Dziennik Bydgoski, 1937, R.31, nr 19

(1)

cena egz. 20groszy Czytelnicyl ^-^_ Jednajcie ^nam nowych ^abonentów! ²⁴ ^stron.

DZIENNIK BYDGOSKI

Do ..Dziennika" dołączamy^co tydzlefi: Tygodnik Sportowy^{1 Dodatek} powieficiowy.

Redakcja ^otwarta ^od godziny ^8-12 przed południem ⁱ od 4-7 po południu.

Oddział w Bydgoszczy, ^ul. Dworcowa 5. Przedstawicielstwa: w Toruniu, ^ul.

Mostowa 17 ^—w Grudziądzu, ^ul.^Toruńska²² ^w Inowrocławiu, ^ul.^Toruńska ²

w Gdyni. Skwer Kościuszki 24, ^I pt?.

Przedpłata wynosi ^w ekspedycji ⁱ agenturach ^{2.95 zł.} miesięcznie,

8.85 zł.kwartalnie; przez pocztę ^wdom 3.34 zł. miesięcznie, ^lo.OO zł. kwartalnie^

Pod opaską: ^w Polsce 6.95 zł,, zagranice ^{9.26 zł.} miesięcznie.

Redakcja ⁱ Administracja ^w Bydgoszczy, ^ulica ^Poznańska ^12/14.

Rnlrrłnisńw niazamówionvch nia zwrac,a ^ria.

Telefony: Redakcja ^3316. ³³²⁶^. Administracja³³¹⁵ ^- ^Oddział ^w Bydgoszczy ^1299. )! Załofrrciel Jan Teęfca. ^,^| ^Telefon? Przedstaw.’ Tomfi I546. Grndziądz ^1294. Gdynia 1460, Inowrocław 420.

Numer 19 | BYDGOSZCZ, niedziela dnia 24 stycznia ¹⁹³⁷ ^r. ^J _Rok _XXXI.

Nowy

^front.

Tym ^razem ^front wspólnych bolączek i życzeń.

Wspólnymi ^siłami zwalczać zło i wspól

nymi ^siłami domagać się naprawy.

Wnr.13 ,,Dziennika Bydgoskiego14

ukazał się artykuł pt. ,,Rozwińmy sztandary44, którego ^autor nawołuje, by

wreszcie zaprzestać rozmazgajonych la

mentów ^na ^temat potrzeby konsolidacji

i od gadania przechodząc ^do czynów ,,zacząć ^na ^koniec ^coś robić". To też

proponuję, by bodaj ^kilkunastu ^ludzi dobrej ^woli ^zebrało się i próbowało do

gadać się między sobą, ^Z inicjatywą takiej konferencji mogłaby wystąpić redakcja ,,Dziennika Bydgoskiego44, ,,bo przecież ^ktoś początek ^zrobić ^musi44.

Rzeczywiście. Racja ^to święta. Od tego wiecznego stękania ^na ^temat ,,po

gódźmy się44 słabo się robi. Skoro na

prawdę chcemy się godzić, ^no ^to jazda!

Nie jest ^to przecież ^trudno ^tam, gdzie naprawdę jest ^dobra woła, ^a ^nie szu

kanie formułki, by ^w jakiś chytry spo

sób wygrać swój ^interes partyjny. ^Nic dziwnego, ^że ^na przykład mowy pana

Miedzińskiego przeciw żydom ^nie mogą

nikogo przekonać, ^skoro żydów ^w dal

szym ciągu trzyma ^w ,,Gazecie Pol

skiej44, ^bo ^od czynów ^trzeba zaczynać,

a nie od pustych frazesów,

Jeszcze w zeszłym ^roku ^w artykule

,,Konfederacja Ostrobramska44 pisali

śmy ^w ,,Dzienniku Bydg.44 ²⁴ stycznia:

,,Brzmi ^to wprawdzie paradoksalnie, ^nie mniej jest rzeczywistą rzeczywistością,

że mimo rozbicia 1 rozłamów opinia polska jest niewiarogodnie wprost jed

nomyślna ^na ^wielu punktach. Wszyscy

np. zgodnie oburzamy się ^na niespra

wiedliwy system protekcyjny, doma

gamy się, by kwalifikacje zawodowe, fachowość, ^a ^nie plecy decydowały ^o nominacjach różnych osobistości na

odpowiedzialne stanowiska, by mniej było reprezentacyj ^z ^funduszów dyspo

zycyjnych, ^a więcej ^szkół ⁱ szpitali, mniej subwencyj ^dla protegowanych organizacyj, ^a więcej ^na rozbudowę pol

