Rak to nie wyrok. Epidemiologia, leczenie, rehabilitacja kierunkiem do pełnego wyzdrowienia i powrotu do pracy.

Rak to nie wyrok.


Epidemiologia, leczenie, rehabilitacja – kierunkiem do pełnego wyzdrowienia i powrotu do pracy.

JOLANTA ŁUNIEWSKA-BURY

Kierownik Oddziału Brachyterapii, Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łódź

UNIEJÓW 4 wrzesień 2019

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

• obszar 18 219 km²

• 21 powiatów

• 3 miasta na prawach powiatu

• 177 gmin (18 miejskich, 133 wiejskich, 26 miejsko- wiejskich)

• 9. miejsce w skali kraju

pod względem wielkości

powierzchni

Pod względem wielkości populacji województwo łódzkie zajmuje

6. miejsce w kraju.

• na 31.12.2016 2 485 323 mieszkańców

• na 31.12.2017 2 476 315 mieszkańców

• na 31.12.2018 2 466 322 mieszkańców

dane wg GUS

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

DANE EPIDEMIOLOGICZNE

Źródłem pełnych danych dotyczących zachorowań na nowotwory złośliwe występujących na terenie kraju jest


KRAJOWY REJESTR NOWOTWORÓW,
 do którego dane spływają 


z 16 wojewódzkich biur rejestracji .

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

Biuro rejestracji nowotworów
 dla województwa łódzkiego


działa 
 w 


Szpitalu Kopernika w Łodzi


Co roku wydawany jest


„Biuletyn zachorowań na nowotwory złośliwe 
 w województwie łódzkim”,


prezentujący dane sprzed dwóch lat od bieżącego wydania.


ostatnie wydanie 2018 (dane za 2016)

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

W 2017 roku w Ośrodku Onkologii i Hematologii w Łodzi:

• udzielono 122 091 porad,

• hospitalizowano 39 758 osób;

W 2018 roku:

• udzielono 120 340 porad,

• hospitalizowano 51 652 osoby;

Łącznie przez dwa lata odnotowano:

• 242 431 porad onkologicznych,

• 80 286 hospitalizacji onkologicznych;

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

2006

• w woj. łódzkim żyło 1 344 261 kobiet

• 4 680 kobiet

zachorowało na raka

2016

• w woj. łódzkim żyło 1 301 014 kobiet

• 6 066 kobiet

zachorowało na raka

2006

• w woj. łódzkim żyło 1 221 937 mężczyzn

• 4 388 mężczyzn

zachorowało na raka

2016

• w woj. łódzkim żyło 1 184 309 mężczyzn

• 5 587 mężczyzn

zachorowało na raka

Nowotwory w woj. łódzkim

CZYNNIKI ZACHOROWAŃ

• Według WHO, ok. 40%

nowotworów jest związanych z czynnikami żywieniowymi,

włączając w to spożywanie alkoholu oraz substancji

dodatkowych dodawanych do żywności.

• Czynniki żywieniowe są więc częstszą przyczyną

nowotworów niż palenie

papierosów (30%).

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

POZOSTAŁE CZYNNIKI ZACHOROWAŃ

• predyspozycje genetyczne;

• zakażanie wirusowe (np. przenoszone drogą płciową);

• zanieczyszczenie środowiska;

• narażenia zawodowe;

Według szacunków, zbyt duża masa ciała jest przyczyną od 25 nawet do 50% zachorowań.

Systematyczne treningi wpływają na regulację gospodarki hormonalnej w organizmie i zwiększają aktywność układu immunologicznego,

co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka

zachorowania na nowotwory hormonozależne, do których zalicza się m.in. raka piersi, jajników

czy macicy.

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

Wg Krajowego Rejestru Nowotworów, w ciągu ostatnich 3 dekad

zachorowalność na nowotwory zwiększyła się dwukrotnie,

a województwo łódzkie można określić mianem regionu wysokiego ryzyka.

Wysoki współczynnik zachorowań wynika m.in. ze struktury

wiekowej regionu.

Na nowotwory najczęściej zapadają osoby po

60. roku życia.

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

ZACHOROWANIA W 2016

Ponad 23% zgonów w województwie łódzkim

w 2016 roku, to zgony

z powodu nowotworów.

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

ZGONY

2006

• ogółem w woj. łódzkim odnotowano

31 343 zgony

• 16 700 zgonów mężczyzn

• 14 643 zgony kobiet

2016

• ogółem w woj. łódzkim odnotowano

30 213 zgonów

• 15 440 zgonów mężczyzn

• 14 773 zgony kobiet

dane wg GUS

ZGONY Z POWODU 


NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH 2006

• łącznie w woj. łódzkim odnotowano 6 776

zgonów z powodu

nowotworów złośliwych

• 3 800 zgonów mężczyzn

• 2 976 zgony kobiet

2016

• łącznie w woj. Łódzkim odnotowano 7 108

zgonów z powodu

nowotworów złośliwych

• 3 846 zgonów mężczyzn

• 3 262 zgony kobiet

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

STRUKTURA ZGONÓW NA NOWOTWORY

ZŁOŚLIWE W WOJ. ŁÓDZKIM W 2016

Umieralność z powodu nowotworów złośliwych jest w Polsce wyższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej o

ok. 20% u mężczyzn i około 10%

u kobiet.

