WYPADKI PRZY PRACY I UDZIELANIE PIERWSZEJ
POMOCY
ZAGROŻENIA WYPADKOWE
Niebezpieczeństwo stwarzają:
Urządzenia elektryczne;
Maszyny gastronomiczne z wirującymi lub obracającymi się elementami np. krajalnice;
Urządzenia parowe : kotły warzelne;
Naczynia z gorącą wodą i potrawami.
PRZEDMEDYCZNA POMOC DORAŹNA
Szybkiej reakcji wymagają sytuacje, kiedy człowiek nie oddycha, jest nieprzytomny i silnie krwawi.
W oczekiwaniu na pomoc lekarską należy skoncentrować się na:
Usunięciu poszkodowanego z miejsca zagrożenia;
Zapewnieniu drożności dróg oddechowych;
Zahamowaniu krwotoku;
Unieruchomienia złamania;
Zapewnieniu bezpiecznej pozycji ciała.
Jeżeli człowiek nie oddycha należy zastosować sztuczne oddychanie usta-usta.
TĘPE URAZY PODSKÓRNE
Stłuczenia – występują po upadku na śliskiej powierzchni oraz uderzeniu o tępe krawędzie.
Pomoc- ograniczenie ruchów oraz zastosowaniu zimnych okładów.
Przy urazie głowy- poszkodowana osobę należy położyć na plecach i trochę unieść głowę.
WYKRĘCENIE, ZWICHNIĘCIE , ZŁAMANIE
wykręcenie- gwałtowne rozciągnięcie więzadeł stawowych. Pomoc doraźna polega na
unieruchomieniu kończyny za pomocą opaski, należy stosować zimne okłady.
Zwichnięcia- unieruchomienie kończyny.
Złamanie- uszkodzenie kości.
ZRANIENIA I RANY
Rany cięte;
Rany szarpane;
Krwotoki;
Tamowanie krwotoków.
OPARZENIA
Bez względu na czynnik, który spowodował oparzenie (wysoka temperatura, światło słoneczne, związek
chemiczny, elektryczność lub tarcie), wyróżnia się trzy jego stopnie – w zależności od głębokości i liczby
uszkodzonych warstw skóry.
Oparzenie I stopnia obejmuje wyłącznie naskórek. Na powierzchni skóry pojawia się bolesne zaczerwienienie (rumień), któremu towarzyszy obrzęk, natomiast nie występują pęcherze. Wyleczenie następuje po kilku dniach, bez pozostawienia śladów i blizn.
Oparzenie II stopnia dotyczy zarówno naskórka, jak również części skóry. Od oparzenia I stopnia różni się wystąpieniem pęcherzy (w ciągu pierwszych 24
godzin), większą bolesnością i dłuższym czasem gojenia (zwykle 2 tygodnie). Oparzenia I lub II stopnia nazywamy oparzeniami lekkimi, jeżeli obejmują nie więcej niż 1-2% powierzchni ciała.
Oparzenie III stopnia obejmuje już całą grubość
skóry. Staje się ona martwa i nie reaguje na dotyk lub ukłucie (uszkodzenie receptorów czuciowych),
dlatego odczuwalny jest wtedy dotkliwy ból tylko na obrzeżach oparzenia, a samo miejsce krytyczne nie boli. Rany są suche, woskowate, bez pęcherzy, barwy śnieżnobiałej lub szarawej. Wyleczenie tych oparzeń zawsze jest tylko częściowe, a na skórze pozostają rozległe, głębokie blizny.
POMOC DORAŹNA
Niezależnie od rodzaju oparzenia podstawowa zasada pierwszej pomocy jest zawsze taka sama:
należy jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce, najlepiej pod zimną bieżącą wodą. W oparzeniach lekkich (I lub II stopnia) nieprzekraczających 10%
powierzchni ciała poparzone miejsce trzymamy pod strumieniem zimnej wody przez przynajmniej 10-15 minut (I stopień) lub 30 minut (II stopień
poparzenia).
PORAŻENIA PRĄDEM
Porażenie prądem jest wynikiem przepływu prądu elektrycznego przez ciało człowieka. Najczęściej dochodzi do porażenia prądem o napięciu 220V,
płynącym w domowych instalacjach elektrycznych.
Do porażenia prądem elektrycznym dochodzi najczęściej wskutek
niewłaściwego posługiwania się elektrycznym sprzętem gospodarstwa
domowego, np. dotykania mokrymi rękoma podłączonego do sieci sprzętu albo suszenia włosów suszarką podczas kąpieli. Porażenie prądem może być
również wynikiem wad konstrukcyjnych domowych urządzeń elektrycznych (np. uszkodzenia sznura sieciowego albo niesprawnej wtyczki). Inną, rzadszą przyczyną porażenia prądem jest kontakt z liniami wysokiego napięcia.
