Ä) (otcote&~<Z'
WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
INFORMACJA STATYSTYCZNA
0 SYTUACJI GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA KRAKOWSKIEGO
ZESPÓŁ REDAKCYJNY
PRZEWODNICZĄCY mgr Andrzej Binda
CZŁONKOWIE inż. Bolesław Grygiel Bronisława Lichoń mgr Danuta Mika mgr Anna Pawlik mgr Zofia Pawlikowska mgr Bogumiła Skowronek mgr Anna Talarek
GRAFIKA I SKŁAD KOMPUTEROWY Ewa Kopacka
Janusz Mika
PRZY PUBLIKOWANIU DANYCH WUS PROSIMY O PODANIE ŹRÓDŁA
ZNAKI UMOWNE
Kreska (-) - zjawisko nie występuje.
Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5.
Kropka O - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych.
Znak (x) - wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe.
"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.
Uwaga. Niektóre dane liczbowe mają charakter tymczasowy i mogą ulec zmianom w późniejszych opracowaniach.
Liczby względne (wskaźniki) wyliczono na podstwie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tablicach.
WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
Ogólna charakterystyka sytuacji społeczno-gospodarczej w województwie krakowskim w kwietniu 1995 r.
W kwietniu br. w przedsiębiorstwach przemysłowych o liczbie pracujących powyżej 5 osób produkcja zwiększyła się o 39,6% ( w cenach bieżących ) w porównaniu z kwietniem 1994 r. i spadła 0 9,0% w stosunku do marca br Wartość produkcji sprzedanej w cenach stałych w kwietniu 1995 r.
była wyższa od ubiegłorocznej o 4,2%. Największy wzrost sprzedaży produkcji (w cenach bieżących ) w porównaniu do marca br. wykazały działy:produkcja tkanin ( o 53,2% ), pobór , oczyszczanie 1 rozprowadzanie wody ( o 28,4% ) oraz produkcja maszyn biurowych i komputerów ( o 19,3% ) Przedsiębiorstwa budowlane w kwietniu br. osiągnęły przychód ze sprzedaży wyrobów i usług w wysokości 110,8 min zł (ceny bieżące), co oznacza wzrost o 8,4% w stosunku do marca 1995 r.
i wzrost o 28,4% w porównaniu z kwietniem 1994 r. Wartość produkcji budowlano-montażowej w kwietniu br. stanowiła 65,0% ogółu przychodów w budownictwie.
W kwietniu br. oddano do użytku 135 mieszkań, z czego 44,4% (60 mieszkań ) przypada na bu
downictwo indywidualne, a 37,8% ( 51 mieszkań ) na budownictwo komunalne , 17,8% ( 24 mieszka
nia ) na budownictwo spółdzielcze. W okresie czterech miesięcy br.oddano do użytku 448 mieszkań, tj. o 54,8% mniej niż w analogicznym okresie ub. r.
Taborem jednostek transportowych sektorów publicznego i prywatnego przewieziono w kwietniu br. 423,7 tys.ton ładunków, tj. o 9,8% więcej niż w marcu br. i o 49,7% więcej niż przed rokiem.
Przewozy pasażerów były niższe o 0,5% w stosunku do marca br. i o 5,2% w porównaniu do kwietnia ubiegłego roku
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w kwietniu br. 200,2 tys. osób i było niższe o 0,2% niż w marcu br ,a w stosunku do kwietnia 1994 r. wzrosło o 3,5%. W przedsiębiorst
wach prywatnych pracowało 60,0% ogółu zatrudnionych.
W kwietniu br. zarejestrowano 2844 bezrobotnych, tj. o 1,7% więcej niż w marcu br. Wśród nowo zarejestrowanych 44,4% stanowiły osoby ujęte w ewidencji po raz pierwszy. W kwietniu br. z listy bez
robotnych skreślono 3962 osoby, z tego 1635 osób podjęło pracę. Ogółem na koniec kwietnia br.
w województwie było 42,6 tys. bezrobotnych, w tym 23,6 tys.kobiet.Na jedną ofertę pracy przypadało w województwie 13 osób zarejestrowanych jako bezrobotni.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w kwietniu br. ukształto
wało się na poziomie 759,09 zł i stanowiło 103,9% przeciętnego ogólnopolskiego miesięcznego wyna
grodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw. Wynagrodzenie netto wyniosło 616,57 zł i było wyższe o 13,8% niż w marcu br. i o 48,6% wyższe niż przed rokiem.
W kwietniu br. Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie odnotowała łącznie 2480 przestępstw, co w stosunku do analogicznego okresu ub. r. oznacza wzrost o 5,9%. Wśród ogółu przestępstw domi
nują przestępstwa o charakterze kryminalnym ( 90,1%). W kwietniu br. wydarzyły się 184 wypadki drogowe z ofiarami w ludziach, co w porównaniu z takim samym okresem sprzed roku oznacza spadek o 14,0% (o 30 wypadków). Liczba ofiar wypadków była niższa o 2,7%, a na miejscu wypadku zginęło 5 osób (w ubiegłym roku 8 osób).
Liczba urodzeń żywych (wg miejsca urodzenia) w województwie w kwietniu br. wyniosła 1139 osób.
Liczba zgonów w województwie (wg miejsca zgonu) w kwietniu br. wyniosła 1113 osób.
FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW I KWARTAŁ 1995 R.
Wyniki uzyskane w I kwartale 1995 r. przez 710 podmiotów gospodarczych objętych badaniem w województwie krakowskim świadczą o tym, że ich sytuacja finansowa uległa pogorszeniu w porów
naniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Wskaźnik poziomu kosztów ogółem wyniósł 93,3%
i zwiększył się o 0,6 pkt. w porównaniu do I kwartału 1994 r. Rentowność obrotu brutto zmalała o 0,6 pkt. w porównaniu z 1994 r. i wyniosła w I kwartale 1995 r. 6,6%.
Podstawowe wskaźniki charakteryzujące sytuację finansową przedsiębiorstw w niektórych sekcjach EKD w okresie styczeń-marzec 1995 r. przedstawiono w poniższym zestawieniu:
WYSZCZEGÓLNIENIE
Wskaźnik poziomu kosztów
Wskaźnik rentowno
ści brutto
Wynik finansowy
brutto
Obowiąz
kowe ob
ciążenia wyniku finanso
wego
Wynik finansowy
netto
w % w min zl
OGÓŁEM 93,3 6,6 210,4 106,4 104,0
sektor publiczny 91,8 8,1 165,2 87,7 77,5
sektor prywatny 96,0 3,9 45,2 18,7 26,5
Przemysł 91,2 8,7 190,6 94,8 95,8
sektor publiczny 90,5 9,5 165,4 83,2 82,2
sektor prywatny 94,3 5,7 25,2 11,5 13,6
Budownictwo 96,6 3,2 8,5 3,6 4,9
sektor publiczny 100,4 -0,6 -0,6 1,3 -2,1
sektor prywatny 94,4 5,5 9,1 2,1 7,0
Handel i naprawy 98,5 1,5 7,6 4,2 3,4
sektor publiczny 96,4 3,6 2,6 1,3 1,3
sektor prywatny 98,8 1,2 5,0 3,0 2,0
W I kwartale 1995 r. wyniki finansowe przedsiębiorstw sektora prywatnego są zdecydowanie gorsze niż sektora publicznego. Jednostki prywatne mają wyższy poziom kosztów z całokształtu działalnoś
ci (o 5,2 pkt.) oraz niższą rentowność obrotu brutto (o 4,2 pkt.)
W okresie styczeń-marzec 1995 r. przedsiębiorstwa rentowne stanowią 61,5% objętych badaniem, a ich udział w przychodach ogółem wyniósł 87,1%. Ponad połowa tych jednostek osiągnęła rentowność w przedziale od 0,0% do 5,0%. Przedsiębiorstwa deficytowe stanowią 38,5% jednostek objętych bada
niem i ponad połowa z nich mieści się w przedziale rentowności -5,1% i mniej.