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

PROGNOZY

Wg danych z „Mapy potrzeb zdrowotnych w zakresie onkologii dla województwa łódzkiego”, przy uwzględnieniu wyłącznie procesów demograficznych, liczba nowych

przypadków nowotworów złośliwych

w 2029 wyniesie 14 000.

Przeżycie zależnie od rozpoznania

lat

Rok rozpoznania choroby

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Observation time [years]

0.00%

5.00%

10.00%

15.00%

20.00%

25.00%

30.00%

35.00%

40.00%

45.00%

50.00%

55.00%

60.00%

65.00%

70.00%

75.00%

80.00%

85.00%

90.00%

95.00%

100.00%

O ve ra ll su rv iv al p ro ba bi lit y [% ]

2009-2012 2003-2008

p = 0.3569

5L OS= 24,5%

aktywnego życia

• Dominującym objawem leczenia przeciwnowotworowego raka płuca bez względu na zastosowaną metodę jest zmęczenie i duszność, które dotyka od 60 do 100% chorych.

• Przeciętna wydolność pacjentów po leczeniu onkologicznym wynosi 4

minuty co jest minimalną wydolnością pozwalającą na wykonywanie

codziennych czynności bez uczucia zmęczenia.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Observation time [years]

0.00%

5.00%

10.00%

15.00%

20.00%

25.00%

30.00%

35.00%

40.00%

45.00%

50.00%

55.00%

60.00%

65.00%

70.00%

75.00%

80.00%

85.00%

90.00%

95.00%

100.00%

O ve ra ll su rv iv al p ro ba bi lit y [% ]

2009-2012 2003-2008

p = 0.0086

5 L OS= 81,18%

wartości (half woman complex)

(Kwolek red., 2013, Ruszkiewicz i Kreft, 2017. Dąbska, Humeniuk i Krupa,

• Według danych ZUS, w 2014 r. w Polsce średni wiek kobiet rehabilitowanych z powodu nowotworu gruczołu piersiowego

pobierających w momencie skierowania na rehabilitację leczniczą rentę z tytułu niezdolności do pracy wynosił 51,1 lat

• (Ubezpieczeni poddani rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji

rentowej ZUS w 2014 roku w 12 miesięcy po odbytej rehabilitacji,

ZUS, 2017).

15.00%

20.00%

25.00%

30.00%

35.00%

40.00%

45.00%

50.00%

55.00%

60.00%

65.00%

70.00%

75.00%

80.00%

85.00%

O ve ra ll su rv iv al p ro ba bi lit y [% ]

p = 0.0347

5 L OS = 83,3%

• Nietrzymanie moczu, impotencja po zabiegu operacyjnym i/lub radioterapii jest w przypadku 50 % możliwa do wyleczenia zaś systematyczne wykonywanie ćwiczeń fizycznych zmniejsza o 30-40% ryzyko nawrotu choroby a także powrotu do normalnego życia seksualnego.

• Intensywność i rodzaj ćwiczeń musi być dobrana indywidualnie do stanu ogólnego pacjenta (Woźniewski red, 2012).

• Nowotwór ten dotyka zazwyczaj ludzi starszych ….

15.00%

20.00%

25.00%

30.00%

35.00%

40.00%

45.00%

50.00%

55.00%

60.00%

65.00%

70.00%

75.00%

80.00%

85.00%

O ve ra ll su rv iv al p ro ba bi lit y [% ]

p = 0.9439

5L OS= 52,4%

• Stomia

• Biegunki

• Wzdęcia

• Brak możliwości prawidłowej diety …..

aktywnego życia

• Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zburzeniom czynnościowym lub przywracania sprawności psychofizycznej po leczeniu nowotworów złośliwych jest

fizjoterapia (rehabilitacja)

epidemiologia

• Kobiety

• Rak piersi

• Rak jelita grubego

• Rak płuca

• Mężczyźni

• Rak płuca

• Rak gruczołu krokowego

• Rak jelita grubego

• Rak piersi – amputacja piersi zmiany w

ustawieniu kręgosłupa, obrzęk limfatyczny kończyny.

• Rak jelita grubego – stomia, wzdęcia,

Powikłania po leczeniu mężczyzn

• Rak stercza-nietrzymanie moczu, impotencja

• Rak jelita grubego – stomia, wzdęcia, biegunki, dieta?

• Rak płuca –brak wydolności…

onkologicznego.

• W badaniu Thorsen i wsp. 63% pacjentów z chorobą nowotworową

zgłaszało potrzebę uzyskania co najmniej jednej usługi rehabilitacyjnej

(Silver, Baima i Mayer, 2013).

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

Choroby nowotworowe są obecnie najczęstszym

powodem pierwszorazowego orzekania o niezdolności do

pracy w Polsce.

Prognozowana 5-letnia

chorobowość onkologiczna w woj.

łódzkim wzrośnie do 34 000

w 2029 roku ^.

Ośrodek Onkologii i Hematologii w Łodzi

roo.kopernik.lodz.pl

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi

Nowotwory są przyczyną najdłuższych absencji

chorobowych przypadających na 1 zwolnienie lekarskie ze średnim

okresem absencji 21 dni ^.

koszty ekonomiczne związane z występowaniem chorób nowotworowych w Polsce to ok 4,35 mld euro (dane za 2015 rok),

z czego 36% stanowią koszty bezpośrednie związane z opieką zdrowotną nad pacjentem onkologicznym,

natomiast 64% pozostałe koszty pośrednie, m.in. związane z utraconą

Dziękuję za uwagę