DZIECKO GLOBALIZACJI, NEOLIBERALIZMU, KORPORACJI… ?

DZIECKO GLOBALIZACJI, NEOLIBERALIZMU, KORPORACJI… ?

P R E K A R I A T

Guy Standing

• propagator pojęcia „prekariat”

• profesor bezpieczeństwa ekonomicznego na Uniwersytecie w

Bath

P R E K A R I A T

Guy Standing, Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa.

www.praktykateoretyczna.pl

precarium (łac.) + proletarius (łac.) Precarium

(łac. preces = prośba; prekariusz – in. zdany na łaskę, niepewny)

- w okresie feudalnym był to rodzaj umowy w wyniku, której osoba prosząca uzyskiwała ze strony proszonego protekcję i pozwolenie na użytkowanie ziemi; ziemia podlegała zwrotowi na każde żądanie właściciela

- ziemia przekazana proszącemu

Proletarius

- W Rzymie – obywatele najniższej klasy

- Karol Marks – wyzyskiwana część klasy robotniczej, nie posiadająca środków produkcji i utrzymująca się tylko z własnej pracy

P R E K A R I A T – ETYMOLOGIA

P R E K A R I A T – POJĘCIE

Prekariat

- odrębna i wysoce zróżnicowana wewnętrznie grupa socjoekonomiczna trudna obecnie do jednoznacznego określenia

(tzw. mieszkańcy, mieszkańcy korporacji, skazani, call center, praktykanci, stażyści, emeryci, renciści, migranci, samozatrudnieni)

- grupa, zwłaszcza w gospodarce usługowej, zatrudniona na

niepewnych umowach za płacę niepozwalającą się utrzymać oraz

planować przyszłości

P R E K A R I A T – PREKURSORZY

Pojęcie prekariat pierwszy raz zostało użyte przez socjologów w latach 80.

dla scharakteryzowania pracowników sezonowych i tymczasowych

Paul Michel Foucault

(1926-1984)

fr. filozof, historyk i socjolog

Jurgen Habermas (1929) niem. filozof, socjolog

Pierre-Felix Bourdieu

(1930-2002)

fr. socjolog, antropolog i filozof

Michael Hardt (1960) amer. filozof i teoretyk literatury

Antonio Negri (1933) wł. etyk, filozof i pisarz

P R E K A R I A T – MIEJSCE W SPOŁECZEŃSTWIE

Wg G. Standing’a można wskazać obecnie 7 grup społecznych:

ELITA

1/99 – 5/95

SALARIAT

(stabilny, pełny etat; korzystanie z przywilejów pracowniczych; nadzieja na awans do elity; często brak refleksji; korporacje i administracja publiczna)

FACHOWCY

(połączenie idei profesjonalisty + technika; posiadają umiejętności, które można urynkowić; pracują niezależnie; wysoki dochód; np. konsultanci)

PRACOWNICY FIZYCZNI

(dawna „klasa robotnicza”; odbiorcy państwa dobrobytu i systemu kontroli pracy)

PREKARIAT BEZROBOTNI

NIEPRZYSTOSOWANI SPOŁECZNIE

(tzw. margines społeczeństwa)

P R E K A R I A T - RODZAJE

Lumpenproletariat

skłonny do przemocy

skryminalizowany (mniejszość) (Londyn, sierpień 2011)

Młodzi wykształceni

przeedukowani indywidualiści

wysokie ambicje (materialne) oportuniści i hedoniści

Starsi pracownicy fizyczni

utracili etat i status społeczny czują się zmarginalizowani

obwiniają „obcych”

P R E K A R I A T – MŁODZI WYKSZTAŁCENI

P R E K A R I A T – CECHY PREKARIATU

• Bezrobocie (zwłaszcza wśród osób młodych)

• Czasowe umowy (tzw. śmieciowe)

• „Pracujący biedni” (Japonia)

• Marna płaca

• Niepewność jutra

• Brak tożsamości zawodowej

• Zawieszenie między dobrobytem a biedą

• Brak wsparcia społeczności w potrzebie

• Brak bezpieczeństwa materialnego

• Stałe zagrożenie upadkiem społecznym (zanik klasy średniej)

1 maja 2001 r.; Mediolan; 5 tys. osób 1 maja 2005 r.; miasta Europy; 100 tys.

