• Nie Znaleziono Wyników

XXV WYSTAWA GRZYBÓW PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ. MATERIAŁY DO POZNANIA MYKOBIOTY PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "XXV WYSTAWA GRZYBÓW PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ. MATERIAŁY DO POZNANIA MYKOBIOTY PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ"

Copied!
21
0
0

Pełen tekst

(1)

Przegląd Przyrodniczy XXXI, 2 (2020): 69-89

Anna Kujawa, Tomasz Ślusarczyk, Grażyna Domian, Sebastian Piskorski, Konrad Kaczmarek, Aleksandra Gęsiorska, Michał Gorczak

XXV WYSTAWA GRZYBÓW PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ.

MATERIAŁY DO POZNANIA MYKOBIOTY PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ

25

th

Exhibition of Fungi of the Białowieża Forest. Materials for recognition of mycobiota of the Białowieża Primeval Forest

ABSTRACT: XXV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej została zorganizowana w budynku Ośrodka Edukacji Przyrodniczej Białowieskiego Parku Narodowego w dniach 21-22 września 2019 r. Na wysta- wie zaprezentowano 159 taksonów grzybów wielkoowocnikowych. Podczas przygotowań do wystawy odnotowano także kilkadziesiąt stanowisk gatunków chronionych, ujętych na czerwonej liście, rzadkich w Polsce oraz nowych dla mykobioty kraju (dwa gatunki: Hypomyces microspermus oraz Ophiocordyceps variabilis) oraz Puszczy Białowieskiej (sześć gatunków: Exidia cartilaginea, Hygrophoropsis rufa, Pluteus petasatus, Porostereum spadiceum, Resupinatus poriaeformis, Scleroderma cepa).

SŁOWA KLUCZOWE: Basidiomycota, Ascomycota, grzyby wielkoowocnikowe; różnorodność gatun- kowa, Białowieski Park Narodowy

ABSTRACT: The 25th Exhibition of Fungi of the Białowieża Primeval Forest was organized in Education Center of the Białowieża National Park on September 21-22, 2018. On the exhibition were presented 159 taxa of macrofungi. During pre-exhibition field studies numerous localities of the species protected by law, red-listed or rare in Poland have been found. Two species hitherto not mentioned from Poland (Hypomyces microspermus and Ophiocordyceps variabilis) and six species new to Białowieża Primeval Forest (Exidia cartilaginea, Hygrophoropsis rufa, Pluteus petasatus, Porostereum spadiceum, Resupinatus poriaeformis and Scleroderma cepa ) have been recorded.

KEY WORDS: Basidiomycota, Ascomycota, macrofungi, biodiversity, Białowieża National Park

WSTĘP

We wrześniu 2019 r. odbyła się kolejna, dwudziesta piąta wystawa grzybów organizo- wana przez Ośrodek Edukacji Przyrodniczej Białowieskiego Parku Narodowego (BPN), przy udziale mykologów zawodowych oraz mykologów-amatorów. Ta jubileuszowa wy-

stawa była jednocześnie jednym z wydarzeń towarzyszących 18. Kongresowi Europej- skich Mykologów. Warto przypomnieć, że podczas poprzedniego, odbywającego się w Polsce 4. Kongresu Europejskich Mykologów w 1966 roku zorganizowana była pierwsza w Białowieskim Parku Narodowym, niefor- malna wystawa grzybów. W czasie obecnej,

(2)

jubileuszowej wystawy uczestnicy Kongresu mieli do dyspozycji odrębny pokój do pracy, a rezultaty ich zbiorów będą przedstawione w odrębnym artykule.

Podczas dni poprzedzających wystawę, podobnie jak w latach ubiegłych, zbierano owocniki grzybów zarówno w celach ich wy- eksponowania, jak też dla dokumentacji róż- norodności grzybów Puszczy Białowieskiej.

Zbiory te służą poznawaniu bioty grzybów wielkoowocnikowych Puszczy Białowieskiej.

MATERIAŁY I METODY

Zbioru owocników dokonano w wybra- nych miejscach na całym obszarze Puszczy Białowieskiej. Prace terenowe prowadzono w dniach 17-21.09.2019 roku. Nazwy grzy- bów agarykoidalnych, boletoidalnych i in- nych ujętych w opracowaniu Funga Nordica (Knudsen i Vesterholt 2012) podano według tego źródła, natomiast nazwy pozostałych gatunków za MycoBank (Robert et al. 2005).

Gatunki chronione określono wg Rozporzą- dzenia Ministra Środowiska (Rozporządzenie 2014), a kategorie zagrożenia wg Wojewody i Ławrynowicz (2006). Dane o rozmieszczeniu grzybów w Polsce oparto na listach krytycz- nych grzybów wielkoowocnikowych: worko- wych (Chmiel 2006), podstawkowych (Woje- woda 2003) i mikroskopijnych (Mułenko et al. 2008), a także bazie mykologicznych da- nych z literatury (Kujawa 2020). Suche oka- zy niektórych gatunków zachowano w Stacji Badawczej Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Turwi (ISRL PAN), Zielniku Uniwersytetu Warszawskiego (WA) oraz w prywatnym fungarium Tomasza Ślusarczy- ka (TSH). Gatunki oznaczono w oparciu o klasyczne metody stosowane w identyfikacji grzybów, wykorzystując mikroskop świetl- ny. Preparaty mikroskopowe w zależności od potrzeb przygotowywano według stan- dardowych technik w wodzie, 10% wodnym roztworze NaOH, odczynniku Melzera, sul- fowanilinie, amoniakalnym wodnym roztwo- rze czerwieni Kongo i roztworze błękitu ani- linowego w kwasie mlekowym (Clemençon 2009).

XXV WYSTAWA GRZYBÓW PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ

W dniach 21-22 września 2019 r., w bu- dynku Ośrodka Edukacji Przyrodniczej Bia- łowieskiego Parku Narodowego (OEP) od- była się 25 jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. W piątek, 20 września pracownicy OEP we współpracy z Zamiejsco- wym Wydziałem Leśnym Politechniki Biało- stockiej w Hajnówce i z pomocą uczniów z II Liceum Ogólnokształcącego w Hajnówce, przeprowadzili mykologiczne zajęcia edu- kacyjne dla prawie 500 przedszkolaków i uczniów z placówek oświatowych Euroregio- nu „Puszcza Białowieska”. Jubileuszowa wy- stawa została otwarta o godzinie 12.00 przez zastępcę Dyrektora Białowieskiego Parku Narodowego – mgr. inż. Aleksandra Bołbota.

Dwie godziny później w sali konferencyjnej Muzeum Przyrodniczo-Leśnego rozpoczął się cykl wykładów. Dr Anna Kujawa (IŚRiL PAN w Poznaniu) przedstawiła prezentację

„25 lat białowieskich Wystaw Grzybów”, prof.

dr hab. Wiesław Mułenko (UMCS w Lubli- nie) wygłosił referat „130 lat badań mykolo- gicznych w Puszczy Białowieskiej – stan po- znania grzybów mikroskopijnych”, a wykład zamykający „Grzyby w relacjach. O roli fungi w świecie flory i fauny” przedstawiła dr hab.

Marta Wrzosek (UW w Warszawie).

Zbiorem owocników i ich identyfikacją zajmowała się grupa w składzie: Anna Ku- jawa (IŚRiL PAN), Grażyna Domian (Pol- skie Towarzystwo Mykologiczne), Tomasz Ślusarczyk (Klub Przyrodników w Świebo- dzinie), Sebastian Piskorski (Uniwersytet Łódzki) i Konrad Kaczmarek (Uniwersytet Łódzki). W zbiorach pomagali uczniowie Technikum Leśnego w Białowieży (Bartosz Leśnik, Aleksander Szabluk, Szymon Półja- nowski, Adam Oziabło) oraz zaprzyjaźnieni mykolodzy amatorzy (Mirosława i Mirosław Wantoch-Rekowscy i Izabela Kulińska). W zbiorach i ustawianiu ekspozycji brała udział także Aleksandra Gęsiorska (Uniwersytet Warszawski). Przygotowywanie ekspozycji cieszyło się zainteresowaniem uczestników Kongresu Europejskich Mykologów.