SPIS TREŚCI
Strona
Definicje nazw podmiotów rejestrowanych w systemie Regon
oraz nazw cech je charakteryzujących 3
Ważniejsze dane ogólnopolskie 10
Wybrane wskaźniki ogólnopolskie 11
Uwagi wstępne 12
I. Rynek pracy 13
II. Wynagrodzenia i sytuacja pieniężna 16
III. Produkcja 18
IV. Ceny 24
V. Sytuacja finansowa przedsiębiorstw 26
VI. Rejestr jednostek gospodarki narodowej 27
Tablice
1. Województwo krakowskie na tle kraju w marcu 1995 r. 39
2. Podstawowe wskaźniki 40
3. Wybrane informacje o gospodarce województwa w przekroju miesięcznym 41 4. Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia według EKD w 1995 r. 46 5. Dynamika sprzedaży, zatrudnienia i wynagrodzeń według EKD
w 1995 r. 50
6. Pośrednictwo pracy w kwietniu 1995 r. 53
7. Przychód ze sprzedaży w sekcji:"Gómictwo i kopalnictwo",
"Działalność produkcyjna", "Zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz i wodę" według działów EKD w 1995 r. 54
8. Przychód ze sprzedaży w sekcji "Budownictwo" według grup EKD w 1995 r. 56 9. Przewozy ładunków i pasażerów oraz ładowność taboru
samochodowego w 1995 r. 56
10. Produkcja niektórych wyrobów w 1995 r. 57
11. Mieszkania oddane do użytku w 1995 r. 57
12. Zwierzęta gospodarskie 58
13. Wskaźniki cen realizacji:"Górnictwo i kopalnictwo","Działalność produkcyjna",
"Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę" w cenach stałych 59 14. Wskaźniki cen realizacji:"Gómictwo i kopalnictwo","Działalność
produkcyjna"oraz"Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę"
w cenach stałych według miesięcy 60
2
Strona 15. Średnie ceny detaliczne wybranych towarów żywnościowych 63
16. Średnie ceny wybranych towarów nieżywnościowych 64
17. Ceny uzyskiwane przez rolników w transakcjach wolnorynkowych
w 1995 r. 66
18. Wypadki drogowe z ofiarami w ludziach 66
19. Przestępstwa stwierdzone według kategorii przestępstw
w województwie krakowskim 67
20. Wskaźniki wykrywalności przestępstw według kategorii przestępstw
w województwie krakowskim 1 67
21. Przychody i koszty ich uzyskania w podmiotach gospodarczych w tysiącach złotych
w okresie styczeń-marzec 1995 r. 68
22. Wyniki finansowe podmiotów gospodarczy ch w tysiącach złotych w okresie
styczeń-marzec 1995 r. 69
23. Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych w okresie styczeń-marzec 1995 r. 70 24. Majątek obrotowy podmiotów gospodarczych w tysiącach złotych 71 25. Wybrane źródła finansowania w podmiotach gospodarczych w tysiącach złotych 72 DANE UZUPEŁNIAJĄCE DLA MIASTA KRAKOWA
1. Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia według EKD w 1995 r. 73 DANE UZUPEŁNIAJĄCE ZA I KWARTAŁ 1995
I. Zatrudnienie i wynagrodzenia 77
II. Wypadki przy pracy 77
III. Nakłady inwestycyjne 77
Tablice
1. Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenia w I kwartale 1995 r. 78 2. Poszkodowani w wypadkach przy pracy w gospodarce narodowej wg EKD
w I kwartale 1995 r. 79
3. Nakłady inwestycyjne na środki trwałe i inne nakłady w okresie I-III 1995 r. 81
SPIS WYKRESÓW
Schemat organizacji gospodarki 8
Struktura jednostek prawnych (podmiotów gospodarki narodowej) 9 Przeciętne zatrudnienie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw 13
Pracujący w sektorze przedsiębiorstw 14
Bezrobotni i wolne miejsca pracy 15
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw 16 Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw 18
Przychody ze sprzedaży w sektorze przedsiębiorstw 19
Mieszkania oddane do użytku w latach 1994-1995 22
Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności przedsiębiorstw i wskaźnik ren
towności 26
w wybranych sekcjach gospodarki narodowej w 1994 r.
Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w systemie Regon
według sekcji Europejskiej Klasyfikacji Działalności 38
WYKAZ publikacji wydanych przez GUS w 1994 i 1995 r. znajdujących
się w bibliotece WUS w Krakowie 82
WYKAZ publikacji GUS będących w sprzedaży w WUS 83
DEFINICJE NAZW PODMIOTÓW REJESTROWANYCH W SYSTEMIE REGON
ORAZ NAZW CECH JE CHARAKTERYZUJĄCYCH
A. DEFINICJE NAZW PODMIOTÓW REJESTROWACH W SYSTEMIE REGON
1. Jednostka prawna /podmiot gospodarki narodowej/
- podmiot stosunków cywilno-prawnych prawa pol
skiego wyposażony w autonomię decyzji prawnych, ekonomicznych i finasowych realizujący działalność określoną w statucie opisującym cel i zasady działania podmiotu, także osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego /kc/ i odrębnych ustaw. Posiadanie osobowości prawnej nie jest kryterium określenia podmiotu jako jednostki prawnej.
2. Podmiot utworzony dla prowadzenia działalności gospodarczej /podmiot gospodarczy/
-jednostka prawna realizująca działalność gospodarczą.
/Patrz definicja działalności gospodarczej, część BA
3. Podmiot utworzony dla prowa
dzenia działalności niegospodarczej
-jednostka prawna realizująca zadania w zakresie orga
nizacji życia społecznego, politycznego, zawodowego, administrowania krajem, zapewnienia rozwoju nauki, techniki, oświaty, kultury, sztuki, ochrony zdrowia, opieki społecznej itp.
4. Przedsiębiorstwo - jednostka gospodarcza wyodrębniona pod względem ekonomicznym i organizacyjnym dla realizacji określo
nych zadań gospodarczych. Odrębność ekonomiczna przedsiębiorstwa oznacza wydzielenie określonych śro
dków trwałych i obrotowych, pokrywanie wydatków eksploatacyjnych i inwestycyjnych ze sprzedaży wyro
bów i usług, posiadanie w banku odrębnego rachunku rozliczeniowego, na którym są gromadzone wolne środ
ki pieniężne. Organizacyjnym wyrazem odrębności przedsiębiorstwa jest sprawowanie zarządzania przez jednoosobowe kierownictwo /dyrektor przedsiębiorst
wa/ według zasad ustalonych w statucie przedsiębiors
twa oraz regulaminach wewnętrznych określających organizację jego statutowej działalności. Przedsiębiors
two może być powoływane przez wszystkie jednostki prawne lub ich związki.
5. Przedsiębiorstwo państwowe - przedsiębiorstwo utworzone przez organ założycielski, którym jest odpowiednio minister lub wojewoda. Jest wpisane do rejestru przedsiębiorstw państwowych.
Wpis przedsiębiorstwa do tego rejestru następuje po za
twierdzeniu przez sąd statutu przedsiębiorstwa i nada
niu mu osobowości prawnej.
4
6. Przedsiębiorstwo komunalne
7. Skarb Państwa
8. Samorząd terytorialny
9. Jednostka prawa budżetowego
10. Państwowa jednostka organiza
cyjna
11. Komunalna jednostka organiza
cyjna
12. Jednostka wewnętrzna jednostki prawnej posiadającej osobowość prawną
- zakład
- oddział
- przedsiębiorstwo utworzone przez organ władzy sa
morządowej wpisane do rejestru przedsiębiorstw pańs
twowych lub przedsiębiorstwo państwowe przekazane- decyzją administracyjną przez władzę rządową - wła
dzy samorządowej na mocy przepisów określonych w ustawie kompetencyjnej lub w ustawach odrębnych, np. w ustawie o przedsiębiorczości komunalnej. Projekt ustawy jest obecnie na etapie uzgodnień resortowych.
Przedsiębiorstwo komunalne najczęściej obejmuje swym działaniem obszar zadań użyteczności publicznej.
