WPISUJE ZDAJCY
KOD PESEL
Miejsce na naklejk
z kodem
Ukad graficzny © CKE 2010
EGZAMIN MATURALNY
Z HISTORII
Arkusz dla osób niesyszcych
POZIOM PODSTAWOWY
Instrukcja dla zdajcego
1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 24 strony
(zadania 1 – 36). Ewentualny brak zgo
przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy kadym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
4. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.
5. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.
6. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejk z kodem.
7. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej dla egzaminatora.
MAJ 2012
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 100
MHI-P1_7P-122
Do przedstawionych dzie sztuki dopasuj krgi cywilizacyjne. Wybierz je sporód podanych i wpisz pod ilustracjami.
cywilizacja chiska, cywilizacja egipska, cywilizacja hinduska, cywilizacja rzymska
1. ...
...
2. ...
...
3. ...
...
[w:] Sztuka wiata, t. 1, Warszawa 1989, s. 73; Sztuka wiata, t. 2, Warszawa 1990, s. 234, 321.
Zadanie 2. (1 pkt)
Na podstawie ilustracji wykonaj polecenie.
[w:] Encyklopedia historyczna wiata. T. II, oprac. K. M. Ciaowicz, J. A. Ostrowski, Kraków 2000, s. 132.
Podaj nazw wojska greckiego przedstawionego na ilustracji.
...
Zadanie 3. (3 pkt)
Na podstawie mapy i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
A. Uzupenij zdanie.
Na mapie zaznaczono m.in. najwaniejsze bitwy z okresu wojen midzy Grekami a ... w V wieku p.n.e.
B. Zaznacz na mapie liter X bitw, w której dowódc wojsk greckich by Leonidas, król Sparty.
C. Zaznacz na mapie liter Y jedn z bitew, w której zwyciyli Grecy.
Na podstawie: W. Chybowski, Historia. Gimnazjum – zeszyt do wicze na mapach konturowych, Warszawa 2002, s. 5.
Na podstawie ilustracji i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
[w:] J. Dumanowski, S. Olszaniec, Staroytno i redniowiecze w tekstach ródowych, Rumia 2002, s. 37, 38.
A. Podaj nazwy dyscyplin sportowych przedstawionych na ilustracjach.
... ...
B. Podaj nazwy dwóch innych dyscyplin sportowych, w których rywalizowali zawodnicy w staroytnej Grecji podczas zawodów sportowych.
...
...
C. Podaj nazw zawodów sportowych w staroytnej Grecji.
...
Zadanie 5. (4 pkt)
Na podstawie tekstu Polibiusza i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
Byy trzy skadniki wadzy pastwowej, konsulowie, senat, lud. Otó konsulowie, póki (1) z legionami nie wyrusz w pole (2) decyduj o wszystkich sprawach publicznych.
Bo wszyscy inni urzdnicy, z wyjtkiem trybunów ludowych [...] suchaj ich. Jeeli chodzi o senat, to ma on przede wszystkim wadz nad skarbem publicznym; mianowicie zarzdza wszystkimi dochodami i tak samo wydatkami. Lud rozdaje urzdy midzy godnych ludzi.
Ma on take prawo zatwierdzania ustaw; a co najwaniejsze postanawia o pokoju i wojnie.
[w:] T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach ródowych, t. I, Rzeszów 1999, s. 31.
Sowniczek (1) póki – jeli
(2) nie wyrusz w pole – nie pójd na wojn
A. Podkrel dobr odpowied.
Polibiusz opisuje ustrój staroytnego pastwa – 1. Egiptu rzdzonego przez faraona Cheopsa.
2. demokratycznych Aten.
3. republiki rzymskiej.
4. Cesarstwa Rzymskiego.
B. Podaj nazw najwaniejszych urzdników w tym pastwie, którzy mieli wadz
cywiln i wojskow.
...
C. Napisz, o czym decydowao zgromadzenie ludowe. Podaj dwa przykady.
...
...
Zadanie 6. (3 pkt)
Na podstawie tekstu ródowego i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
[...] Gdy moni (1) dokonali oznaczenia dziaów królestwa (2) i podzielili je na trzy czci, trzej królowie [...], w miecie [...] Verdun, rozdzielili pastwo pomidzy siebie: Ludwik [...]
otrzyma cz wschodni, Karol [...] zachodni. Lotariuszowi, najstarszemu z nich, los przydzieli rodkow, lec midzy dwoma poprzednimi.
[w:] Wiek V–XV w ródach. Wybór tekstów ródowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobaska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 74–75.
