D O K U M E N T Y
LIST OJCA ŚWIĘTEGO JANA PAWŁA I I DO BISKUPÓW
Z TERENÓW DAWNEGO NORŻCUM NA 1500-LECIE ŚMIERCI ŚW.SEWERYNA*
Wielebnym Braoiom F r a n c isz k o w i Ś .K .R . K ardynałow i P r e z b it e r o w i KHnigowl, aro y b isk u p o w i W ied n ia, F ra n o iszk o w i Żakowi, b isk u p o w i ś w .H ip o lit a , Antoniemu H offm anow i, b isk u p ow i P a s s a - wy, M aksym ilianow i A lc h e r n o w i, b isk u p ow i L ln zu .
Jak "lampa, oo p ł o n i e i ś w ie c i" / J 5 , 3 5 / , w owych c z a - aaoh zm ie r z ch u , k ie d y t o imperium rzym sk ie o h w ia ło s i ę w swych p o sad aoh , a g erm ań sk ie i in n e ludy w d z ie r a ły s i ę w je g o g r a n i- o e , s t a r o ż y t n o ś ć z a ś p r z e c h o d z iła w o k r e s zwany śr e d n io w ie c z e m ; na t e r e n i e Noryku z a j a ś n i a ł ś w ię t y Sew eryn, od k tó r e g o ś m ie r c i m in ę ło 15 w ieków . S łu s z n ie w ię o w w aszych d ie o e ą j a o h , k tó r e s t a ł y s i ę n ie ja k o te a tr e m j e g o c n ó t i d z i a ł a l n o ś o i , ob ch od zi s i ę t ę r o c z n io ę .
Sew eryn " c z ło w ie k w każdym c a lu ł a c i ń s k i " , jak go nazy wa je g o uozeń i n aślad ow ca E u g ip iu s z , a u to r ż y c io r y s u te g o w ie lk ie g o m is t r z a * , p r z y b y ł z g o d n ie z opatrznościow ym wyrokiem Bożym p o p rzez P an on ię z e Wschodu, dokąd s i ę u d a ł, do Ńoryku N ad b rzeżn ego, t o j e s t do k r a in y r o z c ią g a j ą c e j s i ę m niej w ię c e j od Dunaju do Gór Taurysków i od o k o lic W iednia do r z e k i In n .
x AAS 7 4 /1 9 8 2 / 8 2 9 -8 3 1 , tłu m . o .A n d r z e j Bober S j .
1 P or. V ita S a n o ti S e v e r l n i , E p is t o ła ad P asch asiu m , w: E u glp - p lu s , Das Leben d es h e i l i g e n S e v e r in , L a t e ln is c h und d e u tsc h t, b e a r b . R .N o ll, B e r lin 1963, 4 4 .
12
W t e j c z ę ś c i imperium z a p u ś c iły ju ż g łę b o k ie k o r z e n ie n ie t y l ko ję z y k i k u ltu r a ła o iń s k a , l e c z rów n ież d o s t a t e c z n ie s i ę ju ż um ocn iła r e l i g i a c h r z e ś c ij a ń s k a .
"Żyjąc w ed le e w a n g e lic z n e j i a p o s t o l s k i e j n a u k i z o s t a ł mnichem, je d n a k ż e , ja k s i ę w ydaje, św ię c e ń k a p ła ń sk ic h n ie p r z y j ą ł , bo całym sercem lg n ą ł do ż y c ia k o n tem p la cy jn eg o chcąo w p u s t e l n i p o ś w ię c ić s i ę w y łą c z n ie Bogu. Jednakże w id zą c p o trzeb y m ieszkańców nękanych tylom a n ie s z c z ę ś c ia m i, c z ę s t o o p u s z c z a ł "samotną c e lk ę " , "aby n ie odmawiać sw ej o b e c n o śc i udręczonemu ludow i" i "być w pośrodku burz, j a k i e raz po raz go n a w ie d z a ły "3.
Otóż t e n mąż ja k n a j ś c i ś l e j z Bogiem zjed n o czo n y i p o s łu dze braciom oddany, s p ę d z i ł na ty c h p o g r a n ic z n y c h te r e n a c h bez mała 20 l a t , " staw szy s i ę w szystk im d la w sz y stk ic h " / i kor 9, 2 2 / . Śm ierć j e g o w roku 482 w F a v ia n is / t a m ie jsc o w o ść a u s t r ia c k a n o s i d z i ś nazwę M autern/ o p ła k iw a li lu d z ie ó w c z e ś n i, a l e przemawia on przykładem sw ojego ż y c ia ró w n ież do lu d z i ż y - ją c y c h w o b ecn ych , niepew nych i tru d n ych c z a s a c h .