- Podmiot stosunków cywilno-prawnych, osoba prawna obecnie niezinstytucjonalizowana.
- każda gmina, gmina/miasto, gmina/dzielnica lub ich związek. Wymienione podmioty są osobami prawnymi - podmiotami stosunków cywilno-prawnych, w systemie REGON występują w postaci zarejestrowanych urzę
dów samorządowych.
- państwowa lub komunalna jednostka organizacyjna, dysponent budżetu I, II lub III stopnia, także zakład budżetowy lub gospodarstwo pomocnicze jednostki bu
dżetowej.
-jednostka prawna nie posiadająca osobowości prawnej powołana przez władzę rządową odrębnymi ustawami dla realizacji zadań Państwa, całkowicie utrzymywana z budżetu Państwa z części będącej w dyspozycji okreś
lonych ministrów lub wojewodów, także osoba prawna powoływana przez władzę rządową dla realizacji zadań Państwa, nie dotowana lub dotowana częściowo z okre
ślonej części budżetu Państwa.
-jednostka prawna nie posiadająca osobowości prawnej powoływana decyzjami administracyjnymi samorządu terytorialnego w oparciu o przepisy prawa budżetowe
go i innych ustaw.
- część składowa jednostki prawnej, wyodrębniona or
ganizacyjnie i / lub finansowo, realizująca działalność statutową jednostki prawnej.
- wyodrębniona organizacyjnie i/lub finansowo część osoby prawnej, realizująca statutową działalność gos
podarczą osoby prawnej. Pojęcie zakładu odnosi się do podmiotów gospodarczych.
- wyodrębniona organizacyjnie i/lub finansowo część osoby prawnej, realizująca jej działalność statutową.
Pojęcie oddziału nie odnosi się do podmiotów gospo
darczych.
5 13. Jednostka wewnętrzna jednostki
prawnej nie posiadającej osobowości prawnej - zakład osoby fizycznej
- gospodarstwo pomocnicze
- oddział
14. Spółka
15. Spółka prawa handlowego
- spółka akcyjna
- spółka z ograniczoną odpowie dzialnością
- spółka jawna
- spółka komandytowa /komandyta/
- część składowa wyodrębniona organizacyjnie i/lub fi
nansowo, realizująca działalność statutową jednostki nie posiadającej osobowości prawnej,
- wyodrębniona organizacyjnie część działalności osoby fizycznej /Patrz definicja 21/,
- część składowa jednostki budżetowej realizująca dzia
łalność gospodarczą określoną w statucie jednostki bu
dżetowej polegającą głównie na obsłudze potrzeb włas
nych jednostki budżetowej,
- część składowa wyodrębniona organizacyjnie, realizu
jąca działalność statutową jednostki prawnej nie posia
dającej osobowości prawnej.
- określony w umowie związek dwóch lub więcej osób dla osiągnięcia wspólnego celu, głównie gospodarczego.
Wyjątek stanowi jednoosobowa spółka z o.o.
- spółka działająca w oparciu o przepisy prawa hand
lowego /Kodeks Handlowy/. Spółki prawa handlowego dzielą się na osobowe /jawne, komandytowe/ i kapita
łowe /akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością/. Dla spółek osobowych istotny jest skład osobowy określony w umowie, dla spółek kapitałowych - określony w umowie kapitał złożony z udziałów,
- spółka, której podstawę finansową stanowi wniesiony przez wspólników kapitał, podzielony na udziały zwane akcjami, podstawowa forma prawna przedsiębiorstwa kapitalistycznego, polegająca na tym, że kapitał zakła
dowy składa się z wkładów założycieli, którzy otrzymu
ją akcje w postaci dokumentów wystawionych na oka
ziciela,
- podobnie jak akcyjna jest spółką kapitałową pozwala
jącą na prowadzenie przedsiębiorstwa bez ryzyka nara
żania całego majątku wspólników, ponieważ odpowia
dają oni wobec wierzycieli tylko do wysokości imien
nych udziałów,
- pochodzi ze spółki cywilnej, służy prowadzeniu śred
nich przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych.
Wspólnicy odpowiadają za spółkę solidarnie i nieogra- niczenie. Spółka jawna jest spółką osobową,
- spółka handlowa, w której przynajmniej jeden ze wspólników odpowiada nieograniczenie całym mająt
kiem, inni zaś tylko do wysokości oznaczonej sumy, tzw. sumy komandytowej. To odróżniają od spółki ja
wnej. Komandytariusz to udziałowiec spółki komandy
towej odpowiadający za spółkę tylko swoim udziałem kapitałowym /suma komandytowa/, nie biorący udział w działalności spółki.
6
16. Spółka /akcyjna z o.o./ z udziałem - spółka prawa handlowego, w której przynajmniej jed- kapitału odpowiednio: Skarbu na akcja /udział/ należy odpowiednio do: Skarbu Pańs- Państwa, państwowych osób praw- twa, państwowej osoby prawnej, samorządu terytorial
nych, samorządu terytorialnego, nego, osoby fizycznej lub prywatnej osoby prawnej, krajowych osób fizycznych lub pry- osoby fizycznej zagranicznej lub zagranicznej osoby watnych osób prawnych, prawnej.
zagranicznych osób prawnych Prezentowanie "spółek z udziałem kapitału..." jest za- lub fizycznych sądne z punktu widzenia potrzeb informacyjnych użyt
kowników.
17. Spółka /akcyjna z o.o./ z udziałem jednorodnego kapitału
odpowiednio: Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych, samorządu terytorialnego, krajo wych osób fizycznych lub
prywatnych osób prawnych, zagranicznych osób prawnych lub fizycznych
18. Spółka z udziałem kapitału zagranicznego /joint venture/
19. Spółka cywilna
20. Spółka inna
21. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą
22. Zagraniczne przedsiębiorstwo drobnej wytwórczości
- jest to spółka odpowiednio: Skarbu Państwa, samo
rządu terytorialnego, osób fizycznych lub prywatnych osób prawnych. Przyjęcie kryterium "jednorodności"
wnoszonego do spółki kapitału umożliwia stosowanie takich pojęć jak "jednoosobowa spółka Skarbu Państ
wa" lub "jednoosobowa spółka Gminy". W przypadku gdy udziałowcami spółki są np. wyłącznie państwowe osoby prawne lub wyłącznie np. osoby fizyczne, mamy do czynienia z zasadą jednorodności kapitału /100 % kapitału jest skupione w danym rodzaju własności/, ale nie możemy mówić o jednoosobowości spółki.
- musi być akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnoś
cią, działa na mocy przepisów ustawy z dnia 14 czerw
ca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym /Dz.U.
z 1991 r, nr 60, poz. 253/.
- najstarsza forma prawna spółki do której wkład może polegać na wniesieniu do spółki własnych rzeczy lub innego majątku albo na świadczeniu usług. W Polsce działalność spółek cywilnych normuje kodeks cywilny.
- organizacja grupująca osoby fizyczne lub prawne utworzona dla wykonywania określonej działalności, utworzenie spółki jest dobrowolne, spółki działają w oparciu o przepisy odrębnych ustaw lub innych ak
tów prawnych, które nadają im osobowość prawną.
Spółkami innymi są np. spółki wodne, spółki gruntowe, spółki powstałe w oparciu o umowy międzynarodowe itp-
- jednostka prawna, którą może być każdy, kto ukoń
czył 18 lat i tym samym ma pełną zdolność do czynno
ści prawnych, podejmująca działalność gospodarczą, /Patrz: definicja działalności gospodarczej, część B /, osoba fizyczna jest uznana przez prawo za osobę praw
ną działającą we własnym imieniu. W obecnym rejes
trze rejestrowane są w zasadzie zakłady osób fizycz
nych jako samodzielne podmioty prawne, nowela sys
temu zakłada ujęcie osób fizycznych jako jednostek prawnych, a ich zakładów jako jednostki lokalne.
- jednostka prawna działająca w oparciu o przepisy ustawy "O zasadach prowadzenia na terytorium PRL działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwór
czości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne"
/tekst jednolity Dz.U. z 1982 r. nr 27, poz. 148/.
