Mercedesem Mercedesem do pacjenta do pacjenta Każdy Każdy jest partnerem jest partnerem

Mercedesem Mercedesem do pacjenta do pacjenta

Każdy

Każdy

jest partnerem

jest partnerem

3

Ig-Noble

Pozwólcie Państwo, że 2009 rok zaczniemy felietonem o rzeczach błahych.

Dajmy sobie na chwilę spokój z reformą ochrony zdrowia, prywatyzacją szpitali, kłopotami z NFZ, a zajmiemy się... anty-Noblami. Przypomnę, że są to wyróżnie- nia za odkrycia zabawne, zaskakujące, o wątpliwej przydatności, chociaż czasem życie niespodziewanie nadaje im zaskakujący sens i wartość. Nagrodami są nieza- pisana kartka papieru, czyli antydyplom, niedbale sklejony i pomalowany sześcian jako antymedal. W tym roku przyznano je już po raz 18., równolegle z prawdziwy- mi Nagrodami Nobla. Ceremonia jak zawsze odbyła się w Cambridge, w Harvard University.

W tym roku laureatami zostali m.in.: w dziedzinie chemii Deborah Anderson, profesor ginekologii z Boston University, która dowiodła, że coca-cola działa zabójczo na plemniki. Nie podano, czy stosowana zewnętrznie, czy wewnętrznie...

Jednocześnie nagrodzono badaczy z Tajwanu, Chuang-Ye Honga z zespołem, któ- rzy innymi metodami udowodnili coś zupełnie przeciwnego...

Uczonych z Tuluzy, z Marie-Christine Cadiergues na czele, uhonorowano w dzie- dzinie biologii za niezwykłe odkrycie, że pchły psie skaczą wyżej niż kocie...

Z medycyny nagrodę otrzymał... ekonomista, Don Ariely z Duke University, za eksperymenty, które dowiodły, że skuteczność placebo zależy od ceny – droższe kostki cukru skuteczniej uśmierzają ból...

W dziedzinie dietetyki nagrodzono Massimiliano Zampiniego z Włoch i Brytyj- czyka Charlesa Spencera za przełomowe odkrycie, że słuch ma wpływ na smak.

Wykazali, że chipsy im lepiej chrupią, tym są smaczniejsze...

W dziedzinie literatury nagrodę otrzymał David Sims z Londynu za studia nad rodzajem narracji stosowanych w sytuacjach, kiedy idiotyzm współpracowników doprowadza nas do desperacji...

Może by tak dodać jeszcze jedną dziedzinę? Polską? Proponuję – szalone pomy- sły urzędników w ochronie zdrowia. W razie czego mam kandydatów...

Andrzej Baszkowski (na podstawie „Wiedzy i Życia”)

Diagnoza wstępna Spis treści

Pogodnie w dwóch miejscach

4

Otoczmy troską życie

5

Omówienie posiedzenia

Okręgowej Rady Lekarskiej

5

Kalendarium prezesa

Okręgowej Rady Lekarskiej

5

Oświadczenie

Rady Społecznej przy

Arcybiskupie Poznańskim

6

Mercedesem do pacjenta

8

Dentyści szkolili się także

w Zawidowicach

9

Egzekucja kosztów

postępowania

10

Zaproszenie do Lichenia

10

Andrzejki...

11

Każdy jest partnerem

12

Stomatologia 2009

14

Liczyć, liczyć, liczyć

15

Dermatologia

warta poznania

18

Tytułem komentarza do ostatniego omówienia

posiedzenia ORL

20

Rozpoczęliśmy wybory delegatów na VI kadencję

2009–2013

21

SHORT CUTS

22

Karykaturoteka Tytusa

23

Dawka mediów

24

Sympozjum

w Brześciu Białoruskim

26

Wspomnienie

27

Wspomnienie

o Ryszardzie Czarneckim

28

Wiersze

30

STYCZEŃ 2009 WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

PPoocchhm muurrnnaa,, ddeesszzcczzoowwaa nniieeddzziieellaa 77 ggrruuddnniiaa.. TTeeggoo ddnniiaa ttyyllkkoo ww ddwwóócchh m miieejjssccaacchh PPoozznnaanniiaa bbyyłłoo ppooggooddnniiee –– pprrzzyy uull.. BBeeddnnaarrsskkiieejj 44 ii ww aauullii UUAAM M.. AA ssttaałłoo ssiięę ttaakk zzaa sspprraawwąą W

Wiieellkkooppoollsskkiieeggoo SSttoowwaarrzzyysszzeenniiaa W Woolloonnttaarriiuusszzyy OOppiieekkii PPaalliiaattyywwnneejj HHoossppiiccjjuum m DDoom moowwee..

Inicjatorem jego powstania jest Stani- sław Grzybowski. Nie musiał on specjal- nie przekonywać dr Anny Jakrzewskiej- -Sawińskiej, która dziś szefuje stowarzy- szeniu. Od pierwszej rozmowy z nim gotowa była podjąć trud organizacji opie- ki paliatywnej, pomocy nieuleczalnie chorym w ostatnim okresie ich życia. Od pomysłu (8 stycznia 1998 r.) do rejestra- cji stowarzyszenia w sądzie minęło zale- dwie kilka tygodni. W tym czasie udało się pozyskać grono zapalonych do tego pomysłu.

Na początku nie było łatwo, ścieżki do niektórych instytu- cji i urzędów były strome. Ale każda, jak się okazywało, do

pokonania. Nawet jeśli prowadziła prosto do premiera. Do dzisiaj w stowarzyszeniu mówi się, że szefowa poruszy niebo i ziemię, że w walce o pieniądze i sprzęt jest nieustępliwa.

Energii, którą ma w sobie, starczyłoby dla kilku osób. A jest ona potrzebna, bo stowarzyszenie co miesiąc otacza specjali- styczną opieką (stacjonarną i domową) kilkuset pacjentów.

Nie inaczej było w 2008 r., gdy rozpoczęła rozbudowę domu przy ul. Bednarskiej 4. Wiele godzin spędziła nad pla- nami architektonicznymi, na rozmowach z Marianem Świąt- kiem, właścicielem firmy TEKBUD, o której ma jak najlep- sze zdanie. W maju zastała ona dom o powierzchni 120 metrów kwadratowych, a już w grudniu przekazała do użytku czterokrotnie większy. Zastosowano w nim najnow- sze technologie, które wpłyną, jak ogrzewanie solarne, na obniżenie kosztów eksploatacji.

Nowy Dom Hospicyjny nosi imię Janka Zielińskiego i ma urzekającą historię. Janek był podopiecznym stowarzyszenia, potem jego matka. Wykonawcą ostatniej ich woli jest Małgo- rzata Pater. Stowarzyszenie otrzymało dom w darze. Znajdą w nim siedzibę: hospicja dla dzieci i dorosłych, poradnia leczenia bólu i Centrum Seniora z poradnią geriatryczną.

Dom został otwarty i poświęcony w niedzielę, 7 grudnia, w samo południe. Tego samego dnia o godzinie 18.00 w auli UAM odbył się doroczny galowy koncert charytatywny

„Serce w prezencie”, na którym kilkanaście osób wyróżnio- nych zostało Medalami Honorowego Wolontariusza i Meda- lami Przyjaciela Hospicjum. Poprowadziła go... dr Anna Jakrzewska-Sawińska z Aleksandrem Machalicą. Wystąpili Orkiestra Reprezentacyjna Sił Powietrznych pod dyrekcją mjr. Pawła Joksa i soliści – Natalia Puczniewska, Karol Bochański oraz Maciej Pabich.

Można powiedzieć, że Dom Hospicyjny przy ul. Bednar- skiej zbudowali poznaniacy. To przecież z ich pieniędzy, gro- madzonych od 2005 r., finansowana była inwestycja. Pocho- dzą one przede wszystkim z procentu podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (stowarzyszenie ma taki sta- tus od 1 czerwca 2004 r.), darowizn instytucji i osób prywat- nych, zbiórek publicznych na ulicach i koncertach. Od życz- liwości poznaniaków zależy teraz wyposażenie w meble i sprzęt. Lista jest długa. Są na niej nie tylko respiratory, ssaki, aparaty USG i EKG, pompy infuzyjne, pulsoksymetry, ale i sprzęt dla sali zabiegowej, w której inwazyjnie, gdy nie wystarczy już farmakologia, leczyć będzie się rany.

Przyda się każda złotówka, a rozliczenia podatkowe za 2008 r. tuż-tuż. Przypominać będą o tym m.in. tramwaj z informacją o Hospicjum Domowym, ulotki i ogłoszenia w mediach.

Pacjentom, pracownikom i wolontariuszom Dom Hospi- cyjny im. Janka Zielińskiego zapewni bardzo dobre warunki.

Podopieczni uzyskają profesjonalną i wielodyscyplinarną pomoc: lekarską, pielęgniarską, rehabilitacyjną, psycho- logiczną i socjalną. O zespole Hospicjum Domowego dr Jakrzewska-Sawińska niezmiennie mówi z najwyższym uznaniem. Jestem pewien, współpracując z nią od ładnych kilku lat, że wnet zaskoczy nas kolejnym pomysłem. Że ze swoim zespołem wykona go szybko i na piątkę.

4

ANDRZEJ PIECHOCKI

FOT. WWW.HOSPICJUM-DOMOWE.POZNAN.PL

Pogodnie w dwóch miejscach

5

Kalendarium prezesa Okręgowej Rady Lekarskiej

listopad – grudzień 2008

25.11.08 – Poznań – spotkanie z Przemysławem Pacią, wicewoje- wodą wielkopolskim w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim.

28.11.08 – Poznań – udział w posiedzeniu Prezydium ORL.

5.12.08 – Poznań – udział w posiedzeniu Prezydium ORL oraz Okręgowej Radzie Lekarskiej.

8.12.08 – Poznań – spotkanie z deputowanym do Parlamentu Europejskiego Markiem Siwcem.

12.12.08 – Warszawa – udział w posiedzeniu Naczelnej Rady Lekarskiej.

19.12.08 – Poznań – udział w posiedzeniu Prezydium ORL.

20.12.08 – Poznań – udział w uroczystościach z okazji jubileuszu adwokatury wielkopolskiej.

