Dziennik Bydgoski, 1935, R.29, nr 184

(1)

Cena egz. 20 groszy. ^{w numerze:} Jffoire ro^riicAif ^w f7ifitovsxe. ²⁴ ^strony.

DZIENNIK

_Do

BYDGOSKI

,,Dziennika" dołączamy ^cotydzień: Tygodnik Sportowy ^{i Dodatek} powieściowy.

Redakcja ^otwarta ^od godziny ^8-12przed południem ⁱ od 4-7 po południu.

Oddział w Bydgoszczy, ul. Dworcowa 5. Przedstawicielstwa: w Toruniu, ^nl.

Mostowa 17 ^- w Grudziądzu,nl. Toruńska 22 w Inowrocławiu, ul. Toruńska 1

w Gdyni, Starowiejska ^19.

Przedpłata wynosi ^w ekspedycji ⁱ agenturach ^2.95 ^zł. miesięcznie, 8.85zł.kwartalnie; przez pocztę^wdom 3.34 zł. miesięcznie, ^{10.01 zł.} kwartalnie.

Pod opaską: ^w ^Polsce ^6.95 zł,, zagranicę ^9.25 ^zł. miesięcznie.

Redakcja ⁱ Administracja ^w Bydgoszczy, ulica Poznańska 12/14.

Telefony: Redakcja 3316, 3326, Administracja³³¹⁵ ^- ^Oddział^w Bydgoszczy ^1299.

Założycie! ^{łan Teska.} ^Telefony Przedstaw.: Tornfi 1546, Grudziądz 1294, Gdynia 1460, Inowrocław 420.

Numer 184. |

BYDGOSZCZ. niedziela dnia 11 sierpnia ¹⁹³⁵ ^r. | | ^Rok ^XXIX.

Słuszne żale

Polski Zachodniej.

Najprzód trochę historji, ażeby ’u

łatwić zrozumienie pewnych zjawisk, znanych pod ^nazwę, separatyzmu dziel

nicowego, czyli niechęci ^ludności tu

bylczej ^{do rodaków} ^z innych ^dzielnic.

Niechęć ^taka ^w ^czasach przedwojen

nych ^nie ^istniała. Wręcz przeciwnie, ^w b. dzielnicy pruskiej żylo^bardzo ^silne poczucie solidarności z Polakami w in

nych ^zaborach. Skąd się ^zatem wzięła i co ją spowodowało? Musiały przecież być przyczyny, które spowodowały ^roz- dźwięki, odzywające się głośniej ^od cza

su do czasu, ^a ^zawsze żywe ^w ^sercach rdzennej ^ludności polskiej ^ziem zachod

nich.

Już w czasie wojny światowej po

wstawały nieporozumienia ^na ^tle roz

maitych orjentacyj, ^o ^czem ^dziś lepiej nie wspominać, ^bo spór ^o ^nie szczęśliwie już przycichł. ^Zato ^z chwilą odzyskania niepodległości ^tarcia zaczęły się ^na do

bre. W głośnym procesie ^lwowskim sły

szeliśmy ^od osoby bardzo, wybitnej, ^że pierwszy rząd polski, który powstał ^w Lublinie w 1918r. (Witos, Daszyński) ^nie brałpod uwagę przyłączenia^dzielnic za

chodnich do Polski. A przyczyna? Cho

dziło o Polskę radykalną, ^a Wielkopol

ska i Pomorze (G. Śląsk również) ucho

dziły ^za reakcyjne, powiedzmy ^szczerze:

zbyt katolickie.

Polacy ^w dzielnicy pruskiej dosko

nale o tem byli poinformowani ^{i tak} ^oto wykopana ^została pierwsza przepaść.

Mimo to Wielkopolanie, podniósłszy ^o- ręż przeciw pruskiemu panowaniu ⁱ za

kończywszy szczęśliwie powstanie, ^nie myśleli odgradzać się ^od reszty ^Polski.

Czego ^dowodem choćby chlubny ^udział wyborowych ^oddziałów poznańskich ^w oswobodzeniu Lwowa, podczas gdy np.

w b. Kongresówce ,,milicje11 socjalistycz

ne paradowały, ^a raczej grasowały po kraju ^w ekwipunku ⁱ uzbrojeniu, które

go dla prawdziwego wojska ^brakło.