Ś w ię ty Seweryn u c z y n a s p rzede w szystk im s z c z e g ó l n e g o z n a c z e n i a m o d l i t w y i ż y c i a w e w n ę t r z n e g o , ja k o że sam "w n i e
-- - 4
u sta n n e j m o d litw ie ś c i ś l e j e d n o c z y ł s i ę z Bogiem" . Ten n i e j a ko "prymat m odlitw y" tr z e b a bardzo s i l n i e p o d k r e śla ć w n aszych c z a s a c h , k t ó r e wśród t y l u n a p ię ć i n a c isk u r z e c z y m a te r ia ln y c h o d d a la ją c z ło w ie k a od t e g o , co j e s t n a jw a ż n ie js z e i n a j t r w a l s z e . Bo i s t o t n i e , j e ż e l i n ie pow róci s i ę do A b so lu tu , w s z y s t ko in n e j e s t pozbaw ione s e n s u , s i ł y i s k u t e c z n o ś c i.
W s z c z e g ó ln o ś c i z a ś ty c h , k tó r z y p r z e z z ł o ż e n i e ślu b ów , lub p r z e z in n e ś w ię t e w ięzy p o ł ą c z y l i s i ę z Bogiem , t e n n a ś ladow ca C h rystu sa na c ia s n e j drodze u s i l n i e napomina, aby "mocno tr z y m a li s i ę dróg Ojców, na k tó r y c h z d o b ę d z ie s i ę um ie j ę t n o ś ć ś w ię te g o ż y c ia " ^ , to j e s t , aby d o c ie k liw ie b a d a l i , j a
-2 V i t a S a n c t i S e v e r i n i . C o m m e n o r a to r iu m 1 , j a k w y ż e j , 5 8 . 3 T am że 4 i 9 , 6 4 , 7 2 .
4 T am że t , 6 4 . 5 T am że 9 , 7 2 .
13
k i j e s t pierw otny duoh w ła sn ej rod zin y zakonnej i aby go w na szych ozasaoh w ż y c ie w p ro w a d zili, d a le j , aby " u ciek ając przed powabami św ia ta do C hrystusa całym swoim sercem p r z y lg n ę li" ^ i"aby io h ob yczaje zgad zały s i ę z obranym powołaniem" . Do wy p e łn ie n ia te g o nieodzownym warunkiem są zasady a s c e ty c z n e , któ rymi on s i ę u sta w ic z n ie k ie r o w a ł.
Obok g o r liw e j t r o s k i o d u sze, czego dowodem są małe k la s z t o r y , ja k ie w w ie lu m iejsca ch zwykł b ył za k ła d a ć, na p rzy k ład F a v ia n is , BataYis / d z i ś P a ssa u /, B o io tro / d z i ś I n n s t a d t / oraz w spólnoty w iernyoh, k tó re na c z ę s t e ic h prośby odw iedzał 1 w ś w ię t e j r e l i g i l umaoniał - Seweryn w sz y stk ie s w e s i ł y p o ś w i ę c i ł p r z y n o s z e n i u u l g i c i e r p i e n i o m f i z y o z n y m , zgod n ie z p o tr z e bami tamtych trudnych czasów . Pomocą prawdziwie c h r z e ś c ija ń ską obejmował w sz y stk ic h , s p e c ja ln ą tr o sk ą o ta c z a ł ohorych, a n ie k tó r y c h , ja k w ie ść n i e s i e , cudownie p rzy w ró cił do zdrow ia. Kiedy mieszkańców g n ę b ił g łó d , p o s ta r a ł s i ę o żywność w t a k ie j o b f i t o ś o l , że według słów E u g ip iu sza , "prawie wszysoy ubodzy we w szy stk ich m iastach i grodach otrzym ywali żywność d z ię k i jeg o za p o b ie g liw o ści" ^ . P o sta r a ł s i ę te ż o niezbędną i l o ś ć o d z ie ż y . Całą t ę akoję pomocy przeprowadzał n ie ch a o ty c z n ie , a le planowo, r o z d z ie la j ą c d z ie s ię c in y składane przez
Q
w ie lu "na dożyw ienie ubogich" i sprowadzająo dodatkową pomoc z Noryku Śródlądowego, g d zie sy tu a o ja m a teria ln a b y ła pomyślt- n ie j s z a . Ponadto ogromnie l e ż a ł mu na ser cu lo s jeńców , k t ó - ryoh wykupywał p ie n ię d z m i, a lb o u w a ln ia ł na drodze p e r tr a k ta c j i .