27.12.08 – Poznań – udział w centralnych uroczystościach obcho- dów 90. rocznicy wybuchu Powstania Wiel- kopolskiego.

5 grudnia br. odbyło się kolejne posiedzenie Okręgo- wej Rady Lekarskiej, które poprowadził przewodniczący, kol. Stefan Sobczyński. Obec- ny był przewodniczący Okrę- gowego Sądu Lekarskiego, kol. Grzegorz Wrona, oraz okręgowy rzecznik odpowie- dzialności zawodowej, kol.

Krzysztof Kordel.

Najważniejszym punktem programu miało być rozpatrzenie wniosku i przeprowadzenie procedu- ry odwołania zastępcy przewodniczącego ORL, kol. Krzysztofa Hajdo. Autorem wniosku był kol.

Maciej Dzieciuchowicz. We wniosku zawarł zarzuty o zawiadomieniu przez kolegę Hajdo Naczelnej Komisji Rewizyjnej oraz Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych o niepra- widłowościach w działaniu WIL (z prośbą o kon- trolę), mimo iż wiedział, że podjęto dawno działania naprawcze. Brak ochrony danych osobowych w WIL to osobne rejestry lekarzy i praktyk (bo powinien być jeden wspólny). Podjęte działania naprawcze to tworzenie nowego rejestru, który będzie przechowywany w pomieszczeniach nowe- go archiwum, po zakończeniu remontu w budyn- ku WIL. W tym celu podjęto uchwałę o zakupie wyposażenia wartego 140 tys. zł (szafy, teczki).

Koledzy z Delegatury Kaliskiej WIL przedsta- wili Radzie stanowisko w pełni popierające dzia- łania swojego przewodniczącego.

Po burzliwej dyskusji (jeden z kolegów stwier- dził, że dr Hajdo „pojechał po bandzie”), w której padały głosy zarówno za odwołaniem, jak i prze- ciw, Rada ostatecznie w jawnym głosowaniu zadecydowała o niewprowadzaniu wniosku pod obrady. W związku z tym skład prezydium się nie zmienił.

Kadencja obecnej ORL kończy się za rok. Roz- poczęła się procedura wyborcza. W listopadzie 2009 r. odbędzie się zjazd wyborczy i dlatego Rada podjęła uchwałę o utworzeniu rejonów wyborczych, z którą można się zapoznać w dodat- ku do tego numeru Biuletynu.

Uchwalono termin zwołania XXIX Okręgowe- go Zjazdu Lekarzy WIL (budżetowego) na 28 marca 2009 r. oraz terminy posiedzeń ORL w 2009 r. Najbliższe odbędzie się 9 stycznia 2009 r.

Mam nadzieję, że w innej, jeszcze świątecznej atmosferze.

Z okazji zbliżających się świąt Bożego Naro- dzenia i Nowego Roku wszystkim czytającym moje teksty życzę pogody ducha w każdym dniu 2009 r.

Omówienie posiedzenia Okręgowej Rady Lekarskiej

IWONA JAKÓB

Otoczmy troską życie

Jan Paweł II od początku swego pontyfikatu spoglądał w stronę czło- wieka cierpiącego. W liście apostol- skim Salvifici Doloris nauczał, że każde cierpienie i życie człowieka ma sens.

W roku 2009 przypada 25. rocznica ukazania się tego dokumentu. Od 17 lat, 11 lutego każdego roku prze- żywamy także jako Światowy Dzień Chorego. Ma on przede wszystkim zwrócić uwagę światu na wartość zdrowia i życia ludzkiego. Wzywa cały świat do jego ratowania i ochrony. Z okazji tego dnia Caritas Poznańska 8 lutego 2009 r. pragnie zaprosić na szczególne wydarze- nie. W Auli Nova Akademii Muzycznej w Poznaniu o godz. 17.30 odbędzie się spotkanie dwóch środowisk: medycznego i chorych, a także tych wszystkich, którzy pochylają się nad ludźmi cierpiącymi.

Myślą przewodnią będą słowa: „Otoczmy troską życie”.

W pierwszej części swoim doświadczeniem troski nad życiem podzielą się specjaliści. Będą mówić o początkach życia, jego pełni i końcu.

W drugiej części będziemy mogli wysłuchać niezwykłego koncer- tu muzyki poważnej, ale lekkiej i przyjemnej dla ucha, w wykonaniu – i to będzie wielka gratka – kameralnej orkiestry składającej się z muzyków zajmujących się na co dzień właśnie medycyną i posługą wobec chorych. Koncert zatem będzie niósł specjalne przesłanie.

Swoją obecność zaznaczy także diecezjalny miesięcznik List do chorych, który świętuje 10-lecie służby wobec chorego.

KS. W. HANAS

STYCZEŃ 2009

WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

6

Oświadczenie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim

Oświadczenie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim w kwestii wiarygodności środków społecznego przekazu

1. Znaczenie środków społecznego przekazu wymaga, aby poświęcać im dużo uwagi. Właściciele prasy, radia, a zwłasz- cza telewizji – ze względu na dużą siłę kształtowania opinii społecznej i wpływania na zachowania ludzi poprzez media – określani są potocznie jako czwarta władza. Wpływ taki może służyć dobru wspólnemu i rzeczywistemu dobru oso- bowemu, albo przeciwnie – może mieć charakter destrukcyj- ny i demoralizujący. Dlatego uprawnione jest wysuwanie pod adresem mediów oczekiwań takiego postępowania, które będzie służyć owemu dobru.

2. Osiągnięciu tego dobra powinno sprzyjać przede wszystkim przedstawianie prawdy. Prawda powinna być związana już z samym tytułem danego medium. Tak jak nie- które media nie ukrywają swoich związków z wartościami chrześcijańskimi, dając temu wyraz najczęściej już w tytule, podobnie inne media, np. propagujące światopogląd materia- listyczny, powinny uczciwie o tym informować, nie ukrywa- jąc tego pod pozorem bezstronności aksjologicznej i poli- tycznej. Wprawdzie możliwe jest obiektywne informowanie o samych faktach, lecz jest mało prawdopodobne, aby na komentarze lub opinie o ważnych sprawach dotyczących aksjologii czy polityki nie miały wpływu na poglądy ich autorów. Dziennikarzom nie można zabraniać prezentowania własnych poglądów, ale społeczna rola, jaką odgrywają, oraz uczciwość wobec odbiorców uzasadniają postulat, aby swo- ich przekonań światopoglądowych lub politycznych nie maskowali twierdzeniami o własnej neutralności w tym zakresie. Oczywiście, ujawnienie przez dziennikarza prawdy o swoich przekonaniach nie może być wymuszone prawem, ale powinno wynikać z uczciwości wobec czytelników (słu- chaczy, telewidzów), którzy dzięki takiej wiedzy mogliby łatwiej sami ocenić wartość przekazu.

Dążenie do prawdy wymaga, aby nie ograniczać się do przedstawiania jej fragmentów (tzw. półprawd). Jest to najczęstsza, a zarazem najbardziej niebezpieczna metoda fałszowania prawdy. Wyjęte z kontekstu prawdziwe zda- nia, niepełne choć prawdziwe dane statystyczne, uogól- niające wnioski wyciągane z prawdziwych, ale fragmenta- rycznych zdarzeń historycznych, przedstawianie argumentacji tylko jednej ze stron konfliktu i temu podob- ne sposoby opisu rzeczywistości – świadomie lub nie- świadomie wypaczają prawdę. Demaskowanie tej metody

dezinformacji jest znacznie trudniejsze od odkrycia całko- witego fałszu. Jej obrońcy mogą bowiem powoływać się na prawdę, mimo że zawarta jest tylko w przedstawianych fragmentach całości.

Z powyższymi uwagami łączy się wreszcie sprawa naj- ważniejsza, a mianowicie cele, którym służy przekazywanie prawdy. Prawda powinna służyć dobru człowieka. Nie sprzy- ja temu celowi pokazywanie prawdy tylko po to, aby szoko- wać odbiorcę opisem lub obrazami zła. Może to wprawdzie dawać komercyjne korzyści nadawcom, ale równocześnie wpływać demoralizująco na odbiorców, znieczulać ich na zło lub nawet uczyć szkodliwych zachowań.

3. Od środków społecznego przekazu, biorąc pod uwagę ich siłę oddziaływania, można oczekiwać, że będą uczestni- czyć w swoistej misji cywilizacyjno-kulturowej. Chodzi m.in. o stymulowanie pozytywnych cech społecznych. Klu- czowa powinna być tu kulturotwórcza rola mediów, służąca doskonaleniu człowieka i zjednoczeniu społeczeństw. Powi- nien być to cel starannie dobranych programów edukacyj- nych, naukowych czy pokazujących wartościowy dorobek kultury. Należałoby też więcej czasu poświęcać sprawom lokalnym, dotyczącym bezpośrednio miejscowej ludności.

To wszystko nie oznacza, że środki społecznego przekazu mają rezygnować z możliwości osiągania godziwego zysku, aby nie przerzucać na podatników całości kosztów swojej działalności. Nie ma nic złego w tym, że tak dużo miejsca poświęca się sprawom sportu lub rozrywki, pod warunkiem że nie jest ona demoralizująca.

4. Skuteczność wymienionych wyżej oczekiwań kierowa- nych pod adresem środków społecznego przekazu zależy nie tylko od właściwych regulacji prawnych, lecz przede wszyst- kim od kompetencji i postawy etycznej dziennikarzy. Powin- ni oni już teraz, w obecnym stanie prawnym, starać się reali- zować wszystkie postulaty, o których tu mowa. Dlatego etyce dziennikarskiej powinno poświęcać się co najmniej tak dużą uwagę, jak dyskusjom na temat regulacji prawnych z tego zakresu.

5. W świetle powyższych uwag sprawą drugorzędną stają się problemy organizacyjno-własnościowe środków społecz- nego przekazu. Istotne jest bowiem to, aby spełniały one standardy wynikające z przedstawionych wyżej postulatów.

