podaje przykłady wykorzystania biotechnologii tradycyjnej w produkcji przemysłowej

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „PODGLĄDANIE NATURY” BIOLOGIA, IV ETAP EDUKACYJNY

Temat: Podglądanie natury.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (1.1) [uczeń] przedstawia znaczenie biotechnologii tradycyjnej w życiu człowieka oraz podaje przykłady produktów uzyskiwanych jej metodami (np.

wino, piwo, sery).

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ charakteryzuje bakterie i drożdże;

definiuje pojęcia:

fermentacja,

biotechnologia tradycyjna;

wymienia organizmy przeprowadzające proces

fermentacji;

wymienia produkty wytwarzane metodami biotechnologii tradycyjnej;

zna zastosowanie różnych rodzajów fermentacji;

Nabywane umiejętności

UCZEŃ

zapisuje i objaśnia przebieg reakcji

fermentacji;

podaje przykłady wykorzystania

biotechnologii tradycyjnej w produkcji przemysłowej;

potrafi wykonać doświadczenie stwierdzające obecność

dwutlenku węgla;

Kompetencje kluczowe

 myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne

 porozumiewanie się w języku ojczystym

 umiejętność uczenia się

Etapy lekcji 1) Wstęp:

Krótka pogadanka o zastosowaniu biotechnologii tradycyjnej w gospodarstwie domowym.

2) Przebieg zajęć:

W rozmowie kierowanej nauczyciel dokonuje charakterystyki mikroorganizmów przeprowadzających proces fermentacji. Nauczyciel prezentuje schematy budowy komórki bakterii i komórek drożdży.

Uczniowie wykorzystując różne materiały (encyklopedia, podręcznik, Internet) krótko opisują podstawowe funkcje życiowe omawianych organizmów.

Nauczyciel prezentuje zestaw zdjęć mikroskopowych

„Bakterie jogurtowe, drożdże”, przedstawiający gatunki mikroorganizmów wykorzystywanych w produkcji przemysłowej.

Nauczyciel przedstawia przebieg procesu fermentacji alkoholowej i mlekowej.

Uczniowie wspólnie z nauczycielem zapisują omawiane procesy w postaci równań chemicznych.

Uczniowie dokonują obserwacji.

Instrukcja przeprowadzenia obserwacji

1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Zdolności fermentacyjne drożdży wykorzystywane są w przemyśle piekarniczym do wypieku chleba. Ciasto drożdżowe rośnie pod wpływem dwutlenku węgla który powstaje w wyniku procesów biologicznych komórek drożdży.

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest stwierdzenie obecności dwutlenku węgla wytworzonego przez drożdże w procesie fermentacji.

3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):

Obserwacja jest prowadzona podczas zajęć w klasie.

Uczniowie mają do dyspozycji: 2 szklane

kolby/butelki, gumową rurkę, plastelinę, drożdże, cukier, ciepłą wodę, wodę wapienną.

4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie pracują w parach. W pierwszej kolbie mieszają drożdże, cukier i ciepłą wodę. W kolbie umieszczają gumową rurkę, którą uszczelniają plasteliną. W ten sam sposób umieszczają drugi koniec rurki w drugiej kolbie, która zwiera wodę wapienną. Uczniowie obserwują mętnienie wody wapiennej, co świadczy o obecności dwutlenku węgla. Wynikiem reakcji dwutlenku węgla z wodorotlenkiem wapnia obecnym w wodzie wapiennej powstaje węglan wapnia wywołujący zmętnienie roztworu zgodnie z reakcją:

Ca(OH)₂ + CO₂  CaCO₃ + H₂O

5. Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie zapisują wynik przeprowadzonej obserwacji, redagują poprawne wnioski.

Nauczyciel odtwarza film „Fermentacja”

Uczniowie wymieniają produkty spożywcze, które wytwarza się w wyniku tego procesu.

3) Podsumowanie:

Uczniowie argumentują że fermentacja jest przykładem procesu rozkładu.

Zadanie domowe

Korzystając z dostępnych źródeł informacji odpowiedz na pytanie: Jakie mogą być negatywne skutki fermentacji?

Środki dydaktyczne

 schemat budowy komórki bakterii i komórek drożdży;

 zestaw zdjęć mikroskopowych „Bakterie jogurtowe,

drożdże”

 film „Fermentacja”

 komputery połączone z Internetem

 podręcznik, encyklopedia

 szklane kolby/butelki

 gumowe rurki

 plastelina

 drożdże, ciepła woda, cukier

 woda wapienna

Metody nauczania

 ćwiczenia laboratoryjne

 obserwacja

 pogadanka

 rozmowa kierowana

Formy pracy

 praca w parach

 indywidualna

 zbiorowa

Zadanie dla chętnych

Korzystając z dostępnych źródeł informacji wyszukaj

wiadomości na temat wykorzystania zdolności metabolicznych bakterii w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Dodatkowe propozycje wykorzystania

Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się również do wykorzystania na III etapie edukacyjnym w zakresie nauczania biologii i IV etapie edukacyjnym w zakresie nauczania chemii.