Wielkopolska, własnym wysiłkiem rychlej oswobodzona od wroga niż Po

morze i Śląsk, ^nie posiadała dosyć lu

dzi, zaprawionych do pracy administra

cyjnej. Sprowadzała îch więc stamtąd, gdzie îch było pod dostatkiem, ^L j. ^z Małopolski, âdoskonałą swoją armję re

gularną (40 tysięcy ^ludzi ^świetnie ^u- zbrojonych, wyekw’ipowanych ⁱ wyćwi

czonych, doskonałych żołnierzy) ^oddała pod rozkazy ^Marszałka Piłsudskiego.

Zdawało się wtedy, ^że wszystko ukła

da się jak najlepiej. Mowa Marszałka Piłsudskiego ^na ^Zamku poznańskim (przytoczona ^w artykule p. dr. Jurka przed ² tygodniami) podsyciła najlepsze nadzieje ^na przyszłość, ^a ^udział świet

nych dywizyj wielkopolskich ⁱ pomor

s,kich ^w wojnie ^znawałą bolszewickądo

konał ^— zdawało się ^— reszty. Przy

czem nie wolno zapominać, ^że ^b. dziel

nica pruska zdobyła się ^w owym czasie także na olbrzymi wysiłek materjalny

na rzecz państwa ⁱ armji.

Patrząc ^dziś ^z odległości ¹⁵ ^lat ^na wspólnie ^toczone boje ⁱ wysiłki cywilne dla ugruntowania niepodległości kraju trudno napierwszy^rzut ^okapojąćⁱ zro

zumieć to, ^co się^{u nas} ^dziś dzieje. ^Fak-

tem bowiem jest ^nie podlegającym dys

kusji, ^że ^zachodnie ^dzielnice Polski są pod ^wieloma względami upośledzone ^w stosunku do reszty ^Polski. Przykładów nie potrzebujemy ^daleko ^szukać. Wy

starczy przyjrzeć się podziałowi fundu

szów z Pożyczki Inwestycyjnej. ^Korni-

sarz tej pożyczki stwierdził, ^że ^Polska Zachodnia najlepiej dopisała, ^ale ^zato otrzymała dotąd tyle, ^co ^kot napłakał.

Codziennie czytamy ^w gazetach, gdzie ⁱ

co się ^robi ^z owych funduszów, ^a ^o Polsce Zachodniej głucho. ^Poza dro

biazgami ^nawet ^o projektach ^w tym

względzie ^nie słychać. ^A przecież ^nie tajno chyba ^nikomu ^z rządzących ^w Warszawie, ^że województwa ^zachodnie gwałtownie ubożeją, ^że kwitnące da

wniej ^miastaupadają, ^że niszczeje han

del i przemysł, ^w rozpaczliwej sytuacji znajduje się rolnictwo,- ^a ^bezrobocie

staje się klęską, mającą ^charakter nie

uleczalnej choroby.

Rzecz to zupełnie jasna, ^że ^im wyższy był dawniej poziom kultury materia!-"

nej, ^tem boleśniej ^odczuwa się obecny upadek. ^{Nie dziw} tedy, ^że Polska Zachód dnia silniejest rozgoryczona. Nie dlate-i

Ludność Gdańsku

zadowolona.

ĘJyeiEsa ^fest zwycięstwem ^Polski.

Gdańsk, ^10. ^8. (tel. wł.) ^Wiadomość ^o likwidacji sporu polsko-gdańskiego wy

wołała nietylko^w^kołachgospodarczych, ale i szerszych ^masach ^ludności gdań

skiej, zaniepokojonej rozwojem wypad

ków, ^uczucie ulgi. Fakt, ^że złoty polski stał się ^na ^skutek ugody jedyną walutą

na polskim ^obszarze celnym, nikogo ^nie przeraża. Najważniejsze jest ^dla ludno

ści gdańskiej ^to, ^że Ugoda tworzy pod

stawę do normalnej pracy kupieckiej

oraz dó wznowienia pracy przy tych ^u- sługach ^dla Polski, ^które są głównemi źródłami dochodu gdańskiego życia go