Natomiast decyzja o tym, w jakim stopniu mają to być media zarządzane centralnie przez państwo, przez samorządy tery-

PPrrzzeeddssttaawwiioonnee nniiżżeejj oośśwwiiaaddcczzeenniiee jjeesstt bbaarrddzzoo wwaażżnnee.. UUddoowwaaddnniiaa oonnoo kkoolleejjnnyy rraazz,, żżee śśrrooddkkii m maassoowweeggoo pprrzzeekkaazzuu ssąą cczzwwaarr-- ttąą ssiiłłąą ww ppaańńssttwwiiee,, aa nniieeuum miieejjęęttnnee uużżyycciiee kkaażżddeejj ssiiłłyy,, ttaakkżżee tteejj m meeddiiaallnneejj,, m moożżee pprrzzyynniieeśśćć ooppłłaakkaannee sskkuuttkkii.. M Móówwii rróówwnniieeżż oo oobboowwiiąązzkkuu śśwwiiaaddcczzeenniiaa pprraawwddyy.. W Waarrttoo pprrzzyyppoom mnniieećć,, żżee jjuużż ddaawwnnoo tteem muu M Meellcchhiioorr W Waańńkkoowwiicczz ddoom maaggaałł ssiięę nniiee ttyyllkkoo ffaakk-- ttóóww,, aallee ii pprraawwddyy oo ffaakkttaacchh.. LLeekkttuurraa oośśwwiiaaddcczzeenniiaa jjeesstt wwaażżnnaa nniiee ttyyllkkoo ddllaa ttyycchh,, kkttóórrzzyy ww m meeddiiaacchh pprraaccuujjąą,, aallee ttaakkżżee ddllaa cczzyytteellnniikkóóww,, wwiiddzzóóww ii ssłłuucchhaacczzyy –– ppoom moożżee ww kkrryyttyycczznneejj oocceenniiee ppoowwooddzzii ccooddzziieennnniiee zzaalleewwaajjąąccyycchh nnaass iinnffoorrm maaccjjii..

do koń cze nie na str. 31

STYCZEŃ 2009

WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

8

Mercedesem do pacjenta

Rozmowa z dr. Witoldem Draberem, dyrektorem naczelnym Rejonowej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Poznaniu

Od trzech lat poznańskie pogotowie ratunkowe nie ma problemu lokalowego. Przy ulicy Rycerskiej 10 jest nareszcie na swoim.

Są natomiast inne problemy, równie dokuczliwe. Przede wszystkim wynikają one z ogólnej, niekiedy bardzo skom- plikowanej i trudnej sytuacji w służbie zdrowia, a także z przekształceń, jakie stopniowo następują. Niektóre z nich mają postać eksperymentu, wymagają wielu korekt. Co u nas ostatnio się zmieniło? Nie mówimy już o pogotowiu ratun- kowym, ale o zespołach ratownictwa medycznego. Pogoto- wie przestaje być przychodnią na kółkach i nie muszą w nim jeździć wyłącznie lekarze. Ustawa, która obowiązuje od 1 stycznia 2007 r., dokładnie określa zakres naszej działalno- ści. Zgodnie z nią, funkcjonują dzisiaj dwa typy ratownictwa medycznego: zespoły specjalistyczne z lekarzami systemu oraz zespoły podstawowe z ratownikami medycznymi bądź pielęgniarkami systemu. Zespołów specjalistycznych jest w tej chwili osiem, podstawowych – jedenaście.

Czy, jak dawniej, karetką może jeździć każdy lekarz?

Nie, i w tym duży problem. Lekarzem systemu może być dzisiaj lekarz specjalista chorób wewnętrznych, chirurgii i pediatrii. W przyszłości jednak ma to być specjalista medy- cyny ratunkowej. Ustawa zakłada, że do 2020 r. wyłącznie będą oni w zespołach ratownictwa medycznego. Na razie wszakże, co niepokoi, nie ma tylu chętnych do studiowania tej specjalizacji. Co więcej, niektórzy po jej ukończeniu nie podejmują pracy w pogotowiu. Aktualnie w Polsce jest około pół tysiąca lekarzy medycyny ratunkowej, z czego w zespo- łach specjalistycznych i szpitalnych oddziałach ratunkowych pracuje nawet nie połowa.

Kim są ratownicy medyczni?

Nie są lekarzami, specjalistami, o czym niekiedy się zapo- mina. Ich zadanie polega na tym, aby właściwie zabezpie- czyć pacjenta, jeśli zaistnieje taka potrzeba, podjąć czynności ratunkowe, dowieźć do szpitala. Wspomniana przeze mnie ustawa określa, że ratownikiem systemu można zostać już po dwóch, trzech latach nauki w szkole pomaturalnej, licencjac- kiej i zdaniu egzaminu państwowego. To już wystarcza do podjęcia pracy w ratownictwie medycznym. Tymczasem absolwent Uniwersytetu Medycznego po sześciu latach stu- diów, roku stażu podyplomowego i egzaminie LEP nie może być lekarzem systemu. Musi jeszcze zrobić specjalizację medycyny ratunkowej, która trwa sześć lat. To rażąca dys- proporcja, zarazem, niestety, nie jedyny absurd tej ustawy i kolejnych związanych z nią rozporządzeń.

Na przykład...

...minister zdrowia określił, jakie leki, jakie środki farma- kologiczne może podać ratownik medyczny. Precyzyjnie ograniczył też ich liczbę do 29. Natomiast Narodowy Fundusz

Zdrowia wymaga, aby w karetkach było 60 leków. Nie trze- ba być matematykiem, aby zauważyć marnotrawienie grosza publicznego. Po upływie terminu ważności, zazwyczaj po roku, połowę leków wyrzucamy do kosza i kupujemy nowe.

A jak z groszem na wynagrodzenia?

Niestety, marnie. Proszę spojrzeć, ile w ubiegłym roku było dodatkowych pieniędzy dla szpitali. Jak informuje NFZ, w Wielkopolsce siedem razy podpisywane były aneksy do umów. My, po ogólnopolskim proteście ratowników, otrzy- maliśmy tylko jeden. Mimo podwyżki od 1 lipca, stawki, które oferuję, nie są zadowalające. Lobby szpitali jest zdecy- dowanie silniejsze niż lobby ratownictwa medycznego. Do tego dodać też trzeba lobby Porozumienia Zielonogórskiego.

Nie ukrywam, są sytuacje, gdy mamy wrażenie, że jesteśmy chłopcem do bicia. Równocześnie nie jesteśmy też medialni.

Gdy coś się dzieje, gdy na miejsce zdarzenia przyjeżdżają dziennikarze, nas już na ogół tam nie ma. Jest policjant, jest strażak, z nimi się rozmawia, ich trudną i odpowiedzialną pracę prezentuje. Tymczasem my swoją wykonaliśmy w możliwie najkrótszym czasie i już jesteśmy w innym miejscu.

FOT. ANDRZEJ PIECHOCKI

WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

STYCZEŃ 2009

9

Kiedyś w pogotowiu lekarze dorabiali. Jak jest dzisiaj?

Brakuje wykwalifikowanej kadry lekarskiej. Rzeczywi- ście, dawniej było tak, że jeśli lekarz chciał dorobić, w zasa- dzie jedynym miejscem było pogotowie ratunkowe. Dzisiaj jest wiele takich miejsc, na dodatek bardzo konkurencyjnych.

Mam na myśli nie tylko sieć spółek, niepublicznych zakła- dów, prywatnych gabinetów, ale i szpitale. Dawno już pod tym względem przestaliśmy być atrakcyjni, choć warunki pracy wyraźnie się poprawiły. Mamy coraz lepsze karetki, bardzo dobrze wyposażone. Kupiliśmy sześć mercedesów, każdy z nich świetnie wyposażony. To już nie jest taksówka do przewożenia chorego. Mamy aparaturę, która pozwala monitorować podstawowe czynności życiowe, podjąć czynności ratunkowe, są defibrylatory, respiratory, pompy infuzyjne. Taka karetka z wyposażeniem kosztuje 350 000 złotych.

Niektórzy uważają, że powinna być na każde wezwanie.

Tak nie jest i być nie może. Ustawa wyraźnie określa nasze miejsce i zadania w systemie ochrony zdrowia.

Generalnie ratownictwo medyczne ma być wykorzystywa- ne w stanach zagrożenia życia. Założenie reformy z 1999 r.

było takie, że podstawą systemu jest lekarz rodzinny, ma on od godziny ósmej do osiemnastej zapewnić pacjentom pełną opiekę. Gdyby tak było, to w tym czasie liczba wyjazdów naszych zespołów byłaby, poza wypadkami i urazami, niewielka. Dodatkowo nadal nie jest rozwiązany problem tzw. zastępstwa lekarza rodzinnego, czyli opieki po godzinie osiemnastej. Często zdarza się tak, że jeśli pacjent nie chce udać się do lekarza dyżurującego w wyznaczonej jednostce, wzywa karetkę pogotowia. Nie- rzadko fałszywie podaje wtedy objawy, które mogą wska- zywać na zagrożenie zdrowia, co obliguje nas do pilnego wyjazdu. To nie jest nowa sytuacja. Sześć lat jeździłem w zespole karetki reanimacyjnej i mógłbym mnożyć przy- kłady nieuzasadnionych, jak się okazywało na miejscu, wyjazdów.

Jak wyglądają szpitale, izby przyjęć – dobrze wiemy.

Pacjenci czekają w kolejce. W niektórych jednostkach wręcz określa się czas, dwie, trzy godziny oczekiwania na poradę.

W naszym przypadku jest to nie do pomyślenia, nie tylko w stanach zagrożenia życia.

Narodowy Fundusz Zdrowia jest życzliwy ratownictwu medycznemu?

System państwowego ratownictwa medycznego działa w taki sposób, że wojewoda odpłatnie wynajmuje, za pośred- nictwem NFZ, karetki na potrzeby danego województwa.

Powstaje plan zabezpieczenia medycznego, zatwierdzany przez ministra zdrowia. Określa on, gdzie te karetki mają być umiejscowione, w co mają być wyposażone, jaki ma być skład zespołów. Całość finansowana jest z budżetu państwa.