– 200 tys. osób

P R E K A R I A T

EuroMayDay

ogólnoeuropejska inicjatywa społeczna przeciwko prekaryzacji społeczeństwa

Londyn 2005 „Wszystko co mamy do stracenia to

sieci handlowe”

O prawa socjalne

na świecie Bez granic, bez

prekariatu

Prekariusze walczmy Hiszpania 2012 „Nie”

Francja 2012 „Francuski dumny i silny”

P R E K A R I A T Occupy Wall Street

Okupujmy Wall Street Wall Street październik 2011

P R E K A R I A T – PRZYCZYNY POWSTANIA

NEOLIBERALNE REFORMY GOSPODARCZE = ELASTYCZNOŚĆ RYNKU PRACY

Elastyczność płac szybkie dostosowanie płac do zmian w popycie;

wzrost popytu = spadek płacy

Elastyczność zatrudnienia łatwa i pozbawiona kosztów zmiana poziomu zatrudnienia

Elastyczność zawodowa przemieszczanie pracowników wewnątrz firmy i zmiana struktur przy minimalnym oporze

i kosztach

Elastyczność umiejętności wymóg posiadania przez pracowników możliwości dopasowania swoich umiejętności do potrzeb pracodawcy

SKUTKI:

• zmniejszenie bezpieczeństwa zatrudnienia (pozbawienie gwarancji zatrudnienia),

• systemowe przeniesienie ryzyka i kosztów na pracowników (umowy śmieciowe, samozatrudnienie, konieczność posiadania własnych narzędzi pracy)

• bezrobocie.

POTROJENIE PODAŻY PRACY

Zmiana systemów polityczno-prawnych (ZSRR, Europa Wschodnia, Chiny, Indie) W ciągu 20 lat 1,5 miliarda nowych pracowników

OBNIŻENIE GLOBALNEGO KOSZTU PRACY

MASOWY ODPŁYW PRZEMYSŁU Z KRAJÓW ROZWINIĘTYCH

Przeniesienie fabryk, kopalni, hut na wschód

MASOWA MIGRACJA LUDNOŚCI DO KRAJÓW ROZWINIĘTYCH

Napływ migrantów do krajów rozwiniętych pracujących za (znacznie) niższe pensje niż miejscowi bezrobotni

PRZENIESIENIE RYZYKA NA PRACOWNIKÓW

P R E K A R I A T – PRZYCZYNY POWSTANIA

P R E K A R I A T

POZBAWIENIE GWARANCJI ZATRUDNIENIA

Prekariusz jest pozbawiony co najmniej jednej z poniższej gwarancji:

• gwarancji rynku pracy odpowiednie możliwości podjęcia pracy

;

• gwarancji zatrudnienia właściwa ochrona pracownika przed zwolnieniem gwarantowana prawnie;

• gwarancji pracy wykonywanie pracy określonej w umowie; pewność pracy i możliwość kariery;

• gwarancji bezpieczeństwa w pracy

szeroko pojęta ochrona zdrowia pracownika;

• gwarancji rozwoju umiejętności

zapewnienie nauki zawodu, szkoleń i możliwości wykorzystania kompetencji;

• gwarancji dochodu stała i godna pensja odpowiednia do wykonywanej pracy;

• gwarancji reprezentacji gwarancja prawna przedstawicielstwa interesów pracownika.

PREKARIAT

Made in Common

(wykonane wspólnie)

1. uznanie globalne różnorodności kulturowej (wiek, narodowość, rasa, płeć …)

2. przyznanie globalnych gwarancji społecznych i socjalnych zabezpieczeń

3. zrównoważony rozwój gospodarczy 4. zrównoważona globalnie płaca

SKUTKI:

Współodpowiedzialność Tolerancja

Spadek nacjonalizmu

Myślenie systemowe

Empatia społeczna

P R E K A R I A T

CARL HONORE (1967) kanadyjski dziennikarz

Slow Food Ochrona prawa do smaku

Tradycyjne potrawy a Fast Food Budowa głębszych relacji międzyludzkich

Unikanie stresu

Zwrócenie uwagi na własne potrzeby Ograniczenie potrzeb tworzonych przez otoczenie

Ochrona indywidualności Ochrona środowiska

Człowiek – część systemu Rozwój intelektualny

Rozwój świadomości społecznej

Rozwój świadomości konsumenckiej Rozwój empatii i asertywności

P R E K A R I A T - ZAGROŻENIA

Guy Standing:

„Stają się oni nową, niebezpieczną klasą;

skłonni słuchać głosów ekstremistów i użyć swoich praw wyborczych oraz pieniędzy do zbudowania tym głosom politycznej platformy o rosnącym znaczeniu.”