skiego przemysłu ⁱ ^rzemiosła. ^...Skoro więc jesteśmy jednomyślni ^w tylu dzie

dzinach, czyż ^nie należy skonfederować

wszystkich ^sił naszych ^dla przeprowa

dzenia wspólnych ^nam postulatów ^na międzypartyjnym pomoście zgody ⁱ po

rozumienia.?44

Dop-awdy ^strach ^zbiera ^na myśl, ^że gdy ws’zystko ^dokoła ^nas maszeruje pa- rademarszem ku jasno wytkniętym ce

lom, my ciągle ^w miejscu stoimy ⁱ krę

cimy się jak pies ^za własnym ogonem tak, że te zeszłoroczne nasze nawoływa

nia są dziś jak ⁱ przed ^kilkunastu mie

siącami aktualne, czyli ^że ^ani ^na ^krok

nie posunęliśmy się naprzód ^w ^wielkim

dziele zjednoczenia!

Jednomyślność ^zaś opinii publicznej wzbogaciła się jeszcze ^o ^kilka nowych punktów, ^to znaczy, ^że jeszcze bardziej jesteśmy ^zwarci ⁱ zgodni ^w naszych myślach ⁱ tym łatwiej tę konsolidację byłoby przeprowadzić.

Punktów tej stuprocentowej jedno

myślności całego ^narodu jest ^wiele. Za

sadnicze z nich zwą się: l) dobro śledz

twa, 2) zawieszenia, 3) przenoszenia.

Cala Polska bez względu ^na ^różnice partyjne ⁱ ^klasowe stwierdza, ^że prze

milczanie różnych historyj ^ze względu

na ,,dobro śledztwa44 hamuje spręży

stość akcji zwalczającej korupcję. ^Trze- fCiąg dalszy ^na ^stronie 2-ej).

Krytyka, ^{ktdru nia} znajduje pastuchu.

Na jednej ^ławce

^z

żydami

każę ^siedzieć młodzieży polskiej ^minister oświaty.

Potop ^słów ^w dyskusji ^nad ^budżetem oświaty. ^- Ruiny szkolnictwa i nadzieje poprawy.

Czy Polacy pouinni sią ^bić ^x sobą ^o żydów?

CO d własnego sprawozdawcy parłamentarneg o).

Warszawa, ²² stycznia.

Mieliśmy ^w sejmowej komisji bud

żet ministerstwa oświaty. ^Minister wy

powiedział ^bardzo długie przemówienie, sprawozdawca pos. Pochmarski wygło

sił referat na 150 kartkach. Tak samo

,,wyczerpująco44 przemawiali posłowie.

A skutek: inflacja ^s!ów ⁱ ^mówców zatopiła głębszy ^sens rzeczy.

Minister odsłonił ruiny oświaty ^w

Polsce. Wszystko zwali} ^na ^karb kry

zysu. Na tym odcinku nie Znajdzie mi

nister porozumienia ^z opinią publiczną,

która ruinę oświaty ^w ^Polsce ^nie wi

dzi. tylko ^w ^braku pieniędzy, ^ale ^w fa

talnej polityce oświatowej ^braci Jędrze- jewiczćw, po których zostały zgliszcza...

Nie mogą się senatorowie dogadać ^z premierem. ^Większość ^senatu ^uważa,

że rząd ^nie wprowadza ^w życie nowej konstytucji ⁱ stąd ^też płynie jego lekce

ważenie parlamentu, ^zaś premier ^całe zagadnienie konstytucyjno-parlamen-

tarne sprowadził ^do objawów sympatii

lub antypatii osobistej. ^Również ^tak

samo ustosunkował się minister oświa

ty ^do spraw akademickich i pyta się, czy warto toczyć bój ^o miejsce, ^o ław

ki.

Doskonałą odpowiedź ^ministrowi ^dal

pos. Budzyński. ^P. ^minister jest wiel

kim uczonym i profesorem. ^Przemawia

też referująco jak profesor. ^Mówi ^o sprawach ⁱ ^rzeczach ^na podstawie da

nych, ^ale ^trudno się ^w tym wszystkim doszukać, jaki jest pogląd ^ministra ^na wiele zagadnień, jaki np. jest ^ideał wy

chowawczy?

To wszystko, ^co ^w ^czasie dyskusji

poruszano, powiedziane było już ^nie-i

jednokrotnie przedtem ^w ^czasie sejmu poprzedniego. To, ^co się mówi obecnie, jest po prostu wywalaniem ^drzwi ^o- ótwartych. Krytykowano ⁱ wskazywa

no bolączki oświaty, ⁱ kolejnictwa, ⁱ

ministerstwa sprawiedliwości. ^A ^co się zmieniło? Chyba to, ^że ^z każdym ro

kiem jest ^coraz gorzej, szczególnie ^w

kolejnictwie ⁱ ^w ministerstwie spra

wiedliwości itp.