Obowiązują nas inne przepisy niż w wielu jednostkach służ- by zdrowia po przekształceniach. Jesteśmy jednostką pań- stwową, dlatego określone procedury, które niejednokrotnie krępują naszą działalność, oddalają w czasie realizację decy- zji. Nie tylko w kwestii zamówień publicznych.

ROZMAWIAŁ:

ANDRZEJ PIECHOCKI

Dentyści szkolili się także w Zawidowicach

PPoo rraazz cczztteerrnnaassttyy ssppoottkkaalliiśśm myy ssiięę,, m myy,, lleekkaarrzzee ddeennttyyśśccii,, zz W Wiieellkkooppoollsskkii ii nniiee ttyyllkkoo,, aa bbyyłłoo ttoo oocczzyywwiiśścciiee ww ZZaawwii-- ddoowwiiccaacchh,, ww m miiłłyym m uurroocczzyym m m miieejjssccuu ww wwiioossccee kkoołłoo PPllee-- sszzeewwaa,, ggddzziiee m miieeśśccii ssiięę hhootteell zz ssaalląą wwyykkłłaaddoowwąą pprroowwaa-- ddzzoonnyy pprrzzeezz rrooddzziinnęę,, kkttóórraa ssttaarraa ssiięę zzaappeewwnniićć nnaam m wwsszzyyssttkkiim m m miiłłąą aattm moossffeerręę,, aa ttaakkżżee m maałłee ccoo nniieeccoo ddllaa cciiaałłaa ii dduucchhaa.. BByyłłoo nnaass ookk.. 223300..

W miłej atmosferze przedświątecznego klimatu spędzili- śmy ten dzień. Pierwszy raz 6 grudnia 2008 r. wielu z nas zauważyło, że idą święta, nie tylko te billboardowo-handlo- we, ale te głębsze, zmuszające do refleksji i zastanowienia nad kończącym się 2008 r. Po raz pierwszy w ramach kur- sów medycznych z zakresu stomatologii delegatur kaliskiej i ostrowsko-krotoszyńskiej gościliśmy wykładowców z Włoch i Niemiec.

Obecność prof. Honoraty Limanowskiej-Shaw, pocho- dzącej z Kalisza, sprawiła nam jak co roku dużą satysfak- cję. Wielu z nas pamięta profesor jako superkontaktową i kompetentną osobę pracującą w charakterze nauczyciela akademickiego w Katedrze Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii w Poznaniu. Wśród wykładowców nie zabrakło także dr. Wiesława Kierońskiego, który popro- wadził warsztaty stomatologiczne z zakresu wypełnienia kanałów korzeniowych ciepłą gutaperką. Profesor Luigi Giorgi z Rzymu przedstawił pilotażowy wykład na temat systemu implantologicznego.

Przyszła współpraca może przynieść możliwość zorga- nizowania cyklicznych kursów z zakresu implantologii.

Bardzo nośnym tematem, cieszącym się dużym zainte- resowaniem, był wykład dr. Christiana Baauermanna na temat metody leczenia endodontycznego z zastosowa- niem związków miedzi pod nazwą depotforezy. Wykład prof. dr Honoraty Limanowskiej-Shaw uzmysłowił nam, że podstawą każdego leczenia endodontycznego jest nale- żyte opracowanie kanałów korzeniowych i znalezienie tych, które są niewidoczne na zdjęciach RTG.

Wśród uczestników konferencji nie zabrakło gości w osobach przewodniczącej Komisji Stomatologicznej – dr med. Hanny Kurhańskiej-Flisykowskiej, lek. stom.

Andrzeja Baszkowskiego, lek. stom. Andrzeja Cisły oraz współorganizatora konferencji, wiceprzewodni- czącego ORL WIL w Poznaniu lek. stom. Wiesława Wawrzyniaka. Po uroczystej kolacji mikołajkowo-wigi- lijnej i wysłuchaniu kolęd granych i śpiewanych przez zespół muzyczny złożyliśmy sobie życzenia świątecz- ne i noworoczne, które przekazuję wszystkim uczestni- kom szkolenia.

WICEPRZEWODNICZĄCY DELEGATURY KALISKIEJ WIL LEK. STOM. JACEK ZABIELSKI

STYCZEŃ 2009

WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

10

Egzekucja kosztów postępowania

W poprzednich nu- merach opisywaliśmy, co składa się na kosz- ty postępowania w sprawie odpowiedzia- lności zawodowej leka- rzy. Warto było to chyba przypomnieć, bowiem coraz częściej są to znaczące kwoty, sięgające nawet kilku tysięcy złotych. Dlate- go też niekiedy pojawiają się kłopoty ze ściąganiem takich sum. Na szczęście dzieje się tak rzadko, a w większości wypadków ukarani traktują to zobowiązanie jako dług honoro- wy i uiszczają należność w terminie.

Gdyby stało się jednak inaczej, procedura przewiduje pewne rozwiązanie. Kancelaria OSL wysyła przypomnienie o koniecz- ności uiszczenia stosownej kwoty. Nie jest to wprawdzie konieczne z punktu widzenia prawa, ale szacunek wobec członków izby lekarskiej nakazuje zastosować taką formę grzecznościową. Jeżeli to nie pomoże, wszczynane jest odpo- wiednie postępowanie egzekucyjne. Zgodnie z art. 61 ustawy o izbach lekarskich, nieopłacone w terminie koszty postępo- wania (podobnie jak składki członkowskie) podlegają ścią- gnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Dodatkowo §64 ust. 1 rozporządzenia mini- stra zdrowia i opieki społecznej z 26 września 1990 r. w spra-

wie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodo- wej lekarzy wyraźnie stanowi, iż egzekucja kosztów postępo- wania należy do izby lekarskiej, na której rzecz koszty te zosta- ły zasądzone. Dlatego też – podobnie zresztą jak całe postępowanie wykonawcze – organem właściwym nie jest tu sąd lekarski, lecz przewodniczący izby lekarskiej.

Przesądzenie przez ustawę o izbach lekarskich, że egzekucja toczy się zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oznacza, że podstawą prawną będzie w tym wypadku ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egze- kucyjnym w administracji (tj. DzU 2005 r. nr 229 poz. 1954 z późniejszymi zmianami) oraz wydane na podstawie tego aktu normatywnego rozporządzenie ministra finansów z 22 listopa- da 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU nr 137, poz. 1541 z późniejszymi zmianami).

Pierwszym krokiem jest wysłanie upomnienia wzywającego do pokrycia kosztów postępowania (powiększonych o kwotę upomnienia – obecnie to 8,80 zł) w terminie 7 dni oraz poucze- nia, iż w wypadku braku takiej wpłaty rozpoczęte zostanie postępowanie egzekucyjne. Następnym krokiem jest przekaza- nie tytułu wykonawczego do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Wówczas to ten organ, poprzez poborcę skarbo- wego, dopełni dzieła, egzekwując należność z majątku ukara- nego lekarza.

Wypada na koniec wyrazić nadzieję, że wypadki przymuso- wej egzekucji będą ostatecznością i rzadkością, a wszyscy uka- rani traktować będą te należności w istocie jako dług honorowy.

Z medycznej wokandy

JĘDRZEJ

SKRZYPCZAK GRZEGORZ WRONA

VVII ZZjjaazzdd LLeekkaarrzzyy ZZiieem mii KKoonniińńsskkiieejj SSeessjjaa PPiieellęęggnniiaarreekk ii PPoołłoożżnnyycchh W

Woojjeewwóóddzzkkiieeggoo SSzzppiittaallaa ZZeessppoolloonneeggoo ww KKoonniinniiee

Zaproszenie do Lichenia

W

W 22000088 rr.. m miinnęęłłoo 3355 llaatt ddzziiaałłaallnnoośśccii sszzppiittaallaa ww KKoonniinniiee pprrzzyy uulliiccyy KKaarrddyynnaałłaa SStteeffaannaa W Wyysszzyyńńsskkiieeggoo ii SSzzppiittaallnneejj..

ZZ ookkaazzjjii tteeggoo jjuubbiilleeuusszzuu oorrggaanniizzuujjeem myy kkoolleejjnnyy ZZjjaazzdd LLeekkaarrzzyy ZZiieem mii KKoonniińńsskkiieejj ii SSeessjjęę PPiieellęęggnniiaarreekk ii PPoołłoożżnnyycchh W

WSSZZ ww KKoonniinniiee..

Polskie Towarzystwo Lekarskie oddział w Koninie zorga- nizował dotychczas pięć Zjazdów Lekarzy Ziemi Konińskiej, na których przedstawiano: historię medycyny naszego regio- nu, najnowszą wiedzę medyczną, omawiano problemy deon- tologii, ochrony środowiska, schorzeń nowotworowych, reumatologii, a lekarze naszego regionu przedstawiali doświadczenia ze swojej pracy. W części towarzyskiej zjaz- dów lekarze prezentowali osiągnięcia w malarstwie, poezji, hafcie i fotografii.

W części naukowej VI Zjazdu Lekarzy Ziemi Konińskiej referatem programowym będzie jedno z najważniejszych i zarazem najtrudniejszych zagadnień etyki medycznej: Auto- nomia pacjenta, autonomia lekarza, autonomia pielęgniarki

a modele medycyny, które poruszy Kierownik Katedry Bioetyki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie prof. dr hab. Tadeusz Biesaga.

Lekarze z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Koni- nie przedstawią działalność oddziałów przez ostatnich pięć lat oraz własne doświadczenia w pracy zawodowej.

Na sesji Pielęgniarek i Położnych WSZ w Koninie, pie- lęgniarki zaprezentują rozwój i postępy pielęgniarstwa w ciągu 35 lat działalności Wojewódzkiego Szpitala Zespo- lonego w Koninie.

Część towarzyska Zjazdu będzie okazją do integracji śro- dowiska medycznego, wymiany wspólnych zainteresowań, przedstawienia twórczości lekarzy i pielęgniarek.

VI Zjazd Lekarzy Ziemi Konińskiej i Sesja Pielęgniarek i Położnych WSZ w Koninie odbędą się w dniach 6–7 lutego 2009 r.

w Centrum Konferencyjnym Budimex (Hotel Magda) w Licheniu.