Totalitaryzm, konflikty zbrojne, niepokoje społeczne, dyskryminacja

Oportunizm – postawa życiowa charakteryzująca się rezygnacją z zasad moralnych lub przekonań ideowych jedynie dla osiągnięcia doraźnych korzyści w życiu; wybieranie zawsze tego, co jest w danej sytuacji bezpieczne i korzystne; wygodnictwo życiowe. Wiele wspólnego z oportunizmem ma konformizm, różniący się jednak brakiem indywidualizmu.

„Działania i postawy wypływające z niepewności prowadzą do

oportunizmu”

P R E K A R I A T – POWSTRZYMANIE

Systemowa zmiana redystrybucji dochodów

(np.: podatki, ulgi …)

Powszechny dochód gwarantowany

(stała niska pensja-renta uzupełniana dochodem z doraźnej pracy)

Zmiana mentalna i systemowa usług bankowych i ubezpieczeń

(gwarantowany koszyk darmowych usług, banki socjalne …)

Maksymalny dochód

(określony prawnie)

Dobro wspólne

(biblioteki, teatry, place, kluby, miejsca historyczne/ kultowe …)

Ograniczenie władzy korporacji

(demokracja uczestnicząca, konsultacje, głosowanie przez internet – marzenie! …)

Społeczeństwo obywatelskie

(z. subsydiarności, ruchy i organizacje społeczne, społeczna kontrola)

Zasada Buffetta obłożenie najbogatszych

Amerykanów podatkiem o

minimalnej

wysokości 30 proc.

ich dochodów

Deklaracja Buffetta

deklaracja o przekazaniu większości swojego

majątku na rzecz filantropii; dotychczas

(styczeń 2013 r.)

podpisały się pod nią 92 osoby; upowszechniana

wśród najbogatszych ludzi na świecie przez W.B. i Fundację Gates’ów

Warren Buffett (1930) finansista

P R E K A R I A T – POWSTRZYMANIE

Referendum nad projektem ustawy, która wprowadza limity wynagrodzeń

kierownictwa, członków zarządów i rad nadzorczych spółek i znosi odprawy dla odchodzących ze stanowisk.

Za naruszenie przepisów ustawy referendum

przewiduje kary:

trzy lata więzienia

i kara pieniężna w wysokości sześciu rocznych pensji.

Thomas Minder (1960)

P R E K A R I A T – POWSTRZYMANIE

Inicjatywa Mindera,

Przeciwko ustawie wypowiedział się szwajcarski rząd i senat, ale sondaże wskazują, że zostanie ona zatwierdzona w referendum.

Przewiduje też zatwierdzanie wynagrodzenia dla członków zarządów i rad nadzorczych przez walne zgromadzenia akcjonariuszy

oraz roczną kadencję

członków rad nadzorczych.

Fundusze emerytalne, które inwestują środki w akcje będą zobowiązane do

skorzystania z prawa głosu.

Mają głosować w interesie swoich ubezpieczonych, a ich głos musi być jawny

P R E K A R I A T – POWSTRZYMANIE

Inicjatywa Mindera,

(Szwajcaria, 3 marca 2013 r.)

67,8% za

Izba Gospodarcza wydała 8 mln chf na kampanię przeciw inicjatywie Mindera

Podatek od zysków kapitałowych – sposób redystrybucji dochodu

marzec 2012 r.

marzec

2013 r.

Maksymalny dochód * Dochód gwarantowany * Dobro wspólne

Marinaleda (Hiszpania, 2 700 mieszkańców, 25 km

)

Juan Manuel Sanchez Gordillo – burmistrz od 1979 r.

P R E K A R I A T – POWSTRZYMANIE

.

czerwiec 2012

grudzień 2012

– luty 2013

http://

www.microsofttranslator.com/bv.aspx?from=en&to=pl&a=ht

tp%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Feurostat%2Ftgm%2Ftable.do%3F tab%3Dtable%26init%3D1%26plugin%3D1%26pcode%3Dtipslm80

%26language%3Den

Niezadowoleni z pracy?!!?

Przypominam niewdzięcznikom, że mają pracę dzięki takiej gospodarce!

P R E K A R I A T – INFORMACJA

KSIĄŻKI:

Barbara Ehrenreich, Za grosze pracować i (nie) przeżyć Carl Honore, Pochwała powolności

Carl Honore, Pod presją

Michael Hardt, Antonio Negri, Imperium Umberto Eco, Zapiski na pudełku zapałek

FILMY:

Pot łzy i ciuchy (Blood, sweat and T-shirt)

Pot łzy i jedzenie (Blood, sweat and takeaways) Chiny w kolorze Blue

Avatar

Home – s.o.s. ziemia