SKUTKI PORAŻENIA PRĄDEM
Skutki zetknięcia ze źródłem prądu elektrycznego zależą od wielu czynników, takich jak:
rodzaj prądu - porażenie może nastąpić w wyniku kontaktu z prądem stałym lub prądem przemiennym, który jest bardziej niebezpieczny od stałego
wysokość napięcia - przy napięciu >100 V skóra nie stawia oporu
czas działania prądu - jeżeli czas przepływu prądu przez ciało nie
przekracza 0,1-0,5 s, następstwa porażenia zwykle są znacznie złagodzone
droga przepływu - najbardziej niebezpieczne są rażenia, przy których prąd przepływa drogą ręka - plecy, ręka - ręka lub ręka - nogi
temperatura i wilgotność skóry - skóra wilgotna stawia znacznie mniejszy opór niż skóra sucha, ponieważ wilgoć jest dobrym przewodnikiem
elektryczności. Prąd przepływa wtedy swobodnie przez ciało
Skutkami porażenia prądu mogą być utrata
przytomności i skurcze mięśni, w wyniku których osoba porażona jest niezdolna do samodzielnego
uwolnienia się od źródła prądu. Skurcz ten ustępuje dopiero w chwili wyłączenia prądu i może być
przyczyną zwichnięć, a także złamań kości.
W wyniku porażenia prądem może również dojść do oparzenia w miejscu wejścia prądu do organizmu i jego ujścia na zewnątrz. W skrajnych przypadkach może dojść do martwicy i zwęgleń tkanki.
POMOC PRZY PORAŻENIU PRĄDEM
Do czasu przybycia karetki udziel poszkodowanemu pomocy:
jeśli jest przytomny i nie wymaga pilnej interwencji na miejscu, czekaj na karetkę
jeśli jest nieprzytomny, ale oddycha, krążenie jest zachowane i jednocześnie można wykluczyć uraz kręgosłupa i wstrząs, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej
jeżeli poszkodowany nie oddycha, wykonaj sztuczne oddychanie i, jeśli zachodzi taka potrzeba, masaż serca
jeśli stwierdzisz objawy wstrząsu (blada, zimna skóra, która jest zlana potem, poszkodowanym wstrząsają dreszcze, ma
przyspieszone tętno) ułóż poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej - na plecach, z uniesionymi nogami.
ZATRUCIE TLENKIEM CZADU
Objawy zatrucia nie są charakterystyczne. Ciężkość ich zależy nie tylko od wartości tlenkowęglowej
hemoglobiny we krwi, ale przede wszystkim od stężenia tlenku węgla w powietrzu wdychanym, czasu trwania narażenia i od aktywności ruchowej poszkodowanego.
Objawami zatrucia tlenkiem węgla mogą być:
osłabienie pamięci
duszność
upośledzenie psychiczne
zmniejszenie ostrości widzenia
utrata łaknienia
ból głowy
utrata czucia w palcach
senność w dzień
bezsenność w nocy
zaburzenia krążenia
kołatanie serca
zmiany w morfologii krwi
W zależności od stopnia zatrucia tlenkiem węgla, mogą pojawić się takie objawy jak: pobudzenie,
wymioty, utrata orientacji, postępujące zaburzenia świadomości, zaburzenia oddychania, mimowolne ruchy gałek ocznych, tzw. gałki oczne "pływające",
nierówność źrenic, przyspieszenie i zaburzenie rytmu serca, obniżenie ciepłoty ciała, drgawki, śpiączka,
niekiedy zmiany skórne.
W przypadku ciężkich przypadków zatrucia może wystąpić: uszkodzenie pnia mózgu pod postacią sztywności ciała, niezborność, drżenie,
upośledzenie mimiki, zaburzenia mowy, uszkodzenia mięśnia sercowego, wątroby, nerek, zakrzepowe
zapalenie naczyń krwionośnych.
OMDLENIA
W pierwszej chwili bardzo trudno jest ocenić sytuację i rozróżnić, czy to jest łagodne omdlenie i zaraz
nastąpi powrót świadomości, czy też jest to
zagrażająca życiu utrata przytomności - tzw.
zatrzymanie krążenia.
PIERWSZA POMOC PRZY OMDLENIU
Osobę, która zemdlała, połóż w pozycji bezpiecznej i zabezpiecz głowę, podkładając coś pod nią.
Sprawdź, czy wyczuwalny jest puls i zachowane jest oddychanie.
Jeżeli po 10-15 sekundach brak jest oddechu, pojawia się zasinienie twarzy i nadal nie ma wyczuwalnego pulsu, wezwij pomoc i przystąp do akcji reanimacyjnej – masażu serca i sztucznego oddychania.
Jeśli po następnych kilkudziesięciu sekundach nadal brak pulsu, oddychania i nie ma powrotu świadomości, to wszystko zaczyna wskazywać na to, że jest to zatrzymanie krążenia, które wymaga
kontynuacji zabiegów reanimacyjnych, pomocy innych osób, użycia automatycznego defibrylatora (jeśli jest dostępny) i wezwania
specjalistycznej pomocy.
JAK ZAPOBIEGAĆ OMDLENIOM?
Przede wszystkim pij dużo płynów: 3,5 litra w zimie, a w lecie nawet 5-6 litrów.
Najlepiej cały czas noś przy sobie małą butelkę wody.
Jeśli nie masz nadciśnienia, możesz pozwolić sobie na solenie potraw.
I co najważniejsze - unikaj sytuacji wywołujących omdlenia, a szczególnie dusznych i tłocznych
pomieszczeń.