B. DEFINICJE NAZW CECH CHARAKTERYZUJĄCYCH PODMIOT W SYSTEMIE REGON
1. Osobowość prawna - zdolność osoby prawnej do czynności prawnych, czyli do wstępowania w stosunki cywilno-prawne z innymi podmiotami. Zdolność ta jest ograniczona przez ustawę lub statut wyznaczające zakres działania osoby prawnej.
2. Samodzielność podmiotu - autonomia podejmowania decyzji ekonomicznych, fi
nansowych i prawnych dotyczących prowadzenia dzia
łalności, podmiot samodzielny nie musi być osobą pra
wną. Podmiotami samodzielnymi są jednostki organiza
cyjne nie posiadające osobowości prawnej, takie jak je
dnostki budżetowe, państwowe jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi, osoby fizyczne itd.
3. Forma prawna - cecha opisująca podmiot, stanowiąca podstawowy człon klasyfikacji "Systematyka Form Organizacyj
no-Prawnych" /SFPO/. Kryterium wyodrębnienia gru
py podmiotów w określoną formę prawną jest zespół przepisów prawnych regulijących w sposób jednolity ich status prawny.
Dodatkowym atrybutem formy prawnej jest posiadanie przez podmiot osobowości prawnej lub jego brak. Oso
bowość prawną podmiot uzyskuje z mocy ustawy, któ
ra go tworzy lub nadaje ją sąd rejestrowy zatwierdzają
cy statut podmiotu.
4. Działalność gospodarcza - jest to działalność wytwórcza, budowlana, handlowa lub usługowa, prowadzona w celach zarobkowych i na rachunek podmiotu prowadzącego taką działalność.
Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospo
darczej /Dz.U. z 1988 r. nr 41/. W projektowanej nowe
li cytowanej ustawy działalność gospodarczą definiuje się następująco: "działalnością gospodarczą jest każda działalność prowadzona w celach zarobkowych i na własny rachunek podmiotu prowadzącego tę działal
ność".
5. Akcja spółki - papier wartościowy, dokument stwierdzający prawo uczestnictwa w spółce akcyjnej, akcje są przedmiotem obrotu, stąd możliwość ich skupienia w ręku jednej osoby, posiadacze akcji nie odpowiadają za zobowiąza
nia spółki, lecz ponoszą ryzyko lokaty kapitału do wy
sokości ceny nabycia akcji. Czerpią zyski /dywidendy/
z posiadania akcji w spółkach.
6. Udział spółki - określony w umowie sporządzonej w formie aktu no
tarialnego kapitał wspólnika /finansowy lub rzeczowy/
uprawniający go do udziału z zyskach spółki, udziały mogą być zbywane na rzecz innych współlników, co wymaga zmiany umowy spółki.
SCHEMAT ORGANIZACJI GOSPODARKI
SEKTOR WŁASNOŚĆ FORMA PRAWNO-ORGANIZACYJNA
Sektor publiczny
państwowa
Skarbu Państwa • państwowych
osób prawnych
komunalna
mieszana
organy władzy, administracji, kontroli państwowej wymiar sprawiedliwości
fundusze
spółki Skarbu Państwa inne
przedsiębiorstwa państwowe fundusze
spółki państwowych osób prawnych inne
■ jednostki samorządu terytorialnego wtym przedsiębiorstwa komunalne
■ fundusze
■ spółki komunalne
spółki z przewagą kapitału ( mienia ) sektora publicznego
zagraniczna
■ osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i ( zakłady osób fizycznych )
I— w tym indywidualne gospodarstwa rolne
■ spółdzielnie i ich związki
■ organizacje społeczne, stowarzyszenia
< spółki prywatne
■ fundacje i zakłady fundacji
■ jednostki samorządu gospodarczego i związkowego
■ jednostki organizacji wyznaniowych
przedsiębiorstwa firm zagranicznych
przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z udziałem kapitału zagranicznego
mieszana spółki z przewagą kapitału ( mienia ) sektora prywatnego
STRUKTURA JEDNOSTEK PRAWNYCH ( PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ )
Kryteria podziału
typ działalności forma prawna rodzaj własności
Podmioty utworzone k dla prowadzę- k
w nia działalno
ści gospodar
czej
Jednostki prawne ^ (podmioty F gospodarki narodowej)
k spółki
przedsi państwowe
^ przedsiębiorstwa ^ r państwowe
Podmioty utworzone
^ dla prowadzę- ^
r nia działalno- ^ ści niegospo
darczej
. samorząd p gospodarczy
i zawodowy
►
►
►
► k inne państwowe k
^ osoby prawne r k przedsiębiorstwa k
~ komunalne ^
^ spółdzielnie
k fundusze
k zagraniczne
^ przedsiębiorstwa
^ oddziały firm
" zagranicznych osoby fizyczne
^ prowadzące
r działalność gospodarczą
^ jednostki prawa r budżetowego
^ Skarb Państwa
w samorząd r terytorialny
^ fundacje
^ fundusze
^ kościół katolicki
^ inne kościoły
r j zw. wyznaniowe
^ stowarzyszenia
w organizacje r społeczne
^ partie polityczne
^ związki r zawodowe
^ związki r pracodawców
Jednostki wewnętrzne (części składowe podmiotów gospodar
czych)
►
►
►
►
►
►
► I
►
►
►
►
k spółki prawa handlowego
"T~ ► jawne
— ^ komandytowe
I
k akcyjnek Z 0.0.^ spółki pozostałe
spółki cywilne(kc)
spółki inne (odrębne ustawy)
Jednostki wewnętrzne (części składowe podmiotów utworzonych dla prowadze
nia działalno
ści niegospo
darczej)
organy władzy, k administracji
i kontroli państwowej
wymiar
^ sprawiedłi-
państwowe p jednostki
organizacyjne
komunalne k jednostki
organizacyjne
z udziałem kapitału samorządu terytorialnego
w tym z kapitałem jednorodnym
z udziałem k prywatnego
^ kapitału krajowego
w tym z kapitałem jednorodnym
z udziałem kapitału zagranicznego
w tym z kapitałem jednorodnym
^ przedstawicielstwa
WAŻNIEJSZE DANE OGÓLNOPOLSKIE
1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w kwietniu 1995 r.
wyniosło 730,89 zł, a bez wypłat z zysku i nadwyżki bilansowej w spółdzielniach wyniosło 690,54 zł i było wyższe niż w marcu o 2,5 %.
Podane wielkości wynagrodzeń stosuje się odpowiednio jako określone w aktach prawnych wynagrodzenia: "w sferze produkcji materialnej", "w sześciu podstwowych działach ", "w pięciu podstawowych działach".
2. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne łącznie z podatkiem dochodowym od osób fizycznych w I kwartale 1995 r. wyniosło 662,44 zł i wzrosło w stosunku do IV kwartału 1994 r.o 6,1%.
3. Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w kwietniu w stosunku do marca 1995 r wzrósł o 2,3%, ceny żywności wzrosły o 3,1%, napojów alkoholowych o 4,1%, arty
kułów nieżywnościowych o 2,1% i usług o 1,2%.
Dane te służą celom określonym w przepisach o zasadach ustalania i rewaloryzacji emerytur i rent.