Sowniczek
(1) moni – ludzie majcy wadz, bogaci
(2) dokonali oznaczenia dziaów królestwa – podzielili pastwo
A. Podaj rok, w którym zdecydowano o podziale pastwa.
...
B. Uzupenij tekst.
Uwaga: wpisz w (1) imi i przydomek wadcy-cesarza, w (2) nazw miasta.
Wymienieni w tekcie królowie: Ludwik, Karol i Lotariusz to wnukowie wadcy (1) ..., który w roku 800 zosta ukoronowany w (2) ... na cesarza.
Na podstawie tablicy genealogicznej wykonaj polecenie.
Tablica genealogiczna Piastów (fragment)
Wypisz wadców, którzy byli królami Polski, i podaj rok koronacji.
Podaj miejsce koronacji pierwszych Piastów.
Król Polski Rok koronacji Miejsce koronacji
pierwszych Piastów Mieszko I
Lata panowania ? – 992
Bolesaw Chrobry Lata panowania 992 – 1025
Mieszko II
Lata panowania 1025 – 1034
Kazimierz Odnowiciel Lata panowania 1034 (1039) – 1058
Bolesaw miay Lata panowania 1058 – 1079
Wadysaw Herman Lata panowania 1079 – 1102
Bolesaw Krzywousty Lata panowania 1102 – 1138
Henryk Sandomierski Mieszko
Stary Bolesaw
Kdzierzawy Wadysaw
Wygnaniec
Kazimierz Sprawiedliwy
Zadanie 8. (2 pkt)
Wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i oznacz je liter A oraz wydarzenie chronologicznie ostatnie i oznacz je liter B.
Bitwa pod Cedyni
Zjazd gnienieski Chrzest Mieszka I
Wygnanie Bolesawa miaego Bitwa z Tatarami pod Legnic
Zadanie 9. (3 pkt)
Na podstawie ilustracji przedstawiajcych grupy spoeczne w redniowiecznym miecie i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
Ilustracja 1. Ilustracja 2. Ilustracja 3.
[w:] Encyklopedia szkolna. Historia, Warszawa 1993, s. 307.
A. Podaj numer, którym oznaczono ilustracj przedstawiajc pospólstwo.
...
B. Podaj nazw najbogatszej grupy mieszczan, wielkich kupców i bankierów.
...
C. Podaj nazw najbiedniejszej grupy, która nie miaa praw miejskich i obywatelstwa miejskiego.
...
Wybierz dwie ilustracje, które przedstawiaj cechy stylu romaskiego, i dwie, które przedstawiaj cechy stylu gotyckiego. Wpisz odpowiednie liczby w tabeli.
Ilustracja 1. Ilustracja 2.
Ilustracja 3. Ilustracja 4.
[w:] W. Koch, Style w architekturze. Arcydziea budownictwa europejskiego od antyku po czasy wspóczesne, Warszawa 1996, s. 78, 99, 144, 165.
Styl romaski Ilustracje: ...
Styl gotycki Ilustracje: ...
Zadanie 11. (1 pkt)
Na podstawie planu wykonaj polecenie.
[w:] J. Dowiat, Historia dla klasy I liceum ogólnoksztaccego, Warszawa 1970, s. 369.
Podkrel dobr odpowied.
Na planie przedstawiono fragment wojny polsko-krzyackiej. Przedstawione walki byy w roku
1. 1331.
2. 1410.
3. 1454.
4. 1519.
Zadanie 12. (2 pkt)
Do podanych wyjanie dopisz pojcia. Odpowiedzi wybierz sporód podanych.
manufaktura, folwark, paszczyzna, dziesicina, czynsz 1. Przymusowa, bezpatna praca chopów dla pana
w zamian za korzystanie z ziemi.
2. Zakad, w którym by podzia pracy, a zatrudnione osoby pracoway rcznie.
Na podstawie tekstu ródowego i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
[...] jeeli [...] pani Wgier córk sw Jadwig, królow polsk [...] odda mu w maestwo [...] Wielki Ksi [...] przyrzeka i zobowizuje si wszelkie (1) ziemie zagrabione (2) i straty królestwa polskiego [...] odzyska wasnymi [...] kosztami. [...] Nastpnie [...] ksi [...]
przyrzeka take kraje swoje Litwy i Rusi wieczycie wcieli (3) do korony królestwa polskiego. [...]
[w:] Wiek V–XV w ródach. Wybór tekstów ródowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobaska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 196.
Sowniczek
(1) wszelkie – wszystkie (2) zagrabione – zabrane
(3) wieczycie wcieli – na zawsze przyczy
A. Podaj, gdzie zosta podpisany ten dokument.
...