Aktualne informacje o Zjeździe www.szpital-konin.pl Serdecznie zapraszamy wszystkich lekarzy i pielęgniarki ziemi konińskiej do udziału w Zjeździe (z Koła, Konina, Słupcy i Turku).

ORGANIZATORZY

WIELKOPOLSKA IZBA LEKARSKA

STYCZEŃ 2009

11

Andrzejki...

29 listopada 2008 r. stomatolodzy spotkali się w Poznaniu, aby odbyć kolejne medyczne zdarzenie szkoleniowe, zwane dawniej konferencją. Okazuje się jednak, że na konferencjach można zdobyć limitowaną liczbę punktów edukacyjnych i trzeba zacząć nazywać rzecz inaczej. Spotkanie poświęcone było urazom zębów u dzieci, a patronat naukowy sprawowała prof. dr hab. Maria Borysewicz-Lewicka. Profesor przedstawiła wykład zatytułowany Dylematy stomatologa w diagnostyce i leczeniu urazów zębów u dzieci. Kolejnym wykładowcą była dr n. med. Maria Kruszyńska-Rosada (Pierwsza pomoc w ura- zach zębów u dzieci), a następnie dr n. med. Tamara Pawlaczyk- -Kamieńska (Profilaktyka urazów zębów u dzieci) i dr Adam Zawadka (Leczenie endodontyczne zębów po urazach). Słucha- cze poczuli się usatysfakcjonowani bogatym materiałem kli- nicznym ze zbiorów Katedry Stomatologii Dziecięcej Uniwer- sytetu Medycznego, interesującym omówieniem najtrud- niejszych sytuacji, z jakimi ma do czynienia praktyk, i możli- wościami leczenia, jakie niesie współczesna stomatologia.

Kolejnym wykładowcą była dr hab. n. med. Alicja Sekula z Kliniki Audiologii i Foniatrii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. W fantastycznie poprowadzonym wykładzie opowiedziała nam, co powinniśmy zauważać jako lekarze pierwszego kontaktu, przypomniała, że kiedyś zdaliśmy wejściówkę z anatomii przed ćwiczeniami z laryngologii

i pomogła zrozumieć, jak ogromny postęp dokonał się na naszych oczach w audiologii i foniatrii. Jeśli pomysł posze- rzania wiedzy o inne dyscypliny medycyny spodobał się kole- gom, spróbujemy zapraszać medyków na kolejne wykłady.

Przedmiotem następnego wykładu był stan zdrowia stoma- tologów, którym zajął się pan dr n. med. Krzysztof Tuszyński, nasz ukochany orzecznik, ciągle uważający, że nie musimy się wstydzić uszkodzonych nadgarstków, kręgów szyjnych czy stawu łokciowego, bo gimnastyka nie pomaga na wszyst- ko, a choroba zawodowa może się zdarzyć mimo zdrowego trybu życia. Kamień z serca, panie doktorze!

Tego samego dnia, 29.11.2008 r., pod patronatem Wielko- polskiej Izby Lekarskiej i dyrektora Centrum Stomatologii Uniwerstytetu Medycznego prof. dr. hab. Wiesława Hędzelka odbyło się szkolenie medyczne pod hasłem Nowoczesna stery- lizacja w gabinetach lekarskich i lekarsko-dentystycznych.

Spotkało się z dużym zainteresowaniem, zwłaszcza że organi- zatorzy zaprosili osoby odpowiedzialne za sterylizację, a wielu kolegów opłaciło szkolenie swoich pielęgniarek i higienistek.

To bardzo dobry, integrujący zespoły medyczne pomysł i mamy nadzieję, że zostanie powtórzony. Centrum zaprasza chętnych do zgłaszania się na stronie www.cs.ump.edu.pl.

Należy zastanowić się nad stanem umysłu lekarzy, którzy w sobotę, na dodatek w andrzejki, słuchali wykładów do godziny szesnastej. Łącznie było ich 350. Znak czasu?

DR N. MED. ANNA KURHAŃSKA-FLISYKOWSKA

STYCZEŃ 2009

12

Ja nusz Skow ro nek

(do nie sie nia opra co wa ne na pod sta wie In ter ne tu z ser wi su – www.onet.pl) Pionierska operacja kolana w Polsce

Przeprowadzona w warszawskim Centrum Medycyny Sportowej operacja umożliwi pacjentce ze zmianami zwy- rodnieniowymi stawu kolanowego po- wrót do aktywnego życia bez koniecz- ności wszczepiania sztucznego stawu.

Pierwszą w Polsce operację korekcyjnej osteotomii piszczelowej z zastosowa- niem nowatorskiej płyty kompatybilnej z tkanką kostną przeprowadził dr Konrad Słynarski. Dzięki wykorzystaniu techno- logii AKR (Axial Knee Realignment) zmienia się rozkład obciążeń w stawie i odzyskuje on pełną funkcjonalność.

Rekonwalescencja trwa ok. ośmiu ty- godni.

Tego typu zabieg wykonywany był dotychczas tylko w trzech ośrodkach na świecie (w Norwegii, Kanadzie i Austra- lii). W Polsce jego koszt wynosi 8 tys. zł.

Decydujące znaczenie dla powodze- nia operacji ma wykorzystanie odpo- wiednich narzędzi i zastosowanie płytki z polimeru, który znakomicie integruje się z kością, a jego właściwości zapobie- gają powstawaniu obciążeń na granicy kości i implantu.

Technologia AKR jest dziełem Kel- ly'ego Ammanna, który wystąpił pod- czas konferencji w Centrum Medycyny Sportowej. Metoda może być stosowana u pacjentów z wczesnymi zmianami zwyrodnieniowymi stawu kolanowe- go, ograniczonymi do jednego z tzw.

przedziałów kolana. Od 5,39 proc. do 29,8 proc. Europejczyków, wg różnych autorów, ma takie zmiany. Starzenie się społeczeństwa i coraz częściej występu- jąca otyłość sprawiają, że zwyrodnienia stawów będą coraz powszechniejszym problemem. Utrudniają one wykonywa- nie codziennych czynności, nawet takich jak siadanie czy zakładanie skarpet.

Chemikalia mogą zabić wszystkich samców

Dziennik Polska: – Z powodu wszech- obecnych chemikaliów w naszym środowi- sku naturalnym mogą w przyszłości wygi- nąć wszystkie samce – twierdzą uczeni.

Siedemdziesięciu dwóch naukowców z krajów Unii Europejskiej wystosowało

Peryskop

Kontraktowanie świadczeń wzbudza spore emocje?

Jesteśmy w tej chwili na etapie konkursu ofert na świadczenia na kolejne trzy lata.

To duża czasochłonna i pracochłonna akcja kontraktowania. Uczestniczą w niej wszystkie szpitale we wszystkich swoich zakresach, a także ambulatoryjna opieka specjalistyczna, gdzie podmiotów jest coraz więcej, a procedura wymaga skontrolo- wania każdego nowego podmiotu lub choćby miejsca świadczeń. Trzymamy się zasa- dy, zapisanej w ustawie, że dla nas partnerem jest każdy podmiot: publiczny i niepu- bliczny, duży i mały. Mogę zapewnić, że wszystkie traktujemy w taki sam sposób.

Staramy się unikać jakichkolwiek sytuacji, w których można by pomyśleć, że ktoś jest faworyzowany. Ustawa gwarantuje przecież równość dostępu do rynku świadczeń.

Na 570 ofert w zakresie szpitalnictwa aż 385 ma wady, które trzeba pilnie usu- nąć. To bardzo poważny odsetek. Dotyczy głównie sektora publicznego, który pochłania lwią część budżetu i ma nam przecież gwarantować zasadnicze bezpie- czeństwo zdrowotne.

Czy to oznacza, że po 1 stycznia 2009 r. mogą się pojawić jakieś zagrożenia?

Nie ma żadnego zagrożenia. Ciągłość zagwarantowana jest w ustawie o zawodzie lekarza. Placówka nie ma prawa odmowy udzielenia pomocy, musi leczyć. Także szpitale mają zapisane w swoich statutach ten obowiązek. Nie ma też najdrobniejszej nawet intencji z naszej strony, by komukolwiek stwarzać kłopoty finansowe. To, co należy do kompetencji właścicieli, czyli organów założycielskich szpitali, jest abso- lutnie wspierane przez płatnika, czyli Narodowy Fundusz Zdrowia. To precyzyjny podział ról. Szpitale mają leczyć, a NFZ ma tak dysponować pieniędzmi, by przebie- gało to sprawnie i właściwie, na zasadach uzgodnionych w kontraktach.

Od 1 lipca przeszliśmy na nowy sposób rozliczania się z naszymi świadczenio- dawcami, oparty na zasadzie jednorodnych grup pacjentów. Bardzo się z tego cieszymy, gdyż ten nowy instrument może prowadzić do urealnienia płacy za pracę i koszty ponoszone w trakcie leczenia. To pozytywne zjawisko już widzi- my. Najogólniej mówiąc, przez tzw. gruper przetwarzana jest sprawozdawczość i podobne przypadki zachorowań są porównywane, grupowane i uśredniana jest cena w grupie.

Ostatecznie i tak wszystko zależy od budżetu, jaki oddział otrzyma.

Budżet powstaje centralnie w Narodowym Funduszu Zdrowia, potem jest dzielony na budżety oddziałów. Podstawą są prognozy makroekonomiczne przy- porządkowane do potrzeb we wszystkich zakresach świadczeń, z zachowaniem zasady, aby były one jak najlepiej finansowane i wspierały wzrost jakości świad- czeń. Budżet ten nie ma innych przychodów, jak tylko ze składki. Ta zaś zależy od tego, ilu Polaków ma pracę, jak wzrasta ich płaca.

Czyli dyrektora Wielkopolskiego Oddziału NFZ cieszy informacja GUS, że poziom bezrobocia spada, a średnia płaca rośnie.

Tak! W tym roku było fantastycznie, jeszcze takiego roku pod względem finan- sowym, nie mieliśmy w dziesięciu latach wdrażania reformy. Budżet 1999 r. wyno- sił niecałe 24 mld, a 2008 r. prawie 50. Według bankowych sposobów obliczania realnej siły pieniądza, wzrost wynosi 80 proc. To widać w naszych placówkach, często są one gruntownie wyremontowane, lepiej wyposażone. Nie można jednak zapominać, że są w nich ulokowane także fundusze europejskie, fundusze organów założycielskich. Zjednoczonymi siłami podwyższony został standard wielu budyn- ków i świadczeń.

