1
- c ł S i . I. (M a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e
1/1 - re la c ja w ł a ś c i w a ---
1/2 — d o k u m e n ty (sensu stricto ) d ot. o s o b y re la lo r a
1/3 - in n e m a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e d o t. o s o b y re la to ra ---
II. M a te ria ły u z u p e ln ie n ia ją c e r e la c ję J L / 6 , /
lii. In n e m a te r ia ły (zebrane przez „relatora”):
111/1- dot. rodziny relatora -c---
III/2 - doi, ogólnie określi sp rzed 1 9 3 9 r . --- III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji ( 1 9 3 9 - 1 0 4 5 ) — -
111/4 - dot. ogólnie okresu po 1 9 4 5 r. — ,
• /
III/5 - in n e ...~ ---—
IV. K o r e s p o n d e n c ja — - — -
V. W y p is y z e ź r ó d e ł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”] k , / O
VI Fntnnraflo l s r c &
2
3
jego głów nym tem atem . W spólnie z p o e tą k a sz u b skim , F ran ciszk iem Sędzickim w ydaw ał czasopism o artystyczno-literackie „ F a le ” , w spółpracow ał z cza
sopism em „ G ry f” . N ależ a ł d o o rg a n iz ato ró w Z w iąz
k u A rty stó w P lastyków N a d m o rsk ich w G dyni.
Liczne o b ra z y a rty sty z n ajd u ją się' dziś w m uzeach krajow ych i zagranicznych, w siedzibach placów ek d yplom atycznych, w ró żn y ch instytucjach. D o ro b e k artysty je s t olbrzym i — p o n a d 200 w ystaw indyw idu
alnych, nie licząc zbio ro w y ch /ek sp o zy cji krajow ych i zagranicznych, o k o ło 10 /y s. o b razó w olejnych i tyleż sam o akw arel.
M a rian M o k w a zo stał o d zn aczo n y K rzyżem K o m an d o rsk im O d ro d z en ia P ólski o ra z licznymi o d z n a czeniam i państw ow ym i, resortow ym i, a także w ielu instytucji i tow arzystw . Jest h o n o ro w y m obyw atelem ziem i w ejherow skiej, j a k rów nież h o n o ro w y m czło n kiem Z rzeszenia K aszu b sk o -P o m o rsk ieg o w W ej
herow ie. N a g ro d zo n y M edalem „ S to le m a ” .
A. Bukowski, Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny. Zarys m phografii historycznej, Poznań 1950, s. 336.
(K ), Piewca urody morzd, „Pom erania” , 1969, n r 3— 4, s. 16— 20.
B. Wit-Święcicki, M alarstwo M ariana M okw y, K atalog wystawy jubileuszowej, BWA S^pot 1969.
U nestora polskiego malarstwa marynistycznego, „Słowo Pow
szechne” , 1976, n r 99.
E. Melech. O artyście, któ ry ukochał morze. „Panoram a Pół
n ocy” , 1973, n r 3(9/l ) .
F. Pabich, Z tradycji kulturalnych Chojnic. M istrzowie rylca, pędzla i palety, m anuskrypt.
M orze i krajobraz kaszubski w malarstwie Mariana M okw y.
K atalog wystawy,'W ejherowo 1978.
Narloch Rozalia (1892— 1961) poetka kaszub
ska, działaczka ruchu oporu, nauczycielka
U ro d ziła się 9 lutego 1892 ro k u w K a rsi
n ie w b. powiecie ch o jn ick im , z ojca M arcin a i m atki A n ny D obek. P ra c o w ała ja k o ro b o tn ic a, m yśląc ju ż je d n a k o zaw odzie nauczyciel
skim . W lata ch z a b o ru p ruskiego o rg a n izo w ała ku rsy ta j
nego n au czan ia jęz y k a polskiego. O d 1912 ro k u b rała czyn
ny u dział w pracach p ostępow ego T o w a
rzystw a Śpiew u „ H a r m o n ia ” , k tó ry m dyry
gow ał W ick R o g ala.