spodarczego. ⁸ ^dni ^walki przyniosły te

mu życiu miljonowe straty. ^Port gdań

ski opustoszał. ^{Te skutki} musiały lud

ność Gdańska przekonać, ^że utrzymanie łączności ⁱ współpracy ^z polskiem za

pleczem jest dla Gdańska życiową ko

niecznością. ^Nic ^też dziwnego, ^że obec

nie wstąpiły ^w ^ludność ^Gdańska ^nowe nadzieje.

Hasło ,,Zuriick ^zum ^Reich°

nierealne.

Organ socjalistów gdańskich ,,Danzi

ger VolksśtimmeI( tak ocenia znaczenie ugody;

W wyniku osiągniętego porozumie

nia Gdańsk został jeszcze ściślej włączo

ny ^w polski organizm gospodarczy. ^Te wszystkie hasła, ^które ^w ciągu ôstatnich tygodni rozbrzmiewały ^na ûlicach Gdańska oraz na szpaltach pism ^naro- doWo-socjalistycznych, â których ten

dencja ^zwrócona była przeciwko polsko- gdańskiej współpracy, okazały się bez

wartościowe.

Polska ani na chwilę nie zmieniłatej linji politycznej, którą ^w ^stosunku ^do

Gdańska stosować zaczęła ^po dewaluacji guldena.

Samej dewaluacji ^Polska nigdy ^nie zwalczała, ponieważ ^widziała ^w. niej dalszy ^krok ^w ^kierunku zacieśnienia stosunków gospodarczych polsko-gdań

skich. Zwalczała jednak jej ^{skutki i} ^— jak się okazuje polski punkt ^widzenia

w każdej ^dziedzinie zwyciężył.

Dziennik socjalistyczny podkreśla szczególnie ^z ^naciskiem ^te części osią

gniętego porozumienia, ^które przewidu

ją narady kierowników banków emisyj

nych, stwierdzając, ^że niewątpliwie ^do tych ^naradprędko będzie ^musiało dojść,

ponieważ ^Gdańsk ^nie posiada dewiz,

ajego życie gospodarcze ^koniecznie do

pływu ^dewiz potrzebuje.

Dziennik socjalistyczny podkreśla da

lej, ^że wprawdzie osiągnięte porozumie

nie wychodzi daleko poza ^te ramy, któ-i

re dotychczas obowiązujące umowy na

kreślały, ^że jednak ^z tej sprawy ^ze- wnętrzno-politycznej ^nie ^chce uczynić

tematu rozgrywki wewnętrznej. Nato

miast stwierdzić pragnie, ^że ^hasło ,,zuriick zum Reich", ^które ^w ^ostatnich1 miesiącach ^coraz otwarciej ^na ^sztanda-i rach socjalistycznych było wypisywane,j okazało się ^hasłem nierealnem.

Lepsza zgoda ^niż upór.

Berlin, ^10. ^8. (PAT) ,,Diplomatisch- Politische Korrespondenz11 ^o wczoraj

szych oświadczeniach w sprawach pol

sko-gdańskich pisze ^m. ^in.:

Należy ^widzieć ^dowód obustronnej dobrej ^w’oli ^w ^tem, ^że ^stworzono podsta

wy, umożliwiające znalezienie wyjścia

z obecnych ^trudności. ^Stworzono ^stan rzeczy, ^w którym ^widać obustronną wo

lę ^do ^powrotu ^na ^grunt ^prawny trakta

tów i umów polsko-gdańskich. Fakt, ^iż

w czasie normowania gospodarki gulde

nowej opłata ^ceł ^mabyć dokonywana ^w złotych polskich, jest jednym ^z ^dowo-

dów dobrej ^woli ^ze strony Gdańska, ^w Gdańsku zaś przyjęte będzie ^z zadowo

leniem, iż przez oświadczeniepolskie ^co do umowy dotyczącej korzystania ^z por

tu z sierpnia ¹⁹³³^r. sytuacja ⁱ pod tym’

względem ^została wyjaśniona.