(3)

Z powodu długotrwałej suszy, niedo- godnej dla tworzenia owocników, przedsta- wiono zaledwie 159 taksonów grzybów (22 workowych Ascomycota i 137 podstawko- wych Basidiomycota) (tab. 1) podzielonych tradycyjnie na cztery grupy: grzyby jadalne, grzyby niejadalne, grzyby trujące oraz grzy- by nadrzewne i nadrewnowe. Dodatkowo zebrano lub odnotowano 51 gatunków, które nie zostały wykorzystane na wystawie (patrz

„Wykaz gatunków nowych dla Puszczy Bia- łowieskiej oraz nowych stanowisk gatunków rzadkich i zagrożonych”). Ekspozycję grzy- bów trujących uzupełniały modele przedsta-

wiające „zwodnicze sobowtóry”. Udało się też zorganizować kącik grzybowych zapachów, w którym zaprezentowano grzyby o szczegól- nych zapachach – mąki, maggi, anyżu, czo- snku i padliny. Pracownice OEP, dr Joanna Bober i mgr Elżbieta Jabłońska przygotowały dla zwiedzających „Grzybowe zagadki” i pa- miątkowe grzybowe zawieszki, które można było własnoręcznie ozdobić. Wystawa cieszy- ła się dużym zainteresowaniem, zwiedziło ją prawie 1500 osób. Z relacją z wystawy można się zapoznać także na stronie BPN (https://

bpn.com.pl/index.php?option=com_conten- t&task=view&id=3366&Itemid=1).

Tab. 1. Lista taksonów zaprezentowanych na XXV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.

Tab. 1. List of the taxa presented during 25th Exhibition of Fungi of the Białowieża Forest.

Nazwa łacińska Latin name

Status gatunku1, fungarium2 Status of the species1, fungarium acronym2 ASCOMYCOTA

Aleuria aurantia (Pers.) Fuckel

Annulohypoxylon multiforme Y.M. Ju, J.D. Rogers & H.M. Hsieh var. multiforme

Bisporella citrina (Batsch) Korf & S.E. Carp.

Bulgaria inquinans (Pers.) Fr.

Chlorociboria aeruginascens (Nyl.) Kanouse ex C.S. Ramamurthi, Korf & L.R. Batra

Diatrype stigma (Hoffm.) Fr.

Diatrypella quercina (Pers.) Cooke Hypocrea sulphurea (Schwein.) Sacc.

Hypomyces lateritius (Fr.) Tul. & C. Tul.

Hypomyces microspermus Rogerson & Samuels NPL, NPB

Hypomyces sp. na Chroogomphus rutilus Hypoxylon fuscum (Pers.) Fr.

Hypoxylon howeanum Peck

Ionomidotis irregularis (Schwein.) E.J. Durand (fot. 1) Kretzschmaria deusta (Hoffm.) P.M.D. Martin Nectria cinnabarina (Tode) Fr.

Nemania serpens (Pers.) Gray var. serpens Scutellinia sp.

Sphaeropsis visci (Alb. & Schwein.) Sacc.

Xylaria hypoxylon (L.) Grev.

Xylaria longipes Nitschke

(4)

Xylaria polymorpha (Pers.) Grev.

BASIDIOMYCOTA

Amanita citrina (Schaeff.) Pers. f. citrina Amanita muscaria (L.) Lam.

Amanita phalloides (Vaill.) Link Armillaria borealis Marxm. & Korhonen

Artomyces pyxidatus (Pers.) Jülich V

Auricularia mesenterica (Dicks.) Pers. R

Auriscalpium vulgare Gray Baeospora myosura (Fr.) Singer Bjerkandera adusta (Willd.) P. Karst.

Bjerkandera fumosa (Pers.) P. Karst.

Bovista furfuracea (J.F. Gmel.) Pers (= B. dermoxantha Vitttad.) De Toni s.

Pegler et al. 1995) Bovista nigrescens Pers.

Byssomerulius corium (Pers.) Parmasto Calocera cornea (Batsch) Fr.

Calocera furcata (Fr.) Fries R

Calocera viscosa (Pers.) Fr.

Cerrena unicolor (Bull.) Murrill

Chondrostereum purpureum (Pers.) Pouzar Chroogomphus rutilus (Schaeff.) O.K. Mill.

Clitocybe albofragrans (Harmaja) Kuyper Clitocybe connata (Schumach.) Gillet Clitocybe fragrans (With.) P. Kumm.

Coriolopsis gallica (Fr.) Ryvarden R

Crepidotus applanatus (Pers.) P. Kumm. R

Crepidotus mollis (Schaeff.) Staude var. mollis

Crepidotus mollis (Schaeff.) Staude var. calolepis (Fr.) Pilát Crepidotus variabilis (Pers.) P. Kumm.

Crucibulum laeve (Huds.) Kambly Cyathus olla (Batsch) Pers.

Cyathus striatus (Huds.) Willd.

Cystodermella cinnabarina (Alb. & Schwein.) Harmaja

Dacrymyces chrysospermus Berk. & M.A. Curtis V

Dacrymyces stillatus Nees Daedalea quercina (L.) Pers.

Daedaleopsis confragosa (Bolton) J. Schröt.

Echinoderma asperum (Pers.) Bon

Etheirodon fimbriatum (Pers.) Banker (= Irpex fimbriatus (Pers.) Kotir. &

Saaren.) R

Exidia glandulosa (Bull.) Fr. R

Exidia pithya (Alb. & Schwein.) Fr.

Exidia plana Donk

Fistulina hepatica (Schaeff.) With. CHC, R

(5)

Flammulina velutipes (Curtis) P. Karst. var. velutipes Fomes fomentarius (L.) Fr.

Fomitopsis pinicola (Sw.) P. Karst.

Fomitopsis rosea (Alb. & Schwein.) P. Karst. CHC, E, ISRL PAN Galerina marginata (Batsch) Kühner

Ganoderma lipsiense (Batsch) G.F. Atk. (fot. 2, 3) Gloeophyllum abietinum (Bull.) P. Karst.

Gloeophyllum odoratum (Wulfen) Imazeki Gloeophyllum sepiarium (Wulfen) P. Karst.

Grifola frondosa (Dicks.) Gray (fot. 4) CHC, V, ISRL PAN

Gymnopilus spectabilis (Weinm.) A.H. Sm.

Gymnopus androsaceus (L.) J.L. Mata & R.H. Petersen Gymnopus confluens (Pers.) Antonín, Halling & Noordel.

Gymnopus dryophilus (Bull.) Murrill Gymnopus peronatus (Bolton) Gray Hapalopilus nidulans (Fr.) P. Karst.

Heterobasidion parviporum Niemelä & Korhonen Hohenbuehelia mastrucata (Fr.) Singer

Hydnoporia tabacina (Sowerby) Spirin, Miettinen & K.H. Larss. R Hygrophoropsis aurantiaca (Wulfen) Maire

Hymenochaete rubiginosa (Dicks.) Lév.

Hypholoma fasciculare (Huds.) P. Kumm. var. fasciculare Infundibulicybe gibba (Pers.) Harmaja

Inonotus leporinus (Fr.) P. Karst. E

Irpex ochraceus Schwein.

Ischnoderma benzoinum (Wahlenb.) P. Karst. V

Ischnoderma resinosum (Schrad.) P. Karst. V

Kuehneromyces mutabilis (Schaeff.) Singer & A.H. Sm.

Lactarius deliciosus (L.) Gray Lactarius deterrimus Gröger Lactarius pubescens (Schrad.) Fr.

Laetiporus sulphureus (Bull.) Murrill Langermannia gigantea (Batsch.) Rostk.

Leccinum scabrum (Bull.) Gray Lentinellus sp.

Lycoperdon perlatum Pers.

Lycoperdon pyriforme Schaeff.

Lycoperdon utriforme Bull.

Macrolepiota procera (Scop.) Singer var. procera Marasmius cohaerens (Pers.) Cooke & Quél.

Marasmius rotula (Scop.) Fr.

Mycetinis scorodonius (Fr.) A.W. Wilson

Onnia tomentosa (Fr.) P. Karst. V

Ossicaulis lignatilis (Pers.) Redhead & Ginns V

Panellus stipticus (Bull.) P. Karst.

(6)

Paxillus involutus (Batsch) Fr. s.l.

Peniophora quercina (Pers.) Cooke Phallus impudicus L. var. impudicus Phellinus igniarius (L.) Quél.

Phellinus laevigatus (Fr.) Bourdot & Galzin V

Phellinus populicola Niemelä E

Phellinus punctatus (P. Karst.) Pilát

Phellinus robustus (P. Karst.) Bourdot & Galzin

Phellinus tremulae (Bondartsev) Bondartsev & P.N. Borisov E Phlebia radiata Fr.

Phlebia tremellosa (Schrad.) Nakasone & Burds.

Phleogena faginea (Fr. & Palmquist) Link E

Pholiota sp.

Pholiota sect. Adiposae Konrad & Maubl. ex Holec Piptoporus betulinus (Bull.) P. Karst.

Pleurotus abieticola R.H. Petersen & K.W. Hughes Pleurotus dryinus (Pers.) P. Kumm.

Pleurotus pulmonarius (Fr.) Quél. V

Plicaturopsis crispa (Pers.) D.A. Reid R

Pluteus atromarginatus (Konrad) Kühner Pluteus cervinus (Schaeff.) P. Kumm.

Pluteus petasatus (Fr.) Gillet NPB

Polyporus badius (Pers.) Schwein.

Polyporus tuberaster (Jacq. ex Pers.) Fr. R

Polyporus varius (Pers.) Fr.

