w d ro d z e u m o w y s tro n , a w je j b r a k u d e c y d o w a łb y o ty m — n a w n io s e k k tó r e g o k o lw ie k z m a łż o n k ó w — są d . M ia ło b y to m ie js c e w te d y , g d y w y m a g a łb y te g o in t e r e s sp o łe c z n y lu b o c h ro n a in te r e s ó w je d n e g o z m a łż o n k ó w (n p . g d y w s t o s u n k u d o je d n e g o z m a ł ż o n k ó w o rz e c z o n o c a łk o w ity lu b c z ę ścio w y p r z e p a d e k m ie n ia , g d y z w a ż n y c h po w o d ó w d a ls z e u tr z y m y w a n ie w s p ó ln o ś c i m a ją tk o w e j b y ło b y sp rz e c z n e z z a s a d a m i w s p ó łż y c ia sp o łe c z n e g o itp .). O b o w ią z u ją c e p r a w o n ie z a w ie r a p rz e p is ó w o p r z y w r ó c e n iu w s p ó ln o ś c i m a j ą t k o w e j. A u to r p o s tu lu je w ty m z a k re s ie u s ta n o w ie n ie p rz e p is u , z m o cy k tó r e g o p rz y w ró c e n ie te j w s p ó ln o ś c i b y ło b y m o ż liw e je d y n ie n a p o d s ta w ie o rz e c z e n ia s ą d o w e g o w y d a n e g o n a w n io s e k je d n e g o z m a łż o n k ó w . A u to r p o s tu lu je r ó w n ie ż w p ro w a d z e n ie w y r a ź n y c h p rz e p isó w , k tó r e b y u s ta la ły j a s n o u p r a w n ie n i a w ie rz y c ie la je d n e g o z m a łż o n k ó w . W ie rz y c ie l m a o c z y w iśc ie p r a w o do ż ą d a n i a z a s p o k o je n ia sw e g o r o s z c z e n ia z o s o b iste g o m a j ą t k u d łu ż n ik a , n a to m ia s t n a m ie n iu s ta n o w ią c y m p r z e d m io t w s p ó ln o ś c i u s ta w o w e j m ó g łb y o n z a s p o k o ić s w o ją w ie rz y te ln o ś ć ty lk o za z g o d ą m a łż o n k a d łu ż n ik a . W b r a k u ta k i e j z g o d y m u s ia łb y w t e j k w e s tii w y je d n a ć d e c y z ję s ą d u , k tó r y p r z y r o z s tr z y g a n iu ta k i e j s p r a w y b r a ł b y m .in . p o d u w a g ę n p . to , o j a k ą w ie rz y te ln o ś ć c h o d z i ( p o w s ta łą p rz e d czy p o u s ta n o w ie n iu w sp ó ln o ś c i m a ją tk o w e j) , czy d o ty c z y o n a s a m o d z ie l n eg o m a j ą tk u d łu ż n ik a itd .
Projekty zmian prawa rodzinnego w Japonii
„ A n n u a ir e de la lé g is la tio n f r a n ç a is e e t é t r a n g è r e ” z 1962 r . E iic h i H o s h i n o o m a w ia m .in . p r o j e k ty p o s tu lo w a n y c h z m ia n w z a k re s ie ja p o ń s k ie g o p r a w a r o d z i n nego. T a k w ię c s p e c ja ln ie p o w o ła n a do te g o k o m is ja p r o p o n u j e z n ie s ie n ie p o s t a n o w ie ń d o ty c z ą c y c h u m ó w m a łż e ń s k ic h m a ją tk o w y c h , ja k o że n ie z n a jd u j ą o n e o b e c n ie z a s to s o w a n ia w p r a k ty c e . N a to m ia s t w z a k r e s ie p rz e p is ó w o ro z w o d z ie k o m is ja s ta n ę ła w o b e c p r o b le m u w y b o r u je d n e g o z n a s tę p u ją c y c h m o ż liw y c h d o p r z y ję c ia s y s te m ó w :
— w y lic z a n ie p rz y c z y n u z a s a d n ia ją c y c h r o z w ią z a n ie m a łż e ń s tw a p r z e z ro z w ó d , — s f o r m u ło w a n ia o g ó ln e j k la u z u l i w ty m s e n s ie , że ro z w ó d u z y s k u je s ię „ w te d y , g d y d a ls z e u tr z y m y w a n ie z w ią z k u m a łż e ń s k ie g o s ta ło s ię n ie m o ż liw e ”,
— s y s te m u łą c z ą c e g o w so b ie o b a p o w y ż sz e ro z w ią z a n ia , k tó r y to s y s te m p r z y ję ło o b e c n ie o b o w ią z u ją c e p r a w o ja p o ń s k ie .