W 1920 ro k u ukończyła S em inarium N auczycielskie w T o ru n iu i o bjęła p o sad ę nauczycielki we W ielu.
Swój w olny czas pośw ięciła ośw iacie pozaszkolnej i tw órczości poetyckiej, o rg an izo w ała tea try a m a torskie. W 1931 ro k u p rzeniesiona d o K ościerzyny, a w 1934 d o R ad o m y śla W ielkiego w woj. lw ow skim .
, S i f W / r n * A i /
- k U .
W czasie o k u p a cji hitlerow skiej org an izo w ała tajne n au czan ie w K arsin ie i W ielu, n io sła p o m o c w raz ze sw ymi uczniam i P o la k o m , przebyw ającym w o b o z ach k o n cen tracy jn y ch i jen ieck ich , a także p rze
siedleńcom . K ilk ak ro tn ie a reszto w an a przez G e sta p o .
W lata ch 1945— 48 p ra co w a ła ja k o nauczycielka w K arsin ie, a n a stęp n ie zo stała kiero w n iczk ą szkoły we W ielu. B yła w ielkim społecznikiem i reg io n alistk ą.
P isała też wiersze. Z chw ilą p o w sta n ia Z rzeszenia K aszubskiego w łączyła się w n u rt p racy tej o rg an i
zacji. W 1958 ro k u p rzeszła n a em ery tu rę, opuściła W iele, ale n a d al p ra c o w a ła w szkole w K arsin ie, pro w ad ząc ak ty w n ą działaln o ść społeczn o -k u ltu - ra ln ą w sw oim środow isku. Z m a rła 9 m aja 1961 ro k u w K arsin ie.
J. Osowicki, 40 lat w służbie oświaty, „Ilustrow any K u rier Polski", 1958, n r 252.
J. Borzyszkowski, Karsin — wioska poetów i twórców, „Pom e
rania” , G dańsk 1972, n r 5— 6, (48— 49), s. 34— 39.
J. Borzyszkowski, Tam gdzie KaszSb kuńc. Monografia wsi Karsin. G dańsk 1973, s. 145— 146.
J. Szymczak, Tajne nauczanie w powiecie chojnickim w czasie okupacji niemieckiej, praca m agisterska na W ydziale Pedago
gicznym Uniwersytetu Łódzkiego, 1948.
\ f \
Osowicki Józef (ur. 1910) działacz kaszubski, pocztowiec
U ro d z ił się 11 m a r
ca 191Ó r. w E ssen (N iem cy), d o k ą d jego rodzice w yjechali „ za ch leb em ” . \ P o p o w ro cie z E ssen ro d z in a O sow ickich osiedliła się w C h o jn icach . J a k o uczeń ch o jn ic
kiego gim nazjun z e f w yjeżdżał <
pisk polo n ijn y ch m i Z łotow skiej i tow skiej, b u d z ąc taó d u c h a p a trio ty c z n e j go. Był c zło n k ie m ' K o ła F ilo m a tó w , h a r cerzem i działaczem S to w arzy szen ia M i- śn ik ó w K aszubszczy-
zny „ S tan ic a ” . W la ta c h o k u p a cji hitlerow skiej d z ia łał w P o m o rsk im R u c h u O p o ru . P o zd ek o n sp iro w an iu aresztow any p rzez G e sta p o , o sad zo n y k olejno w d w óch w ięzieniach. P o w ojnie działał czynnie w r a d ach naro d o w y ch . O d b u d o w ał zniszczony w czasie działań w ojennych gm ach poczty, org an izo w a ł tak że szereg innych u rzęd ó w pocztow ych n a te ren ie p o w ia tu chojnickiego. Był d o ro k u 1951 naczelnikiem O bw odow ego U rzęd u \P o c z to w o -T e le - k o m u nikacyjnego w C h o jn icach , nauczycielem k a d r finansow o-księgow ych przy Stow arzyszeniu K się
gow ych w Polsce i w L iceum E k o n o m iczn y m . C zło
nek i w spółzałożyciel Z rzeszenia K aszubskiego, w G d a ń sk u i O d d ziału Pow iatow ego w C hojnicach.
w e u v 135
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