ROZLICZENIE CZASU PRACY
WYSZCZEGÓLNIENIE 1994 1995
Liczba dni roboczych: rok 267 265
marzec 24 24
kwiecień 22 21
styczeń-kwiecień 89 89
Upływ czasu w % w okresie styczeń-kwiecień
- kalendarzowego 32,88 32,88
- roboczego 33,33 33,58
WYBRANE WSKAŹNIKI OGÓLNOPOLSKIE
Miesiące
WYSZCZEGÓLNIENIE Lata
1 11 III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Wskaźnik cen towarów i usług konsump
cyjnych (miesiąc poprzedni” 100) 1992 107,5 101,8 102.0 103,7 104,0 101,6 101,4 102,7 105,3 103,0 102,3 102,2
1993 104,1 103,4 102,1 102,3 101,8 101,4 101,1 102,3 102,5 101,9 104,0 105,6
1994 101,8 101,1 102,0 102,9 101,7 102,3 101,5 101,7 104,5 102,9 101,8 101,9
1995 104,1 102,1 101,7 102,3 /W,g
Przeciętne miesięczene wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw brutto (bez wypłat z zysku i nadwyżki bilanso
wej w spółdzielniach) w zł 1994 459,15 458,82 499,37 508,87 512,74 533,47 552,08 553,24 578,49 601,79 658,26 736,90 1995 634,90 634,39 673,70 690,54
miesiąc poprzedni” 100 1994 86,4 99,9 108,8 101,9 100,8 104,0 103,5 100,2 104,6 104,0 109,4 111,9
1995 86,2 99,9 106,2 102,5
Średnia krajowa cena skupu
żyta w zł za 1 dt 1992 5,19 5,35 5,67 6,02 6,69 7,37 8,59 9,35 11,35 13,82 15,79 16,26
1993 19,52 21,36 21,95 22,09 21,94 21,21 18,37 16,52 16,85 16,88 ' 17,14 17,55
1994 17,78 18,01 18,03 18,18 18,44 18,66 16,18 16,47 17,40 17,62 18,99 21,00
1995 23,38 23,45 23,00 jux
Średni kurs dolara USA w zł
- Narodowego Banku Polskiego 1992 1,12 1,18 1,34 1,36 1,37 1,37 1,35 1,36 1,38 1,44 1.52 1,54
1993 1,59 1,64 1,66 1,66 1,68 1,74 1,80 1,85 1,94 2,01 2,07 2,11
1994 2,16 2,19 2,20 2,24 2,25 2,26 2,26 2,29 2,31 2,32 2,36 2,43
1995 2,43 2,44 2,39 2,39
- wolnorynkowy 1992 1,14 1,17 1,34 1,35 1,38 1,37 1,35 1,35 1,37 1,43 1,55 1,57
1993 1,58 1,61 1,67 1,65 1,67 1,72 1,79 1,84 1,94 1,98 2,05 2,09
1994 2,13 2,17 2,17 2,21 2,22 2,24 2,23 2,25 2,28 2,31 2,35 2,42
1995 2,41 2,41 2,36 2,33
Wskaźnik cen produkcji budowlano-mo
ntażowej (miesiąc poprzedni=100) 1992 100,8 101,2 102,1 103,6 101,0 101,1 100,5 100,9 100,8 101,5 100,7 100,7
1993 102,1 101,9 101,1 101,4 101,3 101,5 112,6 101,8 100,7 101,1 101,4 100,9
1994 102,0 102,1 102,4 100,9 102,0 101,0 101,6 101,1 101,4 101,8 101,7 101,6
1995 102,5 wy- W2,2
/CM> ^oä,|
Uwaga. Podane w tabeli wskaźniki, z wyjątkiem ostatniego i średniego kursu dolara są ogłaszane w obwieszczeniach i komunikatach Prezesa GUS i publikowane w Dziennikach Urzędowych GUS i Monitorach Polskich.
UWAGI WSTĘPNE
1. W związku z wprowadzeniem od stycznia 1994 r. do stosowania w ewidencji i statystyce Europejskiej Klasyfikacji Działalności (EKD) w bieżących informacjach statystycznych do
tychczas stosowane przekroje działowo-gałęziowe (Klasyfikacja Gospodarki Narodowej) zos
tają zastąpione przekrojami według sekcji, działów i w niektórych przypadkach - grup EKD.
2. W publikacjach statystycznych odstępuje się od grupowania "6 działów gospodarki naro
dowej" i jako obowiązujące przyjmuje się "sektor przedsiębiorstw".
Sektor przedsiębiorstw obejmuje podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych, górnictwa i kopalnic
twa, działalności produkcyjnej, zaopatrywania w energię, gaz i wodę, budownictwa, han
dlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artyku
łów przeznaczenia osobistego i użytku domowego, hoteli i restauracji, transportu, gospo
darki magazynowej i łączności, obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem interesów, odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i po
krewnych, działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.
3. Zachowuje się kategorię "Przemysł", rozumianą jako grupowanie następujących sekcji EKD:"Górnictwo i kopalnictwo", "Działalność produkcyjna" oraz "Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę".
4. Dane statystyczne zbierane są od osób prawnych, jednostek organizacyjnych nie posiadają
cych osobowości prawnej ( z wyłączeniem jednostek wchodzących w skład osób prawnych, jednostek i zakładów budżetowych oraz gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych), a także od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą:
a) w których liczba pracujących przekracza 50 osób i prowadzą działalność w zakresie gór
nictwa i kopalnictwa oraz działalność produkcyjną, a także te podmioty, w których liczba pra
cujących przekracza 20 osób i prowadzą działalność gospodarczą innego rodzaju określoną w pkt. 2.
b) wylosowane do badań metodą reprezentacyjną, w których liczba pracujących jest więk
sza, niż 5 osób i nie większa, niż określona w pkt.4a ( podstawa do uogólnienia całej zbioro
wości jednostek z tej grupy).
5. W opracowaniu nie uwzględnia się podmiotów gospodarczych, w których liczba pracują
cych nie przekracza 5 osób, za wyjątkiem działu "VI. Rejestr jednostek gospodarczych".
6. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług oraz towarów handlowych prezentowane są w ujęciu netto (bez podatku VAT). 7 8 9
7. Przychody ze sprzedaży w sekcjach wymienionych w pkt.3 przeliczone są na ceny stałe 1992 r.
8. Dane o produkcji wyrobów dotyczą podmiotów określonych w pkt.4a.
9. Liczba urodzeń żywych (wg miejsca urodzenia) w województwie w kwietniu wyniosła 1144 osoby.
Liczba zgonów w województwie ( wg miejsca zgonu ) w kwietniu wyniosła 1113 osób.
I. RYNEK PRACY
1. W kwietniu br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 200,2 tys. osób i było niższe o 0,2 % niż w marcu br. ,a o 3,5% wyższe niż w kwietniu ub. roku.
Na sektor prywatny przypada 60,0% zatrudnionych, a 40,0% na sektor publiczny.
W kwietniu ub. roku w sektorze prywatnym pracowało 56,1 % zatrudnionych, a w sektorze publicznym 43,9 %.
W wybranych sekcjach przeciętne zatrudnienie kształtowało się następująco:
przemysł
budownictwo
handel i naprawy
hotele i restauracje
transport, składowanie i łączność
-100,0 tys. osób (spadek do marca br. o 0,1%, a wzrost do kwietnia ub.roku o 3,4%)
-34,8 tys. osób (spadek do marca br. o 0,5%
i spadek do kwietnia ub.roku o 9,4%)
-29,9 tys. osób (wzrost do marca br. o 0,4%
i wzrost do kwietnia ub.roku o 25,5%) -4,6 tys. osób (spadek do marca br. o 1,3%, a wzrost do kwietnia ub.roku o 4,7%)
-8,9 tys. osób (spadek do marca br.o 1,1%
i spadek do kwietnia ub.roku o 0,4%)
PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE MIESIĘCZNE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
tys.osób
□ 1994 r. 1 995 r.
W okresie styczeń - kwiecień br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wy
niosło 200,0 tys. osób i było o 2,4% wyższe w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku.
14
Przeciętne zatrudnienie w kwietniu 1995 r.