Porodaedalea chrysoloma (Fr.) Fiasson & Niemelä V

Porostereum spadiceum (Pers.) Hjortstam & Ryvarden R, NPB, ISRL PAN Postia tephroleuca (Fr.) Jülich

Pycnoporellus fulgens (Fr.) Donk V

Schizophyllum amplum (Lév.) Nakasone Schizophyllum commune Fr.

Scleroderma areolatum Ehrenb.

Scleroderma bovista Fr. E

Scleroderma cepa Pers. E, NPB

Sphaerobolus stellatus Tode Stereum rugosum Pers.

Stereum sanguinolentum (Alb. & Schwein.) Fr.

Stereum subtomentosum Pouzar Tapinella atrotomentosa (Batsch) Šutara

Thelephora caryophyllea (Schaeff.) Pers. V

Trametes gibbosa (Pers.) Fr.

Trametes hirsuta (Wulfen) Lloyd

Trametes ochracea (Pers.) Gilb. & Ryvarden Trametes versicolor (L.) Lloyd

Tremella aurantia Schwein. (fot. 5)

(7)

Tremella mesenterica Retz.

Trichaptum abietinum (Pers. ex J.F. Gmel.) Ryvarden

Trichaptum biforme (Fr.) Ryvarden R

Xylobolus frustulatus (Pers.) Boidin V

Xylodon flaviporus (Berk. & M.A. Curtis ex Cooke) Riebesehl & E. Langer Xylodon paradoxus (Schrad.) Chevall.

1 Kategorie zagrożenia: E – zagrożony, V – narażony, R – rzadki, CHC – gatunek objęty częściową ochroną gatunkową, NPL – gatunek nowy dla Polski, NPB – gatunek nowy dla Puszczy Białowieskiej/

threat categories: E – Endangered, V – Vulnerable, R – Rare, CHC – partially protected species, NPL – species new for Poland, NPB – species new for Białowieża Forest;

2 ISRL PAN – fungarium w Stacji Badawczej Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Turwi, TSH – prywatne fungarium Tomasza Ślusarczyka/ISRL PAN – Fungarium of the Field Station of In- stitute for Agricultural and Forest Environment of Polish Academy of Sciences, TSH – Tomasz Ślusar- czyk private fungarium

WYKAZ GATUNKÓW NOWYCH DLA PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ ORAZ NOWYCH STANOWISK GATUNKÓW

RZADKICH I ZAGROŻONYCH Podczas prac terenowych poprzedzają- cych wystawę zebrano owocniki wielu gatun- ków nowych dla mykobioty Polski lub Pusz- czy Białowieskiej, lub rzadkich w skali kraju, bądź regionu. Listę stanowisk tych gatunków przedstawiono poniżej. Większość tych ga- tunków nie była prezentowana na wystawie z powodu późniejszego ich oznaczenia i ko- nieczności zachowania materiału zielniko- wego. Nie wyeksponowano także owocników zebranych w nielicznej próbie lub w stanie postępującego rozkładu.

Przyjęte oznaczenia:

BPN – Białowieski Park Narodowy, PN – park narodowy, PK – park krajobrazowy, oddz. – oddział leśny, pow. – powiat, rez. – rezerwat, Nadl. – Nadleśnictwo, PB – Pusz- cza Białowieska;

AK – Anna Kujawa, GD – Grażyna Do- mian, KK – Konrad Kaczmarek, MG – Mi- chał Gorczak, TŚ – Tomasz Ślusarczyk, SP – Sebastian Piskorski;

! – gatunek lub odmiana niepodawana z terenu Polski; # – gatunek lub odmiana nie- podawana z terenu Puszczy Białowieskiej;

RL – gatunek ujęty na Czerwonej liście

grzybów z kategorią: Ex – wymarły, E – za- grożony, V – narażony, R – rzadki;

ChS – gatunek objęty ochroną ścisłą, ChC – gatunek objęty ochroną częściową.

ASCOMYCOTA

Hypomyces lateritius (Fr.) Tul. & C. Tul.

Okaz badany: Czerlonka Leśna, Nadl.

Hajnówka, oddz. 468E; 2019.09.25; na Lac- tarius ?pubescens, piaszczyste zagłębienie z sosnami, bór mieszany; leg. Marta Wrzosek, det. MG; WA0000066267.

Uwagi: Gatunek rzadko odnotowywany, w literaturze znany tylko z historycznych sta- nowisk (Schroeter 1908, Dominik 1936).

! Hypomyces microspermus Rogerson &

Samuels

Okaz badany: Białowieża, 3 km NW, Nadl. Białowieża, oddz. 424A; 2019.09.20;

forma anamorficzna (Sepedonium) na owoc- nikach Xerocomus sp., grąd; leg., det. MG;

ISRL PAN 3/PB/20.09.2019.

Uwagi: Gatunek podawany po raz pierw- szy z Polski. Prawdopodobnie częsty i pospo- lity, ale nieodróżniany od Hypomyces chryso- spermus, od którego różni się m.in. mniejszy- mi aleuriosporami (H. microspermus 10-15 μm średnicy, H. chrysospermus 10-25 μm).

Oba gatunki są nieodróżnialne bez spraw- dzenia cech mikroskopijnych. Obserwowany też w Puszczy Boreckiej oraz Lesie Warmiń-

(8)

Fot. 1. Ionomidotis irregularis (fot. S. Piskorski).

Photo 1. Ionomidotis irregularis (photo by S. Piskorski).

Fot. 2. Rysunek na hymenoforze lakownicy spłaszczonej Ganoderma lipsiense (fot. G. Domian).

Photo 2. A drawing on Ganoderma lipsiense hymenophore (photo by G. Domian).

(9)

Fot. 3. Rysunek na hymenoforze lakownicy spłaszczonej Ganoderma lipsiense (fot. G. Domian).

Photo 3. A drawing on Ganoderma lipsiense hymenophore (photo by G. Domian).

Fot. 4. Żagwica listkowata Grifola frondosa (fot. G. Domian).

Photo 4. Grifola frondosa (photo by G. Domian).

(10)

Fot. 5. Trzęsak pomarańczowy Tremella aurantia pasożytujący na skórniku szorstkim Stereum hirsu- tum (fot. G. Domian).

Photo 5. Tremella aurantia parasitising on Stereum hirsutum (photo by G. Domian).

Fot. 6. Spongiporus floriformis (fot. G. Domian).

Photo 6. Spongiporus floriformis (photo by G. Domian).

(11)

skim (woj. warmińsko-mazurskie) (Gorczak, dane niepublikowane).

Lasiobelonium corticale (Pers.) Raitv.

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

474A; 2019.09.20; gałąź drzewa liściastego, grąd; leg., det. TŚ; TSH 572/2019.

Uwagi: Znany tylko z terenu BPN, z oddz. 256 (Bujakiewicz et al. 1992, Faliński i Mułenko 1997).

Nemania serpens (Pers.) Gray

Okaz badany: Nadl. Białowieża;

2019.09.18; leg., det. Tomasz Ślusarczyk; ISRL PAN 2/PB/18.09.2019.

Uwagi: Znany z PB, z historycznego no- towania bez precyzyjnej lokalizacji (Błoński et al. 1888 (jako Hypoxylon serpens), odnoto- wany też przez Chlebickiego i Chmiel (2006), znany z dwóch oddziałów: 256 (Bujakiewicz et al. 1992, Faliński i Mułenko 1997) oraz 399A (Karasiński et al. 2010).

! Ophiocordyceps variabilis (Petch) G.H.

Sung, J.M. Sung, Hywel-Jones & Spatafora Okaz badany: BPN, oddz. 374D; 2019.09.18;

jedna podkładka na larwie owada w kłodzie;

bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 576/2019.

Uwagi: Gatunek niepodawany dotych- czas z terenu Polski. Wytwarza podkładkę cylindryczną, 10 × 2 mm, barwy pomarań- czowej, w górnej części z jednostronnym poduszeczkowatym zgrubieniem o guzko- watej powierzchni. Wierzchołek podkładki sterylny. Perytecja ułożone prostopadle do powierzchni podkładki, częściowo wystające.

Worki cylindryczne, 180-280 × 5-7 µm, z 8 zarodnikami, zarodniki workowe nitkowate, z wieloma przegrodami, rozpadające się na cylindryczne fragmenty o wymiarach 4-8 × 1,5-2,5 µm.

BASIDIOMYCOTA

Amylocorticium canadense (Burt) J.

Erikss. & Weresub

Okaz badany: BPN, oddz. 374A;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 567/2019.

Uwagi: Gatunek znany w Polsce wyłącz- nie z terenu PB. Odnotowany w oddz. 226Ac (Karasiński et al. 2010) oraz w oddz. 374C (Gierczyk et al. 2019).

Amylocorticium subincarnatum (Peck) Pouzar, RL-E

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 270D;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 555/2019. 2. BPN, oddz.

374A; 2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 559/2019.