B. Podkrel dobr odpowied.
Wspomniana w tekcie dokumentu Jadwiga, królowa polska naleaa do dynastii 1. Piastów.
2. Przemylidów.
3. Andegawenów.
4. Wettinów.
C. Podaj imi Wielkiego Ksicia, o którym mowa w tekcie.
...
D. Podaj nazw ziemi, któr Wielki Ksi obieca odzyska.
...
Zadanie 14. (1 pkt)
Na podstawie mapy na nastpnej stronie wykonaj polecenie.
Podkrel poprawne zakoczenia zdania.
Przedstawion na mapie podró odby
1. Vasco da Gama.
2. Krzysztof Kolumb.
3. Ferdynand Magellan.
4. Amerigo Vespucci.
[w:] T. Sabczyski, Wielcy odkrywcy i podrónicy. Sownik, Warszawa 1995, s. 62.
Zadanie 15. (5 pkt)
Na podstawie tekstu ródowego i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
Postanowilimy, i odtd na potomne czasy (1) n i c n o w e g o stanowionym (2) by nie ma przez nas i naszych nastpców, bez wspólnego zezwolenia senatorów i posów.
[w:] T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach ródowych, t. I, Rzeszów 1999, s. 132.
Sowniczek:
(1) potomne czasy – przyszo
(2) stanowi – postanowi, uchwali
A. Podaj nazw tego dokumentu.
...
B. Napisz, bez czyjej zgody król nie móg wydawa ustaw.
...
C. Podkrel rok, w którym wydano ten dokument.
1454, 1496, 1505, 1518 D. Podkrel miasto, w którym wydano ten dokument.
Koszyce, Nieszawa, Piotrków, Radom
E. Napisz, jak nazywamy specjalne prawo nadawane przez króla wybranej grupie spoecznej.
...
Na podstawie ilustracji wykonaj polecenia.
[w:] H.W. Janson, Historia sztuki od czasów najdawniejszych po dzie dzisiejszy, Warszawa 1993, Tabl. 58.
A. Podaj nazw epoki, w której powsta obraz.
...
B. Wymie dwie cechy charakterystyczne dla malarstwa tej epoki.
...
...
Zadanie 17. (2 pkt)
A. Napisz, do której dynastii naleeli podani w tabeli wadcy Polski. Wpisz nazw
dynastii do tabeli.
B. Uporzdkuj chronologicznie wymienionych wadców, wpisujc na kocu tabeli liczby od 1 do 3.
Wadca Dynastia
Jan Kazimierz Zygmunt III Wadysaw IV
Zadanie 18. (4 pkt)
A. Sporód wymienionych poj i terminów historycznych wybierz i podkrel trzy dotyczce rewolucji amerykaskiej w XVIII wieku.
Deklaracja Niepodlegoci, jakobini, „bostoskie picie herbaty”, Deklaracja Praw Czowieka i Obywatela, Bastylia, prezydent B. Wyjanij zwizek idei owieceniowych z wybuchem rewolucji amerykaskiej.
...
...
...
...
Zadanie 19. (2 pkt)
Sporód wymienionych wydarze z historii powszechnej wybierz dwa, które byy w czasach rzdów Stanisawa Augusta Poniatowskiego.
Odwoanie edyktu nantejskiego
Powstanie Królestwa Pruskiego
Uchwalenie konstytucji Stanów Zjednoczonych
Zaoenie Petersburga
Zdobycie Bastylii
Zadanie 20. (2 pkt)
Wyjanij, dlaczego autorzy Konstytucji 3 maja zlikwidowali zasad liberum veto i woln
elekcj.
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Na podstawie ilustracji wykonaj polecenia.
www.historycy.org
A. Podaj imi postaci przedstawionej na obrazie.
...
B. Podkrel dobr odpowied.
Posta przedstawiono na obrazie jako 1. mecenasa sztuki.
2. zwyciskiego wodza.
3. wielkiego reformatora.
4. podrónika i odkrywc.
Zadanie 22. (2 pkt)
Sporód wymienionych wydarze z XIX w. wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i oznacz je liter A oraz wydarzenie chronologicznie ostatnie i oznacz je liter B.
Wojna krymska Pokój w Tyly Wiosna Ludów Kongres wiedeski
Utworzenie Cesarstwa Niemieckiego
Zadanie 23. (5 pkt)
A. Uzupenij tabel, wpisujc nazwy powsta narodowych.
B. Uporzdkuj chronologicznie powstania, wpisujc na kocu tabeli liczby od 1 do 4.
Przyczyna Powstanie Skutek
Branka Zmiana nazwy Królestwa
Polskiego na Priwislinskij Kraj Decyzja o redukcji
(zmniejszeniu) armii polskiej
III rozbiór Polski
amanie konstytucji
Królestwa Polskiego Wielka Emigracja
Próba zorganizowania powstania w trzech zaborach
Likwidacja Rzeczypospolitej Krakowskiej
Zadanie 24. (3 pkt)
Na podstawie ilustracji i wasnej wiedzy uzupenij zdania.
Ilustracja 1. Ilustracja 2. Ilustracja 3.
1. Z wieku XIX pochodz dwa wynalazki: oznaczone numerem ... oraz numerem ...
2. Wynalazek dokonany przez Polaka jest oznaczony numerem ...
Zadanie 25. (1 pkt)
Na podstawie tekstu i wasnej wiedzy rozpoznaj posta. Podaj imi i nazwisko tej postaci.
wiatowej sawy uczona. Odkrywczyni pierwiastków: radu i polonu. Dwa razy otrzymaa Nagrod Nobla: w 1903 roku z fizyki – za badania nad zjawiskiem promieniotwórczoci i w 1911 roku z chemii – za prace nad radem.
...
Na podstawie mapy wykonaj polecenia.
Przemys na ziemiach polskich i ociennych okoo 1910 r.
[w:] S. Kieniewicz, Historia Polski 1795–1918, Warszawa 1969, s. 393.
Uzupenij zdania.
Uwaga: wpisz w (1) nazw obszaru, w (2) nazw przemysu, w (3) nazwy czterech guberni.
Liczba pracujcych w górnictwie bya najwiksza na terenie (1) ... .
W Królestwie Polskim najwicej robotników pracowao w przemyle
(2) ... .
Najmniej robotników byo w guberniach (gub.): (3) ..., ..., ... oraz ... .
Zadanie 27. (1 pkt)
Podkrel dobr odpowied.Praca u podstaw to
1. idea pracy owiatowo-kulturalnej dla ludu.
2. dziaania, które miay na celu wybuch powstania narodowego.
3. praca robotników najemnych w rozwijajcym si przemyle.
4. pocztki organizowania si partii politycznych na ziemiach polskich.
Zadanie 28. (3 pkt)
Na podstawie mapy i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
Europa w 1914 roku
Na podstawie: J. Choiska-Mika, M. Machaek, Historia. Zestaw foliogramów dla nauczycieli szkó
ponadgimnazjalnych, Warszawa 2004, folia 4.11.
A. Podaj, które z zaznaczonych liczbami pastw naleao w czasie I wojny wiatowej do Ententy (Trójporozumienia). Wypisz odpowiedni liczb z mapy.
...
B. Wymie dwa pozostae pastwa, które naleay do Ententy (Trójporozumienia) przed wybuchem I wojny wiatowej.
... ...
C. Wymie pastwo, które doczyo do Ententy (Trójporozumienia) w 1915 roku.
...
Na podstawie tekstu i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
[...] Naley stworzy niezawise (1) pastwo polskie, które winno (2) obejmowa
terytoria (3) zamieszkae przez ludno [...] polsk, któremu naley zapewni swobodny (4) i bezpieczny dostp do morza i którego niezawiso polityczn i gospodarcz [...] naley zagwarantowa paktem midzynarodowym [...].
[w:] Wiek XX w ródach. Wybór tekstów ródowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobaska-Bondaruk, S.B. Lenard Warszawa 1998, s. 44.
Sowniczek
(1) niezawise – niepodlegle, suwerenne (2) winno – powinno
(3) obejmowa terytoria – tu: do którego nale ziemie (4) swobodny – wolny
A. Podaj nazwisko autora tego tekstu.
...
B. Podaj rok, w którym autor powiedzia te sowa.
...
Zadanie 30. (2 pkt)
Na podstawie ilustracji i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
[w:] Wielka Encyklopedia PWN, T. 6, Warszawa 2002, s. 486.
A. Podkrel dobr odpowied.
Obraz jest przykadem kierunku (stylu) w malarstwie nazywanego 1. realizmem.
2. impresjonizmem.
3. surrealizmem.
4. secesj.
B. Podkrel dobr odpowied.
Przedstawicielem tego kierunku (stylu) w malarstwie by
1. Francisco Goya.
2. Claude Monet.
3. Vincent van Gogh.
4. Salvador Dali.
Zadanie 31. (3 pkt)
Na podstawie fragmentu dokumentu z okresu II Rzeczypospolitej i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
Artyku 1. Pastwo Polskie jest Rzeczpospolit.