Wyszczególnienie województwo krakowskie w tym m. Kraków w tys. osób III 1995 =
=100
IV 1994 =
=100
w tys.
osób
III 1995 =
=100
Ogółem 200,2 99,8 103,5 173,3 99,9
w tym
Przemysł 100,0 99,9 103,4 82,5 99,9
Budownictwo 34,8 99,5 90,6 32,7 99,6
Handel i naprawy 29,9 100,4 125,5 25,0 100,8
Hotele i restauracje 4,6 98,7 104,7 4,2 98,5
Transport, składowanie
i łączność 8,9 98,9 99,6 8,4 98,9
Obsługa nieruchomości
i firm 16,9 100,0 103,6 16,2 100,1
PRACUJĄCY W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
WOJEWÓDZTWO
Budów nictw o Handel i napraw y
14,7%
Transport, składów anie i łączność 4,2
Hotele i restauracje
2,3%
Pozostałe
11,2%
Przemysł 48,4%
19,2%
MIASTO KRAKÓW
Transport, składów a nie i łączność 4,6%
Hotele i restauracje 2,4%
Handel i napraw y
14,2%
Pozostałe 1 2%
Przemysł 46 %
Budów nictw o 20,8%
2. Pośrednictwo pracy
W końcu kwietnia br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w rejonowych urzędach pra
cy wyniosła 42,6 tys. osób ( 23,6 tys. kobiet), w tym dotychczas niepracujących 8,7 tys.
W Krakowie zarejestrowano 27,6 tys. osób ( w tym 15,8 tys. kobiet ), w Krzeszowicach 3,6 tys. osób ( w tym 2,0 tys. kobiet), w Myślenicach 5,8 tys. osób ( w tym 2,8 tys. kobiet), w Proszowicach 1,4 tys. osób ( w tym 0,7 tys. kobiet) i w Wieliczce 4,2 tys. osób ( w tym 2,3 tys. kobiet).
Z ogólnej liczby bezrobotnych 4,7 tys. osób pozostaje bez pracy na skutek zwolnień z przyczyn dotyczących zakładów pracy (zwolnień grupowych) 15,7 tys. osób nie posiada prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Wśród bezrobotnych, którzy nigdy nie wykonywali pracy 57,5 % stanowią absolwenci szkół ponadpodstawowych (5,0 tys. osób).
W kwietniu z listy bezrobotnych wyrejestrowano 3962 osoby ( 9,1 % ogółu bezrobotnych w końcu ubiegłego miesiąca) - 1635 osób (723 kobiety) podjęło pracę oferowaną przez urzędy pracy ( w tym 1323 osoby pracę stałą, 202 osoby prace interwencyjne, 109 osób pracę przy robotach publicznych ), 2327 osób ( w tym 1089 kobiet ) utraciło status bezrobotnego z in
nych przyczyn, np. nie potwierdzenia gotowości do pracy, czy dobrowolnej rezygnacji ze sta
tusu.
W końcu kwietnia br. urzędy pracy dysponowały 3233 ofertami pracy (2628 z sektora prywatnego), w tym 1494 ofertami pracy stałej. Na jedną ofertę przypadało 13 osób zarejes
trowanych, jako bezrobotne.
W końcu miesiąca 24 zakłady pracy zgłosiły zwolnienia w najbliższym czasie 1344 pracowników, w tym w sektorze prywatnym 324 osoby.
15
BEZROBOTNI I WOLNE MIEJSCA PRACY
tys.
50 T 40 - 30 - 20 - 10 -
□ OGÓŁEM □ KOBIETY ■ OFERTY
II. WYNAGRODZENIA I SYTUACJA PIENIĘŻNA
1. Wynagrodzenia obejmują wynagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nad
wyżki bilansowej w spółdzielczości oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród.
Wynagrodzenia brutto w kwietniu br. w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 152,0 min zł, wykazując wzrost do marca br. o 14,0% i wzrost o 54,1 % do kwietnia ub.roku.
Z ogółem przypada na:
przemysł budownictwo handel i naprawy
transport, składowanie i łączność hotele i restauracje
-90,2 min zł, co stanowi 59,3% ogółu wynagrodzeń -20,3 min zł, co stanowi 13,4% ogółu wynagrodzeń -19,3 min zł, co stanowi 12,7% ogółu wynagrodzeń - 6,9 min zł, co stanowi 4,5% ogółu wynagrodzeń - 2,2 min zł, co stanowi 1,4% ogółu wynagrodzeń
W kwietniu br. przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw wy
niosło 759,09 zł i było wyższe w porównaniu do marca br. o 14,3% i o 48,8% wyższe niż w kwietniu ub. roku.
PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIE MIESIĘCZNE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
□ 1 994 Hi 1995
17 Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w wybranych sekcjach kształtowało się następująco:
przemysł
budownictwo
handel i naprawy
- brutto 902,04 zł, netto 730,99 zł /wzrost do marca br. o 119,4 % i wzrost o 53,9 % do kwietnia ub. ro
ku/
- brutto 583,57 zł, netto 476,00 zł /wzrost do marca br. o 2,2 % i wzrost o 29,7 % do kwietnia ub. roku/
- brutto 645,97 zł, netto 526,47 zł /wzrost do marca br. o 18,1 % i wzrost o 62,8 % do kwietnia ub. roku/
hotele i restauracje - brutto 472,26 zł, netto 389,48 zł /wzrost do marca br. o 3,0 % i wzrost o 37,9 % do kwietnia ub. roku/
transport, składowanie i łącz
ność - brutto 768,54 zł, netto 617,81 zł /wzrost do marca br. o 14,6 %, i wzrost o 56,1 % do kwietnia ub. roku/
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w kwietniu br. w sektorze publicznym stanowiło 127,0 % przeciętnego wynagrodzenia ogółem, natomiast w sektorze prywatnym wskaźnik ten wyniósł 82,0 %.
Przeciętne wynagrodzenie w kwietniu 1995 r.
województwo kra cowskie w tym miasto Kraków
Wyszczególnienie brutto netto brutto netto
III III
w zł 1995= w zł w zł 1995= w zł
=100 = 100
Ogółem 759,09 114,3 616,57 771,87 115,8 626,94
w tym:
Przemysł 902,04 120,0 730,99 935,08 123,4 757,63
Budownictwo 583,57 102,2 476,00 586,04 101,9 477,93
Handel i naprawy 645,97 118,7 526,47 672,42 122,9 547,77
Hotele i restauracje 472,26 102,6 389,48 477,78 102,7 393,74 Transport, składowanie
i łączność 768,54 114,8 617,81 763,21 113,9 677,13
Obsługa nieruchomości
i firm 603,00 94,5 491,84 604,80 94,2 493,27
W okresie styczeń-kwiecień br. wynagrodzenia brutto wyniosły 528,1 min zł wykazując wzrost do analogicznego okresu ubiegłego roku o 39,7 %.
III. PRODUKCJA
1. W kwietniu br. efektem działalności w sektorze przedsiębiorstw były przychody ze sprzeda
ży wyrobów i usług w wysokości 922,4 min zł (ceny bieżące) wykazując wzrost do kwietnia ub.roku o 39,3%, ale spadek o 7,4% (w rzeczywistym czasie pracy) do marca br.
Czas pracy w kwietniu br. wyniósł 21 dni i był o 1 dzień krótszy niż w kwietniu ub.roku.
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY WYROBÓW I USŁUG W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
min
1000 800 600 400 200 0
IV V VI VII VIII IX X XI XII zł
iS
1994 □ 1995Największy wzrost sprzedaży wyrobów i usług w porównaniu do marca br. zanotowano w:pozostałej działalności usługowej, komunalnej, socjalnej i indywidualnej o 13,9%.
Największy udział w przychodach ze sprzedaży w kwietniu br. spośród sekcji wykazały:
przemysł - 76,7 %
budownictwo - 12,0 %
a najmniejszy:
- 0,7 % hotele i restauracje
pozostała działalność usługowa, komunalna,
socjalna i indywidualna - 1,1%
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW
WOJEWÓDZTWO
MIASTO KRAKÓW
0.8%
2.0%
12.9%
75.2%
□ Przemysł 9 Budownictwo I Handel i naprawy
□ Hotele i □ Transport, § Pozostałe restauracje składowanie i
łączność
20
Strukturę własnościową sprzedaży charakteryzuje:
57,4 % - udział sektora publicznego 42,6 % - udział sektora prywatnego
Największy udział sektora prywatnego zanotowano w: hotelach i restauracjach (99,1 %), han
dlu i naprawach (93,8%), a najmniejszy w przemyśle (33,2 %).
W okresie styczeń-kwiecień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przed
siębiorstw wyniosły 3712,3 min zł (ceny bieżące), wykazując wzrost do analogicznego okresu ub.roku o 46,2%.