Uwagi: Gatunek odnotowany w wielu oddziałach PB (Karasiński et al. 2010), w oddziałach 270D oraz 374A dotychczas nie- stwierdzony.

Antrodia lenis (P. Karst.) Ryvarden (Si- dera lenis (P. Karst.) Miettinen), RL-V

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 374D;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 568/2019. 2. BPN, oddz.

400A; 2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 588/2019.

Uwagi: Grzyb znany z kilku lokalizacji w PB (Siemaszko 1925, Domański 1965, 1967, Anonymous 1968, Niemelä 2013) oraz kil- kunastu oddziałów w BPN (Karasiński et al.

2010). Znany z oddziału 374D, po raz pierw- szy odnotowany w oddz. 400A.

Antrodia sinuosa (Fr.) P. Karst., RL-R Okaz badany: 1. BPN, oddz. 374C;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 578/2019. 2. Nadl. Białowie- ża, oddz. 277C; 2019.09.19; kłoda Picea abies, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 565/2019.

Uwagi: Grzyb znany z wielu lokalizacji w PB, odnotowany wcześniej w oddz. 374C (Karasiński et al. 2010), z oddziału 277C nie- podawany.

Antrodiella romellii (Donk) Niemelä, RL-ROkaz badany: BPN, oddz. 363A;

2019.09.19; gałąź drzewa liściastego, grąd;

leg., det. TŚ; TSH 542/2019.

Uwagi: Grzyb podawany z PB kilkukrot- nie bez szczegółowej lokalizacji (Domański 1965, 1967, 1972, Karasiński et al. 2009, Ka-

(12)

rasiński i Wołkowycki 2015) oraz z oddziałów 443 (Karasiński et al. 2009) i 418 (Karasiński i Wołkowycki 2015), z oddz. 363 dotychczas nieznany.

Athelia decipiens (Höhn. & Litsch.) J.

Erikss.

Okaz badany: BPN, oddz. 400A;

2019.09.21; gałąź Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 546/2019.

Uwagi: Gatunek odnotowany wielokrot- nie z terenu PB (Karasiński et al. 2009, 2010, Holec et al. 2019), z oddz. 400A niepodawa- ny.

Athelopsis subinconspicua (Litsch.) Jülich

Okaz badany: BPN, oddz. 374A;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 577/2019.

Uwagi: Gatunek znany w Polsce wy- łącznie z jednego stanowiska znalezionego podczas przygotowań planu ochrony BPN w oddz. 375Bb (Karasiński et al. 2010).

Wytwarza owocniki rozpostarte, cienko błonkowate, o gładkim hymenoforze kremo- wej barwy. System strzępkowy monomitycz- ny ze strzępek cienkościennych, gęsto, drob- no inkrustowanych, ze sprzążkami przy prze- grodach. Podstawki maczugowate, nie prze- kraczające 20 µm dł., z czterema sterygmami.

Zarodniki elipsoidalne, cienkościenne, gład- kie, nieamyloidalne, o wymiarach 6-7,5 × 4-4,5 µm.

Baltazaria galactina (Fr.) Leal-Dutra, Dentinger & G.W. Griff. (Scytinostroma ga- lactinum (Fr.) Donk), RL-Ex

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 371C;

2019.09.21; kłoda, bór mieszany; leg., det. TŚ;

TSH 552/2019. 2. Nadl. Białowieża, oddz.

392A; 2019.09.19; kłoda drzewa liściastego, grąd; leg., det. TŚ; TSH 546/2019.

Uwagi: Grzyb znany z kilkunastu oddzia- łów w BPN (Karasiński et al. 2010) i oddziału 428 w Nadl. Białowieża (Gierczyk et al. 2019), w oddz. 371 do tej pory nienotowany.

Botryobasidium subcoronatum (Höhn.

& Litsch.) Donk

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 370C;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 570/2019. 2. BPN, oddz.

370D; 2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 582/2019. 3. BPN, oddz. 399A; 2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 580/2019.

Uwagi: Gatunek znany z kilku oddziałów w BPN (Karasiński et al. 2010), z oddz. 370C i D oraz 399A niepodawany.

Ceraceomyces tessulatus (Cooke) Jülich Okaz badany: BPN, 370D; 2019.09.21;

gałąź Picea abies, bór mieszany; leg., det. TŚ;

TSH 543/2019.

Uwagi: Gatunek znany w Polsce tylko z Kampinoskiego PN (Karasiński et al. 2015), Kaszubskiego PK (Karasiński 2016) oraz sta- nowiska w oddziale 319Ca w BPN (Karasiń- ski et al. 2010).

Crustoderma dryinum (Berk. & M.A.

Curtis) Parmasto, RL-E

Okaz badany: BPN, oddz. 374A;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 586/2019.

Uwagi: Znany z wielu oddziałów w BPN (Karasiński et al. 2010, Holec et al. 2019) oraz odnotowywany w PB bez podania lokaliza- cji (Gierczyk et al. 2013, 2014, 2015a, 2017, 2018, 2019b), w pododdziale 374A dotąd nie- odnotowany.

# Exidia cartilaginea S. Lundell &

Neuhoff, RL-E

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

449B; 2019.09.18; kłoda drzewa liściaste- go, grąd; leg. KK, det. TŚ; ISRL PAN 1/

PB/18.09.2019.

Uwagi: Znany z niewielu lokalizacji w Polsce, w PB dotąd nieodnotowany.

Fomitopsis rosea (Alb. & Schwein.) P.

Karst., RL-E, ChC

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

425B; 2019.09.17; kłoda Picea abies; ols; leg., det. SP; ISRL PAN, 5/PB/19.09.2019.

(13)

Uwagi: Powszechnie występuje w PB, znany jest z wielu oddziałów (m.in. Karasiń- ski i Wołkowycki 2015), ale z oddz. 425B do- tąd niepodawany.

Fuscopostia leucomallella (Murrill) B.K.

Cui, L.L. Shen & Y.C. Dai (Oligoporus leuco- mallellus (Murrill) Gilb. & Ryvarden)

Okaz badany: BPN, oddz. 370D;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 558/2019.

Uwagi: Z PB znany z kilku różnych loka- lizacji zarówno w BPN, jak i poza nim (Ano- nymous 1968, Karasiński et al. 2010, Niemelä 2013, Gierczyk et al. 2015a, Karasiński i Woł- kowycki 2015), w oddz. 370D dotąd nieod- notowany.

Gelatoporia pannocincta (Romell) Nie- meläOkaz badany: 1. BPN, oddz. 399A;

2019.09.21; kłoda drzewa liściastego, grąd;

leg., det. TŚ; TSH 563/2019. 2. BPN, oddz.

399B; 2019.09.21; kłoda drzewa liściastego, w grądzie; leg., det. TŚ; TSH 545/2019.

Uwagi: W PB odnotowany wielokrotnie, zarówno bez precyzyjnej lokalizacji (Do- mański 1965, 1967, 1970, Anonymous 1968, Szczepkowski et al. 2011, Niemelä 2013, Gierczyk et al. 2014, 2017, 2019b), jak i z wielu oddziałów na terenie BPN (Karasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowycki 2015, Gierczyk et al. 2019b), w oddziale 399 dotąd nienotowany.

Gloeopeniophorella convolvens (P.

Karst.) Boidin, Lanq. & Gilles, RL-E Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

277A; 2019.09.19; gałąź na ziemi, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 550/2019.

Uwagi: Gatunek odnotowany w PB w trzech oddziałach w BPN: 261Aa, 285Ci (Ka- rasiński et al. 2010) oraz 373D (Holec et al.

2019). Poza nią znany w Polsce tylko z Biesz- czadów (Domański et al. 1967, Gierczyk et al.

2019a).

Hericium cirrhatum (Pers.) Nikol.

(Creolophus cirrhatus (Pers.) P. Karst), RL-V

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

277C; 2019.09.19; pień Quercus, grąd; leg., det. TŚ; TSH 587/2019.

Uwagi: Z PB znany tylko z nieokreślonej, historycznej lokalizacji (Błoński et al. 1888 – jako Hydnum cirrhatum).

Hohenbuehelia mastrucata (Fr.) Singer Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

449B; 2019.09.19; kłoda drzewa liściaste- go, grąd; leg. KK, det. TŚ; ISRL PAN 5/

PB/19.09.2019.

Uwagi: Z PB znany wyłącznie ze stano- wiska w oddz. 226A (Karasiński et al. 2010).

# Hygrophoropsis rufa (D.A. Reid) Knudsen

Okaz badany: Pogorzelce, 1 km W, Nadl.

Białowieża, oddz. 367C; 2019.09.19, kil- ka owocników w lesie liściastym, na ziemi;

leg. Izabela Kulińska, det. AK; ISRL PAN 2/

PB/19.09.2019.

