K R O N IK A
735
W d n iach od 1 do 6 w r z e śn ia 1962 o b ra d o w a ł w B a rcelo n ie V II k o n g r e s h i s t o r y k ó w k o r o n y a r a g o ń s k i e j . W ob radach w z ię ło u d zia ł ponad 200 u czestn ik ó w , g łó w n ie z H iszp a n ii i P o rtu g a lii, a ta k że d e leg a cje z F ran cji, N ie m iec i W łoch. T em a tem obrad b y ły p ro b lem y h isto rio g ra fii i ro zw o ju p a ń stw k oron y aragoń sk iej w o k resie od X I I do X V w .
W S p an d au (B erlin Zach.) w y k o p a lisk a a rch eo lo g iczn e d op row ad ziły do o d k ry cia szczą tk ó w r e z y d e n c j i k s i ę c i a s ł o w i a ń s k i e g o z XI I w i e k u .
W czerw cu 1963 ob ra d o w a ła w B u d a p eszcie V III d o r o c z n a k o n f e r e n c j a O k r ą g ł e g o S t o ł u A r c h i w ó w (T able R o n d e d e s A r c h iv e s ). W k on fe r e n c ji u d zia ł w z ię ło 44 u c z e stn ik ó w rep rezen tu ją cy ch k ilk a n a ście k rajów . T e m a t k o n feren cji brzm iał: a rch iw a a h isto ria ro ln ic tw a oraz n a jn o w sze o sią g n ięcia w z a k resie b u d o w n ic tw a p o m ieszczeń a rch iw a ln y ch . P o d sta w ą obrad zw ią za n y ch z p ie r w sz y m te m a te m b y ły w y n ik i a n k ie ty w sp ra w ie źród eł do d z ie jó w r o ln ic t w a , jak a rozpisana zo sta ła p o m ięd zy a rch iw a k ra jo w e. N a a n k ie tę od p ow ied ziało 37 in s ty tu c ji a r c h iw a ln y c h z 53 k rajów ; n a podstaw ie_ od p o w ied zi op racow an o r a p ort p rzed sta w io n y u czestn ik o m k o n feren cji, d a ją cy p rzegląd n a jw a ż n ie jsz y c h ze -
sp.ołów a k t d o ty czą cy ch h isto r ii ro ln ictw a w p o szczeg ó ln y ch krajach . W obradach n a d p o m ieszczen ia m i a r c h iw a ln y m i p rzed sta w io n o szereg n o w y c h p ro jek tó w ro z w ią z a n ia p rob lem u p rzestrzen i w a rch iw a ch (regały p rzesu w a n e ty p u c o m p a c tu s, w y k o r z y sta n ie p od ziem i). U sta lo n o , że n a stęp n a k o n feren cja O k rągłego S to łu A r c h iw ó w od b ęd zie się w 1965 r. w L o n d y n ie (w 1964 r. od b ęd zie się M ięd zy n aro d o w y K on gres A rch iw ó w ).
W u b ie g ły m roku ogłoszon o d ru k iem m a t e r i a ł y s y m p o z j u m p o ś w i ę c o n e g o r o z w o j o w i p o d s t a w o w y c h g a ł ę z i n a u k i h i s t o r y c z n e j , zo rg a n izo w a n eg o p rzez 9 h isto r y k ó w tzw . „szk oły m a n c h e ste r sk ie j“. T y tu ł p u b lik a cji: „A p p roach es t o H isto r y ”, w y d . H .P.R . F i n b e r g, L ondon 1962.
R ohan B u t l e r , zastęp ca p rzełożonego ( s u b - w a r d e n ) A ll S o u ls C ollege w O xford zie, m ia n o w a n y z o sta ł doradcą h isto ry czn y m lord a H om e, m in istra sp ra w zagran icznych. B ęd zie on k ie r o w a ł ed y cją “D o cu m en ts on B ritish F o reig n P o lic y 1919— 1939”.
O ŚR O D K I I D R O G I PROM IEN IOW A NIA KULTURY W E W CZESNYM ŚRED N IO W IE CZU (S P O L E T O , 1 8 - 2 3 KW IE T N IA 1963)
J ed en a sta z k o lei k o n feren cja m ięd zy n a ro d o w a zorgan izow an a p rzez C e n tro I ta lia n o d i S t u d i su ll’ A l t o M e d i o e v o w S p o leto za jęła się p rzeg lą d em n a jw a ż n ie j szy ch ośrod k ów i g łó w n y c h k ieru n k ó w p r o m ien io w a n ia k u ltu ry i c y w iliz a c ji w c z esn o śred n io w ieczn ej. Z grom ad ziła o n a w y b itn y c h p r z e d sta w ic ie li m e d ie w isty k i różn ych n a ro d o w o ści, k tó ry ch r efera ty oraz g ło sy w d y sk u sji u m o ż liw iły k o n fro n ta c ję różnych, często o d m ien n y ch sp osob ów w id z e n ia k u ltu r y i c y w iliz a c ji w śr e d n io w ieczu .
O brady o tw o rzy ł w y k ła d e m w stę p n y m R ob erto S ab atin o L o p e z z Y a le U n i v e r sity , N e w H aven , U S A . P ie r w sz y d zień k o n fe r e n c ji p o św ię c o n y b y ł w p ły w o m b iza n ty ń sk im w E uropie w cze sn o śr e d n io w ie c z n e j i p r z y n ió sł d w a refera ty : A gostin o
736
K R O N IK AP e r t u s i z U n iw e r sy te tu K a to lick ieg o w M ed io la n ie o w p ły w a c h k u ltu ry b iza n ty ń sk ie j na Z ach od zie, a w ła ś c iw ie w e W łoszech , oraz Ivan a D u j с e w a z U n i w e r sy te tu w S o fii, k tó ry p r z e d sta w ił sto su n k i k u ltu r a ln e B iza n cju m ze św ia te m sło w ia ń sk im .
K o le jn e r e fe r a ty w y g ło s ili: A lek sa n d er G i e y s z t o r o „stru k tu ra cji k u ltu ra ln ej k r a jó w sło w ia ń sk ic h w c zesn eg o śr e d n io w ie c z a “ (na p rzy k ła d zie R usi w o k re sie b u d o w y p a ń stw a i sp o łe c z e ń stw a w IX —X I w iek u ), P h ilip G r i e r s o n z C am bridge o ośrod k ach k u ltu r a ln y c h w W ielk iej B r y ta n ii w e w c z e sn y m śred n io w ie c z u oraz P ierre R i c h e z U n iw e r sy te tu w R en n es o ośrod k ach k u ltu r a ln y c h w G a lii frankijsfeiej w V I— IX w ie k u . H olger A r b m a n n z U n iw e r sy te tu w L u n d m ó w ił o w p ły w a c h k a ro liń sk ich i o tto ń sk ich na k u ltu rę sk a n d y n a w sk ą , a J o sé M. L a c a r r a z S a ra g o ssy o p ó łw y sp ie Ib ery jsk im w o k resie m ięd zy V II i X w ie k ie m -— o ośrod k ach w izy g o ck ich , a stu ry jsk ich i k a ta lo ń sk ic h p r o m ie n io w a n ia k u ltu ry . P o g eo g ra ficzn y m n ieja k o p rzeg lą d zie eu ro p ejsk ich cen tró w k u ltu r a ln y c h in te r e su ją c y r e fe r a t F ern a n d a V e r c a u t e r e n a z U n iw e r sy te tu w L ieg e o a sp ek ta ch ek o n o m iczn y ch i k u ltu r a ln y c h ru ch u k u p có w w E u rop ie zachod n iej m ięd zy V I—X w ie k ie m w p r o w a d z ił noiwe p rob lem y w te m a ty k ę k o n feren cji, p o d n ió sł m ia n o w ic ie za g a d n ien ie tzw . „tran sp ortu i n o sic ie li k u ltu r y “. R olą r ęk o p isó w i sk r y p to r ió w jako p o śred n ik ó w k u ltu r y od V I w . do refo rm y K arola W ielk ieg o za ją ł s ię z n a k o m ity p a le o g r a f n ie m ie c k i B ernard B i s c h o f f z M o n ach iu m . P o u cza ją cy m eto d y czn ie i b o g a ty w in fo rm a cje b y ł ró w n ież n a stęp n y refe r a t C arlo В a 11 i s t i z U n iw e r sy te tu w e F lo ren cji, k tó ry m ó w ił o cen trach i d rogach p r o m ie n io w a n ia lin g w isty c z n e g o w R ecji w c z e sn o śr e d n io w ie c z n e j. N o w e sp ostrzeżen ia do d y sk u sji nad g en ezą sztu k i rom ań sk iej w n ió sł refera t Jean H u b e r t z École d e s C h a r te s in terp retu ją cy z w ią zk i a rty sty czn e p o szczeg ó ln y ch części C esarstw a R zy m sk ieg o w e w c z e sn y m śred n io w ieczu . O brady p o d su m o w a ł C inzio V i o l a n t e z U n iw e r sy te tu K a to lick ieg o w M ed iolan ie.
T ra d y cy jn ie o r g a n iz o w a n a w ram ach k o n feren cji w y c ie c z k a n ied zieln a u m o ż li w iła u czestn ik o m p o zn a n ie p ięk n y ch , a m ało zn an ych z a b y tk o w y ch za k ą tk ó w U m b rii: św ią ty n i w C litu n n o, o p a c tw a S a sso v iv o , S. G io v a n n i P ro fia m m a , S. T eren -
zian o, B evagn a.
X I to m A t t i d e l C e n tr o I t a li a n o d i S t u d i s u ll’ a lto M e d i o e v o ukaże się za rok i b ęd zie za w iera ł r e fera ty i streszczen ia d y sk u sji tegoroczn ej k o n feren cji; w tom ie zn a jd u je się o b fity m a te r ia ł b a d a w czy , k tó ry b ęd zie n iezb ęd n ą pom ocą w p racy h isto ry k a w c zesn eg o śred n iow iecza.
A. D.
W W en ecji w o k resie od 11 m aja do 22 czerw ca 1963 o d b y ł się c y k l o d c z y t ó w pt. „W e n e c j a w X I s t u l e c i u “ (V e n e z i a n e l m ille) zo rg a n izo w a n y sta ra n iem C e n tr o d i C u lt u r a e C i v ï l t a d e ll a F on d a zio n e G iorgio Cini, w sied zib ie F u n d a cji n a S an G iorgio M aggiore. P ie r w sz e ze b r a n ie p o św ię c o n e b y ło p a m ięci p r zed w cześn ie zm arłego prof. G ian P iero В o g n e 1 1 i, w y b itn e g o w ło sk ie g o h is to ryk a, p ie r w sz e g o d yrek tora I s t i t u t o d i S t o r i a d e ll a S o c ie t à e dello S t a t o V enezia no. W sp o m n ien ie p o śm iertn e w y g ło s ił F ran cesco С a 1 a s s o (R zym ). N a n a stęp n y ch k o n feren cja ch w y g ło szo n o szereg o d czy tó w : „Sztuka n a T orcello i w W en ecji w X I w .“ (G. F i о с с o, P a d w a ), „ Ś w ia t arab sk i a W en ecja przed w y p ra w a m i k r z y ż o w y m i“ (M. N a l l i n o , W en ecja), „ P o lity k a O ttona III a W en ecja “ (M. U h l i r z , Graz), „W enecja a B iza n cju m w X I w .“ (A. P e r t u s i , M ediolan), „ P oczątk i zn aczen ia gosp od arczego W en ecji na Z achodzie; p rzem y sł i h a n d el so lą “ (Μ. M o 11 a t, P aryż), „Podbój D a lm a cji“ (E. S e s t a n, F loren cja), „W enecja w o b ec w a lk i c e sa rstw a i p a p ie s tw a ” (C. V i o l a n t e , M ediolan).