G ło sy w o m a w ia n e j m a te r ii b y ły b a r d z o p o d z ie lo n e . N ie p o w z ię to te ż t u t a j o s ta te c z n e j d e c y z ji, o g r a n ic z a ją c się ty m c z a s e m d o u tr z y m a n i a s ta tu s q u o .
P rz e d m io te m lic z n y c h i o ż y w io n y c h d y s k u s ji s t a ło się p o ję c ie w ła d z y r o d z ic ie l s k ie j. C zęść g ło só w o p o w ia d a ła s ię za u tr z y m a n ie m t e j in s ty tu c ji. I n n e je d n a k g ło sy z m ie rz a ły d o z a s tą p ie n ia je j p r z e z d w ie in s ty t u c je : je d n ą , d o ty c z ą c ą o so b y d z ie c k a , k tó r a w y r a ż a ła b y się p rz e z p r a w o d o o p ie k i i k ie r o w a n ia , i d r u g ą , d o ty c z ą c ą m a j ą t k u m a ło le tn ie g o , k tó r e j g łó w n ą tr e ś c ią b y ło b y p r a w o d o a d m i n is tr o w a n ia ty m m a ją tk ie m . P o ja w iła się ta k ż e i tr z e c ia t e n d e n c ja z m ie r z a ją c a d o o b ję c ia je d n y m z a k re s e m i i n s ty t u c ji w ła d z y ro d z ic ie ls k ie j, i o p ie k i.
116 Z a g r a n ic z n a p r a s a p ra w n ic z a N r 7— 8 (67— 68) W d z ie d z in ie a d o p c ji p r o p o n u je się u tr z y m a n ie d o ty c h c z a s o w e g o p o s ta n o w ie n ia , k tó r e z e z w a la n a je j d o k o n a n ie p rz e z o b u m a łż o n k ó w d z ia ła ją c y c h w s p ó ln ie — z d o d a n ie m je d n a k p o s ta n o w ie n ia z e z w a la ją c e g o n a d o k o n a n ie p r z y s p o s o b ie n ia p rz e z je d n e g o m a łż o n k a z a zg o d ą d ru g ie g o . A u to r , o m a w ia ją c te p ro p o z y c je , w y r a ż a w z a k o ń c z e n iu sw y c h u w a g p e s y m i s ty c z n y p o g lą d co do m o ż liw o śc i ic h r e a l iz a c j i s tw ie r d z a ją c , ż e z a o s tr z a ją c e się s p rz e c z n o ś c i o c h a r a k t e r z e id e o lo g ic z n y m w z a k r e s ie p r a w a ro d z in n e g o u n ie m o ż li w i a j ą r o z w ią z a n ie s z e r e g u p o w s ta ły c h w t e j m a t e r i i p ro b le m ó w w n a jb liż s z y m c zasie.
Praca adwokata przy sporzqdzaniu ekspertyzy łechniczno-
-samochodowej w ZSR R
P o d t a k i m t y t u łe m a d w o k a t P . E a b i n o w i c z ro z w a ż a n a ła m a c h n r u 8
„ S o w ie ts k o j J u s tic y i” z 1963 r . p r o b le m u d z ia łu a d w o k a ta p r z y s p o r z ą d z a n iu e k s p e r t y z y te c h n ic z n o -s a m o c h o d o w e j. P r z e p r o w a d z e n ie te j e k s p e r ty z y w e w s z y s tk ic h s p r a w a c h z w ią z a n y c h z n a r u s z e n ie m b e z p ie c z e ń s tw a r u c h u s ta ło się r e g u łą i ja k k o l w i e k s ta n o w i je d e n sp o ś ró d lic z n y c h d o w o d ó w p o d le g a ją c y c h s w o b o d n e j o c e n ie sę d z io w s k ie j, to je d n a k o s k a r ż e n ie z a w sz e n ie o m a l w s k a z u je n a n ią ja k o n a n a jb a r d z ie j p r z e k o n y w a ją c y d o w ó d w in y o s k a r ż o n e g o . W w y p a d k u ta k i m a d w o k a t p ro w a d z ą c y o b r o n ę p o w in ie n p r z e d e w s z y s tk im p o d d a ć k r y ty c z n e j a n a liz ie s p o r z ą d z o n ą e k s p e r ty z ę , p rz y czy m m oże t o u c z y n ić s k u te c z n ie ty lk o w te d y , g d y b ę d z ie z n a ł s p o s ó b p r z e p r o w a d z e n ia e k s p e r ty z y , je j z n a c z e n ie d o w o d o w e i z a k r e s p rz e d m io to w y o r a z d a n e , k tó r e są b r a n e p r z e z e k s p e r tó w z a p o d s ta w ę do s p o r z ą d z e n ia o p in ii.
