D z i ś 8 s t r o n !
O p ł a c o n o g o ł ó w k g x g ó r y n w r w r w 1 0 f f r o t K y
P I S M O S P O Ł E C Z N E , G O S P O D A R C Z E , O Ś W I A T O W E I P O L I T Y C Z N E D L A W S Z Y S T K I C H S T A N Ó W
N r 1 3 1
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA s o b o ta d n ia 1 3 lis to p a d a 1 9 3 7
R o k 1 9W s p ó l n a d e k l a r a c j a
rządu pslshgo i rząjii Rzeszy Niemiecki
Tragiczny wypadek
S Ś w i e c i e . W P rz e c h o w ie , p o w ia t
। { ś w ie c k i, w y d a rz y ł s ię n ie sz c z ę śliw y m w y p a d e k . T a d e s u z G ło w in k o w s k 1 z K a lis z a w ra z z in n y m i h a n d la r z a 'ic ic - c h a l s a m o c h o d e m c ię ż a ro w y m z to w a -
■1 re m n a ja r m a rk d o Ś w ie c ia . P o n ie w a ż
w sprawie traktowania mniejszości narodowej
G ło w in k o w sk ic h u lo k o w a ło się n a w ie rz c h u s a m o c h o d u n a to w a rz e . P rz e c h o w c m k ie ro w c a s a m o c h o d u P o w y ż sze z a sa d y n ie m o g ą w ż a d n y m ż a ro w e g o , w y m ija ją c fu rm a n k ę , ra z ie n a ru s z y ć o b o w ią z k u b e z w z g lę d n e j c h a ł n a b rz e g sz i s y . w s k u te k c z e g i lo ja ln o ś c i c z ło n k ó w m n iejs z o ś c i w s to s u n - le z ie je d n e g o z d rz e w p rz y d ro ż i k u d o p a ń s tw , k tó re g o są o b y w a te lam i z e p c h n ę ły 1 a d e u s z a G lo w in k o w sk ie g o
' #1 rr cnmnOhnHII L ł i W \' linP.t ninP Tl t 7 1 P
R z ą d P o ls k i i R z ą d N ie m ie c k i m iały sp o so b n o ść o m ó w ić w sp o só b p rz y ja z n y p o ło ż en ie m n iejsz o śc i p o ls k ie j w N ie m c z e c h i m n ie jsz o ś c i n ie m ie c k ie j w P o lsc e . W y ra ż a ją o n e je d n o m y śln ie p rz e św ia d c z e
n ia , ż e tra k to w a n ie m n ie jsz o śc i p o sia d a d u ż e z n a c z e n ie d la d a lsz e g o ro z w o ju w z a
je m n y c h s to su n k ó w s ą s ie d z k ic h m ięd z y m n ie jsz o śc i n ie p o c ią g n ie z a so b ą P o ls k ą i N ie m c a m i, o ra z że p o m y ś ln e p o ło - n y c h d la n ic h n a s tę p s tw ,
z e n ie ty c h m n ie jsz o śc i m o ż e b y ć w k a ż d y m ' y ' ‘_ _ ‘ ‘
z o b u k ra jó w o ty le s k u te c z n ie j z a p ew n io - b ę d z ie p ra w o z rz e s z e n ia się w s to w a rz y - p rz y ja z n y c h s ą s ie d z k ic h m ię d zy P o ls k ą i to m n o ś c i, z m a rl.
2 . C z ło n k o w ie m n ie jsz o śc i m a ją p ra w o sw o b o d n e g o u ż y w an ia sw eg o ję z y k a w sło w ie i p iśm ie z a ró w n o w sw y c h s to s u n k a c h , ja k o te ż w p ra s ie i n a z e b ra n ia c h p u b lic z n y c h . P ie lę g n o w a n ie ję z y k a , o b y c z a jó w o jc z y s ty c h , z a ró w n o w ż y c iu p u
b lic z n y m , ja k i p ry w a tn y m p rz e z c z ło n k ó w 'd ą ż e n iu d o z a p e w n ie n ia m n ie jsz o śc i o d p o - z s a m o c h o d u , k tó ry u p a d a ją c n a - u je m - [ w ie d n ic h w a ru n k ó w b y tu i h a rm o n ijn e g o o d n ió s ł ta k p o w a ż n e o b ra ż e n ia , ż e o
{ w sp ó łż y c ia z w ię k sz o śc ią n a ro d o w ą , c o p rz e w ie z ie n iu g o d o s z p ita la p o u p ly 3 . C z ło n k o m m n ie jsz o śc i z a p e w n io n e p rz y c z y n i się d o ro z w o ju i z a c ie ś n ie n ia w ie 2 g o d z in , n ie o d z y s k a w s z y p rz y n e , o ile w ię k sz ą is tn ie ć b ę d z ie p e w n o ść ,1
ż e w d ru g im k ra ju b ę d z ie się p o s tę p o w a ło w m y śl ta k ic h sa m y c h z a sa d .
D la te g o te ż o b y d w a rz ą d y s tw ie rd z ić m o g ły z z a d o w o le n ie m , ż e k a ż d e z o b u p a ń s tw u z n a je w ra m a c h sw e j s u w e re n
n o śc i d la s ie b ie m ia ro d a jn e n a s tę p , w y ty -1 . . . . . . . - c z n e p o s tę p o w a n ia w o b e c w y m ie n io n y c h ę g n o w a n ia ż y c ia re lig ijn e g o w sw y m o j-
mniejszości. i c z y sty m ję z y k u , o ra z p ra w a o rg a n iz a c ji 1 . W z a je m n y sz ac u n e k d la n a ro d o w o ś-1 k .o śc ic In ei- S to s u n k i is tn ie ją c e w d z ie d z i- c i p o ls k ie j i n ie m ie c k ie j z a k a z u je sa m p rz e z n ie. w y z a a n ,o w e i i d z ia ła ln o ś c i d o b ro c z y n -
się w s z e lk ie g o u siło w a n ia p rz y m u s o w e g o >n e j n ie b ę d ą p rz e d m io te m in g e re n c ji, a s y m ilo w a n ia m n ie jsz o śc i, p o d a w a n ia w ' 5 . C z ło n k o m m n ie jsz o śc i n ie m o g ą b y ć w ą tp liw o ś ć p rz y n a le ż n o ś c i d o n ie j, lu b c z y n io n e u tru d n ie n ia i s ta w ia n ie p rz e s z k ó d c z y n n e u tru d n ia n ie w u ja w n ia n iu te j z p o w o d u ic h p rz y n a le ż n o ś c i d o m n ie jsz o - p rz y n a le ż n o ś c i. i śc i p rz y w y b o rz e lu b w y k o n y w a n iu z a w o -
W sz c z e g ó ln o śc i n ie b ę d z ie w c a le w y d u i w d z ia ła ln o ś c i g o s p o d a rc z e j. K o rz y - w ie ra n y n a c is k n a m ło d o c ia n y c h c z ło n k ó w s ta ją o n i w d z ie d z in ie g o s p o d a rc z ej z ty c h m n ie js z o śc i w c e lu ic h w y n a ro d o w ie n ia . 1 sa m y ch p ra w c o c z ło n k o w ie w ię k sz o śc i w
s z e n ia c h , ró w n ie ż o c h a ra k te rz e k u ltu ra l
n y m i g o rp o d a rc z y m .
4 . M n iejsz o ść m o że z a k ła d a ć i u trz y m y w a ć sz k o ły z n a u c z a n ie m w ję z y k u o j
c z y sty m . W d z ie d z in ie k o ś c ie ln e j p rz y z n a n e b ę d ą c z ło n k o m m n ie jsz o śc i p ra w a p ie
D
sz c z e g ó ln o śc i c o d o p o s ia d a n ia i n a b y w a n ia n ie ru c h o m o śc i.
N ie m c a m i s to s u n k ó w . * * *
wojny Japońsko-Chińskiej
Z g o n M a c D o n a l d a
śmierć zaskoczyła go na okręcie
L o n d y n . B y ły p re m ie r i z n a n y | J a m e s R a m sa y M a c D o n a ld u ro d z ił m ą ż s ta n u A n g lii R a m s a y M a c D o n a ld | s ię w m a łe j s z k o c k ie j w io s c e r y b a c k ie j z m a r ł n a u d a r s e r c a n a p o k ła d z ie s t a t- i L o s s ie m o u th . R o d z ic e je g o b y li b a r d z o k u p a s a ż e r s k ie g o w d r o d z e d o A m e r y - u b o d z y . J a k o m ło d y c z ło w ie k . M a c k i P o łu d n io w e j. D o n a ld u d a ł s ię d o L o n d y n u , g d z ie * M a c D o n a ld lic z y ł 8 1 la t. p ie r w s z e la ta s p ę d z ił w c ię ż k ie j w a lc e B y ł o n d łu g o le tn im c z o ło w y m p r z y - o b y t. M ło d y M a c D o n a ld p r z e z d łu ż - w ó d c ą a n g ie ls k ie j P a r tii P r a c y i o d s z y c z a s p r a c o w a ł ja k o d r o b n y u r z ę d - 1 9 0 6 r o k u p o s łe m d o I z b y G m in . jn ik w p r z e d s ię b io r s tw a c h h a n d lo w y c h , i
B y ł c z te r c k r o tn ie p r e m ie re m r z ą d u p o ś w ię c a ją c k a ż d ą w o ln ą c h w ilę n a u - D o n a ld u d a ł s ię d o L o n d y n u , g d z ie * p ie r w s z e la ta s p ę d z ił w c ię ż k ie j w a lc e
W . B r y ta n ii. W r o k u 1 9 5 0 r o z s ta ł s ię z P a r tią P r a c y i s tw o r z y ł w ła s n e s tr o n n ic tw o t. z w . N a r o d o w ą P a r tię P r a c y . W g a b in e c ie B a ld w in a , k tó r y p r z e p r o w a d z ił a b d y k a c ję k r ó la E d w a r
d a V I I I b y ł w ic e p r e m ie r e m .