W zmiennej ^kolei dziejów ^stosunków polsko-gdańskich ^obie strony nabyły, doświadczenia, ^że wzajemnym uspra^

wiedliwionym ^interesom służy bardzie) metoda współpracy ^w porozumieniu ^niż obstawanie przy nieprodukcyjnych spo

rach.

Pomyślny przebieg ^układów

o polsko-niemiecką umową handlową.

Warszawa, ^{10. 8}^. (tel. wł.) ^{W Warsza-} wie otrzymano^wiadomości stwierdzają

ce, że toczące się ^w ^Berlinie polsko-nie

mieckie rokowania o układ handlowy

mają naogół przebieg pomyślny. Według tych informacyj, uzgodnione zostały już między delegacjami definitywnie spra

wy wywozu do Niemiec polskich pro-1 duktów hodowlanych.

Jak słychać, załatwiona została rów

nież pomyślnie sprawa eksportu ^drzewa polskiego ^do Niemiec, przyczem ^strona polska ^miała uzyskać poważny stosun

kowo kontyngent wywozu drzewa.

Nasuwająca największe ^trudności kwestja spłaty ^należności ^za eksport ^do Niemiec weszła w nowe stadjum, ⁱ jak sądzą czynniki zainteresowane, powin

na być definitywnie rozstrzygnięta ^wi ciągu najbliższych ^dni.

Konfiskata wydawnictw

sowieckich.

Warszawa, ^{10. 8}^. (tel. wł.) Wydział ^VIII karny sądu okręgowego zatwierdził na

wniosek władz administracyjnych, kon

fiskatę ²³ wydawnictw ^sowieckich ^w ję- zyskach rosyjskim ⁱ żydowskim.

Wśród skonfiskowanych książek znaj

dują się sprowadzone ^ostatnio ^na poh ski rynek księgarski powieści ^Panfiero-

wa p. ^t. ,,Druski11 ⁱ Bogdanowa p. ^t.

,,Pierwsza Dziewczyna11.

gdzie komunistyczne rozruchy, wstrząsające ^dziś Francją, wzięły swój początek.

Ostatnie depesze donoszą ^o nowych ciężkich ^walkach ulicznych ^w ^Tulonie.

(2)

Str. ?.

t,DZIENNIK BYDGOSKI", niedziela, ^{dnia 11} sierpnia ¹⁹³⁵f, ^Nr. ^1S1

go, że rząd śpieszy ^z pomocą Innym dzielnicom, ^lecz dlatego, ^że ^nie ^widzi sprawiedliwej miary ^w podziale tych

sum, ^na które w równej, ^o ^{ile nie} ^w wyższej ^mierze się ^składała.

Czytelnicy ^nasi często się żalą ^{na n-} pośledzenie i brakzrozumienia potrzeb

dzielnic zachodnich. Zdaje się ^— powia

dają ^-^. ^że ^chce się ^nas ^zrównać ^z resztą dzielnic, abyśmy ^{im nie} imponowali na

szą gospodarnością, tężyzną, zapobiegli

wością ⁱ ^temi cnotami, przed ^któremi

nawet zaborca czoła uchyla!. ^Jeżeli tak,

a wydaje się, ^że tak, wtedy ^niech się ^w Warszawie nie dziwią,iż tak trudnonam

dać ucha syrenim glosom rozmaitych ,,ideologów11, ^o których ^nie wiemy, ,,kę

dy ^ich dpm jest i ich rodzina11. Zato tem

chętniej daje się posłuch apostołom naj-

skiajniejszej opozycji, którzy umieją podsycać istniejącą niechęć ⁱ rozdrapy

wać rany. A dodać trzeba, ^żerozgorycze

nie istnieje nietylko ^wśród przeciwni

ków rządu, ^lecz ^w równej prawie ^mierze

wśródjego zwolenników, którzy wpraw

dzie do BB należą, ale samodzielnie my

śleć nie zapomnieli. ^Toć widzą ^oni do

skonale także takie ciekawe zjawisko,

żesystematycznie ^usuwa się ^w ^cieńrów

nież przywódców BB, ^o ^ile ^z tutejszego

terenu pochodzę, ^albo zbytnio się ^z ^nim zżyli ⁱ ^natyle byli nieostrożni, ^że ^chcieli się liczyć ^z nastrojami rdzennej ludno

ści.

Zdaje się, ^że ^ten ^właśnie ^moment dalpochop głównemu przywódcy ^BB ^na Wielkopoiskę p. dr. W. Jeszkemu do

głośnego artykułu ^w noworocznym nu

merze sanacyjnego ,,Dziennika Poznań

skiego11 ^na ^temat upośledzania Wielko

polan. Treść owego artykułu omówiliś

my obszernie ^w ^naszem piśmie, ^ale po

za tem nie wywołał ^on ^ani głośniejszego

echa ani też ^- skutku. Być może, ^że p.

dr. W. Jeszke (Wielkopolanin) ^szczerze

chciał wziąć ^w obronę Wielkopolan, ^a

może chciał tylko wywołać pozór, ^że ^o

ich dolę się troszczy. ^Pisma opozycyjne (zwłaszcza endeckie) ^tak twierdziły zgóry ⁱ bieg wypadków zdaje się przy

znawać im rację, bo p,o wystąpieniu ^tak pozornie wpływowego ^w ^obozie rządo

wym człowieka nic się ^na lepsze ^nie zmieniło. Byłaż ^to więc tylko ^zasłona dymna, aby ^naiwni ^za tą zasłoną przy

krej prawdy ^nie dojrzeli?

Powyższe momenty, ^które pobieżnie naszkicowaliśmy, należy ^koniecznie wziąć pod uwagę, jeżeli ^chce się zrozu

mieć nastroje wyborcze ^na ^ziemiach za

chodnich Polski. Nie potrzeba być zbyt bystrym obserwatorem, aby spostrzec zupełną obojętność najszerszych ^warstw wobec przygotowań wyborczych. Ponie

waż niejesteśmy zwolennikami absolut

nego bojkotu wyborów, przeto ^tem bez

stronniej ^w’olno ^nam ^ten objaw stwier

dzić. To nie jest ^dzieło wyłącznie pro

pagandy opozycyjnej. Przyczyny tkwią głębiej. ^I dlatego ^na ^niektóre ^z ^nich

zwracamy uwagę, aby przecież ^koła rzą

dzące wzięły je ^do ^serca.

Obawiamy się także, aby przy tak

wielkiej obojętności zasiedziałej ludno

ści polskiej ^z ^urn wyborczych ^nie wy

szli posłowie, którzy ^ztą ziemią ^niczem nie _są związani, ⁱ sąjak piasek lotny ^—

dziś tu, jutro tam, ^co się zresztą zda

rzało także partjom politycznym (aby

nie drażnić, przykładów ^nie przytacza

my). ^Albo ^też tacy, którym spraw’a kato

licka, ^{tak bliska} ^sercom naszym, jest

całkowicie obojętna, ^choć napozór jej wrogami ^nie ^są.

Cóż nam zatem wypada czynić? Na

szem zdaniem trzeba koniecznie brać udział w wyborach, gdzie tylko ^okaże się możliw’ość, gdy kandydaci będą odpo

wiedni. Niech się oświadczą, czy chcą być orędownikamipraw naszych, obroń

cami naszych ^wierzeń, ^a w’tedy otrzy

mają głosy ^nasze. Inaczej ^{nie. Nie} chce

my być reprezentowani ^ani ^w Sejmie, ani w Senacie _przez ludzi, którzy popie

rają krzywdzący- ^nas system. ^Obecnie nadarza się sposobność podnieść głos ^w

obronie praw obywatelskich rdzennej

ludności wielkopolskiej ⁱ pomorskiej, więc korzystajmy ^z niej. Fanfaronom, którzy ^nam chcą imponować rzekomą w’yższością kulturalną ⁱ niewyraźną ,,ideologją11, głosu ^nie oddamy.

O tym gatunku współobywateli ^na- piszemy ^w przyszłym ^numerze ,,Dzien

nika11,

Koniec Stronnictwa Ludowego

Halwybifnlejsi ^członkowie ^z Brany ,,Wyzwolenie" idą ^do wyborów.

Warszawa, ^{10. 8}^. (tel. wł.) Przepowie

dnia ,,Dziennika Bydgoskiego11, wypo

wiedziana wjednym^z artykułów wstęp

nych już przed ³ tygodniami, ^a przewi

dująca ^znaczne ^osłabienie opozycji przez

rozłamy ^na ^tle bojkotu, sprawdza się ^z matematyczną ścisłością. ^Ani jedno stronnictwo nie zachowało na terenie całego kraju ^frontu’ jednolitego. Naj

głębszy rozłam dokonał się ^obecnie ^w Stronnictwie Ludowem, ^które powstało

— jak ^wiadomo ^— ^z połączenia ^trzech

grup: Piastowców (Witosowców), ,,Wy

zwolenia11 i Str. Chłopskiego.

Onegdaj odbyło sięposiedzenie ^b. po

słów, którzy ^{do Str.} Ludowego ^weszli ^z

grupy ,,Wyzwolenie11. ^Po posiedzeniu wydano następujący ^komunikat.

,,My, niżej podpisani oświadczamy,

że występujemy ^ze Stronnictwa Ludo

wego, pozostając ^nadal czynnymi dzia

łaczami w ideowym niezależnym ^ruchu ludowym, ^takjak byliśmy ^{nimi od} wie

lu lat przed połączeniem się ^w Stron

nictwie Ludowem.

Po rozważeniu sytuacji, jaka sięwy

tworzyła po uchw’ale kongresu Stron

nictwa Ludowego ^w sprawie wyborów

do Sejmu, doszliśmy ^dó przekonania, ^że

uchwała ta, powzięta pośpiesznie ^{i bez} dyskusji, była błędem politycznym.

Jakkolwiek ordynacja wyborcza ^do

Fwwwn.. _, iii"ii i ,m:, , nini/ ,n

Sejmu ^nam ^nie odpowiada, projekt jej zwalczaliśmy ⁱ ^o zmianę jej ^nieprzesta

niemy się starać, ^to jednakże, ^zdaniem

naszem, ind wiejski powinien wziąć udział w wyborach, aby ^nie być pozba

wionym ^w nowym Sejmie ^całkowicie sw’ego niezależnego przedstawicielstwa.

Interesy ^wsi ^sązbyt ^w’ażne, ażeby ^nawet

przez ^czas krótki mogły pozostawać ^bez należytej obrony ^w ^ciałach ustawodaw

czych, ^w których, jak ^to się ^obecnie oka

zuje, będąjednak reprezentowane inne, mniej ^{liczne i} mniej ^ważne warstwy społeczeństwa. Dlatego jesteśmy zdania,

że reprezentanci ^ludności wiejskiej ^w komisjach, nstalających kandydatury poselskie, ^winni zgłaszać swych kandy

datów naposłów, znanych ⁱ wypróbowa

nych działaczy ]udowych, ⁱ chłopi po

w’inni głosowań ^na ^nich ^w ^dniu wybo

rów jak najliczniej.

Występując ^ze stronnictwa, pozosta

jemy ^wierni ideałom, którym służyliś

my zaw’sze. Cele, ^do których dążymy, po

zostają ^też niezmienione.

Długoletnią, bezinteresowna I ofiar

na praca społeczna niektórych ^z ^nas.

zwalnia _nas, mniemamy, ^od potrzeby

dawania zapewnień, ^żekieruje ^nami tyl

ko troska o przyszłość ludu i Polski.

Organem naszym jest tygodnik ,,Wy

zwolenie11.

Warszawa, ^dnia 8 sierpnia ¹⁹³⁵ ^r. ¹

1 Maksymiljan Malinowski, ^Tomasz Nocz

nicki, ^Michał Róg, Jan Woźnicki, Błażej Stolarski, ^Jan Smoła, ^Adam Bardziński, Józef Białoskórski, ^Antoni Langier, ^Jan Nosek, Henryk Wyrzykowski, Andrzej

Wałeron, ^Jan Tabor, ^Jan Szafranek, Stefan Tatarczak.

Jak widzimy, ^ze Stronnictw’a Ludo

wego w’ystąpili ^obecnie najruchliwsi ⁱ najwybitniejsi jego członkowie, którzy dotąd zajmowali ^stanowisko nieubłaga

nie w’rogie ^wobec sanacji. Argumentow’i,

że lud wiejski winien mieć sw’oją nieza

leżnąreprezentację ^w Sejmie ^trudno od

mówić słuszności. W Stronnictwie Ludo

wem pozostali ^obecnie już tylko ,,Pia- siowcy", którzy pod wpływem Witosa, przebyw’ającego wciążjeszcze zagranicą,

stronnictwu narzucili uchwałę bojkoto

wą.

Rozłam w Stronni’ctwie Ludowem o- znacza bardzo poważne ^osłabienie opo

zycji, ^a wzmocnienie sanacji. ^Taki roz

wój wypadków ^winni byli przywódcy opozycji zgóry przewidzieć i nie narażać się nieprzemyślanemi ^uchwałami ^nata

ką sytuację.

Abisynją przygotowuje ^się

^do

wojny

Włosi liczą ^na niezgodą ^wodzów.

Rzym, ^10. ^8. (PAT.) Virginio Gayda, omawiając ^w ^,,Giornale ^dTtalia11 w’ojen

ne przygotowania Abis.ynji ^na pograni

czu Erytrei, dónÓsró”Fu’dów’iefófty^fika

my) ⁱ okopów ^na linji Sanafe-Adlgra ^oraz

w okolicach Macalle. Tym ^robotom for

tyfikacyjnym tow’arzyszy ^budowa dróg, jak np. drogi samochodowej ^z ^Cobbo

przez Macalle do Adua, ^z rozgałęzieniem

na Adigrę. ^W Debrą Tegor ^{i Dessier} gromadzone są wojska ⁱ materjały wo

jenne. ^W miejscowości ^Tucul Dindia, położonej ^o 25 km od Gondaru podjęto prace.nad budową ^składów. Wszystkie

te przygotowania prowadzone są pod kierownictwem oficerów belgijskich ⁱ szwedzkich, Wojska napływ’ają ^małemi

oddziałami. Dla ułatwienia marszu

wojsk ^zbudow’ano ^na ^rzece ^Tacazze trzy mosty ^oraz ^kilka innych ^na mniejszych

rzekach. Oddziały zbrojne ^z prowincyj południowych ⁱ centralnych gromadzą się głównie ^w ^okolicach Addis-Abeby, skąd po uformowaniu i zaopatrzeniu odchodzą ^na poszczególne ^odcinki.

Wśród dowódców poszczególnych pa

nuje podobno niezgoda. ^Ras ^Cassa dąży jakoby ^do zdobycia naczelnego dowódz

tw’a nad całą armją północną. Równo

cześnie Ras Aialau pragnie być rzeko

mo mianowany ^w’odzem niezależnym. ^W

Addis Abebie przedsięwzięto ^środki ce

lem reorganizacji policji ^w odrębny kor

pus, który będzie liczył ^3.000 uzbrojo

nych funkcjonarjuszy. Równocześn.ie

czynione ^są przygotowania ^, ^ńa frońpie somalijskim. Mobilizacja ^w ^okolicach Ferrary ⁱ Ogobenu dobiega końca, przy

czem głównym ^ośrodkiem mobilizacyj

nym jest Gigipa, dokąd przybywają

transporty zagraniczne, idące przez port Berbera w Somali Brytyjskiem. Siły, zgromadzone między ^Gorahei ⁱ ^Gabre-

darre wynoszą 25.000 ludzi- Łącznie ^A- bisynja zmobilizowała już armję liczącą 110 tysięcy ludzi, ^z czego 85.000 ^naodcin

ku Erytrei i około 30.000 ^na froncie So

mali.

narady ^trzech ^mocarstw

w sprawie zatargu włosko-abisyńskiego.

Paryż, ^{10. 8.} (PAT.) ^W ^kołach poli

tycznych przypuszczają, ^iż konferencja angielsko-francusko-włoska, ^która zają,ć się ^ma ^zbadaniem ^konfliktu włosko

abisyńskiego, odbędzie się prawdopodob

nie 16 sierpnia. Kancelarje dyploma

tyczne Londynu, Paryża ⁱ Bzymu są

zajęte ^obecnie jej przygotowaniem, ^na

co wskazuje fakt, ^iż ^w ^dniu wczoraj

szym ambasador francuski ^w Bzymie ^de

Chambrun został p.rzyjęty przez podse

kretarza stanu spraw zagranicznych ^Su-

vicha. Poza tem premjer ^Laval odbył w’czoraj dłuższą ^rozmowę ^z posłe_m grec

kim w Paryżu ^min. Politisem, ^oraz przyjął następnie ^ambasadora Wielkiej Brytanji ^{sir Clarka} ⁱ ambasadora wło-

skiego ^hr. Pignatti di Custo-zza. Jakwia

domo, poseł ^Politis wymieniany jest ^w

kołach Ligi ^Narodów jako euperarbiter

prac komisji, badającej incydent ^w Ual

Ual. O ile chodzi o konferencję ^trzech

mocarstw w Paryżu, ^to ^w rozmowach, jakie ^z tej racji toczyć się będą, wezmą udział ze strony angielskiej ^min. Eden,

ze strony włoskiej baron Aloisi i ze stro

ny francuskiej premjer ^Laval. ^Celem

obrad będzie przygotowanie posiedzenia rady Ligi Narodów, która, jak wiadomo’, zebrać się ^ma ⁴ ^września. Zgodnie ^z opinją tutejszych ^kół politycznych, pre

mjer ^Laval ^w dalszym ciągu odgrywać będzie ro-lę pojednawczą między ^tezami angielską ⁱ włoską.

Ziemia sie trzesie...

§iBBiagnęs §óBraras

^Manila, ^10. ^8. ^(PAT.) ^Na Filipinach, BcoMasfrofi

śgwiołowigcBa

w prowincji ^Bontoc ^na wyspie ^Luzon nastąpiło trzęsienie ziemi, którego ofiarą padło 50 osób. Dwa tysiące ludzi zostało bez dachu nad głową.

Bogota, ^{10. 8.} (PAT.) Trzęsienie ziemi, wywołane przez wybuch ^wulkanu ^Ga-

łeras pod Bogotą (w Kolumbji, ^Połudn.

Ameryka), spowodowało ^śmierć ¹⁵⁰ ^o-

sób. Komunikacja ^z prowincją ^Narino

została zerwana.

Nieobliczalne skutki powodzi

w Chinach.

Nankin, ^{10. 8}^. (PAT.) Według oficjal

nego sprawozdania ^w powodzi, spowo

dowanej wylewem ^rzeki Yang-Tse utra

ciło życie ^100.000 mieszkańców zala

nych miast i wiosek. 14 miijonów znaj

duje się bez dachu nad głową. ^Przeszło 100.000 kilometrów kwadratowych jest pod wodą. ^Liczne wioski i miasteczka

zo,stały ^dosłownie zmyte przez wezbrane fale rzeki. Szkody obliczają ^na ⁵⁰⁰ mi

lionów dolarów,

Milionowe szkody^w Ameryce

Nowy Jork, ^10. ^8. (PAT.) ^Pow’ódź ^w stanie Ohio wyrządziła szkody sięgające 3 miijonów ^dolarów. Od 22 lat nie par

miętąją podobnej katastrofy. Zano,towa

no 3 wypadki ^śmierci.

Po burzach w Hiszpenji.

Madryt, ^{10. 8}^. (PAT.) Ofiarą katastro

falnych ^burz ^w Kastylji ^w ^ostatnich

dniach padły ⁴ osoby zabite i 16 ranio

nych.

Katastrofa kopalniana ^w ^Nadrenii

Berlin, ^{10. 8.} (PAT.) ^W ^Glattbach (Nad- renja) wydarzyła się ^katastrofa kopal

niana, ^która pociągnęła ^za sobą ^śmierć 1 robotnika i poważne poranienie ^dwóch innych.