J. R.
Nowe przepisy o adopcji w NRF :
[recenzja artykułu R. Wägenbaura
opublikowanego w "Revue
internationale de droit comparé",
1962, nr 1]
Palestra 6/6(54), 83-84
1962
Nr 6 (54) Z agraniczna p ra sa praw nicza 83
W ten sposób elim inuje się krótkoterm inow e kary utniiesziczanla w w ięzieniach młodocianych przestępców. Jedniocześmlie powiększa się liczbę specjalnych ośrOd-
,kóW penitencjarnych przeznaczanych «fla przestępców młodocianych (poniżej
21 lait), w których odbywają oni długoterm inowe kary pozbawienia wolności (po wyżej 3 lat).
U staw a przetwildtuje rów nież Obligatoryjny nadzór po odbyciu ptrzez młodocia nych nalstqpujących k ar:
a) czterech lub w-ięceO la t więzieinia,
b) sześciu -lub więcej miesięcy w ięzienia, jeżeli skazany odbył ijuż jedną (karę 3-miesięczmego pozbawienia wicCności przez umieszczenie w zakła
dzie poprawczym,
c) sześciu miesięcy więzienia lub wyżej, jeżeli skazany nie uikończył 26 la t w chw ili rozpoczęcia odbyw ania kary.
Nowe przepisy o adopcji w NRF
Ustawa o ujednoliceniu i zm ianie przepisów praiwa rodzinnego z 11.VIII.1961 r. zmieniła szereg przepisów kodeksu cywilnego (BGB) dotyczących adicpcja. Nowe uregulow anie tego zagadnienia om aw ia R. W â g e nł> a u r w artykule opubli kowanym w -numerze 1 (styczeń-marzec) z 1962 r. ,,Revue in tern atio n ale de droit com paré”.
Przesłanki do w ydania orzeczenia o przysposobieniu są obecnie następujące:
I. Po stronie osoby przysposabiającej:
1 . osoba ta musi -mieć pełną zd-ciność do działań prawnych:
2i pow inna ona Ukończyć 35 lat (dotychczasowa u staw a -przewidywała g rani cę -znacznie wyższą, bo aż 50 lat, k tó rą uznainio jedn-ak za zbyt wysoką), p rzy czym sąd w w ypadkach w yjątkow ych rootże zwolnić osobę ubiegającą się o zezwolenie na przysposobienie o-d powyższego w a r-ии'ш; -dodatkowy w arunek przew idziany przez daw ne praw o, że adoptująicy powinien- być co najm niej o 18 lat starszy od ai-dfcptoW-amego, został zniesiony;
3. nie może ona mi-eć własnych dzieci pochodzących z małżeńis-tiwa;
4. jeżeli pozostaje w związku małżeńskim, pow inna mieć zezwolenie na przy sposobienie od swego współmałżonka.
II. po strcn. e przysposabianego dziecka:
1 . obowiązujące dotychczas -prawo nie odróżniało adqpqji małoletniego od adop cji osoby -do-rosłej. Na-tcmia-st nowe p-r-zepisy -wręcz staw iają jako w arunek form alny, że adoptow anym może być -tylko m ałoletni (art. 1744 BGB). Sąd może jednak obstąpić od tego w arunku, w szczególności jeżeli orzeczenie o przysposobieniu csoby dorosłej -usprawiedliwione je st względami n atu ry -moralnej (np. przez istnienie faktycznych związków rodzinnych pc-nrędzy adoptującym -a przysposobioną osobą dorosłą). Przyspoisoibi-enie osioby doro słej -będzie zatem w przyszłości zjawiskiem zupełnie w yjątkow ym w NRF; 2. dziecko powinno otrzym ać wstępną zgodę swoich rodziców, a dziecko poza-
ma-łż-e listkie wyłącznie zgodę sweij m atki, na orzeczenie stosunku przysposo bienia. U staw a z 1961 r., w yciągając wnioski z dotychczasowego doświadcze nia wskazującego na poch-opność, z jak ą m atki dzieci -pozamałżeńsOdch udzie lały zezwolenia na orzeczenie adopcji swych d-zdeci, a potem żałowały tego,
Z agraniczna prasa p raw nicza Nr 6 (54)
przew iduje, że zgoda ta nie maże być dana wcześniej aniżeli po ukończeniu przez dziecko 3 miesięcy.