W y c o f a ł s ię z c z y n n e j p o lity k i w r o k u 1 9 0 0 , k ie r m a ju b r . z a r a z p o k o r o n a c ji J e r z e g o V I L a b o u r P a r ty .
c e . W k o ń c u p o r z u c ił s w ą p r a c ę w p r z e d s ię b io r s tw a c h h a n d lo w y c h i z o s ta ł p r y w a tn y m s e k r e ta r z e m r a d y k a l
n e g o p o lity k a T o m a s z a L o u g h a . u k tó r e g o p r a c o w a ł 4 la ta . W ła ś c iw ą k a r ie r ę p o lity c z n ą r o z p o c z ą ł M a c D o n a ld w r o k u 1 9 0 0 , k ie d y z o s ta ł s e k r e ta r z e m w
G d y ś w ia t c a ły w z d y c a a d o p o k o ju , n a u lic a c h S z a n g h a ju .d n ie ją z ia sŁ e lk i z
feiŁ tss
d r u tu k o lc z a s te g o
P E K IN . W a lk a n a u lic a c h T a iy u a n u , D z is ia j ra n o a r ty le r ia d o k o n a ła trz e - ja k d o n o s i R e u te r , tr w a w d a ls z y m c ią g u c ie g o w y ło m u w m u rz e , p o c z y m p ie c h o ta z w y ją tk o w ą z a c ie k ło śc ią , b ie rz e w n ie j ja p o ń s k a z a ję ła p ó łn o c n o -z a c h o d n ią c z ę ś ć u d z ia ł a r ty le r ia i lo tn ic tw o . J a p o ń c z y c y m ia s ta . T rz e c ia c z ę ś ć T a iy u a n u z n a jd u je p o w o li b e z u s ta n n ie w a lc z ą c , i
: c h iń c z y k ó w w k ie r u n k u p o łu d n io w y m . A r ty le r ia ja p o ń s k a d o k o n a ła w m u ra c h o ta c z a ją c y c h m ia s to d w ó c h w y ło m ó w , p rz e z k tó r e p ie c h o ta w ta rg n ę ła d o m ia s ta , 1 c z ę ś ć N a u lic a c h z a c z ę ły s ię n ie z w y k le z a c ię te w a lk i. C h iń c z y c y o s trz e liw u ją ja p o ń c z y -
Z a m a c h s t a n u w B r a z y l i i
R i o d e J a n e i r o . T
p r e z y d e n t r e p u b lik i V a rg a s d o k o n a ł f o r m r e p u b lik a ń s k ic h .
p r z e w r o tu , w p r o w a d z a ją c z a s a d n ic z ą Z a m a c h d o k o n a n y z o s ta ł w p r z e d - rw-» i -w r. 4 r x r -» n o n n i n rl ’ rl r, i
mIa/A\X Lf VI A I ATT* (T r\ TA AT rl O TX d O fO — te rn n o w e j k o n s ty tu c ji. Z a m a c h s ta n u p u b lik i.
o d b y ł s ię b e z w y s tr z a łu . W o js k a z a - [ S a le s O liv e ir a , k a n d y d a t u n ii < le- ję ły w s z y s tk ie g m a c h y p u b lic z n e , w ła - m o k ra ty c z n e j n a p r e z y d e n ta , w i '
p r e z y d e n ta V a rg a s a , k tó r y p r a w d o p o - i---- 7 --- , Ł , . . . .
d o b n ie z o s ta n ie p r o k la m o w a n y d o ż y - ' w ie n ia s ię z a m a c h o w i s ta n u , k tó r e g o j łu d n iu . J e d y n ie g u b e r n a to r z y s ta n ó w w w o tn im p r e z y d e n te m . z a d a n ie m je s t u n ie m o ż liw ie n ie w y b o - B a h ia i P e r n a m b u c o o p u ś c ili s w e s ta -
W k o ła c h f in a n s o w y c h N o w e g o r ó w . P r e z y d e n t V a r g a s o d p o w ie d z ia ł n o w is k a .
b ę d z ie p o s ia d a ł c h a r a k te r k o r p o r a c y j- z a m a c h u s ta n u i r o z w ią z a n ie m c ia ł u - n o w e g o p o r z ą d k u r z e c z y .
w y p ie ra ją s ię ju ż w rę k a c h w o js k ja p o ń s k ic h .
♦ * *
0 regularny ruch kolejowy
W ła d z e k o le jo w e o b o s trz y ły n a d z ó r n a d
o j ł j j j u b ić - * p u n k tu a ln y m k u rs o w a n ie m p o c ią g ó w i s ło
d z ę w o js k o w e p o p ie r a ją ^ b e z z a s tr z e ż e ń g ły w to re k s k ie r o w a ł lis t d o a r m ii i j s ta w o d a w c z y c h , g d z ie lis i S a le s a O l i- , s o w a n ie m s ię d o o -b o w ią z u ją ty c .'; ro z k ła - p r e z y d e n ta V a rg a s a , k tó r y p r a w d o p o - m a r y n a r k i, w z y w a ją c d o p r z e c iw s ta - i v e ir a b y ł o d c z y ta n y w e w to r e k p o p o - d ó w ja z d y . N a m a sz y n is tó w /la k ia d im ;
1 J ° - - J r x ii'_ _ _ _ _ _ _ _ t r \ , r l - w y i i » Ia z a <a 4 / r c * I . . n r « * r I ' l r i i ł i i / . n o r a u r i n d i u ' i n i l O O f i
W B r a z y lii’ Iiy i to ta ln y z u tr z y m a n ie m p e w n y c h z a jm u ją c je g o p ó łn o c n o -w s c h o d n ią
z m ia n ę u s tr o ju p r z e z o g ło s z e n ie d e k re -। d z ie n w y b o r ó w n o w e g o p r e z y d e n ta re - k ó w z k a ra b in ó w m a s z y n o w y c h i a r m a t, w k ła d a ją c m in y n a ic h d ro d z e .
w y p a d k u n ie u sp ra w ie d lw io n e g o o p ó ź - - n ie n ia g rz y w n y p ie n ię ż n e . W y n o s z ą o n e d o j o W s z y s c y p o z o s ta li g u b e r n a - 2 z ł z a k a ż d ą m in u tę o p ó ź n ie n ia p o c ią g u Y o r k u p r z y p u s z c z a ją , iż n o w y u s tr ó j n a lis t S a le s a O liv e ir a 0 p r z y ś p ie s z e n ie m to r z y p r z y łą c z y li s ię b e z z a s tr z e ż e ń d o o s o b o w e g o , 5 z ł p o ś p ie s z n e g o a 1 0 z! p o -
* * ‘ ’ 1 n o w e g o p o r z ą d k u r z e c z y . Ic ią g ó w m ię d z y n a ro d o w y c h .
S tr 2 „GŁOS Nr 131
!■- 1 1 " 1 - " '■■-I
W sprawie potrącenia od dochodów odszkodowań płaconych przez właść.
b cbszarów darorskichj
Doreueoie panek oionoD i te oplaly
Z a d o r ę c z a n ie p a c z e k o d b io r c o m d o k tó ry w in ie n w y ra z ić s w e ż y c z e n ie u r z ę d - m ie s z k a ri, p o c z ta p o b ie r a o s o b n ą n ie w ie l- n ik o w i p o c z to w e m u . N o w e to u d o g o d n ię - k ą o p ła tę , n ie z a le ż n ie o d o p ła ty z a p rz e - n ie w z a k r e s ie u s łu g p o c z ty n ie w ą tp liw ie N a m o c y u s ta w y z d n ia 2 3 m a r c a
1 9 3 3 r o k u o c z ę ś c io w e j z m ia n ie u s tr o ju s a m o r z ą d u te r y to r ia ln e g o ( D z . U . R . P . n r 3 5 z r o k u 2 9 4 ) , is tn ie ją c e w o k r ę g u I z b y S k a r b o w e j o b s z a r y d w o r s k ie z o s ta ły z n ie s io n e i te r y to r ia ic h w łą c z o n e d o n o w o u tw o r z o n y c h g m in w ie j
s k ic h .