I nie od rzeczy będzie ^tu przypom

nieć, ^że ^do tego ^stanu przyczyniła się polityka ^sfer rządzących, której współ

twórcami są ci posłowie, którzy ^dziś biadolą nad naszą ,,rzeczywistą rzeczy

wistością"^.

B?ak szkół

powszechnych.

Dziś rozpatrywano ^na komisji sej

mowej ^budżet ministerstwa oświaty.

Pierwszy ^zabrał głos ^minister Święto-

sławski. Stwierdza on na wstępie, ^że kryzys pozostawił ^w jego ^resorcie nie

zatarte ślady wielkiego spustoszenia.

Spustoszenie ^to ^można porównać ^do najgroźniejszej klęski żywiołowej, ni

szczącej dobytek ^ludzki ^w innych dzie

dzinach życia zbiorowego ^narodów.

Budżet jest wegetacyjny. ^W szkol

nictwie powszechnym dopiero ^w ^roku

ub. powiększono liczbę êtatów ô ^2.000 (na ogólną ^liczbę ôkoło ^70.090), gdy licz

ba dzieci przekracza ^obecnie ⁵ milio

nów. Polska musi dążyć ^do ^100.000 eta

tów nauczycieli. ^Ministrowi wydaje się rzeczą możliwą i realną, aby ^corocznie

powiększać liczbę ^etatów nauczyciel

skich co najmniej ^o ^4.C00. Gdyby po

wyższe zamierzenia zostały zrealizowa

ne, natenczas po latach ośmiu osią,gnę

libyśmy ^stan, porównywalny ^ze ^stanem, charakteryzującym szkolnictwo po

wszechne szeregu krajów zachodnich.

Ale też powiększenie ^stanu szkolnic

twa zależy ⁱ ^od gmin wiejskich ⁱ miej

skich. Brak nam około 5.C93 izb szkol

nych, gdy ^w ^roku bieżącym oddanych będzie do użytku tylko ^2.500 nowych

izb. Ministerstwo dąży ^do podwojenia budowy budynków szkolnych. Gdyby się powiodło wykonać ^w ^całości ^ten plan, ^to po 9 latach byłoby już pełne

nasycenie.

Przepełnienie ^w szkolnictwie średnim.

Nie lepiej ^rzecz się przedstawia ^w

szkolnictwie średnim. Około 82.000

młodzieży ^musi się uczyć ^w szko

łach prywatnych. ^Liczba tej mło

dzieży powiększa się. Już w roku

bieżącym ministerstwo musialo otwo

rzyć przeszło ⁴⁰ nowych ^oddziałów rów

noległych pierwszej klasy gimnazjalnej.

25% kandydatów, zgłaszających się do

gimnazjów państwowych, ^musialo od

paść ^dla ^braku miejsc. ^Liczba ^uczniów automatycznie będzie się powiększać, gdyż ^obok równoległych ^klas pierw

szych ^trzeba będzie otwierać klasy na

stępne.

Następnie ^minister ^ubolewa, ^iż ^tak

mało jest budynków szkolnych. Mini

sterstwo winno wydatkować ¹¹⁰ ^mi!n,

w ciągu ^{4 lat} ^ze swego budżetu na bu

downictwo, aby szkolnictwo i inne a-

gendy ministerstwa oświaty mogły się jako ^tako rozwijać. ^Z ^obliczeń tych wypada, ^że ministerstwo powinno ^o- trzymać ^z ^funduszu inwestycyjnego po 27,5 mi!n, ^rocznie ^w ciągu ⁴ ^lat.

W zakresie szkolnictwa ogólno

kształcącego, ministerstwo przewiduje organizowanie nowych ^liceów ogólno

kształcących, łącznie ^z gimnazjami.

Przewiduje się stopniowe zwiększanie liczby nauczycieli ^w państwowych szko

łach średnich, ^bowiem ^liczba ^uczniów

stale się powiększa.

Mówiąc ^o szkolnictwie zawodowym, minister stwierdził, ^że jest ^ono ^bardzo

a bardzo piedostateczne. ^W ^bież, ^roku szkolnym, zreorganizowano już ^47%

szkół teg;o typu. Ministerstwo dążyć będzie ^do zreorganizowania ⁱ prze

kształcenia w r. 1937-38 około 57 szkół

na szkoły typu licealnego.

(Ciąg dalszy ^na ^stronie 2-ej).

Gimnastyka ^z... karabinami.

1500 gimnastyków meksykańskich wystąpiło ^z ^karabinami ^na uroczystości rocznicy ^re- syolucji ^z ¹⁹¹⁰ ^r, Tak i W dalekim Meksyku wszyscy przygotowują się ^do ,wojny^,

Dziennik Bydgoski, 1937, R.31, nr 19