Utrwalenie pisowni wyrazów małą literą
1. Cele
Wiadomości
- utrwalenie pisowni wyrazów małą literą.
Umiejętności
- właściwe stosowanie wielkich i małych liter,
- kształcenie umiejętności bezbłędnego posługiwania się odmianą pisaną języka ojczystego, - kształcenie sprawności myślenia,
- wzbogacanie słownictwa,
- utrwalanie umiejętności korzystania ze słownika ortograficznego.
2. Metoda i forma pracy
Metody pracy:
- pogadanka heurystyczna - metoda zajęć praktycznych.
Formy pracy:
- indywidualna, - zbiorowa,
- praca ze słownikiem ortograficznym.
3. Środki dydaktyczne
Słowniki ortograficzne, plansza z zapisanymi regułami ortograficznymi dotyczącymi pisowni wyrazów małą literą, karty reguł ortograficznych przygotowane przez nauczyciela,
4. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza1. Wprowadzenie uczniów w tematykę dzisiejszych zajęć. Krótkie przypomnienie, czym jest ortografia. Pytania do uczniów, czy pamiętają jakieś zasady ortograficzne pomagające im w bezbłędnym pisaniu.
Ortografia – nauka pisowni, ogół zasad i przepisów dotyczących poprawnej pisowni*
* Powyższa definicja została zaczerpnięta ze Słownika języka polskiego, pod red. Mieczysława Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1994,
2. Zapisanie tematu lekcji.
Faza realizacyjna
1. Wspólne przypomnienie zasad dotyczących pisowni wyrazów małą literą. Tej pisowni poświęcone będą całe zajęcia. Nauczyciel w widocznym miejscu w klasie zawiesza planszę z właściwymi regułami ortograficznymi. Na zakończenie zajęć rozdaje uczniom przygotowane karty reguł ortograficznych dotyczących pisowni małą literą.
Reguły do powtórzenia, przypomnienia i utrwalenia zostały zawarte w karcie reguł.
2. Następnie uczniowie przechodzą do wykonywania ćwiczeń, które mają utrwalić ich wiedzę i kompetencje językowe dotyczące pisowni małą literą.
W trakcie wykonywania ćwiczeń korzystają ze słowników ortograficznych i konsultacji z nauczycielem.
Ćwiczenie I
Do podanych nazw kontynentów, krajów i miejscowości dopisz odpowiednio dobrane przymiotniki z ramki. Uważaj na poprawną pisownię.
azjatycki, afrykańska, europejskie, amerykański, australijski, szwedzki, holenderski, norweska, czeskie, grecka, berliński, łódzki, budapeszteńskie, lubelskie, krakowski
Azja – ………, Ameryka – ………., Afryka – ………, Europa – ………, Australia – ……….,
Berlin – ……….., Budapeszt – ……….., Łódź – ……….., Lublin – ………, Kraków – ……….,
Szwecja – ………., Norwegia – ……….., Holandia – ………..., Czechy – ……….………, Grecja – ………,
Ćwiczenie II
Podane zdania uzupełnij wielkimi lub małymi literami.
Państwo …olskie leży w …uropie.
Niektórzy …łosi znają dobrze język …rancuski.
Stolicą …olski jest …arszawa, stolicą …łoch jest …zym, a …rancji …aryż.
Każdy …arszawianin, …aryżanin kocha swoje miasto.
Półwysep …rabski zamieszkują …rabowie, w …fryce mieszka dużo …murzynów, a w …meryce … ndian.
Ćwiczenie III
Ułóż dwudziestozdaniowe opowiadanie, używając w nim wyrazów pisanych wielką i małą literą. W szczególności nie może w nim zabraknąć różnorodnych nazw geograficznych.
Ćwiczenie IV
Uzupełnij prawidłowo luki w podanych regułach.
Nazwy kontynentów, części świata, państw, dzielnic, miast i miejscowości piszemy ... literą.
Nazwy mieszkańców części świata, państw, prowincji a także członków narodów, ras, plemion
piszemy ... literą, tylko nazwy mieszkańców miast, osiedli, wsi piszemy ... literą.
Przymiotniki utworzone od wszystkich wyżej wymienionych nazw piszemy ... literą.
Faza podsumowująca
1. Powtórzenie utrwalanych na lekcji reguł ortograficznych.
2. Rozdanie uczniom przygotowanych kart z regułami.
3. Zadanie pracy domowej.
5. Bibliografia
Słownik Języka Polskiego, pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1994,
Gawdzik Witold, Ortografia na wesoło i na serio, Wydawnictwo Oświata, Warszawa 2003, Polański Edward, Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995,
Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny, pod red. Andrzeja Markowskiego, Warszawa 1996, Nagajowa Maria, ABC metodyki języka polskiego, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995,
6. Załączniki
Karta reguł
7. Czas trwania lekcji
45 minut