I z b a R o ln ic z a z a z n a c z a , ż e z a g a d - w o z p a c z e k . D o ty c h c z a s o p ła tę z a d o rę - b ę d z ie w y k o r z y s ta n e , s z c z e g ó ln ie w z b liż a - n ie n ie to n ie d o ty c z y ty lk o w ię k s z e j c z a n ie u is z c z a ć m u s ia ł o d b io r c a p a c z k i. — ją c y m s ię o k r e s ie p r z e d ś w ią te c z n y m , k ie - w ła s n o ś c i g r u n to w e j, a le ta k ż e w s z y -1 N ie je d n o k r o tn ie b y ło to n ie w y g o d n e d la d y p r z e s y ła s ię tr a d y c y jn e p o d a r u n k i s tk ic h ty c h n in ie js z y c h r o ln ik ó w , k tó - n a d a w c y , k tó r y w y s y ła ją c n p . p r e z e n t, n a - ' g w ia z d k o w e .
r z y w s w o im c z a s ie n a b y li g r u n ty p o - r a ż a ł o b d a r o w a n e g o n a p o n ie s ie n ie te g o ło ż o n e w o b r ę b ie g r a n ic o b s z a r u d w o r
s k ie g o i z te g o ty tu łu , b ę d ą c w s p ó łw ła ś c ic ie la m i o b s z a r ó w d w o r s k ic h m u s ie -
d r o b n e g o w y d a tk u .
O b e c n ie n ie d o g o d n o ś ć ta z o s ta ła u s u n ię ta . M ia n o w ic ie z m ie n io n o p rz e p is y
ODMÓWIENIE ZEZWOLENIA NA MUN
DURY POLSKIEJ PARTII NAR. SOC.
W s k u te k te g o w ła ś c ic ie le b y ły c h o b s z a r ó w d w o r s k ic h z o s ta li z w o ln ie n i o d - o b o w ią z k u p o n o s z e n ia p e w n y c h c ię ż a
r ó w p u b lic z n o p r a w n y c h , ja k o to : k o s z tó w u tr z y m a n ia p u b lic z n y c h s z k ó ł p o w s z e c h n y c h , w ó jto s tw , u r z ę d n ik ó w s ta n u c y w iln e g o , s o łty s a i je g o b iu r a itp ., a p o c ią g n ię c i z o s ta li d o p o n o s z e n ia n a r z e c z g m in w ie js k ic h n o w y c h ś w ia d c z e ń ( d a n in ) a m ia n o w ic ie : p o d a tk u
w y r ó w n a w c z e g o i p o d w y ż k i p o d a tk u g r u n to w e g o .
W z a le ż n o ś c i o d r o z m ia ró w o b c ą - ż e ń i z e z w o le ń , u z y s k a n y c h w te n s p o s ó b w d z ie d z in ie c ię ż a r ó w p u b lic z n y c h n a ło ż o n o n a w ła ś c ic ie li z n ie s io n y c h o b s z a r ó w d w o r s k ic h o d s z k o d o w a n ia n a r z e c z g m in w ie js k ic h n a z a s a d z ie p r z e p is ó w ( D z . U . R . P . n r 7 1 z r o k u 1 9 5 4 p o z . 6 8 8 .)
W z w ią z k u z ty m P o m o r s k a I z b a R o ln ic z a z a w ia d a m ia , ż e o d s z k o d o w a n ia te p o d le g a ją p o tr ą c e n iu o d d o c h o d u n a z a s a d z ie a r t. 1 0 p u n k t 5 u s t. o p o d . d o c h o d o w y m , b e z w z g lę d u n a to , c z y z o s ta ły u s ta lo n e — d r o g ą b e z p o ś r e d n ie , g o p o r o z u m ie n ia m ię d z y s tr o n a m i lu b ] w f o r m ie s ta ły c h o p ła t r o c z n y c h , c z y te ż w f o r m ie s u m y s k a p ita liz o w a n e j, p r z y p a d a ją c e j d o u is z c z e n ia je d n o r a z o w o , b ą d ź p ła tn e j w c ią g u p e w n e j o k r e ś lo n e j lic z b y la t, p o n ie w a ż p o d s ta w ę d o o b lic z e n ia ty c h s u m s ta n o w ią d o ty c h c z a s p o n o s z o n e o b lic z a ln e p r z y m u s o w e ś w ia d c z e n ia p ie n ię ż n e .
li r ó w n ie ż b r a ć u d z ia ł w u k ła d z ie r o z r a c h u n k o w y m z g m in ą , o ile n a p o d s ta w ie s p e c ja ln y c h z a s tr z e ż e ń n ie b y li z w o ln ie n i o d p o n o s z e n ia ś w ia d c z e ń u - is z c z a n y c h d a w n ie j p r z e z o b s z a r y d w o r s k ie .
M in is te r s tw o S p ra w W e w n ę tr z n y c h o d m ó w iło z e z w o le n ia P o ls k ie j P a r tii N a r o d o - r ę c z e n ie , p r z e z c o o d b io r c a p r z e s y łk i n ie j w o -S o c ja lis ty c z n e j n a u ż y w a n ie o d z n a k i w p o n o s i ż a d n e g o w y d a tk u . I k s z ta łc ie s w a s ty k i, m u n d u r u s k ła d a ją c e g o
U is z c z e n ie o p ła ty z a d o r ę c z e n ie je s t s ię z c z a p k i m a c ie jó w k i z ie lo n e j z c z a r n y m p o z o s ta w io n e d e c y z ji n a d a w c y p a c z k i, d a s z k ie m , b lu z y s p o rto w e j lu b f r e n c z a k o -
> lo r u k h a k i, z a p in a n e j n a g u z ik i, z w y o b ra - ż e n ie n i n a le w y m r ę k a w ie s w a s ty k i b ia ło - c z e r w o n e j, k r a w a tu k o lo r u k h a k i i p a s a k o a lic y jn e g o .
p o c z to w e w ty m k ie r u n k u , ż e n a d a w c a p a c z k i m o ż e z g ó ry u iś c ić o p ła tę z a d o -
Stan zasiewów
S ta n z a s ie w ó w o z im y c h p r z e d s ta w ia ł p ó łn o c n o -w s c h o d n ie w o je w ó d z tw a s ię 1 5 p a ź d z ie r n ik a n a s tę p u ją c o (w n a w ia - c z ę ś c io w o lu b ie ls k ie i w a r s z a w s k ie s a c h d a n e z a l 9 3 6 r.) p s z e n ic a 3 ,5 (2 ,9 ), p ia ty w s k u te k m a łe j ilo ś c i o p a d ó w . S ta n r z e p a k 3 ,8 (3 ,4 ), k o n ic z y n a 3 ,1 (3 ,2 ); s to - o z im in w ty c h w o je w ó d z tw a c h (z w y ją t- p ie ń 5 o z n a c z a s ta n w y b o ro w y , 4 — d o b r y , । k ie m w o ły ń s k ie g o o r a z b ia ło s to c k ie g o ) 3 — ś r e d n i, p r z e c ię tn y , 2 — m ie r n y , 1 — b y ł ś r e d n i lu b n iż s z y o d ś r e d n ie g o ,
z ły . Z a ró w n o d r u g i p o k o s s ia n a ja k i z b io -
C ie p ła s ło n e c z n a o r a z w m ia r ę w ilg o t- r y o k o p o w y c h o d b y w a ły s ię w p o m y ś l
n a je s ie ń , w w ię k s z e j c z ę ś c i k r a ju s p r z y ja - n y c h w a r u n k a c h . ła s ie w o m i ro z w o jo w i o z im in . J e d y n ie )
s ię 1 5 p a ź d z ie r n ik a n a s tę p u ją c o (w n a w ia -
o ra z u c ie r-
POKOJE
tanie, czyste, ciche i ciepłe z wodą bież.
blisko Dworca Gl.
w Warszawie poleca
Katastrofa samolotowa
W c z o r a j o k . g o d z . m y S K F . O b r a ż e n ia o d n ie ś li: lir . P o to c k a , B e e r , p r z e m y s ło w ie c i je g o ż o n a . g o p o r o z u m ie n ia m ię d z y s tr o n a m i lu b j W a r s z a w a .
o r z e c z e n ie m W y d z ia łu P o w ia to w e g o — 1 6 ,4 0 p o d w s ią M y s id ła w o d le g ło ś c i to c k a , B e e r , p r z e m y s ło w ie c i je g o ż o n a , 3 k m o d P ia s e c z n a u le g ł w y p a d k o w i T a u s ig , P e lc z a r , p r o f e s o r U n iw e r s y te tu s a m o lo t k o m u n ik a c y jn y P o ls k ic h L in ii W ile ń s k ie g o i c z ło n k o w ie z a ło g i p ilo t L o tn ic z y c h „ L o t“ , le c ą c y z K r a k o w a | W itż o w s k i i r a d io o p e r a to r B lu s z c z , d o W a r s z a w y . | W y p a d e k n a s tą p ił p r z y p o d c h o d z e -
W w y p a d k u z g in ę ły 4 o s o b y : K o - n n iu d o lą d o w a n ia , p r z y s ła b e j w id o c z - s ta n e c c y ( m a tk a i s y n ) , G a w le n z , p r z e - n o ś c i, z n ie w y ja ś n io n y c h b liż e j p r z y - w a te l s z w e d z k i, p r z e m y s ło w ie c z l i r - . s p e c ja ln a k o m is ja .