Do praktykowania ta k ic h d z i e ł m iło ś o i i m iło s ie r d z ia , k tó re są "nad wyraz wspaniałym świadectwem ż y c ia c h r z e ś c ija ń s k ie g o " ^ wzywa nas św ięty Seweryn. Trzeba tu jednakże zauwa ż y ć , i ż n atu raln e p oczu oie l i t o ś c i , aczkolw iek godne pochwały,
6 Tamże 4 3 , liO . 7 Jak w y żej. 8 Tamże 1 7 ,8 2 . 9 Jak w yżej.
14
j a a t na t e r e n i e a p o s t o la t u n ie w y s t a r c z a j ą c e , tr z e b a bowiem sk ie r o w a ć wzrok g ł ę b i e j i w c ie r p ią c y c h b r a c ia c h d o s t r z e c s a mego C h r y stu sa .
J e s t j e s z c z e c o ś in n e g o , oo w tym mężu Bożym powinniśmy p o d z iw ia ć . B y ł o n m i a n o w i c i e n i e z ł o m n y m r z e c z n i k i e m i o b r o ń o ą p r a w c z ł o w i e k a . W ystarczy t u p r z y to c z y ć k i l k a t y lk o p r z y - k ła d ć w . Ze w zględ u na szacu n ek d la je g o osoby n ie nakazywano c h r z o ić ponownie k a to lik ć w w edług zasad h e r e z j i a r i a ń s k i e j ; on t o n a k ło n ił k r ć l a Alamanćw /G ib u ld a /, aby o d s t ą p i ł od p u s t o s z e n i a ter e n ć w p o d le g ły o h Rzymianom; k r ć lo w i {^tgiów, k tć r y o h o ia ł uprow adzić " r e s z t k i m ieszkańoów w s z y s tk ic h m ia s t" , k t ó r e u s z ły p rzed m leczam i wrogów, s t a w i ł opór stan ow czy 1 p o w ie d z i a ł : "Przybywam ja k o w y s ła n ie c C h ry stu sa p r o sz ą c o l i t o ś ć d la poddany c h " H .
Czyż n ie o d n o si s i ę t o ró w n ież do n a sz y c h cz a só w , w k tć r y o h n a le ż y s t r z e c i b r o n ić ty c h samych praw? Mamy na m y ś li w o ln o ść wyznawania r e l i g i i , przy czym w t e j d z i e d z i n i e , " n ie prosim y o j a k i ś p r z y w i l e j , l e c z o u w z g lę d n ie n ie podstawowego prawa" , da l e j , go d n o ść ro b o tn ik ó w , k tó r z y s ą n ie p rzed m io ta m i, l e c z podmio tam i pracy i**, i w r e s z c ie prawa r o d z in y , o k tó r y c h w ydaliśm y n i e
-14 dawno o r ę d z ie .
Cieszym y s i ę w ię c razem z wami, C z c ig o d n i B r a c ia , że "Bóg w sw ej ła s k a w o ś c i z e c h o ia ł dać tym krainom t a k i e ś w i a t ł o " ^ , mia n o w ic ie męża, k tó r y życiem poświęconym s ł u ż b i e Bogu i lu d ziom z y s k a ł a u te n ty c z n ą c h w a łę . U f a j ą c , i ż j e g o pam ięć w tym roku z p ożytk iem odnow iona, p r z y c z y n i s i ę do w z r o stu c h r z e ś c ij a ń s k ie g o ż y c i a , u dzielam y z m i ł o ś c i ą b ło g o s ła w ie ń s tw a wam 1 waszym b is k u pom pom ocniczym , kapłanom , zakonnikom i rzeszom w ie r n y c h , w a sz e j t r o s o e p a s t e r s k i e j p o w ie r z o n y c h , A p o s t o ls k ie B ło g o s ła w ie ń s tw o . Z p a ła c u w a ty k a ń sk ie g o , d n ia 27 k w ie t n ia 1982 rok u , roku czw ar te g o n a sz e g o P o n ty fik a tu
JAN PAWEŁ I I
11 V ita S a n c t i S e v e r i n i . Commemoratorium 3 i , 9 8 . 12 E n c y k lik a "Redemptor h om inis" 17.
13 P or. e n c y k lik ę "Laborem e ie r c e n s " 7 .
14 A d h o r ta c ja A p o s to ls k a " F a m ilia r is c o n s o r tlo " 4 6 . 15 V ita S a n c ti S e v e r i n i . E p is t o ła ad P aschaslum 4 4 .