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przemyśle w kwietniu br. w cenach bieżących wyniosły 707,9 min zł i były wyższe o 39,6% w stosunku do kwietnia ub.roku, a w cenach stałych z 1992 r. wyższe o 4,2%.
Największy wzrost sprzedaży (w cenach stałych) w tym porównaniu zanotowano w: produk
cji maszyn i aparatury elektronicznej -o 67,8%, działalności wydawniczej i poligraficznej -o 67,7%, produkcji tkanin - o 59,9%..
Spadek wartości sprzedaży wystąpił w: produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny - o 28,5% i pozostałym górnictwie i kopalnictwie- o 23,5%.
W kwietniu br. największy udział w sprzedaży ogółem posiada produkcja metali
- 26,6 % i produkcja artykułów spożywczych i napojów - 14,8 %. Wartość sprzedaży w ce
nach bieżących przypadająca na 1 zatrudnionego w kwietniu br. wyniosła 7081 zł i była wyż
sza o 35,0% w stosunku do kwietnia ub.roku, a w cenach stałych wyższa o 0,8 %
W kwietniu br. średnia dzienna wartość sprzedaży wyrobów i usług wyniosła 33,7 min zł i by
ła wyższa o 32,7% niż w kwietniu ub. roku.
W okresie styczeń-kwiecień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w cenach bieżących wyniosły 2916,9 min zł i były wyższe o 48,4 % w porównaniu z analogicznym okresem ub.roku ( w cenach stałych wyższe o 12,2 %).
Produkcja sprzedana w cenach bieżących w kwietniu 1995 r.
Sekcje EKD województwo kra <owskie w tym miasto Kraków
w min III w odse- w min III w od-
zł 1995= tkach zł 1995= setkach
= 100 =100
Przemysł 707,9 91,0 100,0 602,5 90,2 100,0
Górnictwo i kopalnictwo 6,2 100,4 0,9 1,5 91,3 0,3
Działalność produkcyjna 643,5 91,6 90,9 557,5 91,0 92,5
Zaopatrywanie w energię
elektryczną, gaz i wodę 58,2 83,8 8,2 43,5 82,0 7,2
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie w cenach bieżących w kwietniu br.
wyniosły 110,8 min zł i były wyższe o 28,4 % niż w kwietniu ub.roku, a w stosunku do marca br. wyższe o 8,4 %. Spośród 5 grup w budownictwie największy udział (74,7%) przypada na wznoszenie budowli, inżynierię lądową i wodną, a najmniejszy na przygotowanie terenu pod budowę (0,9 %).
21 Przychody ze sprzedaży uzyskane na działalności budowlano-montażowej w kwietniu br. wy
niosły 72,1 min zł, co stanowi 65,0 % przychodów ogółem i były wyższe o 20,4% niż w kwietniu ub.roku, a w stosunku do marca br. wyższe o 3,2%.
Wartość sprzedaży przypadająca na 1 zatrudnionego wyniosła 3181 zł i była wyższa o 41,7 % niż w kwietniu ub. roku i o 9,0% wyższa w stosunku do marca br.
W okresie styczeń-kwiecień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w cenach bieżących wyniosły 401,4 min zł i były wyższe o 30,7% w porównaniu do analogicznego okresu ub.ro
ku. 2
Przychody netto ze sprzedaży wyrobów w kwietniu 1995 r.
i usług Rodzaje działalności bu
dowlanej (grupy EKD)
Ogółem w tym ze sprzedaży produk
cji budowlano-montażowej w min zł w odsetkach w min zł w odsetkach
Ogółem 110,8 100,0 72,1 100,0
w tym:
Przygotowanie terenu
pod budowę 1,0 0,9 0,4 0,5
Wznoszenie budowli, inżynieria lądowa
i wodna 82,8 74,7 55,9 77,6
Wykonywanie instalacji
budowlanych 18,9 17,1 13,3 18,5
Budowlane prace
wykończeniowe 5,9 5,3 1,6 2,2
2. Produkcja ważniejszych wyrobów
Spośród 26 badanych wyrobów w kwietniu br. wzrost produkcji do kwietnia ub.roku zanoto
wano dla 14 wyrobów.
Największy wzrost produkcji w tym porównaniu zanotowano w następujących wyrobach:
ubiory z dzianin -o 410,0%, podroby surowe ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny -o 333,3 %, przerób ropy naftowej - o 33,3%.
Największy spadek zanotowano w takich wyrobach, jak:cukierki (bez czekoladowanych) -o 47,3 %, śmietana i śmietanka normalizowana -o 45,5%, obuwie -o 42,6%.
W okresie styczeń-kwiecień br., w porównaniu do analogicznego okresu ub.roku, wzrost pro
dukcji zanotowano dla 12 wyrobów.
Największy wzrost produkcji zanotowano w następujących wyrobach: ubiory z dzianin -o 79,7%, rury stalowe -o 48,1%, wędliny podrobowe (bez końskich)- o 22,8%.
Najgłębszy spadek w tym porównaniu zanotowano w następujących wyrobach:cukierki (bez czekoladowanych)- o 43,7 %, śmietana i śmietanka normalizowana - o 43,3 % , wyroby spirytusowe czyste i gatunkowe -o 21,6%.
22
3. Przewozy ładunków i pasażerów (bez PKP i przedsiębiorstw komunikacji miejskiej) W kwietniu br. transportem samochodowym zarobkowym przewieziono 423,7 tys. ton ładu
nków, tj. o 9,8 % mniej niż w marcu br., ale o 49,7 % więcej niż w kwietniu ub.roku.
W okresie styczeń-kwiecień br. przewieziono 1627,2 tys. ton ładunków, tj. o 41,0 % wię
cej niż w analogicznym okresie ub.roku.Średnie dobowe przewozy ładunków wyniosły 13,6 tys. ton.
Łączna ładowność zarobkowego taboru samochodowego własnego (bez wydzierżawionego innym jednostkom) i obcego, tj. przejętego od innych jednostek na podstawie umowy agen
cyjnej, dzierżawy, leasingu itp. wyniosła na koniec kwietnia br. 12528 ton i była niższa od sta
nu w końcu marca br. o 0,7%.
Przewozy pasażerów dokonane przez transport samochodowy wyniosły w kwietniu br.
1697 tys. osób i były niższe o 0,5 % niż w marcu br. W okresie styczeń-kwiecień br. przewie
ziono 6764 tys. osób, tj. o 6,9 % mniej niż w analogicznym okresie ub. roku.
Średnie dobowe przewozy wyniosły 56,4 tys. osób.
4. Budownictwo mieszkaniowe
W kwietniu br. oddano do użytku 135 mieszkań, tj. o 7,5 % mniej niż w marcu br.
i o 21,5% mniej niż w kwietniu ub. roku (dane ostateczne).
MIESZKANIA ODDANE DO UŻYTKU W LATACH 1994- 1995
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
EU
1994 □ 1995Z ogólnej liczby oddanych do użytku mieszkań 44,4 % (60 mieszkań) przypada na budownic
two indywidualne, 37,8%(51 mieszkań) na budownictwo komunalne, 17,8% (24 mieszkania) na budownictwo spółdzielcze.
W okresie styczeń-kwiecień br. oddano do użytku 448 mieszkań, tj. o 54,8 % mniej niż w analogicznym okresie ub.r.(dane ostateczne), w tym w budownictwie indywidualnym
333 mieszkania, tj. o 10,2 % mniej, a w budownictwie spółdzielczym 64 mieszkania, tj. o 85,5 % mniej.
Przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania oddanego do użytku w okresie sty
czeń-kwiecień br. wyniosła 103,3 nr i była o 24,0 m2 większa od przeciętnej z analogicznego okresu ub. roku.
W budownictwie indywidualnym wydano pozwolenia na budowę 289 mieszkań, a w budo
wnictwie wielorodzinnym inwestorzy zgłosili rozpoczęcie budowy 165 mieszkań.