ROYAL
Chmielna 31 K a w i a r n i a Bezpłatny garaż.—
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ a , R a n n i, n a ty c h m ia s t p o w y p a d k u
m y s ło w ie c z K r a k o w a i B e r g r in , ^ o b y - c z y n , k tó r y c h z b a d a n ie m z a jm u je s i ę ' z o s ta li p r z e w ie z ie n i k a r e tk a m i s a n ita r -
’ ’ ‘_ _ ‘ p ’ ’ '_ _ _ _ _ _ _ ‘ . [ n y m i d o s z p ita li w W a r s z a w ie .
MARJAH BRONiSŁAWSKi
w Powieśt sensacyjna na tle stosunków amerykańskich H
— N ie u d a w a j g łu p ie g o , M ik ę . D z ie w c z y n a p o d o b a m i s ię i c h c ę ją m ie ć . R o z u m ie s z ?
— A h a ... T e r a z je s te m w d o m u . P r o s z ę , n ie c h p a n m ó w i d a le j.
— P r z y ja d ę ju tr o o te j p o r z e i c h c ia ł- b y m z je ś ć z n ią k o la c ję . P r z y g o tu j te n g a b in e t i p o s ta r a j s ię , ż e b y o n a tu p r z y s z ła z a r a z p o s w y m w y s tę p ie .
— N ie w ie m , c z y z e c h c e , a p r z e c ie ż n ie m o g ę je j n a k a z a ć . J a k ż e b y to w y g lą d a ło , ż e b y o p ie k u n ...
— T o ju ż tw o ja rz e c z . W ię c , p a m ę ta j. P r z y jd ę p r o s to n a g ó ię i tu b ę d ę c z e k a ł n a n ią .
W s ta ł, w y ją ł z k ie s z e n i p o tę ż n y z w ó j b a n k n o tó w i r z u c a ją c s e tk ę n a s tó ł, r z e k ł:
— P h c ę z a w in o . R e s z ta d la s łu ż b y . H a r d e n z a tr z y m a ł g o .
— N ie , p a n ite B y r n e , ja d z iś p o c z ę s to w a łe m . N ie c h p a n s c h o w a te p ie n ią d z e . A c o d o p a ń s k ie g o ż y c z e n ia , m o ż e u d a m i s ię n a m ó w ić p a n n ę B u r k e , ż e b y p r z y s z ła z je ś ć k o la c ję z p a n e m .
T w a r z f a b r y k a n ta p ro m ie n iia ła .
— D o s k o n a le , M ik o . P o tr a f ię w y - d z ie w c z y n a p o s ie d z i z p a n e m g o d z in ę ? M a s ie d z ie ć n a s a li i n a r a ż a ć s ię n a n ie s m a c z n e d o w c ip y p ija k ó w , le p ie j, żc
s p ę d z i c z a s z p r z y z w o ity m c z ło w ie k ie m . P r a w d a , p a n ie B y r n e ?
— N a jz u p e łn ie j z g a d z a m s ię z to b ą — o d p a r ł B y r n e , p r z y m ru ż a ją c o c z y . — N o , a te r a z d o b r a n o c . D o ju tr a ...
H a r d e n z n ó w p r z y trz y m a ł g o .
— C h w ile c z k ę je s z c z e , p a n ie B y r n e . P r z y p o m n ia łe m s o b ie , ż e w ła ś n ie ju tr o m a m s p o r y r a c h u n e k d o z a p ła c e n ia , a n a r a z ie b r a k u je m i g o tó w k i. C z y p a n n ie m ó g łb y p o ż y c z y ć m i tr z y ty s ią c e d o la r ó w ? T y lk o n a k ilk a d n i...
— A h a ... T r z y ty s ią c e — p o m y ś la ł B y r n e . — Z g ó r y k a ż ę s o b ie p ła c ić . — G ło ś n o z a ś r z e k ł:
— O w s z e m . Z a r a z n a p is z ę c i c z e k n a tę s u m ę . N ie p o tr z e b u je s z s p ie s z y ć s ię
z o d d a w a n ie m , o t ja k u r e g u lu je s z s w o je in te r e s y ... — i w y ją w s z y k s ią ż e c z k ę c z e k o w ą , r o z ło ż y ł ją n a s to le .
— D z ię k u ję p a n u — o z w a ł s ię H a r d e n — a le p o tr z e b n a m i g o tó w k a , g d y ż w y p ła ty m a m d o z r o b ie n ia w g o d z im a c ł’
r a n n y c h , k ie d ły b a n k i je s z c z e p o z a m y k a n e . C z y m o g ę p o p r o s ić o g o tó w k ę ?
B y r n e p o k r ó tk im n a m y ś le o d lic z y ł tr z y ty s ią c e d o la r ó w i w r ę c z y ł je H a r d e n o w i.
— M a s z — r z e k ł w y n io ś le . — D o w i
d z e n ia ju tr o . A p a m ię ta j, ż e b y w s z y s tk o b y ło p r z y g o to w a n e .
W y s z e d ł z p o k o ju . P o c h w ili tu rk o t s a m o c h o d u lo z n a jm ił H a r d c n o w i, ż e B y r n e p o je c h a ł d o m ia s ta .
O c z y s z y n k a r z a lś n iły b la s k ie m r a d o ś c i. Z lu b o ś c ią o g lą d a ł o tr z y m a n e b a n k n o ty i c h o w a ją c je d o k ie s z e n i, r z e k i s a m d o s ie b ie :
— T o p o c z ą te k . B ę d z ie ta k ic h w ię c e j. N ie w ie m , c z y te n s ta r y b a łw a n
w s k ó ra c o u le j d z ie w c z y n y , a le je s te m ś w ię c iitc p r z e k o n a n y , ż e d r o g o i ę lą g o z a rfe e s u n k i k o s z to w a ć . Z a c h c ja lo m u s ię ta k ie g o p ą c z k a — n ie c h p ła c i!
W le n s p o s ó b o p ie k u n H a n e c z k i r o z p o c z ą ł ś c ią g a ć z a p ła tę z a w y c h o w a n ie s ie r o ty , k tó r ą p ie k ie ln y m p o d s tę p e m r o z łą c z y ł z o jc e m .
* e
T y m c z a s e m n a d o le z a b a w a w r z a ła n a c a łą p a r ę . N a ś r o d k u s a li ta ń c z y li r o z o c h o c e n i g o ś c ie z k e ln e r k a m i lu b d z je w c z ę la m i1 z m ia s ta p r z y w ie z io n e M i, a w p r z e r w a c h m ię d z y ta ń c a m i z a s ia d a li d o s to lik ó w i r a c z y li s ię w r a z z ta n c e r k a m i w in e m , k o n ia k ie m lu b w ó d k ą . G w a r i h a ła s p a n o w a ł n ie d o o p is a n ia . T u i o w d z ie r o z le g a ły s ię g ło ś n e ś p ie w y p o d c h m ie lo n y c h , ta m z n ó w d a w a ły s ię s ły s z e ć p r z e ra ź liw e p is k i d z ie w c z ą t, b r o n ią c y c h s ię n ib y p r z e d m n ie j lu b w ię c e j n a ta r c z y w e m u o z n a k a m i p o u f a ło ś c i: w y b u c h y ś m ie c h u , p o
d o b n e d o r ż e n ia k o n i, m ie s z a ły s ię z k r z y k liw y m o p o w ia d a n ie m tłu s ty c h d o * w c .p ó w i w s z y s tk o r a z e m tw o rz y ło d z i
k ą . b u r z liw ą k a k o f o n ję , k tó r e j z lu b o ś c ią p r z y s łu c h iw a ła s ię k r ó lu ją c a z a w s p a n ia le p r z y b ra n y m b u f e te m , r o z p r o m ie n io n a i u ś m ic c lin ię la g o s p o d y n i — G r e ta H a r d e n .
D y m n ie z lic z o n y c h p a p ie ro s ó w i c y g a r u n o s ił s ię g ę s te m i k łę b a m i n a d g ło w a m i r o z b a w io n e g o tłu m u i p r z y s ła n ia ł c a łą s a lę n ie b ie s k a w ą m g łą , p r z e z k tó r ą p r z e ć s k a ły s ię p r o m ie n ie r ó ż n o k o lo r o w y c h , z le k k a p r z y ć m io n y c h ż a r ó w e k .
W ś r ó d te g o z g ie łk u i w r z a w y , w a tm o - f e r z e z a tr u te j w y z ie w a m i a lk o h o lu , d y m e m n ik o ty n y i m o r a ln ą z g n iliz n ą o to c z e n ia . s ie d z ia ła p r z y je d n y m z b o c z n y c h s to lik ó w c ó r k a B u r s k ie g o w to w a r z y s tw ie k ilk u m ło d y c h , n a p ó l p ija n y c h h u 1 a k ó w n c w y o r s k ic h .
S m u tn a b y ła i z m ę c z o n a , a je d n a k s i
liła s ię n a u ś m ie c h i d o tr z y m y w a ła to w a r z y s tw a g o ś c io m , k tó r z y z a p r o s ili ją d o s to lik a . K ilk a r a z y c h c ia la o d e jś ć i u d a ć s ię d o s w e g o p o k o ik u , a le z a k a ż d ą p r ó b ą s p o ty k a ła s ię z g r o ź n y m w z r o k ie m H a r d e n o w e j, k tó r a z n a jd o w a ła d z ik ą r o z k o s z w u p o k a r z a n iu i d r ę c z e n i 11 d z ie w c z ę c ia .
S ie d z ia ła w ię c i u d a w a ła w e s o łą . W i
n o je j n ie s m a k o w a ło w c a le , s p r a w ia ło z a w r o ty g ło w y , a le w ż a d e n s p o s ó b n ie m o g ła s ię w y m ó w ić c z a s a m i o d w y p ic ia k ilk u k ie lis z k ó w . R a z iło ją z Jb y t s w o b o d n e z a c h o w a n ie s ię m ę ż c z y z n , a c h o ć n ie r o z u m ia ła a n i c z ę ś c i o r d y n a r n y c h d o w c ip ó w , ja k ie m i p o p is y w a li s ię p o d p ic i m ło d z ie ń c y , s z k a r ła tn e r u m ie ń c e z a le w a ły je j tw a r z y c z k ę n a k a ż d e d w u z n a c z n e s ło w o . A g d y k tó ry z g o ś c i, p r z y s u n ą w s z y s ię b litż e j, p r a w ił je j c z u ło ś c i i k o m p le m e n ty , b ie d n a d z ie w c z y n a d r ż a ła z p r z e r a ż e n ia . Z n o s iła w s z y s tk o w m ifłc z e n iln , u s u w a ją c s ię ty lk o n ie z n a c z n ie , a k ie d y p o s u w a ł s ię k tó r y z a d a łe k o , s p o g lą d a ła m a ś m ia łk a o c z y m a z ię k n io n e j s a m y . W ó w c z a s w ie lk ie je j ła g o d n e o c z y w y r a ż a ły n ie m ą p r o ś b ę ta k w y m o w n ie , ż e n a w e t c i w y u z d a n i b y w a ijc y w s z e lk ie g o r o d z a ju s p e lu n e k tr a c ili z w y k ły r e z o n i ś m ia ło ś ć .
B y ło ju ż d o b r z e p o p ó łn o c y , g d y d o s a li w s z e d ł m ło d y c z ło w ie k , u b r a n y w w s k r o m n y g r a n a to w y g a r n itu r , r o z e j
r z a ł s ię p o s a li i z n a la z łs z y je d e n n ie - z a ję ty jS to u iL u s ia d ł p r z y n im n ie ś m ia ło .
W te j c h w ili p o d b ie g ła d o n ie g o je d n a z u s łu g u ją c y c h d z ie w c z ą t, i z z a lo tn y m u ś m ie c h e m p o d a ła m i s p is p o tr a w i n a p o jó w . P r z y b y s z g r z e c z n ie p m lz ię k o w a ł k e ln e r c e i z a m ó w ił s z k la n k ę p iw a .
N ie z w y k ła to b y ła r z e c z w lo k a lu H a r d e n a . T o le ż d z ie w c z y n a z m ie rz y ła g o ś c ia p o d e jr z liw y m w z r o k ie m i n ie c h ę tn ie s k ie r o w a ła s ię k u b u f e to w i po
p o ż ą d a n y n a p ó j.
H e ro ic z n y g o ś ć ty m c z a s e m r o z g lą d a ł s ię p o s a li. B y ł to m io d y c h ło p ie c , la t m o ż e d w u d z ie s tu p ię c iu , o tw a rz y n ie z m ie r n ie s y m p a ty c z n e j. C a ły w y g lą d je g o ja s n o ś w ia d c z y ł, ż e to c z ło w ie k p r a c y i o b o w ią z k u , k tó r e m u o b c e b y ły h u la m Id i p r z e b y w a n ie w te g o r o d z a ju lo
k a la c h , w ja k im te r a z s ię z n a la z ł. D z iw n ie te ż o d b ija ł s k r o m n y je g o u b ió r o d e le g a n c k ic h w ie c z o r o w y c h u b r a ń m ę s k ie j c z ę ś c i to w a rz y s tw a , b a w ią c e g o s ię ta k s z u m n ie i w e s o ło w „ R a js k im k ą - c ik u “ H a r d e n ó w .
P o c h w ili k e ln e r k a p r z y n io s ła z a m ó w io n e p iw o , p o s ta w iła je p r z e d g o ś c ie m i o d e s z ła d o in n e g o s to lik a , g d z ie z c a łą s w o b o d ą , w ś r ó d ś m ie c h u i ż a r tó w u - s ia d ła n a k o la n a ja k ie m u ś p o d s ta r z a łe m u p a n u , k tó r y o g r o m n ie s ię u r a d o w a ł z ta k ja w n e g o d o w o d u s y m p a tji ła d n e j d z ie w c z y n y .
M ło d z ie n ie c w g r a n a to w e m u b r a n iu n ie p r z e s ta w a ł r o z g lą d a ć s ię p o s a li.
W z r o k je g o b łą d z ił o d s to lik a d o s to lik a , ja k b y w p o s z u k iw a n iu z n a jo m e j tw a r z y . M a c h in a ln ie p o d n ió s ł s z k la n k ę z p iw e m d o u s t, g d y n a g le o c z y je g o z a ja ś n ia ły ż y w y m b la s k ie m . P r z e z b łę k itn e s m u g i d y m u u jr z a ł w d r u g im k o ń c u s a li tw a rz H a n e c z k i.
J a k b y n ie d o w ite rz a ją c te m u c o w i
d z ia ł, p r z e ta rł r ę k ą c z o ło i w p ił s ię to c z y m a w s m u tn ą tw a r z y c z k ę d z ie c z ę - c ia . W te j c h w ili H a n e c z k a p o d n o s iła d o u s t k ie lis z e k p e r lis te g o s z a m p a n a .
— H a n e c z k a ... H a n e c z k a ... — w y s z e p ta ł z b la d łe m i w a r g a m i. — C o o n i z to b ą r o b ią !
N a w y r a z is te j je g o tw a r z y o d b ił s ię w y r a z n ie z m ie r n e g o b ó lu i tę s k n o ty .
— H a n e c z k a ... — p o w tó r z y ł k ilk a k r o tn ie i z a p a tr z o n y w n ią , w s ta ł z
k r z e s ła .
(C ią g d a ls z y w n a s t. n u m e r z e .')
Nr 131 GŁOS Sir 3
Wiadomości ciekawe z bliska I daleka
—i—i—i mmiii rumu wmii iMTrnrrn ir^nr" t r ‘ ~Br —*> —--^-i--- 1---—।—-—
Złodziej pod pierzyną ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W d o w a p o ry b ak u , A n n a M isz k e , m ie sz k an k a W ie ż y c y w ró c iw sz y w ie c z o re m d o d o m u , p rz ez o sz cz ęd n o ść n ie z a p a liła św iatła i c z y m p rę d z ej p o ło ż y ła się d o łó ż k a .
N a g le M iszk e z p rz e ra ż en ie m p o c z u ła , ż e d o tk n ę ła „ c ze g o ś c ie p łe g o " .
Z e s trac h u p o c z ę ła k rz y cz e ć, a w ó w c z as sp o d p ie rzy n y w y sk o c z y ł ja k iś m ę ż c z y z n a i z w y ła d o w a n y m w rę k u w o rk ie m rz u c ił się d o u c ie c z k i. K o b ie ta sz y b k o o -
p rz y to m n ia ła i rz u c iw sz y się n a z ło d zie ja w y rw a ła m u łu p .
Z ło d z ie j z d ą ż y ł u c ie c.
C E N T R A L N Y Z W IĄ Z E K M Ł O D E J W S I A K W E S T IA Ż Y D O W S K A
T O R U Ń . N a z je ź d zie w o je w ó d z k im C e n tra ln eg o Z w iąz k u M ło d e j W si „ S iew "
z te ren u w o je w ó d z tw a p o m o rsk ie g o , k tó ry się o d b y ł w o b e c n o śc i p re z e sa z w ią z k u S t. G ie ra ta z W a rsz aw y , u c h w a lo n o je d n o g ło śn ie n a s t. w n io se k :
„ Z ja zd d e leg a tó w s tw ie rd z a , ż e re a li
z a cja p ro g ra m u id e o w o • w y c h o w a w c z eg o Z w iąz k u M ło d e j W si, a sz cz e g ó ln ie ro z b u d o w a sp ó łd z ie lcz o śc i i h a n d lu p o lsk ieg o n a te re n ie w ie jsk im , je s t n a js k u te c z n ie js z ą b ro n ią w w a lc e z ro z k ła d o w y m e le m en te m ż y d o w sk im " .
R A D Z Y Ń C H E Ł M IŃ S K I. Ś w ięto C h ry stu sa K ró la o b c h o d z o n o tu b a rd z o u ro c zy śc ie. O rg a n iz a cje k a to lic k ie z g ro m a d z i ły się n a R y n k u , p o c zy m p rz y d ź w ię k a c h o rk ie s try K S M w y m a sz e ro w a n o d o k o ścio ła . P o n a b o ż eń stw ie z g ro m a d zo n o się z n o w u n a R y n k u , g d z ie p rz e m ó w ili treśc iw ie p re z es A . K . p . D u lsk i i k s. w ik . Z a le w sk i, n a z a k o ń c z e n ie o d śp ie w a n o h y m n „ B o ż e c o ś P o ls k ę " .
P o p o łu d n iu o d b y ła się w ie lk a a k a d e m ia , n a k tó re j p ro g ram z ło ż y ł się k o n c e rt o rk ie stry , d e k łam e je, śp ie w c h ó ru „ C e - c y lia " i re fe ra t p . re k to ra K lim k a . P ię k -
S A M O B Ó JS T W O N A M O R Z U . G D Y N IA . W c z a sie ja zd y m ię d z y N o w y m J o rk ie m a G d y n ią , p rz e d K o p e n h a g ą , p o p e łn ił sa m o b ó jstw o n a s ta tk u „ B a to ry ” R u m u n S te fan B a lo g h , rz u ca jąc się d o m o rz a. S ta te k z a trz y m a n o c e le m p o sz u k an ia z w ło k je g o , le cz n ie z n a le z io n o ic h . B a- lo g h a , c ie rp ią c e g o n a c h o ro b ę u m y sło w ą , w y sie d liły w ła d ze a m ery k ań s k ie .
dokażdejkawy:doziarnistej.do zbożowej,do mieszanki należy zawsze, D o iiiieszh a F ra n c U ti
Śmiertelny wypadek kolejarza
G D Y N IA . W z w iąz k u z w y p ad k ie m k o -1 P o g rz e b trag ic zn ie z m arłeg o o d b y ł się le ja rz a S o lin a L e o n a , k tó re m u p o c ią g d n ia 3 0 p a ź d z ie rn ik a n a k o sz t P K P . Z m a r- z m ia ż d ż y ł n o g ę w k le szc z a c h sz y n n a to rz e ły o siero c ił 5 -c io ro d ro b n y c h d z ie c i. D y - k o le jo w y m C h y lo n ia -G d y n ia , o trz y m a liś- re k to r K o le i P a ń stw o w y c h w T o ru n iu u - m y w ia d o m o ść , ż e o fia ra n ie sz cz ę śliw e g o d z ie lił w d o w ie p o S o lin ie 1 0 0 z ł ty tu łe m z a - w y p a d k u p o a m p u ta cji n o g i, z m arł w ie cz o - p o m o g i.
re m d n ia 2 8 p a ź d zie rn ik a b r. ' ©
H w ta IM a rtiii sjhwła
B IE L S K O . O n e g d a j w g o d z in a ch p o p o łu d n io w y c h w y b u c h ł w B ie lsk u w je d n e j z n a zjw ię k sz y ch fa b ry k s u k n a „ M a r
k u s W o lf i sy n o w ie " o lb rzy m i p o ż a r, k tó ry p o w sta ł n a 5 -ty m p ię trz e , w m a g a zy n ie w e łn y i sz y b k o p o c z ą ł się ro z sz e rza ć j n a d o ln e p ię tra . P rz y b y ła n a m ie jsc e s tra ż p o ż a rn a z B ie lsk a i B ia łe j o ra z o d d z iały s traż y o g n io w e j z p o b lis k ie j m ie jsc o w o ś
c i — n ie z d o ła ły m im o e n e rg ic zn y c h w y
siłk ó w — p o ż a ru z lo k a liz o w a ć . O k o ło g o d z in y 1 8 ,0 0 o g ie ń p rz e d o s ta ł się n a d ru g ie p ię tro , p rz y c z y m z a c h o d z i o b a w a w y b u c h u k o tłó w w k o tło w n i. O fia r w lu d z ia c h ja k d o ty ch c za s z d o łan o u sta lić n ie m a . Ś tra ty w y rz ąd z o n e z p o w o d u p o ż a ru , w y n o sz ą w e d łu g p ro w iz o ry c z n y c h o b n iż e ń o - k o ło 3 m ilio n y z ło ty c h . P o ż a ru d o g o d z in y 1 9 .0 0 n ie z d o ła n o u g a sić .
n ą u ro c z y sto ść z a k o ń c z y ło k ró tk ie p rz e m ó w ie n ie k s. G rac z y k a .
Ś N IE G N A P O L S K IM W Y B R Z E Ż U . J A S T R Z Ę B IA G Ó R A . P ie rw sz y , b a r
d z o n ik ły o p a d śn ież n y , n a s tą p ił w n o c y w d n iu 8 11 n a d b rz e g ie m m o rza p o lsk ie g o Ś n ie g p ró sz y ł o k o ło p ó ł g o d z in y , le cz n a ty c h m ia st s ta ja ł. N ie c o w ię k sz y o p a d n a stą p ił w g łę b i B a łty k u w je g o p ó łn o c n e j stro n ie.
T R A G IC Z N Y W Y P A D E K N A C M E N T A R Z U
W d n iu W sz y stk ich Ś w ię ty ch w m ie j
sc o w o ści G e ism a n n sz el w B a w a rii, w y d a rz y ł się n a c m e n ta rz u tra g ic z n y w y p a d e k . 7 0 -le tn ia w d o w a K a ta rz y n a Z irn g o b e l u - k lę k la n a m o g ile sw e g o m ę ża , a b y p rz y b ra ć ją k w ia ta m i. W p e w n y m m o m en c ie c ięż k a p ły ta z g ro b o w c a z e su n ę ła się i p rz y g n io tła so b ą s ta ru s z k ę . W c h w ilę p o te m p rz e c h o d n ie w y d o b y li w p ra w d zie K a ta rz y n ę Z irn g o b e l z p o d p ły ty , le cz w k il
k a m in u t p ó ź n ie j w y z io n ę ła c ta ru s z k a d u c h a .
U n a ro d o w ie n ie h a n d lu — a k o n ty n g e n ty G d a ń sk ie
k w id a c ji, z w ię k sz a ją c w te n sp o só b o g ó l
n e b e z ro b o c ie .
T o te ż sfe ry z a in te re so w a n e z w ró ciły się d o M in is tra P rz em y słu i H a n d lu z p ro śb ą o n ie u d z iele n ie n a p rz y sz ło ść G d a ń sk o w i ta k d u ż y c h k o n ty n g en tó w n a p rz y w ó z se ró w , g d y ż d a lsz e trw a n ie p o d o b n e j n a p rz e w ó z d o P o lsk i o k o ło s y tu a c ji z m u siło b y n a sze p la c ó w k i p rz e - ' . m y sło w o -m lec z arsk ie d o lik w id a c ji. N a j- S to su jąc c e n y k o n k u re n c y jn e , G d a ń sk s k u tec z n ie jsz y m je d n a k sp o so b em „ u d e rz e -
b y ło b y b o jk o to w a n ie y d ła . P o n a d to w ła m y w ac z e z a b ra li stw a, k tó re to d o m a g a się o d rz ą d u z a sto - n a w ie lk ie tru d n o śc i, z w iąz a n e z u lo k o w a - p rz ez sp o łec z eń stw o p o ls k ie to w a ró w im -
ZUCHWAŁE WŁAMANIE DO SKLEPU WYROBÓW TYTONIOWYCH
W ŁASINIE.
Ł A S IN . O n e g d a jsz e j n o c y ja k a ś s z ajk a z u c h w a ły c h w ła m y w a c zy d o k o n a ła w ła m a n ia d o sk le p u p . W e ry K a m m , z a m . w Ł a sin ie . Z ło d z ie je s k ra d li w ię k sz ą ilo ść c y g a r.
