Andrzej JAROSIŃSKI*
Możliwości pozyskiwania metali ziem rzadkich w Polsce
Streszczenie: Pierwiastki ziem rzadkich zostały zaliczone do grupy 20 krytycznych surowców mineralnych dla gospodar- ki UE. Można spodziewać się, że popyt na surowce oraz metale ziem rzadkich będzie się zwiększał wraz z roz- wojem nowych technologii i produktów high-tech. W przyrodzie pierwiastki ziem rzadkich występują najczęściej w postaci bastnaesytu (Ce,La)FCO3, monacytu (Ce,La,Y)PO4 i ksenotymu (YPO4). Największe zasoby tych pierwiastków występują w Chinach, USA, Australii, Indiach i Rosji. W UE występuje brak źródeł tych surowców.
W Polsce potencjalnym źródłem tych metali są surowce wtórne np. fosfogipsy apatytowe, zużyty sprzęt elek- tryczny i elektroniczny. Perspektywicznym źródłem wtórnym pierwiastków ziem rzadkich wydają się być popioły lotne ze spalania węgla kamiennego. W artykule przedstawiono kryteria podziału metali ziem rzadkich oraz charakterystykę surowców pod kątem ich otrzymywania. Wypowiedziano się na temat możliwości otrzymywania metali ziem rzadkich w warunkach krajowych.
Słowa kluczowe: surowce pierwiastków ziem rzadkich, fosfogips apatytowy, popioły lotne, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEiE), odzysk