Zezwalanie to nie jest w ym agane w tedy, gdy upraw nieni do jego udzie lenia nie są w stanie go w yrazić lub -gdy nie je st znane ich m iejsce pobytu. Ustarwa przew iduje rów nież, że sąd może zastąpić powyższe zezwalanie swo ją decyzją wówcizas, gdy csoba upraw niona do jej w yrażenia perm anentnie zaniedbuje swoje obowiązki wobec dziecka albo gdy zastała ana pozbaw iana władzy rodzicielskiej bądź Odmawia zgody ze złej wali i ze szkodą dla do bra dziecka.
Adopcja dlodhodzi do tslkutlktu na mocy umowy sporządzonej w obearości obu stro n przed sądem liub notariuszem . Dziiedko reprezentuje jego przedstawiciel ustaw ow y. Po Ukończeniu 14 la t dziecko samo zaw iera urnową za.- zgodą swego ustaw ow ego przedstaw iciela lub sądu opiekuńczego. Umowa powyższa w yw iera określone w niej sk u tk i p r awne dtepiero po jej zatw ierdzeniu przez w łaściw y sąd, k tó ry m jeist A m tsgericht m iejsca zam ieszkania adaptow anego (postępowanie toczy się w trybie niespornym).
Skutki adopcji są następujące:
1 ) dziecko adaptow ane m a sytuację praw ną taką, ja k gdyby było dzieckiem ślubnym adcptująicego, jednakże nie nabyw a autom atycznie jego obyw atel stw a; skutki ad^pdji roziciągalją się n a zstępnych adoptowanego;
2) otrzym uje ono nazwisko adcptuijąoego, do którego może d o la ć własne; 3) adoptująjcy w ykonuje nald niim w ładzę rodzicielską, k tó rą tracą jego ro
dzice; adoptowany zyskuje upraw nienia alim entacyjne w stosunku do adop tu j ącego, nie tracąc tych p raw w stosunku do swych rodziców (tym pierw
szym jed n ak przysługuje iprawo priorytetu);
4) adoptow any uzyskuje praw o do spadku po adoptującym , chyba że w umo w ie przysposobienia postanow iono inaczej; a!dl:|ptujący jednak nie nabywa praiw do spadku po adoptow anym ;
5) stosunek adcpoji stw arza 'przeszkodę m ałżeńską między adoptującym a adop tow anym , jednakże m ałżeństw o zaw arte w brew tem u zakazowi pozostaje ważne.
Rozwiązanie um owy przysposobienia nalstępuije z macy p raw a przez ziawarcie — Wbrew obowiązującemu zakazowi — związku m ałżeńskiego między stronam i tego stosunku. Rozwiązanie maże także nastąpić w drodze w yrażenia odpowiedniej woli przez obie strony w tym sam ym trybie, jak i w ym agany jest do zawarcia tej um ow y (a więc konieczne jest zatw ierdzenie sądloWe).
U staw a przew iduje także możliwość rozw iązania stosunku adcpaji przez sąd, jednakże tylko w tedy, gdy leży to w interesie małoletniego. Gdy w ażne powody tego w ym agają, sąid opiekuńczy w ładny jest rozwiązać stosunek adopdji również na wniosek rodziców, jeżeli zaw iązanie go m :elo m iejsce beiz ich zgody (bądź ty l ko m atki, gdy chodzi o dziecko pazatmałżeńskie).Rozwiązanie stosunku przysposo bienia jest mażliir/e tylko wóWćzias, gdy przysposobiony nie uzyskał jeszaze psłno- letności.