. 23 5. Sytuacja w produkcji roślinnej i zwierzęcej
a) W kwietniu br. wystąpiły zmienne warunki atmosferyczne: utrzymujące się od marca do po
łowy kwietnia znaczne ochłodzenia (okresowe przymrozki), częste opady deszczu niejedno
krotnie ze śniegiem oraz ocieplenie w drugiej połowie miesiąca.
Powyższe niekorzystne warunki utrudniły wykonywanie prac polowych w rolnictwie i opóźniły siewy zbóż jarych, warzyw gruntowych oraz sadzenie ziemniaków.
b) Tegoroczna zima miała łagodny przebieg i nie spowodowała większych strat w uprawach ozimych. Według przeprowadzonej wiosennej oceny areał obsiany zbożami ozimymi wynosi 57,0 tys. ha, z czego zaorano lub przeznaczono do zaorania jedynie 33 ha.Natomiast rzepaku na ogólną powierzchnię zasianą w wysokości 985 ha,zaorano 18 ha, co stanowił,8%.
Stan plantacji zbóż zróżnicowany: zboża ozime oceniono na 3,7, a zboża jare na 3,3 stopnia kwalifikacyjnego, według którego "5" oznacza stan bardzo dobry, "4"- dobry, "3" -do
stateczny, "2"- słaby, " 1zły.
c) Podobnie zima me spowodowała wyższych od przeciętnych uszkodzeń w drzewach, krze
wach i plantacjach jagodowych.
Natomiast wiosenne niekorzystne warunki będą miały wpływ na słabsze zawiązywanie owoców, a w konsekwencji plonowanie, zwłaszcza, że okresowe chłody i deszcze utrudniają oblot pszczół.
Powyższa pogoda w okresie wiosny utrudniła i opóźniła siewy warzyw gruntowych.
Wprawdzie niektórzy plantatorzy wykorzystując okresowe sprzyjające warunki zasiali cebulę wcześniej, ale praktycznie siewy warzyw rozpoczęto w miarę poprawy pogody, tj.
w drugiej dekadzie kwietnia.
d) Liczba pokrytych loch w punktach kopulacyjnych objętych obserwacją w kwietniu br. była wyższa o 0,8% w porównaniu z kwietniem ub. roku oraz niższa o 1,0% niż w marcu br.
Pomimo niższych zbiorów ziemniaków w 1994 roku oraz systematycznego spadku cen wo
lnorynkowych prosiąt na chów odnotowano wzrost krycia loch w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego.
e) Tegoroczny kwietniowy spis pogłowia zwierząt gospodarskich przeprowadzony został na nowo wybranej próbie obejmującej 723 indywidualne gospodarstwa rolne (1,3%).
Uzyskane wyniki z próby zostały uogólnione na całą zbiorowość gospodarstw indywidual
nych, a po połączeniu z danymi ze sprawozdawczości z pozostałych gospodarstw (państwo
wych i spółdzielczych) wykazały następujący stan pogłowia zwierząt gospodarskich:
Bydło- 94,6 tys. sztuk, co stanowi spadek o 5,9% w porównaniu do analogicznego okresu ub.
roku.
Krowy- 54,7 tys. sztuk, co oznacza spadek o 14,9% w stosunku do I kwartału 1994 r.
Trzoda chlewna- 241,9 tys. sztuk, co stanowi wzrost o 14,6% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku.
Z powyższych danych wynika, że mimo trudnej sytuacji paszowej, w bieżącym roku gospo
darczym nie nastąpiło załamanie w chowie zwierząt gospodarskich.
Występują zachowawcze tendencje w chowie bydła, wyrażające się wzrostem pogłowia młodego bydła hodowlanego i rzeźnego przy jednoczesnym ograniczeniu liczby krów oraz podtrzymywane trendy rozwojowe w chowie trzody chlewnej.
Wykazany naoczny wzrost pogłowia trzody chlewnej w sektorze publicznym wynika między innymi ze zmian organizacyjnych- bezpośredniego podporządkowania gospodarstw z terenu innych województw jednostkom z naszego województwa.
Prezentowane wyniki kwartalnego spisu pogłowia zwierząt gospodarskich, przeprowa
dzonego w I dekadzie kwietnia br. w gospodarstwach indywidualnych nie są w pełni porów
nywalne z wynikami poprzednich spisów z uwagi na wybór nowej próby, która objęła bada
niem nowe gospodarstwa oraz inny niż dotychczas zastosowany sposób uogólniania wyników na całą zbiorowość gospodarstw indywidualnych.
Pełna porównywalność wyników w skali roku zostanie osiągnięta w spisie kwietniowym 1996 r.
IV. CENY
1. Wskaźniki cen realizacji według Europejskiej Klasyfikacji Działalności
Ceny realizacji produkcji sprzedanej w marcu br. w porównaniu do lutego br. (dane ostateczne dla województwa), wzrosły w działalności produkcyjnej (o 2,6 %)., w górnictwie i kopalnictwie (o 6,6 %) oraz w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę (o 0,7%).
Najwyższy wzrost cen w działalności produkcyjnej nastąpił w: produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 4,9%), produkcji artykułów spożywczych i napojów (o 4,8%), ob
róbce skóry i produkcji wyrobów ze skóry (o 3,1%), produkcji metali (o 2,3%).
Spadek cen w tym porównaniu wystąpił w: produkcji tkanin (o 11,3%), produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny (o 0,6%), produkcji wyrobów z metali (bez maszyn i urządzeń o 0,2%).
Wskaźnik wzrostu cen w marcu 1995 r. w porównaniu do marca 1994 r. w działalności produkcyjnej wyniósł 32,9 %, w górnictwie i kopalnictwie 42,2 %, w zaopatrywaniu w ener
gię elektryczną, gaz i wodę 18,0 %.
W działalności produkcyjnej największy wzrost cen w tym porównaniu nastąpił w: produ
kcji celulozowo-papierniczej (o 73,5 %), produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze sło
my i wikliny (o 49,3 %), produkcji artykułów spożywczych i napojów (o 39,5 %), produkcji maszyn i aparatury elektrycznej (o 37,7%).
Analizując w okresie szesnastu miesięcy tendencje miesięcznych wskaźników cen realizacji produkcji przemysłowej (obliczonej przy podstawie miesiąc poprzedni=100) nie można stwier
dzić trwałych tendencji rosnących lub malejących.
W kwietniu br. według danych szacunkowych (mogą ulec zmianie) ceny w porównaniu do marca br. wzrosły: działalności produkcyjnej (o 5,0 %), zaopatrywaniu w energię elek
tryczną, gaz i wodę (o 3,7 %).
Natomiast w górnictwie i kopalnictwie nastąpił spadek cen o 0,3%.
Z.Średnie ceny detaliczne
W kwietniu br - w porównaniu z marcem br - najwyżej wzrosły ceny warzyw, ziemniaków i jabłek. I tak:
-kapusta biała podrożała
-marchew -"-
-pietruszka -"-
-cebula
-buraki ćwikłowe -"-
-ziemniaki -"-
-jabłka I gr.cenowej
o 0,46 zł za kg, tj. o 63,0%
o 0,30 zł za kg, tj. o 36,6%
o 0,44 zł za kg, tj. o 29,7%
o 0,44 zł za kg, tj. o 26,8%
o 0,20 zł za kg, tj. o 24,7%
o 0,21 zł za kg, tj. o 25,3%
o 0,23 zł za kg, tj. o 13,3%
Wzrosła cena kurcząt patroszonych o 0,52 zł za kg, tj. o 11,5%.Podrożało mleko i jego prze
twory, zwłaszcza sery żółte, np.ser "Gouda" o 0,77 zł za kg, tj.o 8,2%. Znacznie mniej, bo o 1-2% wzrosły ceny przetworów mięsnych, tłuszczów roślinnych, miodu pszczelego, czekolady, chleba i mąki. Ceny mięsa wieprzowego i wołowego pozostały na tym samym po
ziomie, bądź nieco spadły.
Dynamika cen wybranych towarów żywnościowych w okresie styczeń-kwiecień 1995 r.
kształtowała się następująco: