Andrzej Szafran
Ocena stosunku prawnego między
organizacją adwokacką a organizacją
socjalistyczną przy udzielaniu
pomocy prawnej w prawie
czechosłowackim
Palestra 9/9(93), 47-48
ANDRZEJ SZAFRAN
O cena stosunku prawnego między organizacją
adwokacką a organizacją socjalistyczną przy
udzielaniu pomocy prawnej w prawie
czechosłowackim
O cena pow yższa b y ła p rzedm iotem ro zw aż ań S e k c ji P ra w a C yw ilnego K olegium S tu d ió w C e n tra li A d w o k a tu ry C zechosłow ackiej. S tan o w isk o w te j sp ra w ie op u b lik o w a n o w nuimenze 1 czasopism a „ Z p rav y ad v o k a c ie ” z ro k u 1965.
P ro b le m a ty k a ta je s t b a rd z o żyw otna ze w zględu n a założenia p ro g ra m o w e, by rozszerzać pom oc p ra w n ą u d z ie la n ą p rzez a d w o k a tu rę d la o rg a n iz a c ji so c jalisty c z n y ch , w szczególności dla ro ln iczej spółdzielczości p ro d u k c y jn e j.
P ro b le m a ty k a ta n a s trę c z a je d n a k p e w n e tru d n o śc i w zw iązk u z ty m , że sto su n k i m a ją tk o w e m ięd zy o rg an iz ac jam i socjalisty czn y m i zo stały całkow icie w yłączone z k o d ek su cyw ilnego i p o d d an e reż y m o w i o d ręb n e g o ko d ek su gospodarczego, p rzy czym a n i n o w y kodeks cyw ilny, a n i kodeks gospodarczy nie o d zn a cz ają się p r e cyzją sfo rm u ło w ań i ro zw iązań leg islacy jn y ch .
N ie u le g a w ątpliw ości, że o rg an iz ac ja (poradnia) ad w o k ack a je st o rg an iz ac ją so cjalisty cz n ą, choć n ie m ożna je j zaliczyć do żadnej z k a te g o rii ty p o w y ch (za t y pow e o rg an iz ac je so cjalisty czn e k odeks gospodarczy u z n a je o rg an iz ac je p a ń s tw o w e, spółdzielcze i społeczne). W sto su n k a c h w ięc m iędzy o rg a n iz a c ja m i a d w o k a c k im i a in n y m i o rg an iz ac jam i socjalisty czn y m i m a ją zasto so w an ie p rze p isy k o d ek su gospodarczego, a nie k odeksu cyw ilnego.
W ątpliw ości m oże je d n a k n asu w a ć k w estia, do ja k ie g o -rodzaju u m ó w n ależy zaliczyć um ow ę o u d ziele n ie pom ocy p ra w n e j. W ko d ek sie cyw ilnym w y o d rę b n iono um ow y o udzielenie pom ocy p ra w n e j ja k o osobny ro d z a j um ów , n a to m ia st w k o d ek sie gospodarczym w y o d rę b n ie n ia ta k ie g o n ie m a. Z d an iem S ek cji P ra w a C yw ilnego, u m o w y o u d ziela n ie pom ocy p ra w n e j o rg an iz ac jo m so cjalisty czn y m p rzez o rg an iz ac je ad w o k ack ie n ależ y oceniać n a g ru n cie ko d ek su gospodarczego- ja k o um o w y „in n e”, tzn . ja k o um ow y n ietypow e. Do u m ó w ty c h — oprócz p rz e p i sów ko d ek su gospodarczego — m a ją ró w n ież zastosow anie p rze p isy u sta w y o ad w o k a tu rz e . P o n iew aż je d n a k a n i u sta w a o a d w o k a tu rze, an i kodeks gospodarczy nie- r e g u lu ją d o stateczn ie szczegółow o w za jem n y ch p ra w i obow iązków o rg a n iz a c ji a d w okackiej i in n e j o rg a n iz a c ji so cjalisty czn ej, p rze to S ek c ja w y ra ż a pogląd, że b y łoby po żąd an e, a b y um ow y o u d z ie la n ie pom ocy p ra w n e j organ izacjo m so c ja listy cznym z a w ie ra ły p o sta n o w ien ia analogiczne do p rze p isó w k o d ek su cyw ilnego dotyczących u d z ie la n ia pom ocy p ra w n e j lu d n o śc i (praw o do w y n ag ro d ze n ia, w y po w iedzenie um ow y, obow iązki o rg an iz ac ji ad w o k a ck ie j w o k re sie w ypow iedzenia itp.).
D uże tru d n o śc i p o w sta ją p rz y ocenie sto su n k ó w p ra w n y c h m iędzy o rg an iz ac ją a d w o k a c k ą a in n ą o rg a n iz a c ją so c jalisty c zn ą w o k resie m ięd zy 1 k w ie tn ia a 1 lipca 1964 r. P o n iew aż now y k odeks cy w iln y , k tó r y w szedł w życie z d n ie m 1 k w ie tn ia 1964 r., w y łączy ł m ożliw ość stosow ania go w sto su n k a c h m iędzy o rg a n iz a c ja m i.