Artyku 2. Wadza zwierzchnia (1) w Rzeczypospolitej Polskiej naley do Narodu. Organami Narodu w zakresie (2) ustawodawstwa s Sejm i Senat, w zakresie wadzy wykonawczej – Prezydent Rzeczypospolitej cznie z [...] ministrami, w zakresie wymiaru sprawiedliwoci – niezawise (3) Sdy.
[w:] Wiek XX w ródach. Wybór tekstów ródowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobaska-Bondaruk, S.B Lenard, Warszawa 1998, s. 145–146.
Sowniczek
(1) wadza zwierzchnia – wadza najwysza (2) w zakresie – w dziedzinie, w sprawach (3) niezawise – niezalene
A. Podaj nazw tego dokumentu.
...
B. Podaj, o jakiej zasadzie ustrojowej w Polsce mówi ten fragment dokumentu.
...
C. Wska pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej. W tabeli napisz X obok odpowiedniego nazwiska.
Prezydent Rzeczypospolitej Odpowied
Stanisaw Wojciechowski Gabriel Narutowicz Ignacy Mocicki
Na podstawie mapy i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
nawozy sztuczne – „odywki” dla rolin
[w:] Cz. Brzoza, Polska w czasach niepodlegoci i II wojny wiatowej (1918–1945), Kraków 2003, s. 244.
A. Napisz, co oznacza skrót COP.
...
B. Wyjanij cel budowy COP-u. Uwzgldnij informacje z mapy.
...
...
...
...
...
C. Wska posta wan dla gospodarki polskiej w latach 1919–1939. W tabeli napisz X obok odpowiedniego nazwiska.
Hipolit Cegielski
Ksawery Drucki-Lubecki Eugeniusz Kwiatkowski Stanisaw Staszic
Zadanie 33. (4 pkt)
Na podstawie mapy i wasnej wiedzy wykonaj polecenia.
A. Wpisz na mapie obok odpowiedniej kropki: bitwa o Monte Cassino.
wzór: Londyn
B. Podkrel poprawne zakoczenie zdania.
Bitwa o Monte Cassino bya w roku 1. 1940.
2. 1942.
3. 1943.
4. 1944.
C. Podkrel poprawne zakoczenie zdania.
W bitwie o Monte Cassino braa udzia polska jednostka wojskowa – 1. I Samodzielna Brygada Spadochronowa.
2. I Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kociuszki.
3. 2 Korpus Polski.
4. 1 Dywizja Pancerna.
D. Podkrel poprawne zakoczenie zdania.
Dowódc jednostki wojskowej, która braa udzia w bitwie o Monte Cassino, by
1. gen. Wadysaw Anders.
2. gen. Zygmunt Berling.
3. gen. Stanisaw Sosabowski.
4. gen. Stanisaw Maczek.
Sporód wymienionych wydarze z historii najnowszej wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i oznacz je liter A oraz wydarzenie chronologicznie ostatnie i oznacz je liter B.
Powstanie ONZ
Podpisanie Ukadu Warszawskiego Zburzenie muru berliskiego Utworzenie NRD
Utworzenie pastwa Izrael
Zadanie 35. (2 pkt)
Na podstawie plakatu wykonaj polecenia.
[w:] R. niegocki, Burzliwy wiek XX, Warszawa 2004, s. 300.
A. Podaj nazw wydarzenia, którego dotyczy ten plakat.
...
B. Podaj miesic i rok, w którym by pocztek tego wydarzenia.
...
Zadanie 36. (3 pkt)
Na podstawie fotografii, które przedstawiaj wydarzenia z historii Polski po II wojnie
wiatowej, wykonaj polecenia.
Fotografia 1. Fotografia 2.
Fotografia 3. Fotografia 4.
[w:] A. Friszke, Polska. Losy pastwa i narodu 1939–1989, Warszawa 2003; s. 452; W. Roszkowski, Pówiecze.
Historia polityczna wiata po 1945 roku, Warszawa 1997, s. 390; Wielka historia Polski, t. 10, Kraków 2001, s. 51; „Mówi wieki”, nr 03/03 (519), s. 26.
A. Uzupenij zdania.
1. Chronologicznie pierwsze byo wydarzenie przedstawione na fotografii numer ...
2. Chronologicznie ostatnie byo wydarzenie przedstawione na fotografii numer ...
B. Podaj najwaniejszy skutek wydarzenia przedstawionego na fotografii numer 1.
...
...