N a w s tę p ie a u t o r p o d k r e ś la , ż e w b r e w s t a n o w is k u r e p r e z e n to w a n e m u n ie k ie d y w n a u c e u s ta le n ie z w ią z k u p rz y c z y n o w e g o w s p r a w a c h k a r n y c h o n a ru s z e n ie ' r e g u ł r u c h u j e s t z b y t z ło ż o n y m z a g a d n ie n ie m p r a w n y m , a b y m o g ło b y ć r o z s trz y g n ię te w r a m a c h e k s p e r ty z y . R o z s trz y g n ię c ie w ty m z a k re s ie n ie n a le ż y w o g ó le d o b ie g łeg o , a le w y łą c z n ie d o s ą d u . W s k a z u ją c n a to , ż e b a d a n ie o p in ii b ie g łe g o n a le ż y ro z p o c z ą ć od d o k ła d n e g o z a z n a jo m ie n ia się z p o s ta n o w ie n ie m w y d a n y m p rz e z p ro w a d z ą c e g o śle d z tw o , a u to r p o d k r e ś la , ż e d a n e co do m ie js c a w y p a d k u n a o g ó ł n ie b u d z ą w ą tp liw o ś c i. N a to m i a s t p e w n e f o r m u ły , o z n a c z e n ie w s p ó łc z y n n ik ó w i in n y c h s ta ły c h w ie lk o ś c i b io r ą e k s p e r c i z p o d rę c z n ik ó w te c h n ic z n y c h . J e d n a k ż e o z n a c z e n ia te są p o d a w a n e w p o d r ę c z n ik a c h w w y r a ż e n ia c h m a k s y m a ln y c h i m in im a ln y c h . Z te g o w z g lę d u a d w o k a t p o w in ie n z a w s z e p r z e k o n a ć się , ja k ie o z n a c z e n ie d a n e g o w s p ó łc z y n n ik a p r z y j ą ł e k s p e r t p r z y d o k o n y w a n iu sw o ic h o b lic z e ń , a b y e w e n tu a l n ie p o d d a ć p ó ź n ie j to s t a n o w is k o b ie g łe g o , j a k o w o k o lic z n o ś c ia c h d a n e j s p r a w y n ie u z a s a d n io n e , k ry ty c e . W a ż n ą r z e c z ą j e s t ta k ż e o k r e ś le n ie c z a s u r e a k c j i k ie ro w c y , k tó r y n o r m a ln ie o k r e ś l a się n a 0,8 se k . J e d n a k ż e w k o n k r e t n y c h w y p a d k a c h n a le ż y ró ż n ic o w a ć te n c zas (w g r a n ic a c h o d 0,4 d o 1,5 sek.), u w z g lę d n ia ją c sz c zeg ó ln e o k o lic z n o ś c i d a n e g o w y p a d k u .
R o la a d w o k a ta p o le g a p rz e d e w s z y s tk im n a w s k a z a n iu p o w y ż sz y c h o k o lic z n o śc i, a b y p o te m m o ż n a b y ło d o k ła d n i e o z n a c z y ć czas r e a k c j i o s k a rż o n e g o k ie ro w c y . A d w o k a t m oże ta k ż e , p o w o łu ją c s ię n a z e z n a n ia ś w ia d k ó w i d o k u m e n ty , o b a lić tezy o p in ii b ie g łe g o d o ty c z ą c e sz y b k o ś c i, z ja k ą je c h a ł d a n y sa m o c h ó d .
