Drugi egzamin z chemii organicznej. 09.02.2009.
I. (71 p.) Uzupełnij i zapisz za pomocą wzorów podane równania reakcji. Zwróć uwagę na możliwość powstawania stereoizomerów – przedstaw ich wzory przestrzenne. Podaj nazwy produktów.
1) propylobenzen + NBS + (RO)2 + Dt à A + B
2) p-toluenosulfonian (S)-2-metylopropylu + octan sodu à A
Przedstaw mechanizm reakcji oraz jej pełną nazwę i symbol z tej nazwy wynikający.
3) 3-bromopentan + tert-butoksylan potasu w alkoholu tert-butylowym, Dt à A + B
Za pomocą wzorów Newmana narysuj konformacje, jakie musi przyjąć substrat aby reakcja mogła zajść i wytłumacz, dlaczego stereoizomery produktu nie powstają w równych ilościach.
4) pentan-3-on +1) bromek etylomagnezu 2) H3O+ à A 5) benzaldehyd + HCN/ NaCN à A + B
6) benzaldehyd + propanal + NaOHaq, Dt à A + B Przedstaw mechanizm obu etapów reakcji.
7) 4-oksobutanian etylu + borowodorek sodu à A 8) 1-bromopropan + 1) Ph3P, 2) C4H9Li 3) aceton à A 9) węglan dietylu + fenylooctan etylu + etanolan sodu à A
Przedstaw mechanizm reakcji.
10) p-nitroacetanilid + HNO3 + H2SO4 à Przedstaw mechanizm reakcji.
11) benzoesan fenylu + NaOHaq (nadmiar) à A + B 12) (Z)-but-2-en + KMnO4 (niska temperatura) à A
Narysuj wzór Fischera produktu. Czy produkt posiada asymetryczne atomy węgla? Czy jest chiralny?
Uzasadnij odpowiedź.
II. (38 p.) Zaproponuj sposób syntezy poniższych związków z podanych substratów organicznych.
1) m-nitroetylobenzen z acetofenonu, 2) (E)- okt-3-en z but-1-enu,
3) cis-1,2-dimetylocykloheksanu z dowolnych acyklicznych węglowodorów nienasyconych. Za pomocą wzorów przestrzennych przedstaw trwałe konformacje produktu.
4) kwas 5-oksoheksanowy z but-3-en-2-onu i innych reagentów organicznych (reakcja Michaela), 5) 2,2,4-trimetylopentan z alkoholu izobutylowego,
6) dibenzyloaminę niezanieczyszczoną aminami innych rzędów, z kwasu benzoesowego.
7) 4-hydroksy-4’-nitroazobenzen z aniliny
III. (6 p.) Przedstaw wzór Haworth’a a-D-allopiranozy znając wzór Fischera tego związku:
CHO OH H
OH H
OH H
OH H
CH2OH