Każdy jest partnerem

Rozmowa ze Zbigniewą Nowodworską,

dyrektorem Wielkopolskiego Oddziału

Wojewódzkiego NFZ w Poznaniu

petycję do Parlamentu Europejskiego, apelując o wycofanie z rynku chemicz- nych środków ochrony roślin. Z opubli- kowanego niedawno raportu organizacji ekologicznej CHEM Trust wynika, że przyroda i człowiek w ostatnich latach są wystawieni na działanie ponad 100 tys.

nowych chemikaliów. Wiele z nich oddziałuje na równowagę hormonalną, zwłaszcza samców, i redukuje zdolności rozrodcze. U aligatorów na Florydzie np.

stwierdzono zwiększenie stężenia estro- genu, a zmniejszenie testosteronu. Ko- lejne pokolenia gadów mają mniejsze penisy i problemy z rozmnażaniem.

Wśród niedźwiedzi polarnych coraz częściej rodzą się hermafrodyty, istoty mające organy rozrodcze obu płci.

W świecie zwierząt naukowcy obserwu- ją także coraz częstsze wypadki parteno- genezy, czyli dzieworództwa – czytamy.

Z badań University of Rochester wynika, że synowie kobiet narażonych wcześ- niej na podwyższony poziom ftalatów częściej rodzą się z mniejszymi członka- mi i niedorozwiniętymi jądrami. Chłop- cy kobiet wystawionych w ciąży na dzia- łanie PCB (polichlorowane bifenyle) woleli się bawić lalkami niż zabawkami typowymi dla płci męskiej – wynika z badań Uniwersytetu Erazma z Rotter- damu. W państwach, w których emisja zanieczyszczeń jest największa, już teraz rodzi się dwa razy więcej dziewczynek niż chłopców.

Dlaczego coraz więcej dzieci choruje na astmę?

Noworodki, które przyszły na świat przez cesarskie cięcie, są obciążone większym ryzykiem zachorowania na astmę niż urodzone w sposób naturalny – odkryli holenderscy naukowcy. Liczba dzieci cierpiących na astmę istotnie wzrosła w ostatnich kilkudziesięciu latach, zwłaszcza w krajach uprzemysło- wionych. Równocześnie w większości państw rozwiniętych wzrosła liczba cesarskich cięć – z 5 proc. w 1970 r. do ponad 30 proc. w 2000 r. w niektórych częściach świata.

Zespół pod kierownictwem dr Caroli- ne Roduit z holenderskiego Instytutu Zdrowia i Środowiska w ciągu 8 lat prze- badał 2917 dzieci urodzonych w Holan- dii od maja 1996 r. do grudnia 1997 r.

– 247 spośród nich przyszło na świat

Peryskop

Także wynagrodzeń?

W ostatnich latach mamy wyraźne podwyżki, z czego bardzo się cieszę. Należa- ły się one środowisku medycznemu. Dłużej nie mogło tak być, aby lekarze byli upo- karzani niską oficjalną płacą. Do końca tego roku obowiązuje jedynie tzw. ustawa wedlowska z 22 lipca, nazywana też podatkiem Religi. Określa ona wyraźnie ilość pieniędzy na wzrost wynagrodzeń w zakładach. Ta ustawa to anomalia w stosunku do założeń reformy. Weszła w środku roku budżetowego i de facto nie można było zmienić wyceny świadczeń. Od 1 stycznia 2009 r. nie będzie obowią- zywać. W budżetach na 2009 r. wszystkim zakładom zapewnimy co najmniej tyle samo, a często nawet więcej pieniędzy, niż powinno być gwarantowane.

Ile zatem mamy złotówek na 2009 r.?

Na lecznictwo szpitalne 1 stycznia 2008 r. w budżecie Wielkopolski było 1,58 mld złotych, a w ciągu tego rekordowego roku fundusze wzrosły aż o 35,5 proc. Wpłynął na to boom gospodarczy. Mogliśmy skrócić niektóre kolejki w bardzo wrażliwych świadczeniach zdrowotnych, jak endoprotezoplastyka, leczenie zaćmy. W niektórych miejscach prawie że zniknęły. Monitorujemy to dokładnie.

Przychody prognozowane na rok 2009, czyli te, które podlegają rozdysponowa- niu w trakcie kontraktowania świadczeń, wynoszą 2,21 mld złotych. Różnica rzuca się w oczy. W obu tych kwotach są zawarte pieniądze związane z zapewnieniem utrzymania finansowania płac na odpowiednim poziomie. O kolejnym dodatko- wym wpływie składki trzeba jednak mówić z pewną rezerwą. Ten wysoki budżet był bowiem konstruowany jeszcze przed krachem finansowym na giełdzie, przed kryzysem gospodarczym. W niektórych firmach, zwłaszcza prywatnych, wyraź- nie już bowiem widać, jak zmniejsza się zatrudnienie, obniża zarobki oraz bra- kuje zamówień.

Na co może liczyć ratownictwo medyczne?

Jest ono finansowane z innego źródła, NFZ pośredniczy tutaj jako płatnik. Pienią- dze otrzymujemy z budżetu państwa poprzez umowę z wojewodą wielkopolskim. Są one przekazywane w postaci kontraktów na ratownictwo medyczne. Ustawa określa, iż jest ono opłacane do drzwi szpitala. Od drzwi pomoc udzielana jest z funduszy NFZ, bezpośrednio ze składek osób ubezpieczonych. Problem powstaje w związku z tym, że ustalenie budżetu, w przełożeniu na konkretne działy, następuje dopiero w I kwartale przyszłego roku. Sposób kontraktowania i zawierania umów cywilno- prawnych przez NFZ opiera się natomiast na ostatnim kwartale poprzedniego roku.

I bądź tutaj mądry, ile będzie tych pieniędzy, skoro jeszcze nie są zatwierdzone.

Z tego samego powodu wojewoda też nie może zlecić nam teraz zaaneksowania umów z pogotowiem na konkretne kwoty. Dlatego w tej chwili aneksujemy je na poziomie niższym, ale mamy obietnicę, że tych pieniędzy będzie znacznie więcej.

Zostaną one, mogę zapewnić, przekazane ratownictwu medycznemu.

ROZMAWIAŁ: ANDRZEJ PIECHOCKI

FOT. NFZ

STYCZEŃ 2009

14

przez cesarskie cięcie. To 8,5 proc.

wszystkich narodzin, chociaż Holandia charakteryzuje się i tak niskim odset- kiem tego typu zabiegów w porównaniu z innymi krajami Europy Zachodniej.

Na tle badanej populacji, 12,4 proc.

dzieci w wieku 8 lat cierpiało na astmę.

Badacze wykazali, że ryzyko zachoro- wania na tę chorobę było dodatkowo wyższe w wypadku dzieci alergików.

Wzrost liczby cesarskich cięć wynika częściowo z tego, że coraz więcej matek życzy sobie tego typu porodu, choć nie ma to uzasadnienia medycznego, podkre- ślają naukowcy i zaznaczają, że kobiety powinny być informowane o ryzyku, jakie niesie ze sobą cesarskie cięcie.

Wirus może się przyczynić do rozwoju choroby Alzheimera

Brytyjscy naukowcy sugerują, że wirus wywołujący opryszczkę może także się przyczyniać do rozwoju choro- by Alzheimera. Według nich, odkrycie to może w przyszłości pomóc w leczeniu demencji.

Bolesne pęcherzyki opryszczki wargo- wej wywołuje wirus z grupy herpes.

Występuje on bardzo często w Europie, nosicielami jest od 50–80 proc. ludności.

Naukowcy z Uniwersytetu Manchester- skiego dowodzą, że wirusy te oprócz opryszczki przyczyniają się do powsta- wania w mózgu białkowych płytek. Pro- wadzą one do obumierania komórek ner- wowych i do otępienia. Zdaniem ekspertów, dzięki temu odkryciu w przy- szłości demencję będzie można być może leczyć za pomocą leków antywiru- sowych.

Nieuleczalna dziś choroba Alzheimera staje się na Zachodzie coraz większym problemem. Obecnie na świecie jest po- nad 26 mln chorych. Liczba ta może wzro- snąć do połowy wieku nawet 4-krotnie.

W Polsce liczbę osób z chorobą Alzhei- mera szacuje się na ponad 200 tys.

Leczenie cukrzycy – Polska na końcu Europy

Rada Konsultacyjna Agencji Oceny Technologii Medycznych wydała reko- mendację dotyczącą refundacji insulin długo działających w leczeniu cukrzycy typu 1 i 2. Polska jest jedynym krajem w Europie nierefundującym insulin z tej grupy.

Peryskop ^{W W ttyym m nnuum} meerrzzee „„BBiiuulleettyynnuu”” nnaa ssttrroonnaacchh 1122––1133 ddrruukkuujjeem myy wwyywwiiaadd zz ddyyrreekk-- ttoorreem m W WOOW W NNFFZZ ZZddzziissłłaawwąą NNoowwooddwwoorrsskkąą.. DDyyrreekkttoorr m móówwii ww nniim m oo wwiieelluu wwaażż-- nnyycchh sspprraawwaacchh.. W W ttyym m m miieejjssccuu cchhcciieelliiśśm myy pprrzzeeddssttaawwiićć eeffeekkttyy pprraacc zzeessppoołłuu nneeggooccjjaaccyyjjnneeggoo W WIILL ww sspprraawwiiee kkoonnttrraakkttóóww ssttoom maattoollooggiicczznnyycchh nnaa rrookk 22000099..

Stomatologia 2009

Kontrakty stomatologiczne na rok 2009 wynegocjowane przez WIL z WOW NFZ okazały się najkorzystniejsze w Pol- sce. Nie mamy jeszcze danych ze wszystkich oddziałów, ale na to wygląda. Spotkania zespołu negocjacyjnego (A. Basz- kowski, A. Cisło, S. Schneider, W. Wawrzyniak – przewodni- czący – i J. Zabielski) z przedstawicielami NFZ w osobach:

Z. Nowodworska, A. Stamm, U. Prędka, E. Metelska, odbyły się kilkakrotnie i nie należały do łatwych. Największym pro- blem były pieniądze. Zespół negocjacyjny za najważniejsze uznał wynegocjowanie takich wartości punktów rozliczenio- wych, abyśmy za realizację kontraktu dostawali w 2009 r.

więcej niż w 2008 r., a przynajmniej nie mniej. Nie było to proste, bo NFZ przeznaczył na wzrost budżetu w 2009 r. na świadczenia stomato- logiczne zaledwie 0,08 proc. I to w momencie, gdy koszty prowadzenia gabinetu tylko z tytułu inflacji wzrosły o ponad 4,5 proc. W dodatku Fundusz zwiększył wartość etatu przeliczeniowego do 15 000 punktów. Gdyby ta suma została utrzy- mana, wartość punktu wzrosłaby tylko nieznacznie albo wcale, a przecież w 2009 r.

nie będzie osobnych, dodatkowych pieniędzy na opłacenie prac technika denty- stycznego i z tytułu podwyżki wedlowskiej.

Zanosiło się więc na to, że stomatologia pozostanie, jak zwykle, na marginesie zainteresowania NFZ i, jak zawsze, pieniądze płacone lekarzom dentystom za ich pracę będą oburzająco niskie.

Nasze argumenty tym razem jednak zostały wzięte pod uwagę i w efekcie, jak już zostało powiedziane, nie jest tak źle. To znaczy, żeby była jasność: Izba Lekar- ska nie traci z pola widzenia swojego zasadniczego celu, jakim jest doprowadze- nie do tego, aby Fundusz płacił za świadczenia stomatologiczne ich rzeczywistą, a nie wymyśloną wartość. Do tego jeszcze daleko, ale dalszy krok w tym kierunku zależy od budżetu przeznaczonego na naszą specjalność przez centralę Funduszu.

Mimo to, co było możliwe, udało się zrealizować. Stało się tak na skutek dotrzy- mania słowa przez dyrekcję Funduszu, że przeznaczy na dentystykę wszystkie możliwe środki, a także w efekcie pracy pań wyliczających kontrakty, E. Metel- skiej i U. Prędkiej.

Pomogło również zmniejszenie absurdalnego etatu przeliczeniowego z 15 000 do 12 000. Efekt jest taki, że wartość punktu w kontrakcie ogólnostomatologicz- nym wynosi 1,26 zł, w dziecięcym 1,20 zł, w chirurgii i periodontologii 1,43 zł, a w protetyce i ortodoncji 1,57 zł. Przytoczone sumy są konsekwencją cen, jakie za punkt wynegocjowali koledzy w roku 2008. Może więc się zdarzyć, że ci, którzy wówczas podali cenę niższą niż 90 gr, także w 2009 r. otrzymają za punkt proporcjonalnie mniej niż kwoty podane wyżej.

Z nadzieją też czekamy na zrealizowanie obietnicy wprowadzenia w 2009 r.

wskaźników korygujących przynajmniej dla kontraktów dziecięcych. Warto ponadto zaznaczyć, że nadal w stomatologii dopuszczalne są dopłaty.

Szkoda, że NFZ upiera się przy obowiązku 6-godzinnego dnia pracy. Są to wymagania zupełnie niepotrzebne, rodem z dawnej epoki, gdy podpisana lista obecności była o wiele ważniejsza niż konkretna praca. Dziś lekarz dentysta pra- cuje tak, aby zrealizować kontrakt. Po co więc wtrącanie się Funduszu w organi- zację pracy gabinetów, które wywiązują się z podpisanej umowy?

Na koniec chciałbym podziękować za współpracę naszemu koledze, posłowi Maciejowi Orzechowskiemu, który był orędownikiem naszych stomatologicznych spraw w ministerstwie i centrali NFZ.

WIESŁAW WAWRZYNIAK

15

STYCZEŃ 2009

Zdaniem polskich diabetologów, jest to jeden z powodów, dla których nasz kraj znalazł się na jednym z ostatnich miejsc (25. na 29 krajów) w rankingu konsumenckim dotyczącym leczenia chorych na cukrzycę w Europie (Euro Consumer Diabetes Index). Odpowie- dzialna za przeprowadzenie rankingu dr Beatriz Cebolla Garrofe do najwa- żniejszych problemów polskiej diabeto- logii zaliczyła brak dostępu pacjentów do nowoczesnej terapii.

– Jednym z zaleceń dla Polski byłoby wprowadzenie na listę leków refundowa- nych tzw. długo działających analogów insuliny – napisała w komentarzu do ran- kingu. – Ważne jest też objęcie refunda- cją pomp insulinowych, na które mogą sobie pozwolić nieliczni pacjenci. Oczy- wiście, długo działające analogi insuliny nie są potrzebne wielu chorym na cukrzy- cę, ponieważ uzyskują oni dobre wyniki leczenia bez ich pomocy. Ale jest grupa chorych, którzy tego wymagają, bo mają bardzo poważne spadki poziomu cukru w nocy czy wysokie poziomy cukru nad ranem. Bez długo działajacych insulin trudno im uzyskać dobry poziom wyrów- nania cukrzycy – powiedział prof. Wła- dysław Grzeszczak, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Bez refundacji pacjent musi wydawać na długo działającą insulinę 200–300 zł miesięcznie, w zależności od dawki.

Tymczasem skutki złego leczenia lub nieleczenia cukrzycy są bardzo poważne.

– Są to powikłania dotyczące dużych i małych naczyń krwionośnych i wynika- jące z nich inwalidztwo, a więc stopa cukrzycowa, a w konsekwencji amputa- cje, retinopatia cukrzycowa, której następstwem jest ślepota, a przede wszystkim 3-krotnie wyższa częstość cho- rób układu krążenia i 3-krotnie większa śmiertelność w porównaniu z ogólną populacją – wymienił prof. Jacek Sie- radzki. – Decydenci powinni zrozumieć, że zapewniając dobre leczenie cukrzycy, oszczędzają też na wydatkach na lecznic- two, bo leczenie powikłań jest 8-krotnie droższe niż dobre leczenie cukrzycy – podkreślił.

Diabetolog potwierdził, że pod względem dostępności do nowoczesne- go leczenia cukrzycy polscy chorzy mają jedną z najgorszych sytuacji w Europie.

Jak ocenił prof. Sieradzki, jednym z naj-

Peryskop

Liczyć, liczyć, liczyć!

Rozmowa z Menedżerem Roku 2008 w Ochronie Zdrowia – NZOZ Andrzejem Sokołowskim

Podjąłby się pan zarządzania szpitalem publicznym?

Tak, choć jest to coś diametralnie innego niż to, co robię teraz. Inne uwarunko- wania, zależności środowiskowe i polityczne, inna odpowiedzialność. Mimo że i tu, i tam obowiązują takie same ustawy i są tacy sami pacjenci. To są dwa różne światy i trudno wskazać, który jest łatwiejszy. Błąd w sektorze prywatnym może się skończyć bankructwem menedżera i jego rodziny, gdyż zarządzający niepu- blicznymi ZOZ-ami są ich udziałowcami. W tych zakładach jest często cały majątek rodzinny.

Opowiada się pan za przekształceniami wszystkich czy tylko części szpitali publicznych w spółki?

Tych tylko, które są na to gotowe, ale z czasem powinno to dotyczyć większo- ści, mimo że samo przekształcenie w spółki prawa handlowego nie rozwiąże pro- blemu. Konieczna jest nowa, uczciwa wycena procedur medycznych. Trzeba jesz- cze powiedzieć, że histeryczne wykrzykiwanie, że skomercjalizowane szpitale zostaną szybko wykupione przez prywatnych kapitalistów, można włożyć między bajki. Konsekwencją obligatoryjnej komercjalizacji nie będzie masowa prywaty- zacja. Bułgarzy na początku tego roku wprowadzili ustawę, pozwalającą kupować szpitale. Wyznaczono 64 podmioty, takie jak Instytut Matki Bułgarki, które zosta- ły wyłączone spod działania tego prawa. Jedynym warunkiem kupna było to, że przez 15 lat nowy właściciel nie będzie mógł radykalnie zmieniać profilu szpitala.

Do tej pory nie zgłosił się żaden chętny. Gdyby jednak w konsekwencji ogólnej komercjalizacji kilka szpitali przeszło w prywatne ręce, to nie ma żadnych prze- słanek, że placówki te zniknęłyby z powierzchni ziemi. W Czechach np. sprywa- tyzowano praktycznie wszystkie szpitale. Padł tylko jeden. Dlaczego? Znajdował się w bardzo przestarzałym budynku i po niemal 10 latach nieudanej restruktury- zacji nowy właściciel w końcu się poddał.

FOT. KFP

STYCZEŃ 2009

16

ważniejszych problemów polskiej diabe- tologii jest też poprawa edukacji pacjen- tów i lekarzy pierwszego kontaktu, aby zwiększyć wykrywalność cukrzycy we wczesnych etapach jej rozwoju. Szacuje się, że tylko u 35 proc. chorych cukrzyca jest rozpoznawana w trakcie rutynowego badania kontrolnego. U 23 proc. chorobę wykrywa się przypadkowo, u 28 proc.

w związku ze złym samopoczuciem, a u 7 proc. w związku z wystąpieniem wyraźnych objawów cukrzycy, a nawet jej powikłań.

– Najlepiej edukację rozpocząć już w szkole podstawowej. Chodzi o propa- gowanie zdrowego stylu życia, koniecz- ność wysiłku fizycznego, stosowanie zdrowej diety i nieprzejadanie się. Profi- laktyka cukrzycy jest najważniejsza, bo na razie nie można liczyć na cudowną pigułkę, która nas z tej choroby uleczy – zaznaczył prof. Grzeszczak.

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, która objawia się zbyt wysokim stęże- niem glukozy we krwi. 90 proc. przy- padków stanowi cukrzyca typu 2, będąca wynikiem niewłaściwego wykorzystywa- nia insuliny przez tkanki organizmu.

Najbardziej są na nią narażone osoby otyłe i mało aktywne.

Z kolei rzadziej występująca cukrzyca typu 1 jest chorobą autoagresywną, spo- wodowaną zniszczeniem wysepek trzustki produkujących insulinę. Wyró- żnia się też cukrzycę pojawiającą się w ciąży, tzw. ciążową.

Światowa Organizacja Zdrowia uzna- je cukrzycę za jedno z największych współczesnych zagrożeń dla zdrowia społeczeństw. Według danych organiza- cji, na świecie żyje ok. 250 mln chorych na cukrzycę, ale do roku 2025 liczba ta może wzrosnąć do 380 mln. Szacuje się, że w Polsce na cukrzycę choruje 2–2,5 mln osób, przy czym połowa z nich o tym nie wie.

Euro Consumer Diabetes Index jest pierwszym rankingiem, którego celem było porównanie systemów opieki i leczenia w różnych krajach Unii Euro- pejskiej z punktu widzenia konsumen- tów. Mierzy jakość opieki diabetologicz- nej w pięciu głównych obszarach: dostęp do informacji, prawa konsumenta, szczodrość systemu zdrowia, działania prewencyjne, dostęp do procedur tera- peutycznych oraz wyniki leczenia. Pol-

Peryskop

Jakie są, wg pana, najpilniejsze sprawy do załatwienia w polskiej ochronie zdrowia?

Przed komercjalizacją pilne powołanie Agencji Wyceny Usług Medycznych powszechnie akceptowanej, z kadrą powoływaną na 8–10-letnie kadencje, aby politycy, gdy im zabraknie pieniędzy w innych działach gospodarki, nie grzebali w cenach procedur, tylko jasno mówili społeczeństwu, że w danym roku mogą mniej usług kupić. Przy uczciwej wycenie dobre publiczne jednostki nie będą się zadłużać, a konkurencja publicznych i prywatnych wreszcie będzie normalna.

Kolejny problem do rozwiązania, i to pilnego, to brak pielęgniarek. W moim woje- wództwie ten niedobór ocenia się na 500–600 sióstr, a prognozy są jeszcze gorsze.

Przez rok miał pan podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jakie były przyczyny wycofania się z tej współpracy?

Oczywiście, stawki za świadczenia zdrowotne. Chętnie dalej byłbym kontrahen- tem NFZ, lecz za te pieniądze nie utrzymałbym nowoczesnego zakładu medycz- nego z wyselekcjonowaną, dobrze opłacaną kadrą. Ten, kto wyceniał stawki w rehabilitacji, powinien oddać swój dyplom, bo chyba na medycynie się nie zna.

Za pracę 26 rehabilitantów Fundusz płacił miesięcznie średnio 22,5 tys. zł, czyli ok. 700 zł na osobę. Absurd!

Na podstawie doświadczeń z tej współpracy, jak ocenia pan planowanie świadczeń i wyliczanie kosztów świadczeń przez NFZ?

Płatnik zawsze chce płacić jak najmniej. To normalne. Świadczenia powinna wyceniać niezależna Agencja Wyceny Usług Medycznych, która, śledząc rozwój medycyny, opisywałaby i wyceniała procedury. Pełniłaby funkcję arbitra pomi- ędzy świadczeniodawcą, a zawsze i wszędzie skąpym płatnikiem.

Czy jest pan zdania, że placówki niepubliczne są w Polsce dyskryminowane?

Tak. Przede wszystkim przez urzędników administracji państwowej i NFZ, widzących w systemie tylko placówki publiczne. Przykładem jest proces sądowy Swissmedu z NFZ o to, że tańsza i lepsza oferta ośrodka prywatnego została odrzu- cona z nieznanych przyczyn. Swissmed proces wygrał. Niepubliczne podmioty są dyskryminowane w ustawodawstwie – Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Niepublicznych niejednokrotnie wskazywało na nierównoprawność podmiotów.

Analiza systemów ochrony zdrowia takich krajów, jak Niemcy, Francja czy Włochy, wyraźnie wskazuje, że sektor prywatny może być 50-procentowym udziałowcem w dobrze zorganizowanym rynku usług zdrowotnych. Z powodze- niem realizuje on zapotrzebowanie na niektóre usługi z sektora publicznego w 70–80 proc. (np. okulistyka). Jest to też sposób na związanie całkiem dużych funduszy z rynkiem ochrony zdrowia. O pieniądze dla tych 50 proc. świadczenio- dawców, którzy przeznaczają je na budowę i remonty obiektów, unowocześnienie aparatury medycznej, wprowadzanie innowacji podnoszących konkurencyjność, nie martwi się płatnik publiczny lub budżet państwa, lecz inwestorzy prywatni, banki lub fundusze inwestycyjne typu equity fund.

Powiedział pan jury preselekcyjnemu, że znaczna część pacjentów mogłaby opłacić zabiegi rehabilitacyjne z własnej kieszeni. Na jakich przesłankach opiera pan to przekonanie?

Są to usługi niezbyt kosztowne (7–12 zł), w przeciwieństwie do większości pro- cedur medycznych. Przyglądając się gwałtownie rosnącej liczbie zarejestrowanych aut lub sprzedawanych telewizorów LCD, śmiem twierdzić, że większość usług rehabilitacyjnych mogłaby być opłacana przez pacjentów lub prywatne ubezpie-

Chętnie dalej byłbym kontrahentem NFZ, lecz za

te pieniądze nie utrzymałbym nowoczesnego

zakładu medycznego z wyselekcjonowaną,

dobrze opłacaną kadrą

STYCZEŃ 2009

17

ska otrzymała w nim 544 punkty na 1000 możliwych. Pierwsze miejsce zajęła Dania, a dwa kolejne Wielka Bry- tania i Francja.

Komórki skóry przekształcone w komórki macierzyste

Udało się po raz pierwszy stworzyć w pełni niezróżnicowane (pluripotentne) komórki macierzyste z komórek skóry dorosłej małpy. Wcześniej sztuka ta udała się z komórkami myszy. Wyniki pracy naukowców z Chin opublikowano w najnowszym numerze czasopisma Cell Stem Cell. We wcześniejszych badaniach wykazano, że włączenie aktywności czerech czynników trans- krypcyjnych może przeprogramować dorosłe komórki skóry myszy i człowie- ka w komórki macierzyste.

Doktor Hongkui Deng z Key Labora- tory of Cell Proliferation and Differentia- tion na Peking University wraz z zespo- łem po raz pierwszy otrzymał komórki macierzyste z komórek skóry dorosłych rezusów za pomocą włączenia czynni- ków OCT4, SOX2, KLF4 i c-MYC.

Otrzymane w ten sposób komórki macierzyste miały wiele cech charakte- rystycznych zarodkowych komórek macierzystych i potrafiły się różnicować w różne rodzaje tkanek. Takie wyniki dowodzą, że komórki macierzyste można otrzymać u małp za pomocą tej samej techniki i tych samych czterech czynników transkrypcyjnych, co u my- szy i ludzi.

Zdaniem autorów badań, odkrycie to ma wiele zastosowań. – Rezusy stanowią najlepszy model do badania większości chorób ludzi, a efektywna metoda gene- rowania małpich komórek macierzystych pozwoli analizować skuteczność terapii tych chorób z użyciem komórek macie- rzystych – tłumaczy doktor Deng.

Groźna choroba kryje się w nogach – Żylna choroba zakrzepowo-zatoro- wa (ŻChZZ) to zakrzepica żył głębokich oraz jej najcięższe powikłanie pod posta- cią zatoru tętnicy płucnej, które stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia. Jest chorobą podstępną, można nawet powie- dzieć, że cichym zabójcą – definiuje prof. dr hab. n. med. Witold Z. Tomkow- ski, prezes Polskiej Fundacji do Walki z Zakrzepicą Thrombosis.

Peryskop

czenia dodatkowe. Są oczywiście choroby, w przypadku których rehabilitacja jest warunkiem życia – w takich sytuacjach powinien płacić NFZ. Należałoby jednak te przypadki szczegółowo opisać.

Co jest najważniejsze w prowadzeniu działalności z opieką medyczną w szyl- dzie?

Sprawność menedżerska i uczciwość. Celem jest zadowolenie pacjenta wynika- jące z przywracania dobrostanu jego organizmu. Optymalizacja wydatków w sko- mercjalizowanych zakładach opieki zdrowotnej polega na racjonalizacji leczenia i optymalizacji nakładów. Dziś w publicznych placówkach zdarza się, że chory bez potrzeby czeka na zabieg kilka dni i zajmuje miejsce komuś, kto też potrzebuje pomocy – a to wszystko kosztuje. Wykonuje się często niezbyt potrzebne badania,

bo personel nie jest wciągany w stronę kosztową własnego działania, a o zyskach trudno mówić. Prowadząc działalność z opieką medyczną w szyldzie, trzeba wciąż liczyć, i liczyć, i liczyć. Głupotą jest mówienie, że na szpitalach nie powinno się zarabiać. Zarabiają na siebie z powodzeniem firmy farmaceutyczne, apteki, prywatne szpitale i przychodnie. Potęga największych prywatnych placó- wek medycznych wzięła się stąd, że zyski były w dużej części reinwestowane i szły na wyposażenie, sprzęt laboratoryjny i diagnostykę.

W jaki sposób dba pan o jakość świadczeń w Centrum?

Staranny dobór kadry, stałe jej szkolenie, dokładnie opisane procedury w syste- mie ISO. No i oczywiście ponadstandardowe warunki socjalne dla pacjentów, czyli miła aranżacja pomieszczeń, muzyka, napoje i prasa codzienna, uśmiech i opieka personelu.

Czy w Centrum jest system motywacyjny dla pracowników?

Poszukując pracowników, staramy się dobierać ludzi pracujących z pasją. Jeśli się sprawdzają, dopłacamy lub opłacamy im kursy szkoleniowe. Premiujemy też finansowo pracowników dobrze ocenianych w ankietach wypełnianych przez naszych pacjentów.

ROZMAWIAŁA JUSTYNA WOJTECZEK

PRZEDRUK Z MENEDŻERA ZDROWIA 9/2008

Błąd w sektorze prywatnym może się skończyć bankructwem menedżera i jego rodziny

FOT. ARCHIWUM