O s ta tn ie re p re s je z a sto so w a n e p rz e z ty n g e n t
G d a ń sk w o b e c P o la k ó w z a m ie szk a ły c h 1 .0 0 0 .0 0 0 k g . se ró w , n a te re n ie W o ln e g o M iasta, w y w o ła ły w i
p a p iero só w , ty to n iu , fa je k , n o ż y , z a p a ln i- k ra ju o g ó ln e o b u rz e n ie w śró d sp o łe c z e ń - n a ra ż a n a sz m ło d y p rz e m y sł m le c z a rsk i, n ie p o k ie s z e n i"
c z ek i n r
1 0 0 z ł. g o tó w k i o ra z _ _ _ _ ... . . . . . _
to ść sk rad z io n y c h rz e c zy o b lic za p o szk o d o -1 w e tu . n iż ą z a ro b k i ro ln ik ó w p o lsk ic h .
w a n a n a 2 5 8 0 zł. J a k u s taliły d o c h o d z e n ia ■ J e d n o z p ism w a rsz aw sk ic h w y k a z u ją c S ta n te n z m u sz a n a sz p rz e m y sł m le - p o lic y jn e , w łam y w ac ze z a p o m o c ą w y b ic ia ; ja k ie G d a ń sk c ią g n ie z y sk i n a h a n d lu z P o .- C z a rsk i d o sto so w a n ia
sz y b y u d rz w i w e jśc io w y c h w e sz li d o k u c h -1 sk ą p ro p o n u je n i, a n a s tęp n ie p rz e z ro z b ic ie d rz w i d o s k ła i sz e n i .
du. r ” *
। włamywacze zaorali w — —— — --- - , , . . , , ‘
ro w e r d a m sk i. W a r- so w a n ia re p re s ji e k o n o m ic zn y c h ja k o o d - n ie m p ro d u k c ji n a ry n k u k ra jo w y m i o b - p o rto w y c h z W o ln e g o M iasta .
ZSK9S
TRAGICZNA ŚMIERĆ STARCA.
T C Z E W . N a lin ii k o le jo w e j L ask o w i- c e — T c z e w w p o b liż u P e lp lin a sz ed ł n a d to rem m ie sz k a n ie c w si R o ż e n ta l 7 0 -le tn i J a n K irch b a u m , n io są c 4 -m etro w e j d łu g o śc i d rą g d rew n ia n y . P rz eje ż d ża ją c y p o c iąg p o śp ie sz n y z a w a d z ił o w y sta ją cy p o n a d to r k o n ie c d rą g a , w s k u te k c z eg o d ru g i k o n iec u g o d z ił K irc h b a u m a w b rz u c h . S ta rze c p a d ł n ie p rzy to m n y n a z ie m ię . P o c ią g z a trz y m a n o i z a b ran o d o d o P e lp lin a , g d z ie n ie szc z ę śliw y , w s k u tek w y le w u k rw i z m a rł.
,u d e rz y ć G d a ń sk p o k ie-1 n y c h , a z a te m n isk i i p rz y cz y n ia się d o n ie o p ła c a ln o śc i p ro d u k c ji. W s trz y m a n ie d o w o z u se ró w z G d ań sk a p o z w iliło b y z a tru d n ić, W n a szy m p rz e m y śle m le c z a rsk im p o tró jn ą ilo ść ro b o tn ik ó w , : . . . w te n sp o só b b e z ro b o c ie . T rw a n ie n a d a l w p o d o b n e j s y tu a cji z m u si n ie jed n ą k ra jo w ą B y ło b y to słu sz n ie , a le n a ra z ie sp ra w y e-
k o n o m ic z n e p rz e d s taw ia ją się o d w ro tn ie , d la p rz y k ła d u w sk aż e m y n a p rze m y sł m le c z arsk i.
W ro k u b ie żą cy m siln ie ro w in ię ty p rz e m y sł m le c z a rsk i w
c e n k o n k u re n c y j- P R Z E M Y T Ż Y D Ó W D R O G Ą M O R S K Ą .
c ip
n n n ip T
G D Y N IA . W ład z e p o lic y jn e w G d y n i a re szto w a ły c z ło n k a o rk ie stry m o to ro w c a ... ., ’’B a to ry ' ż y d a G ru n h a n d a i k ą p ie lo w eg o z m n ie jsz a jąc s ta tk u A n d ru k a jto sa , s to ją c y c h p o d z a rz u te m n ie le g a ln e g o w p ro w ad z e n ia n a s ta te k trz e c li^ ż y d k ó w i p rz e m y ce n ia ic h d o A n ie -
t w N . J o rk u .
ym simie rowimęiy prze puuuuucj syiuatp
a u iu d i . . - . *V’ G d a ń sk u , u z y sk a ł k o n - p la c ó w k ę p rz e m y słu m le cz a sk ie g o d o li- r-' > (lzl C1 z e szli n a ła d
OLBRZYMIE MASY FLONDER NA WYBRZEŻU POLSKIM.
G D Y N IA .U b rz eg ó w p o lsk ic h n a o d c in k u o d H e lu d o W ie lk ie j W si, p o ja w iły się w o lb rzy m ic h ilo ścia c h flo n d ry .
R y b a c y n ie m o g ą d a ć so b ie ra d y z e z d o b y c zą , k tó ra b e z ż a d n e g o w y siłk u s a m a n a p e łn ia sie ci d o te g o sto p n ia , ż e u ry w a ją się i id ą n a d n o . P o ło w y o d b y w a ją się b e z p rz e rw y d n ie m i n o c ą , g d y ż ry b a cy p ra g n ą w y k o rzy sta ć te n p o m y śln y o b ja w k o n iu n k tu ry .
N a to m ias t p o ło w y sz p ro tó w są n a d a l b a rd z o sła b e .
GOŚCIE Z NIEMIEC.
G D Y N IA . W G d y n i b a w iła g ru p a w y ż sz y ch u rz ę d n ik ó w M in is te rs tw a K o m u n ik a
c ji R z e sz y N ie m ie c k ie j. G o śc ie z w ie d zili u rz ąd z e n ia k o le jo w e , m ia sto i p o rt.
świat cały wzdycha do pokoju, na ulicach Szanghaju widnieją zasieki drutu kolczastego i bomby spadają na nieszczęsne miasto
Zwolnienie od zastępczej służby wojskowej
W A R S Z A W A . M in iste rstw o S p ra w W o jsk o w y c h w sp e c ja ln y m o k ó ln ik u w y ja śn iło m o żliw o ści z w a ln ia n ia o d p rz y sp o so b ie n ia w o jsk o w e g o .
Z a św ia d c z en ia o z w o ln ie n iu w y d a w a n e b ę d ą p rz e z p o w ia to w y c h k o m e n d a n tó w P \V . n a p o d sta w ie p rz e d sta w io n y c h św ia d e c tw o u k t ń c z e n iu p rz e d p o b o re m c o n a jm n iej p ie rw sz e g o sto p n ia P W . Z a św iad c z en ia w y d a w a n e b ę d ą ty m c z ło n k o m P W ., k tó rz y b ra li u d z ia ł w w y sz k o le n iu o d d n ia 1 p a ź
d z ie rn ik a 1936 ro k u d o d n ia 5 0 c z e rw c a 1937 ro k u .
Być członkiem
Gdy obowiązkiem każdego
Rok 18 SRQPONMLKJIHGFEDCBA W ą b r z e ź n o , niedziela dnia 14 listopada 1937 r. N r . 4 5
Dwudziesta siódma niedziela po Zesłaniu Ducha świętego
EW ANGEL JA
Onego czasu mówił Jezus Uczniom Swoim:
Gdy ujrzycie brzydkość spustoszenia, które jest przepowiedziane przez Daniela proroka, stojąc na miejscu świętem, kto czyta, niech rozumie:
tedy, którzy są w Judzkiej ziemi, niech ucieka
ją na góry; a ktoby był na domu, niechaj nie zstępuje, aby co wziął z domu swego; a kto na roli, niechaj się nazad nie wraca brać sukni swo
jej. A biada brzemiennym i piersiami karmią cym, w one dni. Proścież tedy, aby uciekanie wasze nie było w zimie, albo w Sabbat Albo wiem naówczas będzie wielki ucisk, jaki nie był od początku świata aż dotąd, ani będzie. A gdyby nie były skrócone dni ojie, nie byłby za
chowany żaden człowiek; ale dla wybranych będą skrócone dni one. Tedy jeśliby wam kto rzekł: Oto tu jest Chrystus, albo indziej, nie wierzcie. Albowiem powstaną fałszywi Chry
stusowie i fałszywi Prorocy, i czynić będą zna
miona wielkie i cuda; tak, iżby zwiedli (by mogło być) i wybrane. Otomci wam powiedział Jeśliby tedy wam rzekli: Oto na puszczy jest, nie wychodźcie. Oto jest w tajemnych gma chach, nie wierzcie. Albowiem jako błyska
wica wychodzi od wschodu słońca, i ukazuje się aż na zachodzie, tak będzie i przyjście Syna człowieczego. Gdziekolwiek będzie ścierw, tam się i orły zgromadzą. A natychmiast, po utra pieniu onych dni, słońce się zaćmi, i księżyc nie da światłości swojej: a gwiazdy będą padać z nieba,i mocy niebieskie poruszone będą, a na ówczas ukaże się znak Syna człowieczego na niebie. I wtedy narzekać będą wszystkie poko lenia ziemi i ujrzą Syna człowieczego, przycho
dzącego w obłokach niebieskich, z mocą wielką i z majestatem. I nośle Anioły Swe z trąbą
Niebo i ziemia przeminą, ale słowa moje nie przeminą
i z głosem wielkim, i zgromadzą wybrane jego ze czterech wiatrów, od krajów niebios aż do garnie ich. A od figowego drzewa uczcie się podobieństwa: Gdy już gałąź jego odmładza się i liście wypuszcza, wiecie, iż blizko jest la to . Także i wy, gdy ujrzycie to wszystko, wiedzcie, iż blizko jest we drzwiach. Zaprawdę powiadam wam, iż nie przeminie ten naród, aże
by się stało to wszystko. Niebo i ziemia prze^
miną, ale słowa Moje nie przeminą.