48 P yta n ia i odpow iedzi p ra w n e N r 9 (93|
socjalistycznym i, a k odeks gospodarczy, w łaściw y d la ta k ic h stosunków , w szedł w życie d o p ie ro z dn iem 1 lip c a 1964 r., p rz e to sto s u n k i m iędzy o rg an iz ac jam i a d w o k a ck im i a in n y m i o rg an iz ac jam i so c jalisty c zn y m i w ow ym trzy m iesięczn y m ok resie sw o istej, a n ie zam ierzonej lu k i p ra w n e j m o żn a o ceniać ty lk o n a p o d sta w ie p rze p isó w u sta w y o ad w o k a tu rz e oraz n a p o d sta w ie tre ś c i i celu za w a rte j um ow y o u d ziele n ie pom ocy p raw n ej.
Z z a g ad n ien ie m ty m w iąże się też za g ad n ie n ie w łaściw ości o rganów pow ołanych do ro z strz y g a n ia sporów , ja k ie w y p ły n ęły z istn ie ją c y c h w ty m o k re sie p rz e jśc io w ym sto su n k ó w p ra w n y c h m ięd zy o rg a n iz a c ja m i ad w o k a ck im i a in n y m i o rg a n i za c ja m i socjalistycznym i. W łaściw ość bow iem są d u z o stała n a p o d sta w ie now ego k o d ek su p o stę p o w a n ia cyw ilnego w y łąc za n a {od d n ia 1 k w ie tn ia 1964 r. n ie b y ł to ju ż sto s u n e k cyw iln o p raw n y ), a a r b itra ż gospodarczy s ta ł się w łaściw y d o p ie ro z dniem 1 lip c a 1964 r. (od te j d a ty sto su n ek te n s ta ł się sto su n k iem gospodarczo- -p ra w n y m ). P ra k ty c z n e ro zw ią zan ie te j tru d n o śc i zd a n ie m S e k c ji je s t ta k ie , że a r b itra ż będzie p rze k a z y w a ł sądow i w y m ien io n e sp raw y , u z n a ją c się za n ie w łaśc iw y do ich ro zp o z n an ia . W m y śl bow iem u sta w y o a r b itra ż u g ospodarczym sąd obo w ią z a n y je s t rozpoznać sp raw y , w k tó ry c h a r b itra ż u z n a ł sw ą n iew łaściw ość i k tó re p rz e k a z a ł sądow i.
l»rr/lillM f
O D P O W I E D Z I P H A W M E
P Y T A N I E :
A. C zy adw okat-człom ek zespołu adw okackiego i(od 1.Ij1953 r.), k tó r y z -tytułu
ra d c o stw a m a ju ż p rz y z n a n ą r e n tę in w a lid z k ą I I k a t. I I I g ru p y in w alid ó w od 20.11.1957 r. od p o d sta w y w ym ianu r e n ty to w ysokości 2 206 z ł m iesięczn ie w w y sokości 731 zło ty c h (re n ty te j n ie o trz y m u je z pow odu u z y s k a n ia w Z espole w iększych zarobków ), m oże isię s ta r a ć o p rz y z n a n ie m u pod o b n ej renity ja k o członek zesp o łu ad w o k ack ieg o n a d a l z a tru d n io n y n a p o d sta w ie § 4 (1) rozp. R a d y M in. z d n ia 4 m a rc a 1964 r . w sp ra w ie u b ezp ieczen ia społecznego a d w o - :k ató w -c zło n k ó w zespołów ad w o k a ck ic h i ic h ro d zin (Dz. U. N r 10, poz. 621), a je ż e li ta k , to ja k ą n ależ y p rz y ją ć p o d sta w ę w y m ia ru re n ty , je że li w niosek o p rz y z n a n ie r e n ty zgłoszono 18.VII.1964 r.? I
:2. Czy ad w o k a to w i-czło n k o w i zespołu adw okackiego, k tó r y p rze d p o w o łan iem go
d o c z y n n ej słu żb y w o jsk o w ej w d n iu 24.VIII.1939 r. w c h a ra k te rz e o fic e ra r e z e rw y W P , a k tó r y n a s tę p n ie d o s ta ł się do niew o li n ie m ie ck ie j w d n iu 20.IX. 1939 r . i p rz e b y w a ł w n ie j do 28.V.1945 r., n a le ż y zaliczyć okres te j n ie w o li do z a tru d n ie n ia , m im o że p rze d 24.VIII.1939 r . (od g ru d n ia 11924 r.) w y k o n y w ał zaw ód a d w o k a ta ?
O D P O W I E D Z :
1. Z p ierw szeg o p y ta n ia w y n ik a, że p y ta ją c y o trz y m u je re n tę in w alid zk ą I II g ru p y , p rz y z n a n ą m u od 1957 r. z ty tu łu jego p r a c y ja k o ra d c y p raw n eg o . R e n tę tę obliczono od je g o z a ro b k ó w ja k o ra d c y p ra w n e g o w ynoszących 2 206 zł m ie sięcznie — n a k w o tę 731 zł.
P y ta ją c e m u chodzi o to, czy i n a ja k ic h w a ru n k a c h je s t rze czą m ożliw ą p o n o w n e u sta le n ie w ysokości jego r e n ty in w alid zk iej p rz y w zię ciu p o d u w a g ę jego d o ch o - • d ó w .osiąganych w zespole, d o k tó reg o n a le ż y od 1953 r.