Uwagi: W Polsce gatunek znany z nie- publikowanych stanowisk w województwie łódzkim (Kołodziejczyk 2015), w Puszczy Bukowej pod Szczecinem (Domian 2018, 2019) oraz w Puszczy Boreckiej (Kujawa – dane niepublikowane), w PB dotąd niestwier- dzony.

Hypochnicium wakefieldiae (Bres.) J.

Erikss.

Okaz badany: BPN, oddz. 399B;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 561/2019.

Uwagi: W PB znany wyłącznie z jednego stanowiska w BPN, w oddz. 372C (Holec et al. 2019).

Marasmius cohaerens (Pers.) Cooke &

Quél.

Okaz badany: Białowieża, 3 km W, Nadl.

Białowieża, oddz. 424D; 2019.09.20, kilka owocników w grądzie, na ściółce; leg. GD, det. AK; ISRL PAN 2/PB/20.09.2019.

Uwagi: Rzadko odnotowywany gatunek.

Z PB znany wyłącznie z obszaru BPN – bez precyzyjnej lokalizacji (Nespiak 1959) oraz z oddz. 256 (Bujakiewicz et al. 1994, Lisiewska 1994, Faliński i Mułenko 1997).

(14)

Mucronella calva (Alb. & Schwein.) Fr., RL-EOkaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

392A; 2019.09.19; kłoda Picea abies, owoc- niki Gloeophyllum odoratum, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 589/2019.

Uwagi: W PB odnotowany wyłącznie na terenie BPN w kilkunastu oddziałach (Kara- siński et al. 2010, Gierczyk et al. 2015a).

Mycena vitilis (Fr.) Quél.

Okaz badany: Białowieża, 3.5 km SW, Nadl. Białowieża, oddz. 473Cg; 2019.09.20, kilka owocników na parkingu leśnym, na ściółce; vid. AK.

Uwagi: Pospolity w Polsce gatunek grzy- bówki, jednak na terenie PB rzadko odno- towywany, znany z kilku stanowisk z terenu BPN (Nespiak 1959, Skirgiełło 1998 – bez precyzyjnej lokalizacji, Bujakiewicz et al.

1992, 1994 – oddz. 256). Poza BPN odnoto- wany w Nadl. Browsk, w rez. Siemianówka (Bujakiewicz i Kujawa 2010) oraz w Nadl.

Białowieża – w rez. Wysokie Bagno, na ścież- ce Żebra Żubra (Bujakiewicz i Kujawa 2010) oraz w oddz. 420 Ah, 424 Dd i 449Bd (Kuja- wa et al. 2017).

Mycoacia uda (Fr.) Donk (Phlebia uda (Fr.) Nakasone), RL-V

Okaz badany: BPN, oddz. 374D;

2019.09.18; kłoda Carpinus betulus, grąd; leg., det. TŚ; TSH 569/2019.

Uwagi: Na terenie PB gatunek odnoto- wany kilkakrotnie, zarówno w BPN – oddz.

340Fc, 372Bj, 402Aj (Karasiński et al. 2010), jak i poza nim – oddz. 102 i 440 (Karasiński et al. 2009).

Neoantrodia serialis (Fr.) Audet (Antro- dia serialis (Fr.) Donk)

Okaz badany: BPN, oddz. 374D;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 548/2019.

Uwagi: Gatunek odnotowany w wielu oddziałach PB (Karasiński et al. 2010), a tak- że podawany bez sprecyzowania lokalizacji (Niemelä 2013, Gierczyk et al. 2013, 2014, 2015a, 2017, 2019b). Z pododdziału 374D dotychczas niepodawany.

Oxyporus ravidus (Fr.) Bondartsev &

Singer

Okaz badany: BPN, oddz. 371C;

2019.09.21; kłoda drzewa liściastego, grąd;

leg., det. TŚ; TSH 560/2019.

Uwagi: Z PB podany kilka razy bez pre- cyzyjnej lokalizacji (Domański 1965, 1967, Domański et al. 1967) oraz z trzech oddzia- łów na terenie BPN: 194D, 314C i 340 (Kara- siński i Wołkowycki 2015).

Peniophorella pubera (Fr.) P. Karst. (Hy- phoderma puberum (Fr.) Wallr.)

Okaz badany: BPN, oddz. 370D;

2019.09.21; kłoda drzewa liściastego, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 594/2019.

Uwagi: W Polsce gatunek znany z wielu stanowisk, w PB odnotowany na kilku sta- nowiskach w oddz. 226Ad, 260Ab, 375Bb, 399Bg (Karasiński et al. 2010), w oddz. 370 lub 399 (Skirgiełło 1998) oraz w oddz. 224D, 225C, 372C i 398B (Holec et al. 2019).

Perenniporia medulla-panis (Jacq.) Donk, RL-V

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

392C; 2019.09.19; kłoda, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 571/2019.

Uwagi: Znany z kilku lokalizacji w BPN oraz PB (Karasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowycki 2015, Holec et al. 2019), z oddz.

392 niepodawany.

Phanerochaete velutina (DC.) P. Karst.

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 371;

2019.09.21; gałąź, bór mieszany; leg., det.

TŚ; TSH 566/2019. 2. BPN, oddz. 374C;

2019.09.18; gałąź Carpinus betulus, grąd; leg., det. TŚ; TSH 553/2019.

Uwagi: W PB stwierdzony po raz pierw- szy w 2016 roku w BPN w oddz. 374A (Holec et al. 2019).

Phlebia centrifuga P. Karst., RL-E

Okaz badany: BPN, oddz. 399A;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 541/2019.

Uwagi: Na terenie BPN odnotowany wie- lokrotnie (Karasiński et al. 2010, Wojewoda 2003). Podawany także z PB bez precyzyjnej

(15)

lokalizacji (Pilát 1950 – jako Ph. mellea), Ko- tlaba i Lazebniček 1967, Anonymous 1968, Szczepkowski et al. 2008, 2011, Gierczyk et al. 2013, 2014, 2015a, 2018), w pododdziale 399A dotąd nieodnotowany.

Pholiota limonella (Peck) Sacc.

Okaz badany: BPN, oddz. 399Aa;

2019.09.21; kłoda Carpinus betulus, grąd; leg.

GD, det. AK; ISRL PAN 2/PB/21.09.2019.

Uwagi: Do tej pory odnotowany pięcio- krotnie na terenie PB – bez lokalizacji (Gier- czyk et al. 2015b), oraz w oddz. 368A i 372C (Karasiński et al. 2010), a także 248B i 250B (Gierczyk et al. 2015a).

Porodaedalea chrysoloma (Fr.) Fiasson

& Niemelä, RL-V

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz, 308A; 2019.09.19; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 581/2019.

Uwagi: W PB odnotowany w ponad 20 oddziałach (Karasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowycki 2015), z oddz. 308 niepodawa- ny.

# Porostereum spadiceum (Pers.) Hjort- stam & Ryvarden, RL-R

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

364Dd; 2019.09.19; gałęzie drzewa liściastego, grąd; leg. GD, det. TŚ; ISRL 4/PB/19.09.2019.

Uwagi: W Polsce gatunek znany z kilku- dziesięciu stanowisk, w PB dotąd nieodnoto- wany.

Porotheleum fimbriatum (Pers.) Fr., RL-EOkaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

277A; 2019.09.19; kłoda drzewa liściastego, grąd; leg., det. TŚ; TSH 584/2019.

Uwagi: Grzyb znany w PB z trzech od- działów: 98B (Karasiński i Wołkowycki 2015), 402B (Karasiński et el. 2010, Karasiń- ski i Wołkowycki 2015) oraz 451B (Karasiń- ski i Wołkowycki 2015).

Psathyrella hirtosquamulosa (Peck) A.H. Sm.

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

425B; 2019.09.19; kłoda Fraxinus excelsior, łęg; leg., det. TŚ; TSH 574/2019.

Uwagi: W Polsce gatunek znany tylko z PB, w której został odnotowany na dwóch stanowiskach – w oddz. 368A (Karasiński et al. 2010) oraz 248 (Gierczyk et al. 2013).

# Resupinatus poriaeformis (Pers.) Thorn, Moncalvo & Redhead

Okaz badany: BPN, oddz. 399A;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 564/2019.

Uwagi: W Polsce znany współcześnie z trzech lokalizacji: w okolicach Świebodzina (Ślusarczyk 2012), w Cieszynie (Chachuła et al. 2015) i w Kaszubskim PK (Karasiński 2016), z PB dotąd niepodawany.

Rigidoporus sanguinolentus (Alb. &

Schwein.) Donk (Physisporinus sanguinolen- tus (Alb. & Schwein.) Gillet)

Okaz badany: BPN, oddz. 370D;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 551/2019.

Uwagi: Na terenie PB stwierdzony zarów- no w BPN – oddz. 340A, 340Fc, 340Gl, 374C, 375AF (Karasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowycki 2015, Niemelä 2013), jak i poza Parkiem lub bez precyzyjniejszej lokalizacji (Domański 1965, 1967, 1972, Anonymous 1968, Szczepkowski et al. 2008, Gierczyk et al.

2014, Karasiński i Wołkowycki 2015), z oddz.

370D dotąd niepodawany.

Sarcoporia polyspora P. Karst. (Parma- stomyces transmutans (Overh.) Ryvarden &

Gilb.), RL-V

Okaz badany: BPN, oddz. 399B;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 557/2019.

Uwagi: W Polsce gatunek znany tylko z terenu PB, gdzie był odnotowany zarówno bez precyzyjniejszej lokalizacji (Domański 1965, 1967, Kotlaba i Lazebniček 1967, Ano- nymous 1968) jak i z kilku oddziałów na te- renie BPN (Karasiński et al. 2010, Niemelä 2013, Karasiński 2014, Karasiński i Wołko-

(16)

wycki 2015, Gierczyk et al. 2018, 2019b), z oddz. 399 dotąd niepodawany.

Sistotrema brinkmannii (Bres.) J. Erikss.

Okaz badany: BPN, oddz. 370C;

2019.09.18; na grzybie poliporoidalnym, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 579/2019.

Uwagi: W PB odnotowano ten gatunek wyłącznie w BPN (Karasiński et al. 2010), z oddz. 370 nie był podawany.

Sistotrema raduloides (P. Karst.) Donk Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

277A; 2019.09.19; kłoda, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 590/2019.

Uwagi: Grzyb do niedawna znany wy- łącznie z PB, głównie z BPN (Karasiński et al.

2009, 2010, Gierczyk et al. 2013, 2014), kilka lat temu stwierdzony też w Kampinoskim PN (Karasiński et al. 2015), z oddz. 277 PB nie- notowany.

Skeletocutis carneogrisea A. David Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

308A; 2019.09.19; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 539/2019.

Uwagi: Z PB podawany bez precyzyjnej lokalizacji (Domański et al. 1967, Niemelä 2013, Gierczyk et al. 2014) oraz z BPN (Ka- rasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowyc- ki 2015), a także z Nadl. Hajnówka z oddz.

439A.

Skeletocutis odora (Sacc.) Ginns, RL-V Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

474A; 2019.09.20; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 547/2019.

Uwagi: Grzyb znany z wielu stanowisk (m.in. Karasiński et al. 2010, Karasiński i Wołkowycki 2015, Gierczyk et al. 2015a, 2019b), z oddz. 474 nieznany.

Spongiporus floriformis (Quél.) Zmitr.

(Oligoporus floriformis (Quél.) Gilb. & Ryvar- den), RL-V,

Okaz badany: Nadl. Białowieża; oddz.

307Da; 2019.09.19; kłoda Tilia, grąd; leg. GD, det. SP; ISRL PAN 3/PB/19.09.2019 (fot. 6).

Uwagi: Z PB podawany kilkakrotnie bez lokalizacji (Domański 1967, Domański et al.

1967, 1973, Niemelä 2013) i z terenu BPN – oddz. 106Bf, 314Dd, 402Ak (Karasiński et al.

2010) oraz 254D i okolicy drogi Tryb Dyrek- cyjny (Karasiński i Wołkowycki 2015), poza PBN znany z Nadl. Hajnówka (oddz. 412C) (Karasiński i Wołkowycki 2015).

Stereophlebia tuberculata (Berk. & M.A.

Curtis) Zmitr. (Phlebia albida H. Post.), RL- -ExOkaz badany: BPN, oddz. 374C;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 593/2019.

Uwagi: Na terenie PB odnotowany tylko raz w BPN, w oddz. 340Fc (Karasiński et al.

2010).

Tomentella fusca (Pers.) J. Schröt. (To- mentella ferruginea (Pers.) Pat.)

Okaz badany: 1. BPN, oddz. 374D;

2019.09.18; gałąź na ziemi, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 544/2019. 2. Nadl. Białowieża, oddz. 277A; 2019.09.19; gałąź drzewa liścia- stego, grąd; leg., det. TŚ; TSH 554/2019.

Uwagi: Z Puszczy znany tylko z obsza- ru BPN (Karasiński et al. 2010, Holec et al.

2019), z oddz. 277 i 374 niepodawany.

Trechispora hymenocystis (Berk. & Bro- ome) K.H. Larss.

Okaz badany: Nadl. Białowieża, oddz.

277A; 2019.09.19; kłoda drzewa liściastego, grąd; leg., det. TŚ; TSH 585/2019.

Uwagi: Do niedawna znany wyłącznie z PB. Kilka lat temu stwierdzony też w Kam- pinoskim PN (Karasiński et al. 2015) oraz w Kaszubskim PK (Karasiński 2016).

Tremella aurantia Schwein.

Okaz badany: BPN, oddz. 399Ac;

2019.09.21; kłoda drzewa liściastego, grąd;

vid. GD. (fot. 5)

Uwagi: Znany z kilku oddziałów w PB (Bujakiewicz i Kujawa 2010, Karasiński et al.

2010, Gierczyk et al. 2015b), w oddziale 399 odnotowany w pododdziałach B i D (Kara- siński et al. 2010).

Xylobolus frustulatus (Pers.) Boidin, RL-V

(17)

Okaz badany: 1. (bold) BPN, oddz.

399Aa; 2019.09.21; kłoda Quercus, grąd; vid.

GD. 2. (bold) Nadl. Białowieża, oddz. 425B;

pień Quercus, grąd; vid. SP. 425B; pień Qu- ercus, grąd.

Uwagi: Znany z wielu lokalizacji w PB, która jest ważną ostoją licznej populacji tego gatunku, odnotowany też w oddziale 399, ale w pododdziale B (Karasiński et al. 2010).

Xylodon brevisetus (P. Karst.) Hjort- stam & Ryvarden

Okazy badane: 1. BPN, oddz. 374A;

2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 562/2019. 2. BPN, oddz.

374D; 2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 575/2019. 3. BPN, oddz. 399A; 2019.09.21; gałąź Picea abies, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 540/2019.

Uwagi: W PB znany z trzech stanowisk w BPN – oddz. 341Db (Karasiński et. al. 2010), 372C (Holec et al. 2019 jako Hyphodontia cf.

breviseta) i 374C (Gierczyk et al. 2019b).

Xylodon spathulatus (Schrad.) Kuntze Okaz badany: 1. BPN, oddz. 370C;

2019.09.21; kłoda Picea abies, bór mieszany;

leg., det. TŚ; TSH 556/2019. 2. BPN, oddz.

374C; 2019.09.18; kłoda Picea abies, bór mie- szany; leg., det. TŚ; TSH 583/2019. 3. Nadl.

Białowieża, oddz. 277A; 2019.09.19; gałąź Pi- nus sylvestris, bór mieszany; leg., det. TŚ; TSH 573/2019.

Uwagi: W PB znany z trzech oddziałów w BPN (Karasiński et al. 2010) oraz bez precy- zyjnej lokalizacji (Langer 1994).

Na znanych wcześniej stanowiskach od- notowano następujące gatunki:

Auricularia mesenterica (Dicks.) Pers., RL-R – BPN, oddz. 399Ac.

Ceraceomyces borealis (Romell) J. Erikss.

& Ryvarden – BPN, oddz. 374D.

Exidiopsis calcea (Pers.) K. Wells, RL-V – BPN, oddz. 374A.

Grifola frondosa (Dicks.) Gray, ChC, RL- V, (fot. 4) – Nadl. Białowieża, oddz. 364C.

Hapalopilus croceus (Pers.) Bondartsev &

Singer, ChS, RL-E – BPN, Park Pałacowy w Białowieży.

Postia tephroleuca (Fr.) Jülich (= Postia lactea (Fr.) P. Karst.) – BPN, oddz. 374D.

Resinoporia sitchensis (D.V. Baxter) Audet (= Antrodia sitchensis (D.V. Baxter) Gilb. &

Ryvarden) – BPN, oddz. 370D.

Serpula himantioides (Fr.) P. Karst., RL-R – BPN, oddz. 399.

Steccherinum bourdotii Saliba & A. David – BPN, oddz. 374C.

Xylodon flaviporus (Berk. & M.A. Curtis ex Cooke) Riebesehl & E. Langer (= Schizo- pora flavipora (Berk. & M.A. Curtis ex Co- oke) Ryvarden) – BPN, oddz. 373B.

PODSUMOWANIE

XXV Wystawa Grzybów Puszczy Biało- wieskiej odbyła się w dniach 21-22 września 2019 roku w Białowieży. Prace terenowe po- przedzające XXV Wystawę Grzybów Pusz- czy Białowieskiej, podobnie jak w latach poprzednich, przyczyniły się do poszerzenia wiedzy o różnorodności grzybów tego kom- pleksu leśnego. Oprócz 159 taksonów pre- zentowanych na wystawie, dodatkowo odno- towano 51 gatunków. Znaleziono dwa gatun- ki nowe dla Polski (Hypomyces microspermus i Ophiocordyceps variabilis) oraz sześć gatun- ków nowych dla Puszczy Białowieskiej (Exi- dia cartilaginea, Hygrophoropsis rufa, Pluteus petasatus, Porostereum spadiceum, Resupina- tus poriaeformis, Scleroderma cepa). Wśród zaprezentowanych na wystawie lub tylko od- notowanych grzybów cztery gatunki podle- gają ochronie (Fistulina hepatica, Fomitopsis rosea, Grifola frondosa i Hapalopilus croceus), a 53 znajdują się na czerwonej liście grzybów.

Wśród nich dwa mają kategorię zagrożenia Ex (Baltazaria galactina i Stereophlebia tuber- culata), 15 ma kategorię E (m.in. Crustoder- ma dryinum, Phlebia centrifuga, Phleogena faginea), 21 – kategorię V (m.in. Exidiopsis calcea, Hericium cirrhatum, Xylobolus frustu- latus), a 15 – kategorię R (m.in. Porostereum spadiceum, Serpula himantioides, Trichaptum biforme). Uwzględniając niepublikowane (i nieujęte w tej pracy) dane o gatunkach grzy- bów stwierdzonych przez zespół z Instytutu

(18)

Dendrologii PAN (Leski i Wilgan, npbl.), aktualna lista grzybów wielkoowocnikowych tego kompleksu leśnego liczy obecnie 2187 taksonów (gatunków, odmian i form).

PODZIĘKOWANIA

Autorzy składają podziękowania Dyrek- torowi Białowieskiego Parku Narodowego, Panu dr. Michałowi Krzysiakowi oraz wszyst- kim Pracownikom Ośrodka Edukacji Ekolo- gicznej BPN za wszechstronną pomoc pod- czas prac terenowych i przygotowania Wysta- wy. Dziękujemy także uczniom Technikum

Leśnego w Białowieży – Panom Bartoszowi Leśnikowi, Aleksandrowi Szablukowi, Szy- monowi Półjanowskiemu, Adamowi Oziabło, za pomoc w zbieraniu grzybów na Wystawę.

Państwu Mirosławie i Mirosławowi Wanto- ch-Rekowskim oraz Pani Izabeli Kulińskiej dziękujemy za dostarczenie owocników inte- resujących gatunków grzybów. Serdeczne po- dziękowania składamy także anonimowemu uczestnikowi XXVIII kongresu Mykologów Europejskich, autorowi rysunku na jednym z owocników lakownicy spłaszczonej (fot. 2) i wszystkim innym osobom, które wspomaga- ły nas przy kompletowaniu i identyfikowaniu grzybów.

LITERATURA

ANONYMOUS. 1968. Compte-rendu du IV-éme Congrés des Mycologues Europeéns Warszawa 1966.

Acta Mycol. 4, 2: 181-198.

BŁOŃSKI F., DRYMMER K., EJSMOND A. 1888. Sprawozdanie z wycieczki botanicznéj, odbytéj do puszczy Białowieskiéj w lecie 1887. Pam. Fizyjogr. 8, 3: 59-155.

BUJAKIEWICZ A., CHLEBICKI A., CHMIEL M.A., CIEŚLIŃSKI S., CZYŻEWSKA K., FALIŃSKI J.B., GLANC K., GŁOWACKI Z., KLAMA H., KOMOROWSKA H., LISIEWSKA M., MAJEWSKI T., MROZIŃSKA T., MUŁENKO W., SADOWSKA B., SKIRGIEŁŁO A., ZAŁUSKI T., ŻARNOWIEC J. 1992. Check-list of cryptogamous and seminal plant species recorded during the period 1987-1991 on the permanent plot V-100. In: FALIŃSKI J.B., MUŁENKO W. (Eds.). 1997. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park (Project CRYPTO). Phytocoenosis. Archivum Geobotanicum. Vol. 3: 1-48.

BUJAKIEWICZ A., KUJAWA A. 2010. Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej. Parki nar. Rez. Przyr. 29, 1: 3-26.

CHACHUŁA P., DORDA A., FIEDOR M., RUTKOWSKI R. 2015. Grzyby Cieszyna. Urząd Miejski w Cieszynie.

CHMIEL M.A. 2006. Checklist of Polish larger Ascomycetes. In: MIREK Z. (Ed.). Biodiversity of Poland.

Vol. 8. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.

CHLEBICKI A., CHMIEL M.A. 2006. Microfungi of Carpinus betulus from Poland I. Annotated list of microfungi. Acta Mycol. 41, 2: 253-278.

CLEMENÇON H. 2009. Methods for Working with Macrofungi. Laboratory cultivation and preparation of larger fungi for light microscopy. IHW-Verlag, Eching.

DOMAŃSKI S. 1965. Flora Polska. Rośliny zarodnikowe Polski i ziem ościennych. Grzyby (Fungi).

Podstawczaki (Basidiomycetes), Bezblaszkowe (Aphyllophorales), Żagwiowate I (Polyporaceae I), Szczecinkowate I (Mucronoporaceae I). PWN, Warszawa.

DOMAŃSKI S.1967. Specifity of wood-inhabiting mycoflora of the Białowieża National Park with a spe- cial regard to Aphyllophorales. Sylwan 111, 1: 17-27.

DOMAŃSKI S. 1970. Wood-inhabiting fungi in Białowieża virgin forest in Poland XV. Polyporus dichro- us Fr. and Polyporus pannocinctus Romell in culture. Acta Soc. Bot. Pol. 39, 3: 531-538.

DOMAŃSKI S. 1972. Fungi, Polyporaceae I (resupinatae), Mucronoporaceae I (resupinatae). Foreign Scientific Publications Department of the National Center for Scientific, Technical and Economic Information, Warsaw.

DOMAŃSKI S., ORŁOŚ H., SKIRGIEŁŁO A. 1967. Podstawczaki (Basidiomycetes). Bezblaszkowe (Aphy- llophorales). Żagwiowate II (Polyporaceae pileatae), szczeciniakowate II (Mucronoporaceae pileatae),

(19)

lakownicowate (Ganodermataceae), bondarcewowate (Bondarzewiaceae), boletkowate (Boletopsida- ceae), ozorkowate (Fistulinaceae). In: KOCHMAN J., SKIRGIEŁŁO A. (Eds.). Grzyby (Mycota). Vol.

3. PWN, Warszawa.

DOMAŃSKI S., ORŁOŚ H., SKIRGIEŁŁO A. 1973. Fungi. Polyporaceae II (pileatae), Mucronoporaceae II (pileatae), Ganodermataceae, Bondarzewiaceae, Boletopsidaceae, Fistulinaceae. Foreign Scientific Publications Department of the National Center for Scientific, Technical and Economic Informa- tion, Warsaw.

DOMIAN G. 2018. Hygrophoropsis rufa. ID 320577. In: SNOWARSKI M. Atlas grzybów Polski. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Dostęp 21.02.2020. [http://www.grzyby.pl/rejestr- -grzybow-chronionych-i-zagrozonych.htm].

DOMIAN G. 2019. Hygrophoropsis rufa. ID 327520. In: SNOWARSKI M. Atlas grzybów Polski. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Dostęp 21.02.2020. [http://www.grzyby.pl/rejestr- -grzybow-chronionych-i-zagrozonych.htm].

DOMINIK T. 1936. Materiały do flory grzybów mikroskopowych zachodniej Polski. Sprawozdanie Ko- misji Fizjograficznej 70. Polska Akademia Umiejętności: 1-72.

FALIŃSKI J.B., MUŁENKO W. (Eds.). 1997. Cryptogamous plants in the forest comunities of Białowieża National Park. Ecological Atlas (Project CRYPTO 4). Phytocoenosis. Supplementum Bibliographiae Geobotanicae. Vol. 7.

GIERCZYK B., SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A. 2013. XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.

Parki nar. Rez. Przyr. 32, 2: 88-112.

GIERCZYK B., KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A., KARASIŃSKI D. 2014. Materiały do poznania myko- bioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 25, 1: 3-36.

GIERCZYK B., KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A. 2015a. XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 26, 1: 11-29.

GIERCZYK B., KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A., ŚLUSARCZYK T., KOZAK M., MLECZKO P. 2015b.

XXI Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowie- skiej. Przegl. Przyr. 26, 3: 10-50.

GIERCZYK B., ŚLUSARCZYK T., SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A. 2017. XXII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 28, 1: 59-84.

GIERCZYK B., ŚLUSARCZYK T., SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A. 2018. XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 29, 2: 9-57.

GIERCZYK B., KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A., ŚLUSARCZYK T., PACHLEWSKI T., CHACHUŁA P., DOMIAN G. 2019a. Macrofungi of the Bieszczady Mountains. Acta Mycol. 54, 2: 1124.

GIERCZYK B., ŚLUSARCZYK T., SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A. 2019b. XXIV wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 30, 2: 3-32.

HOLEC J., BĚŤÁK J., DVOŘÁK D., KŘÍŽ M., KUCHAŘÍKOVÁ M., KRZYŚCIAK-KOSIŃSKA R., KUČERA T. 2019. Macrofungi on fallen oak trunks in the Białowieża Virgin Forest – ecological role of trunk parameters and surrounding vegetation. Electronic supplement. Czech Mycol. 71, 1: 65-89.

KARASIŃSKI D. 2014. Puszczańskie rarytasy. Białowieski Park Narodowy, Białowieża.

KARASIŃSKI D. 2016. Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Tom. 1. Charakte- rystyka Mykobioty. Acta Bot. Cassubica. Monographiae 7.

KARASIŃSKI D., KUJAWA A., PIĄTEK M., RONIKIER A., WOŁKOWYCKI M. 2009. Contribution to biodiversity assessment of european primeval forests: new records of rare fungi in the Białowieża Forest. Pol. Bot. J. 54, 1: 55-97.

KARASIŃSKI D., KUJAWA A., SZCZEPKOWSKI A., WOŁKOWYCKI M. 2010. Wykaz gatunków stwierdzonych w Białowieskim Parku Narodowym podczas prac do Planu ochrony 2011-2030. Bia- łowieski Park Narodowy, Białowieża. Maszynopis.

KARASIŃSKI D., KUJAWA A., GIERCZYK B., ŚLUSARCZYK T., SZCZEPKOWSKI A. 2015. Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.

KARASIŃSKI D., WOŁKOWYCKI M. 2015. An annotated and illustrated catalogue of polypores (Aga- ricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland). Pol. Bot. J. 60, 2: 217-292.

(20)

KNUDSEN H., VESTERHOLT J. (Eds.). 2012. Funga Nordica. Agaricoid, boletoid, clavarioid, cyphelloid and gasteroid genera, 2nd ed. Nordsvamp, Copenhagen.

KOŁODZIEJCZYK K. 2015. Hygrophoropsis rufa. ID: 271562. In: SNOWARSKI M. Atlas grzybów Polski.

Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Dostęp 21.02.2020. [http://www.grzyby.pl/

rejestr-grzybow-chronionych-i-zagrozonych.htm].

KOTLABA F., LAZEBNIČEK J. 1967. The fourth European Mycological Congress, Poland 1966. Česká Mykol. 21, 1: 54-9.

KUJAWA A. 2020. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mykologicznej. In: SNOWARSKI M. (Ed.).

Atlas grzybów Polski. Dostęp 10.02.2020. [http://www.grzyby.pl/grzyby-makroskopijne-Polski-w-li- teraturze-mikologicznej.htm].

KUJAWA A., GIERCZYK B., KOZAK M., MLECZKO P., ŚLUSARCZYK T. 2017. Różnorodność wiel- koowocnikowych grzybów agarykoidalnych, boletoidalnych i hypogeicznych Puszczy Białowieskiej – założenia projektu i wstępne wyniki. Fragm. Flor. Geobot. Polon. 24, 1: 119-131.

LANGER E. 1994. Die Gattung Hyphodontia John Eriksson. Bibl. Mycol. 154.

LISIEWSKA M. 1994. Marasmius and allied genera in forest communities of the Białowieża National Park. Acta Mycol. 29, 1: 59-67.

MUŁENKO W., MAJEWSKI T., RUSZKIEWICZ-MICHALSKA M. (Eds.). 2008. A preliminary checklist of micromycetes in Poland. In: MIREK Z. (Ed.). Biodiversity of Poland. Vol. 9. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.

NESPIAK A. 1959. Studia nad udziałem grzybów kapeluszowych w zespołach leśnych na terenie Biało- wieskiego Parku Narodowego. Mon. Bot. 8: 3-141.

NIEMELÄ T. 2013. Grzyby poliporoidalne Puszczy Białowieskiej. Klucz do oznaczania wraz z opisami gatunków. Białowieski Park Narodowy, Białowieża.

PILÁT A. 1950. Contribution to the knowledge of the Hymenomycetes of Białowieża virgin forest in Poland. Stud. Bot. Čechoslov. 11: 145-173.

ROBERT V., STEGEHUIS G., STALPERS J. 2005. The MycoBank engine and related databases. Dostęp 10.01.2020. [http://www.mycobank.org].

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzy- bów (Dz. U. z 2014, poz. 1408).

SCHROETER J. 1908. Die Pilze Schlesiens. Zweite Hälfte. In: COHN R. (Ed.). Kryptogammen-Flora von Schlesien 3. Pilze. J.U. Kern’s Verlag, Breslau.

SIEMASZKO W. 1925. Fungi bialowiezenses exsiccati. Centuria secunda. Acta Insitituti Phytopathologici Scholae Superioris Agroculturae Varsaviensis 1-17.

SKIRGIEŁŁO A. 1998. Macromycetes of oak-hornbeam forests in the Białowieża National Park – moni- toring studies. Acta Mycol. 33: 171-189.

SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A., KARASIŃSKI D., GIERCZYK B. 2008. Grzyby zgromadzone na XIV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej. Parki nar. Rez. Przyr. 27, 4: 115-133.

SZCZEPKOWSKI A., KUJAWA A., KARASIŃSKI D., GIERCZYK B. 2011. XVII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej w Hajnówce. Parki nar. Rez. Przyr. 30, 3-4: 129-134.

ŚLUSARCZYK T. 2012. Lasy robiniowe ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.

Przegl. Przyr. 23, 2: 11-41.

WOJEWODA W. 2003. Checklist of Polish larger Basidiomycetes. In: MIREK Z. (Ed.). Biodiversity of Poland. Vol. 7. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.

WOJEWODA W., ŁAWRYNOWICZ M. 2006. Red list of the macrofungi in Poland. In: MIREK Z., ZA- RZYCKI K., WOJEWODA W., SZELĄG Z. (Eds.). Red list of plants and fungi in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 54-70.

Summary

On 21-22 September 2019 the 25th Exhibition of Fungi of Białowieża Forest was held. 159 taxa were presented at the exhibition and 51 were additionally recorded. Among others two species new to Poland (Hypomyces microspermus and Ophiocordyceps variabilis) and six species new to Białowieża Forest (Exi- dia cartilaginea, Hygrophoropsis rufa, Porostereum spadiceum, Resupinatus poraeformis and Scleroderma cepa) were noted. This year’s exhibition was one of the events accompanying the 18th Congress of Euro- pean Mycologists.

(21)

Adresy autorów:

Anna Kujawa

Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk ul. Bukowska 19, 60-809 Poznań

e-mail: anna.kujawa@isrl.poznan.pl Tomasz Ślusarczyk

os. Widok 15/23, 66-200 Świebodzin e-mail: funalia@wp.pl

Grażyna Domian

ul. Metalowa 9/20, 70-744 Szczecin e-mail: jagd@interia.pl

Sebastian Piskorski

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego ul. Solna 14, 91–423 Łódź

e-mail: s.piskorski@parkilodzkie.pl Konrad Kaczmarek

Sekcja Mykologiczno-Algologiczna Studenckiego Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytet Łódzki

ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź e-mail: kaczmarekkonrad97@gmail.com Aleksandra Gęsiorska

Instytut Biologii Ewolucyjnej, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski ul. Żwirki i Wigury 101, 02-089 Warszawa

e-mail: a.gesiorska@student.uw.edu.pl Michał Gorczak

Instytut Biologii Ewolucyjnej, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski ul. Żwirki i Wigury 101, 02-089 Warszawa

e-mail: gorczak@biol.uw.edu.pl

Cytaty

Powiązane dokumenty

Tym też, obok jednostronnego dążenia możnych (aby łatwo było zdobywać nieruchomości i nadał trudno je tracić, por. 187), można tłumaczyć fakt, że prawo

[r]

ważny jest nie tyle sprawca/aktor i jego status, ile jego miejsce w sieci relacji, a także badanie połączeń i ich zmian (rozpadania się związków i ponownego ich splatania).

POSZUKIWANIE REZERWUARU WŁOŚNICY WŚRÓD DROBNYCH SSAKÓW PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ.. Drobne ssaki leśne (gryzonie i owadożerne) stanowią poważny odsetek pokarmu

Małgorzata Domagała, dr — starszy wykładowca w Zakładzie Systemów Poli‑ tycznych Państw Wysoko Rozwiniętych Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

Wszystkie wymienione fakty mogą skłaniać do wniosku, iż w ostatnich trzydziestu latach w Puszczy Białowieskiej nastąpił wzrost liczebności puchacza, co jest zgodne

Książka „Dwa wieki Puszczy Białowieskiej na łamach »Sylwana«” wpisuje się w przy- padający w 2020 roku jubileusz 200-lecia tego najstarszego czasopisma leśnego w Europie

Doświadczenia ostatnich 30 lat pokazuję, że żadna forma ochrony Puszczy Białowieskiej zaproponowana przez Lasy Państwowe (zasady gospodarki leśnej wprowadzone w