LEKCJA
Bracia' nie przastawamy za was się modlić i prosić, abyście napełnieni znajomością woli jego w wszelakiej mądrości i wyrozumieniu duchowneni. Abyście chodzili godnie Bogu w wszem się podobając, w każdym uczynku dobrym owoc przynosząc i rosnąc w znajomości Bożej.
Umocnieni wszelaką mocą, według możności jasności jego, we wszelakiej cierpliwości i nieskwapliwości z weselem
Z C Y K L U T R A D Y C J I L U D O W Y C H .
W ieczory prządkowe
K ie d y ju ż u k o ń c z y ły s ię w io s e n n e i le t
n ie p r a c e p r z y u p r a w ie L n u i k o n o p i z b ie r a n o te r o ś lin y i p r z y g o to w a n o je d o p r z ę d z e n ia w c z a s ie d łu g ic h w ie c z o r ó w j e s ie n n y c h i z im o w y c h . W iz b ie c z e la d n e j w e d w o r z e , p a n i d z ie liła le n p o m ię d z y d z ie w c z ę t a i n ie w ia s t y s łu ż e b n e , a p o ty m c z ę s t o s a m a w ś r ó d n ic h z r o b o tą z a s ia d a ła . K r o n ik a r z X V I I w ie k u , H o u r , k tó r y w s w e j „ E k o n o m ic e z ie m ia ń s k ie j 41, w ie le r a d i p r a k ty c z n y c h , z e s p r a w a m i g o s p o d a r s k im i z w ią z a n y c h p r z e p is ó w z o s ta w ił — p o u c z a , iż tk a c z ó w t y c h „ d o b ie r a ć b y ło tr z e b a , a b y d o b r z e b ę s t o t k a li44: P o d a je o n d o k ła d n y r a c h u n e k , ile n a ja k ie p łó t n o n a le ż a ło w d z ie lić p r z ę d z iw a i k o ń c z y p r a k t y c z n ą u w a g ą , ż e „ d la s ie c i n a p r a w y , p o w r o z ó w , p o s t r o n k ó w z e s z n u r k ó w , ta k ż e g w o li in n y m p o t r z e b o m i w y g o d z ie d o m o w e j , p a m ię ta ć n a le ż y z o s t a w ić k o n o p i n ie - c z e s a n y c h 44.
N a „ p r z ą d k i44 w y b ie r a n o z w y k le d o m o s t w o , k t ó r e n a jo b s z e r n ie jsz ą iz b ę p o s ia d a ło i ta m s ię s c h o d z o n o d la p r z ę d z e n ia , c z a s e m d la tk a n ia lu b d la d a r c ia p ie r z a . K a ż d a d z ie w c z y n a id ą c a n a „ p r z ą d k i44 m u s ia ła m ie ć z e s o b ą p o t r z e b n e p r z y b o r y , a ‘w ię c p r z ę ś lic ę , k r ę ż o łe k i m o t o w id ło , o r a z c o ś d o p r z e g r y z ie n ia , g d y ż p o c z ę s t u n k u n a ta k ic h w ie c z o r a c h n ie j c z ę ś c ie j n ie d a w a n o . O k r e s , w k tó r y m p r z ą d k i s ię Z a c z y n a ją s c h o d z ić , p r z y p a d a o d d r u g ie j p o ło w y li
s t o p a d a i tr w a a ż d o k o ń c a m ię s o p u s tu . W d o b ie d z is ie j s z e j, w o b e c r o z w o ju p r z e m y s łu f a b r y c z n e g o i z a n ik u d o m o w e g o tk a c tw a , u p a d a te ż s z tu k a p r z ę d z e n ia p o d w o r a c h i c h a ta c h , o r a z z a n ik a ją m iłe w ie c z o r y p r z ą d k o w e .
Artur Grottger
W 1 0 0 - N Ą R O C Z N I C Ę U R O D Z I N .
W r z ę d z ie n a j w ię k s z y c h m o c a r z y d u c h a | n e g o r ą c e j m iło ś c i d o O jc z y z n y ż a lu i b ó - j a k ic h P o ls k a w y d a ła w d o b ie u p a d k u , lu .
z n a j d u j e s ię A r t u r G r o ttg e r , j e d e n z n a j- N ie p o d o b a ły s ię te o b r a z y r z ą d o w i s ła w n ie j s z y c h m a la r z y p o ls k ic h . G r o t t g e r i o d e b r a n iu s t y p e n d iu m . J e d n a k , id ą c z a M a t e j k o , to d w a g e n iu s z e , k tó r y m s z tu k a g ło s e m s e r c a i n a t c h n ie n ie m , n a r y s o w a ł p o ls k a z a w d z ię c z a s w o ją c h w a łę . n o w e o b r a z y n a t le p o w s ta n ia 1 8 6 1 r . p . t.
P r a w ie r ó w n o c z e ś n ie w y s tę p u ją c i d w a j „ P o lo n ia 44 i s t r a c ił s ty p e n d iu m . U s z c z e r - a r ty ś c i, r ó w n o c z e ś n ie z d o b y w a ją s ła w ę i b e k te n p r z y n ió s ł m u w d a ls z y m ż y c iu w ie tw o r z ą n a j p ię k n ie js z e te m a ty d o s w y c h le z m a r tw ie ń , g d y ż b y ł p o d p o r ą s w e j r o d z i- d z ie ł p r z e w a ż n ie r z e c z y p o ls k ie . M a te jk o ' n y . Ż y ł te r a z u b o g o w a lc z y ł z n ie d o s ta t -
’ ’ ---- ' ( k ie m . P o p e w n y m c z a s ie w y d a ł n o w ą s e
r ię o b r a z ó w , ja k „ L it a n ia 44, „ P o c h ó d n a S y b ir44, a b ę d ą c ju ż c h o r y m n a p ie r s i, s tw o r z y ł w P a r y ż u „ W o j n ę 44.
p ę d z le m , G r o t t g e r z a ś p ió r e m i o łó w k ie m o d t w a r z a li b ó l, łz y i b o h a t e r s k ie p o r y w y n a r o d u p o ls k ie g o .
A r tu r G r o t t g e r u r o d z ił s ię d n ia 1 1 li- s to p a d a r o k u 1 8 3 7 w O ty n io w ic a c h w p o b liż u L w o w a . J u ż w w ie k u d z ie c ię c y m o b ja w ia ł G r o tt g e r d w a t a le n ty : d o m u z y k i i m a la r s tw a . D z iw n y m z d a r z e n ie m m a tk a A r tu r a b y ła w y k s z ta łc o n ą w m u z y c e , o j c ie c z a ś w s z tu c e m a la r s k e j. O b o je w ię c z a c z ę li k s z t a łc ić g o w t y c h d w ó c h k ie r u n k a c h , a le g d y m ło d y c h ło p ie c o k a z y w a ł w ię k z s e z d o ln o ś c i w r y s u n k a c h m a tk a z a n ie c h a ła u c z y ć g o m u z y k i. J u ż ja k o d z ie c k o p o t r a f ił G r o tt g e r p o z n a ć i o d c z u ć p ię k n o i w d z ię k i o j c z y s t e j z ie m i i c a łą d u s z ę w y p e łn ił j e j
I m ię G r o t t g e r a s ta w a ło s ię c o r a z b a r d z ie j g ło ś n e i s ła w n e , n a j w ię k s i a r ty ś c i p r z e p o w ia d a li m u p ię k n ą i s z c z ę ś liw ą p r z y s z ło ś ć . W O j c z y ź n ie w ie lk ą m ia ł c h w a łę i u w a ż a n y b y ł z a j e d n e g o z n a jle p s z y c h J e j s y n ó w . K r ó tk o p r z e d p o ś lu b ie n ie m p ię k n e j P o lk i z m a r ł w r o k u 1 8 6 7 w e F r a n c ji, z d a le k a o d z ie m i, k tó r ą ta k s e r d e c z n ie u k o c h a ł.
• O >
o b r a z a m i.
K ie d y n a d s z e d ł p a m ię tn y w d z ie ja c h P o ls k i r o k 1 8 6 1 , g d y n a r ó d p o c z ą ł b u r z y ć s ię p r z e c iw g w a łto m m o s k ie w s k im , w y r y s o w a ł G r o t tg e r k ilk a n a ś c ie p a t r io t y c z n y c h r y s u n k ó w p . t y t . „ W a r s z a w a 44, k t ó r e r o z b ie g ły s ię p o c a łe j E u r o p ie , a w P o la k a c h p o d n o s iły i b u d z iły d u c h a , b y ły p e ł-
HVMOREK
— „ K t o to n a r y s o w a ł? 44
99